Μεγάλη πολιτική επιτυχία χαρακτηρίζουν οι αναλυτές την επιστροφή του Ντόναλντ Τραµπ στον Λευκό Οίκο για δεύτερη θητεία, αλλά και «ιστορική» νίκη, καθώς είναι η πρώτη φορά από την εποχή του Γκρόβερ Κλίβελαντ, το 1885, που ένας πρώην πρόεδρος, ο οποίος στη συνέχεια ηττήθηκε, κατάφερε να επανέλθει για µια δεύτερη θητεία.

Η µεγάλη ανατροπή του Τραµπ, που θα γίνει ο 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ, πρέπει να αποδοθεί σε αυτούς στους οποίους ανήκει: τους ψηφοφόρους του, οι οποίοι είχαν τους δικούς τους λόγους που τον ψήφισαν. Και ασχέτως αν για τους αναλυτές η επάνοδός του παραµένει γρίφος, µπορεί να αποδοθεί σε κάποιες απλές αλήθειες, οι οποίες µαρτυρούν τα χαρακτηριστικά ψήφου που κατέγραψαν ήδη από την πρώτη στιγµή του κλεισίµατος της κάλπης τα exit polls.

Σύµφωνα λοιπόν µε το κεντρικό συµπέρασµα του exit poll που πραγµατοποίησε το τηλεοπτικό δίκτυο NBC, η πλειοψηφία των ψηφοφόρων αναζητούσε έναν «ηγέτη», κάποιον που θα µπορούσε «να φέρει την αλλαγή», ενώ βασική κινητήρια δύναµη των εκλογικών τους αποφάσεων αποτέλεσαν σε µεγάλο βαθµό η κατάσταση της οικονοµίας και ο πληθωρισµός.
Γιατί η Καμαλα Χάρις δεν κατάφερε να κρατήσει τα παραδοσιακά εκλογικά κοινά των ∆ημοκρατικών, καθώς βασική κινητήρια δύναμη των αποφάσεων τους αποτέλεσε σε μεγάλο βαθμό η κατάσταση της οικονομίας
Αυτά τα κίνητρα οδήγησαν τη ∆ηµοκρατική υποψήφιο, Κάµαλα Χάρις, να χάσει σηµαντικά ποσοστά από τους παραδοσιακούς υποστηρικτές της, µεταξύ αυτών τους ισπανόφωνους, τους νέους, ακόµα και κάποιες γυναίκες, την ώρα που ο εµφανιζόµενος ως «αντισυστηµικός» αντίπαλός της διατήρησε τη συντηρητική πλειοψηφία της δικής του εκλογικής βάσης.

Συγκεκριµένα, τα δύο τρίτα των ψηφοφόρων χαρακτήρισαν «κακή» την κατάσταση της οικονοµίας και όσοι έδωσαν αυτή την απάντηση ψήφισαν κατά πλειοψηφία τον Ντόναλντ Τραµπ. Παράλληλα, τον πρώην πρόεδρο ψήφισε και σχεδόν το ένα τρίτο όσων δήλωσαν ότι ο πληθωρισµός ήταν ιδιαίτερα βαρύς γι’ αυτούς προσωπικά.

Αλλά ακόµα και από το παραδοσιακό ακροατήριο της Χάρις, για παράδειγµα µεταξύ όσων απάντησαν πως θεωρούν ότι η έκτρωση πρέπει να είναι νόµιµη, το 28% προτίµησε να ψηφίσει τον Ντόναλντ Τραµπ, αποδεικνύοντας ότι το κριτήριο αυτό δεν βάραινε τόσο πολύ ώστε να καθορίσει την τελική τους ψήφο.

Αμερικανικές εκλογές: Οι ανεξάρτητοι και οι νέοι άνδρες 

Μεταξύ των ιδιαίτερα δυναµικών οµάδων που στήριξαν τελικά σε µεγάλα ποσοστά τον Ντόναλντ Τραµπ µπορεί κανείς να υπολογίζει τους νέους ψηφοφόρους, ιδιαίτερα τους άνδρες κάτω των 30 ετών, τους οποίους δεν κατάφερε να πείσει η ∆ηµοκρατική απερχόµενη αντιπρόεδρος. Σε πολιτείες όπως το Γουισκόνσιν και η Πενσιλβάνια, στις οποίες ο Τζο Μπάιντεν είχε επικρατήσει στην τελευταία εκλογική αναµέτρηση με διψήφιο αριθμό, η ψαλίδα έκλεισε αυτή τη φορά για τη Χάρις. Ειδικά στην πολιτεία της Πενσιλβάνια, το 56% των νέων ανδρών κάτω των 30 ψήφισε Τραμπ και μόλις το 38% τη Χάρις.

