"Κραχ" στον γαλλογερµανικό άξονα: Πού διαφωνούν Σολτς και Μακρόν
Οι Ευρωπαίοι «βασιλιάδες» είναι γυµνοί
Η απουσία από τη νέα Κοµισιόν, η κόντρα για δασµούς στην Κίνα και οι αντίθετες πολιτικές για το οικονοµικό και αµυντικό µέλλον της Ευρώπης
Ο γαλλογερµανικός άξονας, ο οποίος αποτελεί παραδοσιακά τον πυρήνα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και συνεργασίας, έχει ατονήσει εδώ και καιρό, µε διπλωµατικούς κύκλους στις Βρυξέλλες να κάνουν λόγο για απουσία συναίνεσης σε κρίσιµα ζητήµατα, απειλώντας να βάλουν σε κίνδυνο την ασφάλεια και την ευηµερία της Ε.Ε.
Η χαριστική βολή δόθηκε στις ευρωεκλογές του περασµένου Ιουνίου, µε τους Σολτς και Μακρόν να είναι οι µεγάλοι ηττηµένοι και µε την Εναλλακτική ∆εξιά και την Ακροδεξιά να τους απειλούν ευθέως. Τα αποτελέσµατα των ευρωεκλογών και η σχεδόν ανύπαρκτη συµµετοχή τους στη συγκρότηση της νέας Κοµισιόν απέδειξαν ότι οι δύο άλλοτε κορυφαίοι Ευρωπαίοι «βασιλιάδες» είναι πλέον γυµνοί. Η εποχή των αµοιβαίων παραχωρήσεων και συµβιβασµών προς όφελος του κοινού ευρωπαϊκού συµφέροντος έχει παρέλθει.
Τα οικονοµικά προβλήµατα που αντιµετωπίζουν οι δύο χώρες και η άνοδος της Ακροδεξιάς κάνει τους δύο ηγέτες να προτάσσουν το εθνικό συµφέρον στη λήψη αποφάσεων σε κρίσιµα ζητήµατα εντός της Ε.Ε., φοβούµενοι το πολιτικό κόστος στο εσωτερικό των χωρών τους. Η εξέλιξη αυτή υπονοµεύει την ενότητα και απειλεί το ευρωπαϊκό οικοδόµηµα, µε τις υπόλοιπες χώρες να τους αντιγράφουν.
Στην πρόσφατη συνάντησή τους στο Βερολίνο, Σολτς και Μακρόν έδωσαν τα χέρια, χαµογέλασαν θερµά, για να καταλήξουν ότι διαφωνούν σε βασικά θέµατα, σχετικά µε το µέλλον της Ε.Ε., όπως η πρόταση Ντράγκι για κοινό δανεισµό της Ε.Ε., η επιβολή δασµών στις εισαγωγές κινεζικών οχηµάτων, οι εµπορικές συµφωνίες µε χώρες της Νότιας Αµερικής κ.ά. Στις µεταξύ τους συζητήσεις για την επιβολή δασµών από την Ε.Ε. στα κινέζικα ηλεκτρικά οχήµατα ο Γερµανός καγκελάριος παρέµεινε αδιάλλακτος στη θέση του κατά της επιβολής, υπακούοντας στις πιέσεις των πανίσχυρων λόµπι της γερµανικής αυτοκινητοβιοµηχανίας, ενώ ο Γάλλος πρόεδρος επέµενε στην επιβολή τους, λέγοντας ότι η Ε.Ε. «θα µπορούσε να πεθάνει» και πως εάν συνεχίσει µε µια «κλασική» ατζέντα ελεύθερων συναλλαγών, θα είναι «εκτός αγοράς» σε δύο ή τρία χρόνια.
*Διαβάστε ακομα: Μάριο Ντράγκι: Οι βασικοί άξονες και τα µέτρα που προτείνει ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ για την επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής οικονοµίας
Σοβαρές τριβές µεταξύ Βερολίνου και Παρισιού υπάρχουν και σε σχέση µε την εµπορική συµφωνία της Ε.Ε. µε χώρες της Νότιας Αµερικής, µε την ολοκλήρωση της διαπραγµάτευσης, που ξεκίνησε πριν από 25 χρόνια, να µην έχει ολοκληρωθεί ακόµη λόγω των ενστάσεων της Γαλλίας, η οποία υποστηρίζει ότι η συµφωνία πλήττει την εγχώρια αγροτοκτηνοτροφική παραγωγή της. Αν και επισήµως τόσο το Παρίσι όσο και το Βερολίνο δηλώνουν ότι συµφωνούν µε την έκθεση Ντράγκι, στην πραγµατικότητα διαφωνούν σε κοµβικά ζητήματα, µε κορυφαίο αυτό του κοινού δανεισµού της Ε.Ε. για επενδύσεις σε στρατηγικούς τοµείς.
