Εν μέσω της πιο εφιαλτικής φάσης του πολέμου στη Μέση Ανατολή κι εν αναμονή κρίσιμων επαφών για το Κυπριακό, ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Γιάννης Αντωνίου, μιλά στα «Π» για όλα. Αποκαλύπτει πότε θα γίνει η τριμερής, αν θα προχωρήσει τελικά το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Κύπρου και ποιος είναι ο ρόλος της Λευκωσίας στον πόλεμο που γίνεται στη γειτονιά μας.

Πότε θα πραγματοποιηθεί τελικά η τριμερής για το Κυπριακό;

Η τριμερής συνάντηση έχει οριστεί για τη 15η Οκτωβρίου στη Νέα Υόρκη, υπό την αιγίδα του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας μεταβαί νει στη Νέα Υόρκη με συγκρατημένη αισιοδοξία. Θεωρούμε ότι πρόκειται για μια σημαντική και θετική εξέλιξη, ωστόσο είναι νωρίς να προβλέψουμε την έκβασή της, κατά πόσον δηλαδή θα ανοίξει τον δρόμο για απευθείας διαπραγματεύσεις.

Υπάρχει πρόβλεψη να «ανοίξει» το σχήμα; Δηλαδή, σε δεύτερο χρόνο να καθίσουν στο τραπέζι του διαλόγου και οι εγγυήτριες δυνάμεις και, άρα, να δούμε μια άτυπη πενταμερή σαν εκείνη του Απριλίου του 2021;

Η ελληνοκυπριακή πλευρά είναι έτοιμη να απαντήσει θετικά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, διότι στρατηγική μας επι δίωξη είναι ακριβώς να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές στην Κύπρο, υπό τον γενικό γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Η πενταμερής της Γενεύης, στην οποία αναφέρεσθε, ήταν άτυπη «5+1», όπως είχε ονομασθεί, δηλαδή ήταν παρόντες οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων, οι υπουργοί Εξωτερικών των τριών εγγυητριών δυνάμεων (Ελλάδα, Τουρκία και Ηνωμένο Βασίλειο) συν ο γε νικός γραμματέας του ΟΗΕ. Προς το παρόν, όμως, δεν φαίνεται να είμαστε μπροστά σε αυτό το σκηνικό.

Εχει γίνει κάποια προπαρασκευαστική, κατ’ ιδίαν συζήτηση μεταξύ του κ. Χριστοδουλίδη και του κ. Τατάρ;

Οχι, δεν υπάρχουν κατ’ ιδίαν συναντήσεις των ηγετών των δύο πλευρών χωρίς την παρουσία του επικεφαλής των Ηνωμένων Εθνών ή εκπροσώπου του. Ειδικά, όμως, ο κ. Τατάρ, τουλάχιστον μέχρι τώρα, δεν βλέπει λόγο, όπως ο ίδιος δηλώνει δημοσίως, ακόμα και για τριμερή συνάντηση ή, έστω, μια συνάντηση κοινωνικού χαρακτήρα, με το αιτιολογικό ότι δεν υπάρχει λόγος συζήτησης από τη στιγμή που βάση λύσης θα είναι η ομοσπονδία. Δυστυχώς, προσπάθειες που έγιναν τους τελευταίους μήνες για τριμερή συνάντηση προσέκρουσαν στην άρνησή του.

O κ. Τατάρ ναρκοθετεί τις προσπάθειες για διάλογο. Ανήμερα της 64ης επετείου της Ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, είπε ότι συζητά μόνο για λύση δύο κρατών. Τι απαντάτε; Πώς μπορούμε να φτάσουμε σε επανεκκίνηση του διαλόγου, αν η άλλη πλευρά επιμένει στη διχοτόμηση του νησιού;

Για εμάς είναι αδιανόητη η σκέψη και μόνον για λύση δύο κρατών. Το έχουμε ξεκαθαρίσει στα Ηνωμένα Εθνη και σε όλους τους ενδιαφερομένους. Από τη στιγμή που ο διάλογος τελεί υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, η βάση λύσης δεν μπορεί να είναι άλλη από το συμ φωνημένο πλαίσιο, δηλαδή τη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, το διαπραγματευτικό κεκτημένο και, βεβαίως, τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες.

Με το καλώδιο για την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου πού βρισκόμαστε;

Οπως γνωρίζετε, υπάρχει η κατ’ αρχήν απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για συνδρομή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο κατασκευαστικό μέρος του Great Sea Interconnector, με μέγιστη καταβολή 125 εκατ. ευρώ τα επόμενα πέντε χρόνια, δηλαδή 25 εκατ. ευρώ ανά έτος. Από εκεί και πέρα, εκκρεμεί η απόφαση της Κυπριακής Δημοκρατίας για συμμετοχή στο μετοχικό σχήμα του έργου, με άλλα 100 εκατ. ευρώ, αφού προηγηθεί η διεξαγωγή ελέγχου δέουσας επιμέλειας. Υπάρχει η κατ’ αρχήν απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για κάτι τέτοιο, ωστόσο απομένει η οριστικοποίησή της.

Μετά και τη συμφωνία για επιμερι σμό του κόστους (50-50), σε περίπτωση που, π.χ., η Τουρκία εμποδίσει το έργο, θα δώσει το πράσινο φως η Λευκωσία; Και, αν ναι, πότε;

Εκείνο που μπορώ να σας πω είναι ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θεωρεί ιδιαίτερα σημαντική την ηλεκτρική διασύνδεση, γιατί θα συμβάλει στην άρση της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν ασφαλώς πολλές προκλήσεις, τις οποίες εξετάζουμε σε συνεργασία με τους δυνητικούς μας εταίρους και συνεργάτες και οι οποίες, ασφαλώς, αποτελούν αντικείμενο διαβούλευσης μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου στο ανώτατο επίπεδο.


Στο Μεσανατολικό τώρα. Δεδομένης της γεωγραφικής εγγύτητας της Κύπρου με τη ζώνη του πυρός, σας ανησυχεί η κλιμάκωση και πώς θα συνδράμει η Κύπρος τον άμαχο πληθυσμό της Γάζας και του Λιβάνου;

Η Κυπριακή Δημοκρατία διαδραματίζει σταθεροποιητικό ρόλο στην περιοχή, ως πυλώνας ασφάλειας και ως γέφυρα ειρήνης και συνεργασίας. Σε αυτό το πλαίσιο, αξιοποιώντας την ιδιότητα του κράτους-μέλους της Ε.Ε., καθώς και τις άριστες σχέσεις που διατηρεί με τις κυβερνήσεις και τους λαούς των γειτονικών κρατών, αναπτύσσει πρωτοβουλίες που στόχο έχουν την άμβλυνση της ανθρωπιστικής κρίσης. Η πρωτοβουλία «Αμάλθεια» για τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στον πληθυσμό της Γάζας, όπως και η ενεργοποίηση του σχεδίου «Εστία» για απομάκρυνση ξένων υπηκόων από την περιοχή, εντάσσονται ακριβώς σε αυτή την πολιτική. Επιπλέον, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ενεργοποιήσει το σχέδιο «Ναυ κράτης» για τη διαχείριση τυχόν αυξημένων προσφυγικών ροών από την περιοχή. Κατά συνέπεια, η Κύπρος διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, δεν είναι σε καμιά περίπτωση μέρος του προβλήματος, αλλά πάντοτε ενεργεί ως μέρος της λύσης.


Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 5/10