Επίσης, οι ανεξάρτητοι, εκείνοι που μπορεί και να επέλεγαν να μην ψηφίσουν, φαίνεται πως σε κάποιο ποσοστό το έπραξαν τελικά, προκειμένου να υποστηρίξουν τον Ντόναλντ Τραμπ. Γεγονός που τελικά μάλλον βοήθησε να ενισχυθεί και η προσέλευση. Για παράδειγμα, σε μία από τις πολιτείες-κλειδιά, την Τζόρτζια, όπου το 2020 οι ανεξάρτητοι είχαν ψηφίσει κατά πλειοψηφία τον Μπάιντεν με εννέα ποσοστιαίες μονάδες διαφορά, αυτή τη φορά ψήφισαν Τραμπ σε ποσοστό 54%, έναντι 43% της Κάμαλα Χάρις.

Σε πανεθνικό επίπεδο, ακόμα και μεταξύ των ψηφοφόρων που θεωρούσαν πως οι απόψεις του Τραμπ ήταν «ακραίες», ο ένας στους 10 τον ψήφισε τελικά, πιθανώς θεωρώντας πως, παρ’ όλα αυτά, οι πολιτικές που υποσχόταν ήταν πιο επιθυμητές.

Σημαντική απώλεια για τη Χάρις η ψήφος των ισπανοφώνων

Ιδιαίτερα σημαντική απώλεια για τη Χάρις θεωρείται η ψήφος των ισπανοφώνων, η οποία παραδοσιακά πήγαινε στο Δημοκρατικό Κόμμα. Σε πανεθνικό επίπεδο, και εδώ οι ισπανόφωνοι άνδρες, για τους οποίους η οικονομία αποτελούσε το βασικό κριτήριο για την ψήφο και οι περισσότεροι από τους οποίους δήλωσαν πως η οικονομική τους κατάσταση έχει επιδεινωθεί σε σχέση με μία τετραετία νωρίτερα, υποστήριξαν τον Τραμπ σε ποσοστό 54%, έναντι 44% της Χάρις.

Στο σύνολο των ισπανοφώνων, ωστόσο, η Δημοκρατική αντιπρόεδρος έλαβε 53% (έναντι 45% για τον Τραμπ), ποσοστό που δείχνει τη σημασία που έπαιξε εδώ η γυναικεία ψήφος. Και πάλι όμως η απώλεια είναι μεγάλη. Στις εκλογές του 2020, η πλειοψηφία των ισπανόφωνων ανδρών είχε υποστηρίξει τον Τζο Μπάιντεν. Μεταξύ των Αφροαμερικανών, η Κάμαλα Χάρις τα πήγε σαφώς καλύτερα, όχι όμως τόσο καλά όσο ο Μπάιντεν. Για παράδειγμα, στην κρίσιμη πολιτεία της Βόρειας Καρολίνα ένας στους πέντε Αφροαμερικανούς άνδρες ψήφισε τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος υπερδιπλασίασε τη στήριξη που έλαβε από τη συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα στη συγκεκριμένη πολιτεία από τις εκλογές του 2020.

Το αποτέλεσμα αυτών ήταν συνολικά μεταξύ των ισπανοφώνων (ανδρών και γυναικών) να απολέσει 12% σε σχέση με τα ποσοστά του Μπάιντεν, μεταξύ των νέων (συνολικά ανδρών και γυναικών) να χάσει 5% και ακόμα και μεταξύ των γυναικών να λάβει ένα 3% λιγότερο από εκείνο του απερχόμενου Δημοκρατικού προέδρου. Με αυτόν τον τρόπο η υποψήφια (η δεύτερη γυναίκα, μετά τη Χίλαρι Κλίντον, την οποία κερδίζει ο Τραμπ) φαίνεται πως εισέπραξε όλη τη δυσαρέσκεια για την τρέχουσα πολιτική του Τζο Μπάιντεν -την οποία άλλωστε συνυπέγραφε ως αντιπρόεδρος- και ελάχιστα από τα προτερήματα της γυναικείας και μειονοτικής ψήφου, που αναμενόταν πως θα κέρδιζε.

Αντίθετα, όπως επισημαίνει το CNN, ο Τραμπ ξανακέρδισε σχεδόν όλες τις δημογραφικές ομάδες που είχε χάσει το 2020 (ενώ προσέθεσε και υποστηρικτές).

*Δημοσιεύτηκε στα «Παραπολιτικά»