Ενώ η Γαλλία έχει ζητήσει επανειληµµένως νέο δανεισµό της Ε.Ε. και επανάληψη της εµπειρίας του σχεδίου ανάκαµψης µετά την πανδηµία, η Γερµανία επιµένει σε µια πιο αυστηρή δηµοσιονοµική πολιτική, µε επίκεντρο τη δηµοσιονοµική πειθαρχία στους εθνικούς προϋπολογισµούς. Αλλά και στην εξελισσόµενη κρίση στη Μέση Ανατολή, η Ευρώπη αδυνατεί να διαδραµατίσει ενεργό πολιτικό ρόλο σε ένα θέµα που την αφορά άµεσα, καθώς η κλιµάκωση των συγκρούσεων αυξάνει τις µεταναστευτικές ροές στο έδαφός της, επιδεινώνοντας το υπάρχον πρόβληµα.
Σηµαντικό ρόλο σε αυτή την εξέλιξη παίζουν και πάλι τα αντικρουόµενα εθνικά συµφέροντα Γαλλίας και Γερµανίας στην περιοχή. Η αντίθεση του Βερολίνου στην πρόταση Μακρόν για επιβολή εµπάργκο όπλων στο Ισραήλ ήταν άλλη µια χαµένη ευκαιρία συγκρότησης ενός κοινού ευρωπαϊκού µετώπου, καθώς το Βερολίνο είναι ο δεύτερος µεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων στο Ισραήλ µετά τις ΗΠΑ. Αλλά και σε άλλα κρίσιµα ζητήµατα οι δύο χώρες έχουν αποκλίνουσες απόψεις. Από τον ρωσοουκρανικό πόλεµο και την ευρωπαϊκή άµυνα µέχρι τις σχέσεις µε το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ. Στον πόλεµο της Ρωσίας µε την Ουκρανία το άλλοτε αρραγές µέτωπο Γερµανίας-Γαλλίας έχει αρχίσει να κλονίζεται.
Ο Σοσιαλδηµοκράτης καγκελάριος Ολαφ Σολτς άναψε το πράσινο φως για εγκατάλειψη της κοινής γραµµής µε τη Γαλλία για τη µέχρι τέλους στήριξη της Ουκρανίας, προαναγγέλλοντας την επεξεργασία ειρηνευτικού σχεδίου, το οποίο θα αναγνωρίζει εδαφικά κέρδη στη Ρωσία. Σύµφωνα µε όσα αφήνουν να διαρρεύσουν από την καγκελαρία, πρόκειται για ένα «Μινσκ 3», το οποίο θα προβλέπει τη µετατροπή των εδαφών που έχει καταλάβει η Ρωσία σε ουδέτερη ζώνη, µε απόσυρση όλων των στρατευµάτων. Θα επισηµοποιεί επίσης την προσάρτηση της Κριµαίας και θα «ανταλλάσσει» την ακύρωση της προοπτικής ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ µε µια πορεία ένταξής της στην Ε.Ε.
∆ικαιολογώντας την απόφασή του ο Ολαφ Σολτς δήλωσε µε νόηµα πως η µέχρι τώρα στάση της Γερµανίας έβλαπτε τα εθνικά της συµφέροντα και δεν απηχούσε το λαϊκό αίσθηµα, δίνοντας πόντους στην Ακροδεξιά.
Η αµυντική πολιτική ήταν πάντα ένα ακανθώδες ζήτηµα µεταξύ των δύο χωρών, διότι είχαν πάντα µία διαφορετική κουλτούρα πάνω σε αυτό.
Η Γερµανία έχει εδραιώσει µία ισχυρή πρόσδεση µε τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, ενώ η Γαλλία επιµένει σε µία µεγαλύτερη αυτονοµία κινήσεων µε επίκεντρο την Ευρώπη. Επιπλέον, η συνεργασία σε θέµατα άµυνας προσκρούει και σε διαφορετικές τεχνικές προδιαγραφές, που δεν είναι εύκολο να συµβαδίσουν.
