Mε ένα ποσό ρεκόρ 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων δεσμεύτηκαν oι πλουσιότερες χώρες για να βοηθήσουν τον αναπτυσσόμενο κόσμο να καταπολεμήσει την κλιματική αλλαγή, αλλά η συμφωνία αντιμετωπίζει σοβαρές αντιδράσεις ότι το ποσό αυτό δεν είναι αρκετό να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις των φτωχότερων χωρών από την υπερθέρμανση του πλανήτη.
Διάσκεψη κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα COP29: Συμφωνία ένα βήμα πριν την κατάρρευση των συνομιλιών
Οι συνομιλίες στη διάσκεψη κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα COP29 στο Αζερμπαϊτζάν διήρκεσαν 33 ώρες και έφτασαν σε απόσταση αναπνοής από την κατάρρευση. Ο επικεφαλής του οργάνου του ΟΗΕ για το κλίμα, Simon Stiell, είπε ότι ήταν «ένα δύσκολο ταξίδι, αλλά επιτύχαμε μια συμφωνία».
Ωστόσο, οι συνομιλίες απέτυχαν επίσης να βασιστούν σε μια συμφωνία που εγκρίθηκε πέρυσι και η οποία καλούσε τα έθνη να «απομακρυνθούν από τα ορυκτά καύσιμα».
Οι αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς και οι χώρες που είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή, αποχώρησαν από τις συνομιλίες το απόγευμα του Σαββάτου.
«Δεν υπερβάλλω όταν λέω ότι τα νησιά μας βουλιάζουν! Πώς μπορείτε να περιμένετε από εμάς να επιστρέψουμε στις γυναίκες, τους άνδρες και τα παιδιά των χωρών μας με μια κακή συμφωνία;» είπε ο πρόεδρος της Συμμαχίας Μικρών Νησιωτικών Κρατών, Σέντρικ Σούστερ.
Αλλά τα ξημερώματα της Κυριακής και μετά από κάποιες αλλαγές στη συμφωνία, τα έθνη τελικά συμφώνησαν. Η συμφωνία συνοδεύτηκε από ζητωκραυγές και χειροκροτήματα, αλλά η Ινδία έδειξε άμεσα την απογοήτευσή της για το αποτέλεσμα.
«Δεν μπορούμε να τη δεχτούμε… ο προτεινόμενος στόχος δε θα μας λύσει τίποτα. [Δεν είναι] ευνοϊκό για την κλιματική δράση που είναι απαραίτητη για την επιβίωση της χώρας μας», είπε η Leela Nandan στο συνέδριο, χαρακτηρίζοντας το ποσό πολύ μικρό.
Στη συνέχεια, κράτη όπως η Ελβετία, οι Μαλδίβες, ο Καναδάς και η Αυστραλία διαμαρτυρήθηκαν ότι η γλώσσα για τη μείωση της παγκόσμιας χρήσης ορυκτών καυσίμων ήταν πολύ αδύναμη. Αντίθετα, αυτή η απόφαση αναβλήθηκε για τις επόμενες συνομιλίες για το κλίμα το 2025.
Δέσμευση για τριπλασιασμό των χρημάτων για την κλιματική αλλαγή
Αυτή η υπόσχεση για περισσότερα χρήματα είναι μια αναγνώριση ότι τα φτωχότερα έθνη φέρουν ένα δυσανάλογο βάρος από την κλιματική αλλαγή, αλλά έχουν επίσης ιστορικά συνεισφέρει το λιγότερο στην κλιματική κρίση.
Τα πρόσφατα υποσχεθέντα χρήματα αναμένεται να προέλθουν από κρατικές επιχορηγήσεις και τον ιδιωτικό τομέα - τράπεζες και επιχειρήσεις - και θα βοηθήσουν τις χώρες να απομακρυνθούν από την ενέργεια από ορυκτά καύσιμα και να στραφούν στη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Υπήρξε επίσης δέσμευση για τριπλασιασμό των χρημάτων που διατίθενται για την προετοιμασία των χωρών για την κλιματική αλλαγή. Ιστορικά, μόνο το 40% της διαθέσιμης χρηματοδότησης για την κλιματική αλλαγή έχει διατεθεί για αυτό.
Εκτός από την υπόσχεση 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων τα έθνη συμφώνησαν επίσης ότι χρειάζονται 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2035 για να βοηθήσουν επίσης στην πρόληψη της κλιματικής αλλαγής.
Ερωτηματικό το τι θα κάνει ο Ντόναλντ Τραμπ
Στην έναρξη των συνομιλιών για το κλίμα στις 11 Νοεμβρίου ένα από τα θέματα που κυριάρχησαν ήταν η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος θα αναλάβει καθήκοντα τον Ιανουάριο.
Ο Τραμπ είναι ένας σκεπτικιστής για το κλίμα που έχει πει ότι θα βγάλει τις ΗΠΑ από τη συμφωνία ορόσημο του Παρισιού που το 2015 δημιούργησε έναν οδικό χάρτη για τα έθνη για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
«Οι άλλες ανεπτυγμένες χώρες δωρητές γνωρίζουν πολύ καλά ότι ο Τραμπ δεν θα πληρώσει ούτε μια δεκάρα και θα πρέπει να καλύψουν το έλλειμμα», δήλωσε στο BBC η καθηγήτρια Joanna Depledge, ειδικός στις διεθνείς διαπραγματεύσεις για το κλίμα στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ.
«Το παρατεταμένο παιχνίδι στο COP29 αντικατοπτρίζει το σκληρότερο γεωπολιτικό έδαφος στο οποίο βρίσκεται ο κόσμος. Το αποτέλεσμα είναι ένας ελαττωματικός συμβιβασμός μεταξύ των χωρών - χορηγών και των πιο ευάλωτων εθνών στον κόσμο», δήλωσε ο Li Shuo από το think-tank Asia Society Policy Ινστιτούτο.
Ο υπουργός Ενέργειας του Ηνωμένου Βασιλείου Εντ Μίλιμπαντ τόνισε ότι η νέα συμφωνία δε δεσμεύει το Ηνωμένο Βασίλειο να βρει περισσότερη χρηματοδότηση για το κλίμα, αλλά ήταν στην πραγματικότητα μια «τεράστια ευκαιρία για τις βρετανικές επιχειρήσεις» να επενδύσουν σε άλλες αγορές.
Σε αντάλλαγμα για την υπόσχεση περισσότερων χρημάτων, οι ανεπτυγμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ήθελαν ισχυρότερες δεσμεύσεις από τις χώρες για τη μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων.
Παρά τις ελπίδες τους ότι η συμφωνία που επιτεύχθηκε στις συνομιλίες στο Ντουμπάι πέρυσι για τη «μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα» θα ενισχυόταν, η τελική προτεινόμενη συμφωνία απλώς επαναλήφθηκε.
Για πολλά έθνη αυτό απλώς δεν ήταν αρκετά καλό και απορρίφθηκε - τώρα θα πρέπει να συμφωνηθεί το επόμενο έτος.
