Όπως αναφέρει το Politico, ένας από τους βασικούς λόγους της ήπιας αντίδρασης των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών στις ενέργειες δολιοφθοράς, στις κυβερνοεπιθέσεις, στη διασπορά fake news, στην εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού και στις άλλες μεθόδους που μετέρχεται η Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν είναι ο φόβος μήπως συρθούν σε μια αντιπαράθεση για την οποία είναι απροετοίμαστες.

Και, ως εκ τούτου, καταφεύγουν σε αναποτελεσματικά μέτρα, όπως η ακολουθούμενη πολιτική των κυρώσεων στη Μόσχα.

Ρωία: Υβριδικός πόλεμος κατά ευρωπαϊκών χωρών

Το δημοσίευμα παραθέτει σειρά ύποπτων περιστατικών που συνδέονται πιθανώς με ρωσικό δάκτυλο, από τη συντριβή του μεταγωγικού αεροσκάφους στη Λιθουανία και τα υποθαλάσσια καλώδια τηλεπικοινωνιών που κόπηκαν ξαφνικά στη Βαλτική την περασμένη εβδομάδα, μέχρι το υπό διερεύνηση περιστατικό πυρκαγιάς τον Ιούλιο από εμπρηστικό δέμα, που έκαψε κοντέινερ της DHL στο αεροδρόμιο της Λειψίας, αντί να εκραγεί -ευτυχώς λόγω καθυστέρησης σε πτήση ανταπόκρισης- στο εσωτερικό αεροσκάφους, που θα πετούσε ψηλά πάνω από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αξιωματούχοι Δυτικών υπηρεσιών πληροφοριών εκτιμούν ότι το περιστατικό του Ιουλίου ήταν μια δοκιμή Ρώσων πρακτόρων, που σχεδίαζαν να τοποθετήσουν παρόμοιους μηχανισμούς σε πτήσεις προς τις ΗΠΑ. «Παρατηρούμε εδώ και καιρό επιθετικές ενέργειες των ρωσικών υπηρεσιών πληροφοριών. Η Ρωσία χρησιμοποιεί ολόκληρη την εργαλειοθήκη, από τον επηρεασμό των πολιτικών συζητήσεων μέχρι τις κυβερνοεπιθέσεις σε κρίσιμες υποδομές και τη δολιοφθορά μεγάλης κλίμακας», λέει ο προσφάτως παραιτηθείς πρόεδρος της ομοσπονδιακής υπηρεσίας εγχώριων Πληροφοριών της Γερμανίας, Τόμας Χάλντενβανγκ.

Η Ρωσία διεξάγει από καιρό τον λεγόμενο υβριδικό πόλεμο κατά ευρωπαϊκών χωρών, μεταξύ άλλων με εκστρατείες παραπληροφόρησης, χάκερς, κυβερνοεπιθέσεις και εκλογικές παρεμβάσεις, με στόχο την αποσταθεροποίηση των κοινωνιών τους, ώστε να μειώσουν τη στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία, σημειώνει το Politico.

Δυτικοί αξιωματούχοι υποπτεύονται ανάμειξη της Ρωσίας σε εμπρηστικές επιθέσεις στην Πολωνία, στη Βρετανία, στην Τσεχία, στη Γερμανία, στη Λιθουανία και στη Λετονία, ενώ Γερμανοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι απέτρεψαν ρωσικό σχέδιο δολοφονίας του Άρμιν Πάπεργκερ, CEO της γερμανικής βιομηχανίας όπλων Rheinmetall, εκ των μεγάλων προμηθευτών οβίδων της Ουκρανίας.

Γιατί η Ευρώπη φοβάται να απαντήσει δυναμικά στη Ρωσία

Η αλήθεια είναι ότι ορισμένες κυβερνήσεις, ειδικά των σκανδιναβικών κρατών και των χωρών της Βαλτικής, έχουν σημάνει συναγερμό, αλλά η μέχρι στιγμής συλλογική αντίδραση της ΕΕ και του ΝΑΤΟ ήταν μάλλον παθητική.

«Παραείμαστε ευγενικοί. Μας επιτίθενται καθημερινά τώρα», παραδέχθηκε η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρέντερικσεν, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο.

Σύμφωνα με τον ειδικό σε θέματα τρομοκρατίας και αντισυμβατικού πολέμου του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών στην Ουάσιγκτον, Ντάνιελ Μπάιεν, η παθητικότητα της Ευρώπης μπορεί εν μέρει να αποδοθεί στον φόβο δυτικών κρατών μήπως συρθούν σε μια σύγκρουση για την οποία δεν είναι προετοιμασμένα. «Οι περισσότερες χώρες δεν θέλουν να αντιμετωπίσουν ανοικτά τη Ρωσία περισσότερο απ’ ό,τι κάνουν τώρα. Ανησυχούν για μια κλιμάκωση που θα επιδεινώσει τα πράγματα», σημειώνει.

Για τον απερχόμενο υπουργό Εξωτερικών της Λιθουανίας, Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις, ακόμη και οι λέξεις που χρησιμοποιούνται για τις επιθέσεις αντανακλούν τη δειλία της Ευρώπης. «Γιατί τις αποκαλούμε υβριδικές; Επειδή έτσι δεν χρειάζεται να κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Αν μιλήσουμε για τρομοκρατία, τότε απαιτείται δράση», δήλωσε τον περασμένο μήνα στη Ρίγα.

