Ακριβώς έναν χρόνο πριν, η υπογράφουσα βρισκόταν στις ΗΠΑ, στο πλαίσιο µιας δηµοσιογραφικής αποστολής για διπλωµατικούς συντάκτες από διαφορετικές χώρες της Ευρώπης. Το λεγόµενο IVLP. Ο τρόπος που αντιδρούσαν οι Αµερικανοί (πολίτες, υψηλόβαθµοι αξιωµατούχοι, καθηγητές και διπλωµάτες) στο άκουσµα της ελληνικής καταγωγής µαρτυρά πολλά για το επίπεδο των ελληνοαµερικανικών σχέσεων. Σήµερα, διότι δεν ήταν πάντα έτσι.

Οµως, πλέον µε βεβαιότητα µπορούµε να µιλάµε για µια στρατηγική σχέση µεταξύ Ελλάδος και ΗΠΑ. Κακά τα ψέµατα, η χώρα µας φάνηκε αρκετές φορές... χρήσιµη στην υπερδύναµη. Η γεωπολιτική αξία της Ελλάδος για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ είναι αδιαµφισβήτητη. Το ερώτηµα που εύλογα διατυπώνουν αρκετοί εντός συνόρων είναι αν οι διµερείς µας σχέσεις θα επηρεαστούν από το εκλογικό αποτέλεσµα στις ΗΠΑ και αν θα αλλάξει η στρατηγική των Αµερικανών ως προς τα Ελληνοτουρκικά.

Αμερικανικές εκλογές: Τι αναφέρουν διπλωματικές πηγές στα Παραπολιτικά

Τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» ήρθαν σε επαφή µε διπλωµατικές πηγές από την Αθήνα και την Ουάσινγκτον, καθώς και µε αναλυτές και εξηγούν τι µπορεί να περιµένει η χώρα µας σε περίπτωση εκλογής της Κάµαλα Χάρις και τι σε περίπτωση εκλογής του Ντόναλντ Τραµπ. Αµυντική συνεργασία, κοινές ασκήσεις, σύµπραξη δυνάµεων, ώστε να επιτευχθεί η απεξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια, αναβάθµιση της γεωστρατηγικής σηµασίας της Αλεξανδρούπολης, F-35, (σχεδόν) πλήρης ταύτιση ως προς τους δύο εν εξελίξει πολέµους σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή. Τα προαναφερθέντα είναι µερικά µόνο από τα πεδία συνεργασίας Ελλάδος - ΗΠΑ. Αυτά (και όχι µόνο) µας έχουν εξασφαλίσει «ασυλία». Οποιος κι αν εκλεγεί πρόεδρος των ΗΠΑ, το State Department και το Πεντάγωνο γνωρίζουν ότι η Ελλάδα είναι ένας αξιόπιστος και σταθερός σύµµαχος. Γνωρίζουν ότι είναι προς το συµφέρον αµφοτέρων να µην αλλάξουν οι ισορροπίες και τα κεκτηµένα.

Στην Ελλάδα κυριαρχεί η αντίληψη ότι η Κάµαλα Χάρις «είναι δικιά µας». Η αλήθεια είναι ότι η Κ. Χάρις έχει οικοδοµήσει µια πολύ καλή σχέση µε τον Ελληνα πρωθυπουργό. Υπενθυµίζεται ότι ήταν εκείνη που µαζί µε τη Νάνσι Πελόζι χειροκροτούσαν όρθιες τον Κυριάκο Μητσοτάκη κατά την οµιλία του στο Κογκρέσο (Μάιος 2022). Εποµένως, είναι πράγµατι φιλικά προσκείµενη προς την Ελλάδα. Το θέµα είναι ότι στα φλέγοντα ζητήµατα εξωτερικής πολιτικής η Κάµαλα Χάρις στερείται εµπειρίας. Ωστόσο, λέγεται ότι θα περιστοιχιστεί από έµπειρα στελέχη, όπως ο Φιλ Γκόρντον, µε τους ∆ηµοκρατικούς να δείχνουν ότι διαθέτουν πιο συγκροτηµένη ατζέντα σε σχέση µε τους Ρεπουµπλικανούς. Πάντως, στα Ελληνοτουρκικά δεν αναµένονται δραµατικές αλλαγές σε περίπτωση επικράτησης της Κ. Χάρις.

