Παρά το γεγονός ότι η προεκλογική εκστρατεία των ∆ηµοκρατικών απέκτησε νέα δυναµική µε την ανάληψη του χρίσµατος από τη Χάρις, όλα δείχνουν ότι στην εκλογική αναµέτρηση της 5ης Νοεµβρίου η διαφορά θα είναι µικρή και το αποτέλεσµα απρόβλεπτο. Τέσσερις βασικές διαστάσεις πρέπει να ληφθούν υπόψη για µια πρώτη αποτίµηση της σχέσης µεταξύ του εκλογικού παροξυσµού και της επόµενης ηµέρας στις ΗΠΑ.

Ας ξεκινήσουµε από την απόσταση που χωρίζει τα δύο δίδυµα, Χάρις - Γουόλτς και Τραµπ - Βανς. Σπάνια στη σύγχρονη ιστορία των ΗΠΑ, που έχει και τις πικρές σελίδες της, εντοπίζουµε τέτοιας έκτασης και έντασης πόλωση. Βέβαια, ούτε ο Τραµπ είναι «φασίστας», ούτε η Χάρις «κοµµουνίστρια». Οµως οι εκατέρωθεν εκτοξευόµενοι χαρακτηρισµοί και προσβολές αποκαλύπτουν τόσο την πόλωση όσο και τις τακτικές που υιοθετούνται. Ο Τραµπ έχει αξιοποιήσει την απόσταση που αισθάνονται πολλοί Αµερικανοί, ειδικά των µεσοδυτικών πολιτειών, αλλά όχι µόνο, από το οµοσπονδιακό επίπεδο, ειδικά όταν περιέλθουν σε κάποια δύσκολη φάση της ζωής τους, όπως είναι µια µακρά περίοδος ανεργίας. Την απόσταση που αισθάνονται, γενικότερα, από τις πολιτικές ελίτ της Ανατολικής Ακτής, τις οποίες εν πολλοίς ταυτίζουν µε το πρόσφατο ∆ηµοκρατικό Κόµµα. Με την περίοδο Κλίντον, την περίοδο Οµπάµα, την περίοδο Μπάιντεν.

∆εύτερον, µείζον είναι το ζήτηµα της πολιτικής βίας. Θα είναι η µετάβαση εύτακτη και ειρηνική; Η 6η Ιανουαρίου 2021 έχει αφήσει βαριά σκιά στην αµερικανική πολιτική. Λογικά, οι υπηρεσίες ασφαλείας θα είναι αυτή τη φορά προετοιµασµένες, αλλά, σε κάθε περίπτωση, οι ενστάσεις και συνολικά οι ηµέρες µέχρι την επίσηµη επιβεβαίωση (certifi cation) του νικητή από το Κογκρέσο τον Ιανουάριο θα είναι κρίσιµες.

Τρίτον, η πόλωση έχει και µια θετική και, πάντως, λειτουργική πλευρά: ενθαρρύνει την εκλογική συµµετοχή. Συνέβη το 2020, όταν η συµµετοχή παρουσίασε άνοδο σε σχέση µε το προβληµατικό (από πλευράς συµµετοχής) παρελθόν, πιθανότατα θα συµβεί και τώρα. Η οξύτατη πόλωση το 2020 οδήγησε σε συµµετοχή 66% στην προεδρική εκλογή, την υψηλότερη εκλογική συµµετοχή σε προεδρικές εκλογές από το 1900.

Παράλληλα, τέταρτον, δεν πρέπει να ξεχνάµε ότι στις 5 Νοεµβρίου έχουµε εκλογές και για το Κογκρέσο. Ολες οι έδρες της Βουλής των Αντιπροσώπων και το ένα τρίτο των εδρών της Γερουσίας θα κριθούν παράλληλα µε την προεδρική εκλογή. Το αποτέλεσµα στο Κογκρέσο πιθανότατα θα αναπαραγάγει το µοίρασµα που ισχύει και σήµερα, οπότε ο Τραµπ ή η Χάρις, όποιος εκλεγεί, δεν θα έχει µια εύκολη προεδρία.

Μια εκλογή Τραµπ θα έχει επιπτώσεις σε πολλά επίπεδα στις διεθνείς σχέσεις. Βεβαίως, οι διµερείς µας σχέσεις πρέπει να εξακολουθήσουν να ακµάζουν, ανεξαρτήτως εκλογικού αποτελέσµατος. Οµως, για την Ευρώπη συνολικά µια ενδεχόµενη νίκη Τραµπ θα φέρει στο προσκήνιο δύσκολες επιλογές. Για τις οποίες η Ε.Ε. δεν είναι καθόλου έτοιµη.

Ο Κώστας Λάβδας είναι καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήµιο. Εχει διατελέσει, µεταξύ άλλων, Senior Research Fellow στο London School of Economics και κάτοχος της Εδρας Ελληνικών και Ευρωπαϊκών Σπουδών «Κωνσταντίνος Καραµανλής» στη Fletcher School of Law and Diplomacy της Βοστώνης

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά