Ο υψηλός πληθωρισμός δοκιμάζει τα φυσικά όρια της τουρκικής οικονομίας που βασίζεται στα μετρητά, με τα μεγαλύτερα χαρτονομίσματα, σύμφωνα με το Bloomberg να γίνονται όλο και πιο ανεπαρκή για να καλύψουν ακόμη και τις καθημερινές δαπάνες.

Συγκεκρμένα, το χαρτονόμισμα των 200 λιρών (5,80 δολάρια), είναι αυτό με την υψηλότερη ονομαστική αξία και αντιπροσωπεύει πλέον περισσότερο από το 80% όλων των μετρητών που κυκλοφορούν, από 16% το 2010, σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας. Κάθε χαρτονόμισμα αξίζει αρκετά για να αγοράσει κανείς δύο καφέδες φίλτρου στα Starbucks, ενώ το 2010, το χαρτονόμισμα ισοδυναμούσε με σχεδόν 140 δολάρια.



Αυξανόμενος όγκος χαρτονομισμάτων απαιτείται για εμπορικές συναλλαγές

Εμφανής η αλλαγή στο Μεγάλο Παζάρι της Κωνσταντινούπολης, όπου καροτσάκια και αυτοσχέδιες βαλίτσες παρατάσσονται στα σοκάκια έξω από τα ανταλλακτήρια συναλλάγματος, περιμένοντας να μεταφέρουν τον αυξανόμενο όγκο χαρτονομισμάτων που απαιτούνται για την εμπορική συναλλαγή.

Κάποια υποκαταστήματα τραπεζών διακινούν τόσα πολλά μετρητά που πρέπει να γεμίζουν τα ATM τους έως και τρεις φορές την ημέρα, ανέφερε τη Δευτέρα η εφημερίδα Ekonomi, επικαλούμενη ανώνυμους τραπεζίτες. Όπως πρόσθεσε η τουρκική εφημερίδα, τα ΑΤΜ αναμένεται να σταματήσουν σύντομα να προσφέρουν χαρτονομίσματα κάτω των 100 λιρών.

Οι αξιωματούχοι δεν έχουν δεσμευτεί μέχρι στιγμής να τυπώσουν μεγαλύτερα χαρτονομίσματα, με τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, Φατίχ Καραχάν να δηλώνει στους βουλευτές τον Ιούνιο ότι «οι αναλύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη» για το ζήτημα.


Αναμνήσεις από το 1990

Η όλη κατάσταση θυμίζει στους Τούρκους τη δεκαετία του 1990, όταν ο χρόνιος πληθωρισμός ανάγκασε τελικά την κυβέρνηση να σβήσει έξι μηδενικά από το νόμισμα για να δημιουργήσει τη λεγόμενη νέα τουρκική λίρα, που χρησιμοποιείται σήμερα.

Ο ετήσιος πληθωρισμός επιβραδύνθηκε σε λίγο κάτω από το 50% τον περασμένο μήνα, μετά από συνεχόμενα χρόνια υψηλής αύξησης των τιμών, με τον πληθωρισμό να ξεπερνάει και το 85% το 2022.

Παρά την αύξηση των πληρωμών με κάρτες, η Τουρκία εξακολουθεί να είναι μια οικονομία σχετικά επικεντρωμένη στα μετρητά, με την εταιρεία μεταφοράς χρημάτων Wise Plc να τα χαρακτηρίζει «απαραίτητα» για μικρές πληρωμές, αγορές και φιλοδωρήματα. Όπως δήλωσε τον Οκτώβριο ο διευθύνων σύμβουλος της Fibabanka, Omer Mert, μιλώντας σε συνέντευξη στο Bloomberg: «Υπάρχει 100% ανάγκη για μεγαλύτερα χαρτονομίσματα. Τα ΑΤΜ καταρρέουν».