Για πρώτη φορά από την ισραηλινή κατοχή του Νότιου Λιβάνου, που έληξε το 2000, η ισραηλινή σηµαία υψώθηκε, αν και για λίγες µόνο ώρες την προηγούμενη Τετάρτη, σε ένα λιβανέζικο χωριό κοντά στα σύνορα µε το Ισραήλ, το Μαρούν ελ Ρας. Το βίντεο µε τους τρεις στρατιώτες που ύψωσαν το εθνικό σύµβολο κυκλοφόρησε ευρύτατα στα µέσα κοινωνικής δικτύωσης και −παρότι ήταν προσωρινό− χτύπησε όλα τα δυνατά «καµπανάκια» για την επικινδυνότητα του υπό εξέλιξη πολέµου. Η «Χεζµπολάχ» δηλώνει ότι στηρίζει τις προσπάθειες του προέδρου του Κοινοβουλίου του Λιβάνου να εξασφαλίσει κατάπαυση του πυρός, όµως στο βάθος υποβόσκει ο κίνδυνος για εµφύλιο στον Λίβανο, παρόµοιο µε εκείνο της δεκαετίας του ’80, δηλαδή µε πιθανό ξεσηκωµό όλων όσοι αντίκεινται στη «Χεζµπολάχ». Εντείνοντας το κλίµα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαµίν Νετανιάχου, προειδοποίησε τους πολίτες του Λιβάνου ότι κινδυνεύουν «να πέσουν στην άβυσσο ενός µακρού πολέµου».

Πίσω από το βαρύ διµερές σκηνικό, ακόµα ένα δράµα: Αυτό της επερχόµενης απάντησης του Ισραήλ στο πυραυλικό χτύπηµα του Ιράν της 1ης Οκτωβρίου. Ο Αµερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, συνοµίλησε τηλεφωνικά την Τετάρτη µε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, µε το συγκεκριµένο ζήτηµα −δηλαδή αυτό της «κατάλληλης απάντησης του Ισραήλ στο Ιράν»− να βρίσκεται στην ατζέντα. Η ιρανική επίθεση της 1ης Οκτωβρίου µε πάνω από 180 βαλλιστικούς πυραύλους προκάλεσε τον θάνατο ενός Παλαιστινίου, χτυπηµένου από συντρίµµια που έπεσαν στη ∆υτική Οχθη. Η αµερικανική πλευρά αναµένει το ισραηλινό πλήγµα να είναι ανάλογο του ιρανικού.

Ο πρόεδρος Μπάιντεν έχει δηλώσει ότι δεν υποστηρίζει χτύπηµα του Ισραήλ στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις. Αλλά και πως, αν βρισκόταν στη θέση του Ισραήλ, θα σκεφτόταν πλήγµα σε ιρανικές πετρελαιοπηγές.

Οι αµερικανοϊσραηλινές σχέσεις και οι κλυδωνισµοί στην κυβέρνηση Νετανιάχου

Παράλληλα, και ο Αµερικανός υπουργός Αµυνας, Λόιντ Οστιν, έχει ξεκαθαρίσει στον Ισραηλινό οµόλογό του, Γιοάβ Γκάλαντ, πως οι ΗΠΑ θέλουν το Ισραήλ να αποφύγει τα αντίποινα που θα οδηγούσαν σε νέα κλιµάκωση από τους Ιρανούς. Οµως οι αµερικανοϊσραηλινές σχέσεις περνούν από διάφορα κύµατα, ενώ και στο εσωτερικό της ισραηλινής κυβέρνησης δεν λείπουν οι κλυδωνισµοί. Ετσι, προγραµµατισµένη επίσκεψη του Ισραηλινού υπουργού Αµυνας στις ΗΠΑ τελικά αναβλήθηκε, µε τον Νετανιάχου να φέρεται να «βάζει στον πάγο» τον υπουργό του. Σύµφωνα µε το γραφείο του Γκάλαντ, κατόπιν αιτήµατος του Νετανιάχου, ο υπουργός Αµυνας «ανέβαλε το ταξίδι του χθες το βράδυ µέχρι να ολοκληρωθεί η διπλωµατική συνοµιλία του πρωθυπουργού µε τον πρόεδρο των ΗΠΑ».