Οι διαφορετικές προσεγγίσεις σε κρίσιµα θέµατα είναι πλέον ορατές και στις δύο χώρες, µε τον επικεφαλής της χριστιανοδηµοκρατικής αντιπολίτευσης (CDU), Φρίντριχ Μερτς, να χτυπά καµπανάκι κινδύνου, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Οι γερµανογαλλικές σχέσεις βρίσκονται στο χειρότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών και αυτό δεν είναι καλό ούτε για τη Γερµανία ούτε για την Ευρώπη...».
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής στις 13.10.24
Φωτ.: REUTERS
Η χαριστική βολή δόθηκε στις ευρωεκλογές του περασµένου Ιουνίου, µε τους Σολτς και Μακρόν να είναι οι µεγάλοι ηττηµένοι και µε την Εναλλακτική ∆εξιά και την Ακροδεξιά να τους απειλούν ευθέως. Τα αποτελέσµατα των ευρωεκλογών και η σχεδόν ανύπαρκτη συµµετοχή τους στη συγκρότηση της νέας Κοµισιόν απέδειξαν ότι οι δύο άλλοτε κορυφαίοι Ευρωπαίοι «βασιλιάδες» είναι πλέον γυµνοί. Η εποχή των αµοιβαίων παραχωρήσεων και συµβιβασµών προς όφελος του κοινού ευρωπαϊκού συµφέροντος έχει παρέλθει.
Τα οικονοµικά προβλήµατα που αντιµετωπίζουν οι δύο χώρες και η άνοδος της Ακροδεξιάς κάνει τους δύο ηγέτες να προτάσσουν το εθνικό συµφέρον στη λήψη αποφάσεων σε κρίσιµα ζητήµατα εντός της Ε.Ε., φοβούµενοι το πολιτικό κόστος στο εσωτερικό των χωρών τους. Η εξέλιξη αυτή υπονοµεύει την ενότητα και απειλεί το ευρωπαϊκό οικοδόµηµα, µε τις υπόλοιπες χώρες να τους αντιγράφουν.
Στην πρόσφατη συνάντησή τους στο Βερολίνο, Σολτς και Μακρόν έδωσαν τα χέρια, χαµογέλασαν θερµά, για να καταλήξουν ότι διαφωνούν σε βασικά θέµατα, σχετικά µε το µέλλον της Ε.Ε., όπως η πρόταση Ντράγκι για κοινό δανεισµό της Ε.Ε., η επιβολή δασµών στις εισαγωγές κινεζικών οχηµάτων, οι εµπορικές συµφωνίες µε χώρες της Νότιας Αµερικής κ.ά. Στις µεταξύ τους συζητήσεις για την επιβολή δασµών από την Ε.Ε. στα κινέζικα ηλεκτρικά οχήµατα ο Γερµανός καγκελάριος παρέµεινε αδιάλλακτος στη θέση του κατά της επιβολής, υπακούοντας στις πιέσεις των πανίσχυρων λόµπι της γερµανικής αυτοκινητοβιοµηχανίας, ενώ ο Γάλλος πρόεδρος επέµενε στην επιβολή τους, λέγοντας ότι η Ε.Ε. «θα µπορούσε να πεθάνει» και πως εάν συνεχίσει µε µια «κλασική» ατζέντα ελεύθερων συναλλαγών, θα είναι «εκτός αγοράς» σε δύο ή τρία χρόνια.
*Διαβάστε ακομα: Μάριο Ντράγκι: Οι βασικοί άξονες και τα µέτρα που προτείνει ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ για την επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής οικονοµίας
Σολτς και Μακρόν: Η έκθεση Ντράγκι και οι διαφωνίες σε κοµβικά ζητήματα
Σοβαρές τριβές µεταξύ Βερολίνου και Παρισιού υπάρχουν και σε σχέση µε την εµπορική συµφωνία της Ε.Ε. µε χώρες της Νότιας Αµερικής, µε την ολοκλήρωση της διαπραγµάτευσης, που ξεκίνησε πριν από 25 χρόνια, να µην έχει ολοκληρωθεί ακόµη λόγω των ενστάσεων της Γαλλίας, η οποία υποστηρίζει ότι η συµφωνία πλήττει την εγχώρια αγροτοκτηνοτροφική παραγωγή της. Αν και επισήµως τόσο το Παρίσι όσο και το Βερολίνο δηλώνουν ότι συµφωνούν µε την έκθεση Ντράγκι, στην πραγµατικότητα διαφωνούν σε κοµβικά ζητήματα, µε κορυφαίο αυτό του κοινού δανεισµού της Ε.Ε. για επενδύσεις σε στρατηγικούς τοµείς. Ενώ η Γαλλία έχει ζητήσει επανειληµµένως νέο δανεισµό της Ε.Ε. και επανάληψη της εµπειρίας του σχεδίου ανάκαµψης µετά την πανδηµία, η Γερµανία επιµένει σε µια πιο αυστηρή δηµοσιονοµική πολιτική, µε επίκεντρο τη δηµοσιονοµική πειθαρχία στους εθνικούς προϋπολογισµούς. Αλλά και στην εξελισσόµενη κρίση στη Μέση Ανατολή, η Ευρώπη αδυνατεί να διαδραµατίσει ενεργό πολιτικό ρόλο σε ένα θέµα που την αφορά άµεσα, καθώς η κλιµάκωση των συγκρούσεων αυξάνει τις µεταναστευτικές ροές στο έδαφός της, επιδεινώνοντας το υπάρχον πρόβληµα.
