Ηταν 18 Σεπτεμβρίου 2023 όταν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συναντήθηκε με τον ιδρυτή της Tesla, Ελον Μασκ, στο «Σπίτι της Τουρκίας» στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της επίσκεψης του πρώτου στη μεγαλούπολη, προκειμένου να παραστεί στην 78η συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Ο Ερντογάν, όπως μετέδωσε η τουρκική Διεύθυνση Επικοινωνιών, προσκάλεσε τον Μασκ να κατασκευάσει ένα εργοστάσιο της Tesla στη γείτονα. Σύμφωνα πάντα με την τουρκική υπηρεσία, ο Μασκ φέρεται να είπε πως πολλοί Τούρκοι προμηθευτές συνεργάζονται με την Tesla και πως η Τουρκία είναι ανάμεσα στους πιο σημαντικούς υποψηφίους για το επόμενο εργοστάσιό της.

Ο Ερντογάν φέρεται επίσης να είχε θέσει τότε στον Μασκ το ενδεχόμενο συνεργασίας στο πεδίο της Τεχνητής Νοημοσύνης, αλλά και στο δίκτυο της Starlink, με τον Μασκ να αναφέρει πως θα συνεργαστεί με τις τουρκικές Αρχές, για να προσφέρει τις υπηρεσίες του δορυφόρου στη χώρα. Χάρτης του Reuters τον περσινό Οκτώβριο σημείωνε την Τουρκία μεταξύ των χωρών όπου πιθανολογείτο ότι θα μπορούσε να γίνει ένα εργοστάσιο της Tesla μαζί με τη Σαουδική Αραβία και την Ινδία. Εφόσον αυτό το σχέδιο πραγματοποιείτο, θα ήταν το 2ο εργοστάσιο της Tesla στην Ευρώπη −διαθέτει ήδη ένα στη Γερμανία− και το 7ο συνολικά παγκοσμίως.

Μέχρι στιγμής, αυτός ο σχεδιασμός δεν δείχνει να έχει προχωρήσει. Λίγες ώρες μετά τη συνάντηση, η «Wall Street Journal» ανέφερε πως η Σαουδική Αραβία βρισκόταν σε πρώιμες συνομιλίες με την Tesla για την ανέγερση εργοστασίων στο βασίλειο. Σύμφωνα με την εφημερίδα, το Ριάντ θα διευκόλυνε την εταιρεία να αγοράσει πρώτες ύλες από διάφορες χώρες, μεταξύ αυτών και το Κονγκό. Ο Ελον Μασκ διέψευσε το δημοσίευμα, ενώ η Tesla δεν θέλησε να σχολιάσει στο Reuters oύτε τις πληροφορίες περί τουρκικού εργοστασίου.

Αντίθετα, η εταιρεία έχει εκφράσει ανοιχτά ενδιαφέρον να χτίσει ένα εργοστάσιο στην Ινδία, προκειμένου να αποκτήσει πρόσβαση σε μια χώρα χαμηλού κόστους, ενώ ήδη ανεγείρει εργοστάσιο στο Βόρειο Μεξικό, στην περιοχή Νουέβο Λεόν.

Η Tesla εγκαινίασε ένα showroom στην Κωνσταντινούπολη

Μετά τη συνάντηση Ερντογάν - Μασκ, η Αγκυρα υπέβαλε όντως επίσημη αίτηση στην Αρχή Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (BTK) για το Starlink, γεγονός που αύξησε και τις προσδοκίες για ίδρυση εργοστασίου Tesla στη γείτονα.

Μέχρι σήμερα το δορυφορικό δίκτυο της Starlink δεν είναι ακόμη ενεργό στην Τουρκία. Τον περασμένο Ιανουάριο, η Tesla εγκαινίασε ένα showroom στην Κωνσταντινούπολη, και συγκεκριμένα στο mall Metropol AVM, και ακόμα ένα στην Αγκυρα, στο εμπορικό κέντρο Armada AVM. Σκοπός είναι η εξυπηρέτηση των αγοραστών ηλεκτρικών αυτοκινήτων της εταιρείας στην Τουρκία, η οποία τον Μάρτιο του 2023 έδωσε στην Tesla την άδεια να λειτουργεί το δίκτυο φόρτισής της, Supercharger Network. Και από τον Μάιο του ίδιου έτους ξεκίνησε να παραδίδει τα πρώτα μοντέλα Model Y. Περί τα 66.000 ηλεκτρικά οχήματα έχουν ήδη αγοραστεί στην Τουρκία.

Οι προσδοκίες να επιλεγεί η γείτων χώρα ως προορισμός της γιγαντιαίας αυτοκινητοβιομηχανίας παραμένουν. Ωστόσο, τον περασμένο Αύγουστο ανακοινώθηκε συμφωνία 1 δισ. δολαρίων για ένα εργοστάσιο ηλεκτρικών οχημάτων όχι με την Tesla, αλλά με την κινεζική BYD, την εταιρεία που φέρεται να υποστηρίζεται από τον Γουόρεν Μπάφετ και είναι ο μεγαλύτερος ανταγωνιστής της Tesla παγκοσμίως στον χώρο της ηλεκτροκίνησης.

Με βάση τη συμφωνία, που προσφέρει στην Κίνα πάτημα στην Ευρώπη και υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη παρουσία του Ερντογάν και του CEO της BYD, Γουάνγκ Τσουανφού, το νέο εργοστάσιο θα παράγει έως και 150.000 ηλεκτρικά οχήματα ετησίως, δημιουργώντας 5.000 θέσεις εργασίας και ξεκινώντας την παραγωγή από το τέλος του 2026. Προ ημερών, ο Ερντογάν, επιστρέφοντας από την ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής στη Βουδαπέστη, τηλεφώνησε στον Ντόναλντ Τραμπ, για να τον συγχαρεί για τη νίκη του και τον προσκάλεσε να επισκεφθεί την Τουρκία.

Συμπτωματικά, συνέτρωγε (ο Τραμπ) με τον Ελον Μασκ. «Είχαμε μια ειλικρινή συνομιλία με τον κ. Τραμπ, ενώ βρισκόταν σε οικογενειακό τραπέζι με τον Ελον Μασκ και το παιδί του», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος, ο οποίος επιδιώκει να αναθερμάνει τις διμερείς σχέσεις, που είχαν «φθαρεί» επί της προηγούμενης προεδρίας Τραμπ και έχουν «παγώσει» επί Τζο Μπάιντεν.

Ο υπουργοποιημένος πλέον Μασκ, από δικής του πλευράς, ο οποίος συμμετείχε αυτές τις ημέρες στο πρώτο τηλεφώνημα που έκανε ο Ντόναλντ Τραμπ μετά την εκλογή του με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αποκτά όλο και πιο κομβικό ρόλο στη διοίκηση Τραμπ. Ανέλαβε άλλωτε το υπουργείο κυβερνητικής αποτελεσματικότητας, στο πλαίσιο της αναμόρφωσης της ομοσπονδιακής διοίκησης που θέλει να κάνει ο νέος πρόεδρος.


*Δημοσιεύτηκε στα «Παραπολιτικά»