Πώς είναι όµως οι σχέσεις του πρωθυπουργού του Ισραήλ µε την αµερικανική ηγεσία; Η «Wall Street Journal» αναφέρει πως οι σχέσεις ΗΠΑ - Ισραήλ βρίσκονται σε τεντωμένο σχοινί λόγω της απροθυμίας της Ιερουσαλήμ να αποκαλύψει τα στρατιωτικά της σχέδια. Σε συνέντευξή της, η Αμερικανίδα αντιπρόεδρος και υποψήφια για την προεδρία, Κάμαλα Χάρις, όταν ρωτήθηκε αν ο Νετανιάχου «ακούει», απάντησε πως οι αμερικανικές πιέσεις μπορεί να «οδήγησαν σε έναν ορισμένο αριθμό αλλαγών στην περιοχή εκ μέρους του Ισραήλ», χωρίς να διευκρινίσει περαιτέρω. Το νέο βιβλίο «Πόλεμος» του πολύ Μπομπ Γούντγουορντ, ενός από τους δύο δημοσιογράφους που είχαν αποκαλύψει το σκάνδαλο «Γουότεργκεϊτ», είναι επίσης χαρακτηριστικό του κλίματος που επικρατεί. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Γούντγουορντ, ο Μπάιντεν έχει στο παρελθόν αμφισβητήσει τα κίνητρα του Νετανιάχου, λέγοντας ότι «δεν δίνει δεκάρα για τη “Χαμάς” και ενδιαφέρεται μόνο για τον εαυτό του», τον κατηγόρησε πως «δεν έχει στρατηγική», ενώ φέρεται να του είχε φωνάξει: «Μπίμπι, τι στον διάολο;» τον Ιούλιο, όταν το Ισραήλ έκανε στρατιωτική επιδρομή που σκότωσε τον Φουάντ Σουκρ και πολίτες στη Βηρυτό, καθώς και τον πολιτικό ηγέτη της «Χαμάς», Ισμαήλ Χανίγια, στην Τεχεράνη.

Μέση Ανατολή: Τα πιθανά σενάρια για την επόμενη ημέρα

Λίγο μετά τη συνομιλία Μπάιντεν - Νετανιάχου την Τετάρτη, ο Γκάλαντ είχε γράψει σε ανάρτησή του πως «τα αντίποινα εναντίον του Ιράν για την πυραυλική του επίθεση θα είναι θανατηφόρα, ακριβή και θα προκαλέσουν έκπληξη». Το Ισραήλ φέρεται να έχει δολοφονήσει τον Χασέμ Σαφιεντίν, τον φερόμενο διάδοχο του δολοφονηθέντος ηγέτη της «Χεζμπολάχ», Νασράλα, αλλά και τον υπεύθυνο προϋπολογισμού της «Χεζμπολάχ», Σουχάιλ Χουσεΐν Χουσεϊνί. Ομως, ενώ το Ισραήλ έχει το πολεμικό πλεονέκτημα, έχει παράλληλα και το κόστος. Εκτιμάται πως κάθε αναχαίτιση της αντιπυραυλικής ασπίδας «Iron Dome» στοιχίζει περίπου 50.000 δολάρια, ενώ οι πυραυλικές επιθέσεις που διεξάγει η Ιερουσαλήμ, εκτός από ακριβές, είναι και πολύνεκρες.

Μεταξύ των πιθανών σεναρίων της επόμενης ημέρας είναι αυτά: Μιας περιορισμένης σε στρατιωτικούς στόχους επίθεσης, στα «μέτρα» του ιρανικού χτυπήματος, με τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης να υποστηρίζουν ότι αυτό το σενάριο έχει προκριθεί. Μιας πιο ισχυρής επίθεσης στη διοίκηση των «Φρουρών της Επανάστασης», που θα μπορούσε να προκαλέσει περιφερειακές αντιδράσεις του Ιράν μέσω των Χούθι, επιβαρύνοντας περισσότερο, μεταξύ άλλων, το πέρασμα του Σουέζ και τη ναυτιλία. Ενός οικονομικού χτυπήματος στις πετρελαϊκές υποδομές του Ιράν, ενδεχομένως στον τερματικό σταθμό Καργκ, μέσα από τον οποίο περνά το 90% των ιρανικών εξαγωγών. Και, βέβαια, το σενάριο του χτυπήματος των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων.

Σύμφωνα με τους «New York Times», αυτή η επιλογή θα ήταν η ύστατη και θα μπορούσε να έρθει μόνο σε ενδεχόμενη νέα κλιμάκωση με την Τεχεράνη.

*Δημοσιεύθηκε στα «Παραπολιτικά»