Σηµαντικό ρόλο σε αυτή την εξέλιξη παίζουν και πάλι τα αντικρουόµενα εθνικά συµφέροντα Γαλλίας και Γερµανίας στην περιοχή. Η αντίθεση του Βερολίνου στην πρόταση Μακρόν για επιβολή εµπάργκο όπλων στο Ισραήλ ήταν άλλη µια χαµένη ευκαιρία συγκρότησης ενός κοινού ευρωπαϊκού µετώπου, καθώς το Βερολίνο είναι ο δεύτερος µεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων στο Ισραήλ µετά τις ΗΠΑ. Αλλά και σε άλλα κρίσιµα ζητήµατα οι δύο χώρες έχουν αποκλίνουσες απόψεις. Από τον ρωσοουκρανικό πόλεµο και την ευρωπαϊκή άµυνα µέχρι τις σχέσεις µε το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ. Στον πόλεµο της Ρωσίας µε την Ουκρανία το άλλοτε αρραγές µέτωπο Γερµανίας-Γαλλίας έχει αρχίσει να κλονίζεται.
Ο Σοσιαλδηµοκράτης καγκελάριος Ολαφ Σολτς άναψε το πράσινο φως για εγκατάλειψη της κοινής γραµµής µε τη Γαλλία για τη µέχρι τέλους στήριξη της Ουκρανίας, προαναγγέλλοντας την επεξεργασία ειρηνευτικού σχεδίου, το οποίο θα αναγνωρίζει εδαφικά κέρδη στη Ρωσία. Σύµφωνα µε όσα αφήνουν να διαρρεύσουν από την καγκελαρία, πρόκειται για ένα «Μινσκ 3», το οποίο θα προβλέπει τη µετατροπή των εδαφών που έχει καταλάβει η Ρωσία σε ουδέτερη ζώνη, µε απόσυρση όλων των στρατευµάτων. Θα επισηµοποιεί επίσης την προσάρτηση της Κριµαίας και θα «ανταλλάσσει» την ακύρωση της προοπτικής ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ µε µια πορεία ένταξής της στην Ε.Ε.
∆ικαιολογώντας την απόφασή του ο Ολαφ Σολτς δήλωσε µε νόηµα πως η µέχρι τώρα στάση της Γερµανίας έβλαπτε τα εθνικά της συµφέροντα και δεν απηχούσε το λαϊκό αίσθηµα, δίνοντας πόντους στην Ακροδεξιά.
Καµπανάκι κινδύνου για την αµυντική πολιτική της Ευρώπης
Η αµυντική πολιτική ήταν πάντα ένα ακανθώδες ζήτηµα µεταξύ των δύο χωρών, διότι είχαν πάντα µία διαφορετική κουλτούρα πάνω σε αυτό. Η Γερµανία έχει εδραιώσει µία ισχυρή πρόσδεση µε τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, ενώ η Γαλλία επιµένει σε µία µεγαλύτερη αυτονοµία κινήσεων µε επίκεντρο την Ευρώπη. Επιπλέον, η συνεργασία σε θέµατα άµυνας προσκρούει και σε διαφορετικές τεχνικές προδιαγραφές, που δεν είναι εύκολο να συµβαδίσουν.
Οι διαφορετικές προσεγγίσεις σε κρίσιµα θέµατα είναι πλέον ορατές και στις δύο χώρες, µε τον επικεφαλής της χριστιανοδηµοκρατικής αντιπολίτευσης (CDU), Φρίντριχ Μερτς, να χτυπά καµπανάκι κινδύνου, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Οι γερµανογαλλικές σχέσεις βρίσκονται στο χειρότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών και αυτό δεν είναι καλό ούτε για τη Γερµανία ούτε για την Ευρώπη...».
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής στις 13.10.24
Φωτ.: REUTERS