Ο εμπνευστής του ρωσικού υβριδικού πολέμου

Σύμφωνα με τον Αυστριακό ειδικό σε θέματα ασφάλειας, Γκέρχαρντ Μάνγκοτ, τον ρωσικό υβριδικό πόλεμο ανέπτυξε ο νυν αρχηγός του Γενικού Επιτελείου της Ρωσίας, στρατηγός Βαλέρι Γκερασίμοφ.

Και περιλαμβάνει ευρύ οπλοστάσιο μέσων, πέραν της προπαγάνδας και της παραπληροφόρησης, από σαμποτάζ, διείσδυση και χρηματοδότηση κομμάτων στη Δύση μέχρι παραβίαση του εναέριου χώρου νατοϊκών μελών από ρωσικά μαχητικά και εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού.

Τα όρια του ΝΑΤΟ και ο ρόλος Ουγγαρίας και Τουρκίας

Η Ρωσία, σημειώνει η ανάλυση του Politico, σχεδιάζει προσεκτικά τις επιχειρήσεις αποσταθεροποίησης προκειμένου να μην πυροδοτήσει μια συλλογική απάντηση του ΝΑΤΟ βάσει του άρθρου 5 της Συμμαχίας. «Η Ρωσία δοκιμάζει τα όρια του Άρθρου 5 για να προκαλέσει αβεβαιότητα», δήλωσε ο Γερμανός βουλευτής Ρόντεριχ Κίζεβετερ.

Τα κράτη-μέλη της Συμμαχίας έχουν συζητήσει το ενδεχόμενο μιας συλλογικής απάντησης πιθανώς στη βάση του άρθρου 4, που απαιτεί διαβούλευση όταν απειλείται η ασφάλεια μιας χώρας, αλλά προς το παρόν το ΝΑΤΟ δεν δείχνει διατεθειμένο για αντιπαράθεση με τη Μόσχα, εν μέρει επειδή τα εργαλεία του δεν έχουν σχεδιαστεί για την γκρίζα ζώνη του υβριδικού πολέμου, επειδή δεν υπάρχει σαφής ορισμός μεταξύ των συμμάχων για το τι είναι υβριδικός πόλεμος, αλλά και εν μέρει λόγω της παρουσίας στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο χωρών όπως η Ουγγαρία και η Ρωσία που «έχουν δείξει συμπάθεια στη Ρωσία», όπως σημειώνει ο Μπάιναν, με αποτέλεσα να καθίσταται δυσκολότερη η λήψη αποφάσεων κατά της Μόσχας από μια στρατιωτική συμμαχία που βασίζεται στη συναίνεση.

Αναποτελεσματικές μέχρι στιγμής οι κυρώσεις

Μολαταύτα, τα κράτη-μέλη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ εντείνουν βαθμηδόν τις προσπάθειες αντιμετώπισης του υβριδικού πολέμου της Ρωσίας είτε με την ίδρυση υπηρεσιών για την αντιμετώπιση ξένων ψηφιακών παρεμβολών (Γαλλία) ή «υπηρεσίας ψυχολογικής άμυνας» κατά της παραπληροφόρησης (Σουηδία) είτε με τη συγκρότηση ομάδων για την προστασία των ζωτικής σημασίας υποδομών.

Ταυτόχρονα, οι ευρωπαϊκές χώρες προσπαθούν να αντεπιτεθούν με κυρώσεις. Τον Οκτώβριο η ΕΕ δημιούργησε ένα νέο πλαίσιο για τη στοχοθέτηση ατόμων και οντοτήτων εμπλεκόμενων στον υβριδικό πόλεμο της Ρωσίας. Οι πιθανές κυρώσεις περιλαμβάνουν πάγωμα περιουσιακών στοιχείων και ταξιδιωτικές απαγορεύσεις.

Αλλά μέχρι στιγμής ΕΕ και ΝΑΤΟ δεν κατάφεραν και πολλά με τις κινήσεις αποτροπής της Ρωσίας. Οι επιβληθείσες στη Μόσχα κυρώσεις, που συνδέονται άμεσα με τον πόλεμο στην Ουκρανία, είχαν περιορισμένο αντίκτυπο μέχρι στιγμής και είναι ασαφές αν θα είναι αποτελεσματικό το νέο καθεστώς.

Σήμανε η ώρα της αφύπνισης της Ευρώπης

«Οι Ευρωπαίοι πρέπει να απαντήσουν πιο ενωμένοι και δυναμικά. Η στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία πρέπει να αυξηθεί ώστε να δείξει ότι οι ρωσικές προσπάθειες έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα», σημειώνει ο Μπάιμαν.

Πέραν της αύξησης των αμυντικών δαπανών, οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να ενισχύσουν την εσωτερική τους ασφάλεια, περιλαμβανομένης της αστυνομίας και των εγχώριων υπηρεσιών πληροφοριών, αλλά και να ανταλλάσσουν πληροφορίες με άλλες συμμαχικές κυβερνήσεις, εκτιμά ο Μάρεκ Κοχβ, της δεξαμενής σκέψης «Διεθνές Κέντρο για την Άμυνα και την Ασφάλεια», που εδρεύει στην Εσθονία.

Το σημαντικότερο είναι να αφυπνιστεί η Ευρώπη ενόψει της απειλής και να κάνει την Ρωσία να πληρώσει το τίμημα, λέει ο Αρντ Φράιταγκ φον Λόρινγκχοβεν, πρώην πρέσβης της Γερμανίας, που χρημάτισε και πρώτος επικεφαλής των υπηρεσιών Πληροφοριών του ΝΑΤΟ. «Κοιμόμαστε. Η επιθετική συμπεριφορά πρέπει να έχει πολιτικό κόστος».