Εκτιµάται ότι τα υπουργεία Εξωτερικών και Αµυνας θα τηρήσουν τα συµφωνηθέντα µε την Ελλάδα και κατά τα άλλα θα συνεχίσουν να λειτουργούν βάσει της λογικής των ίσων αποστάσεων, µιας και η Τουρκία είναι σηµαντικός σύµµαχος. ∆ύσκολος, αφερέγγυος (βλέπε S-400), αλλά στο τέλος της ηµέρας παραµένει υπολογίσιµος. Τέλος, αν, ο µη γένοιτο, προκύψει επεισόδιο ή κρίση µεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, εκτιµάται ότι µε την Κ. Χάρις στο Oval Offi ce η επέµβαση των ΗΠΑ θα είναι άµεση. Η αποτελεσµατικότητα αυτής ελέγχεται...

Στον αντίποδα, ο Ντόναλντ Τραµπ έχει αποτυπωθεί στο µυαλό των Ελλήνων ως φίλος του Ταγίπ Ερντογάν. Η αντίληψη αυτή ευσταθεί, αλλά έως έναν βαθµό. Είναι αλήθεια ότι κατά την πρώτη θητεία του είχαν εξαιρετικές σχέσεις. Αναµένεται ότι επί Ντ. Τραµπ ο Τ. Ερντογάν θα πάρει και την πολυπόθητη πρόσκληση για τον Λευκό Οίκο, που επί της πενταετούς θητείας του Τζο Μπάιντεν δεν κατάφερε να εξασφαλίσει. Λογικά θα πάρει και τα F-16, αν και το αγκάθι της προµήθειας των ρωσικών S-400 υπάρχει και υπερβαίνει τις φιλικές διαθέσεις του εκάστοτε προέδρου.

Ο ελληνικής καταγωγής Τζον Σιτιλίδης, σύµβουλος διπλωµατίας του State Department από το 2006 έως το 2023, εξήγησε στην εκποµπή «Εξελίξεις τώρα» του Mega: «Νοµίζω ότι ο πρόεδρος Ερντογάν ήταν ο χειρότερος εχθρός της χώρας του. Αποµακρύνθηκε από την εξωτερική πολιτική της συµµαχίας του ΝΑΤΟ. ∆εν συµµετείχε στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και φυσικά µε το θέµα των S-400 έχει στρέψει πολλούς ισχυρούς συµµάχους και φίλους που είχε η Τουρκία στην Ουάσινγκτον εναντίον της Τουρκίας.

Οσο ο Ερντογάν δεν είναι σε θέση να επιλύσει αυτό το πρόβληµα, εικάζω ότι θα δούµε περισσότερους ανθρώπους να συνεχίζουν να κρατούν την Τουρκία µακριά». Βεβαίως, ουδείς µπορεί να µιλήσει µε σιγουριά για την επόµενη ηµέρα, δεδοµένου ότι τόσο ο Ντ. Τραµπ όσο και ο Τ. Ερντογάν είναι έως έναν βαθµό απρόβλεπτοι. Στα εξοπλιστικά, πάντως, ο Ντ. Τραµπ δεν είναι απρόβλεπτος. Εχει αποδείξει ότι οι αποφάσεις του βασίζονται στα οικονοµικά και στη λογική του «business as usual» και λιγότερο σε συµµαχίες, ιδεολογίες, αρχές και αξίες. Τέλος, ως προς το Κυπριακό δεν περιµένουµε θαύµατα. Αν και το να διατηρηθεί το σηµερινό momentum θεωρείται πιθανότερο σε περίπτωση επικράτησης των ∆ηµοκρατικών.

Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά