Τον βηµατισµό της αναζητεί η Συρία, µε τον de facto ηγέτη της χώρας, τον Αχµεντ αλ Σάρα, επικεφαλής των ισλαµιστών που ανέτρεψαν το καθεστώς Ασαντ, να δείχνει πως θέλει να «ρίξει γέφυρες επικοινωνίας» µε τις µειονοτικές εθνοτικές και θρησκευτικές οµάδες της χώρας, η οποία παραµένει σε µεγάλο βαθµό ελεγχόµενη από διάφορες οµάδες πολιτοφυλακών (που εξακολουθούν να συγκρούονται µεταξύ τους), σε ένα ιδιαίτερα σύνθετο σκηνικό.

Αλλωστε, η Συρία εδώ και δεκαετίες δεν ελέγχεται από µόνο µία δύναµη. Υπενθυµίζεται πως η οργάνωση Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαµ έχει υπό τον έλεγχό της ουσιαστικά τις κυριότερες πόλεις της χώρας (∆αµασκός, Χαλέπι, Χοµς, Χάµα). Από εκεί και πέρα, υπάρχουν:

  • οι περιοχές που κατέχει ο -υποστηριζόµενος από την Αγκυρα- Συριακός Εθνικός Στρατός (SNA) στα βόρεια,
  • η περιοχή που ελέγχεται από τις -υποστηριζόµενες από τις ΗΠΑ- κουρδικές Συριακές ∆ηµοκρατικές ∆υνάµεις (SDF) στα βορειοανατολικά, µε τις συγκρούσεις µε τις υποστηριζόµενες από την Τουρκία πολιτοφυλακές να είναι σκληρές, καθώς και
  • η ζώνη 55 χλµ. στα νότια και στα ανατολικά της ∆αµασκού, εκεί όπου υπήρχε η (ανεπίσηµη) αµερικανική βάση Al-Tanf και ελέγχεται από τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό (FSA).
Ιδιαίτερη µνεία πρέπει να γίνει για τα Υψίπεδα του Γκολάν, στα οποία το Ισραήλ επεξέτεινε τον έλεγχό του µετά την πτώση του καθεστώτος Ασαντ. Πέραν, όµως, του πολύπλοκου πεδίου στρατιωτικά, αντίστοιχη είναι η εικόνα και στην κοινωνική σύνθεση της Συρίας, µε τον Αλ Σάρα να επιδιώκει να διατηρήσει ισορροπίες και να στέλνει σε κάθε ευκαιρία το µήνυµα πως τα δικαιώµατα των µειονοτήτων θα γίνουν σεβαστά. Οι µουσουλµάνοι αποτελούν το 87% του πληθυσµού, µε τους χριστιανούς να αποτελούν το 10% και τους ∆ρούζους το 3%.

Σε μέγκενη οι Κούρδοι, που αναζητούν (διπλωματική) επαφή με το Ισραήλ, και οι έντονες αντιδράσεις από χριστιανούς

Από τους µουσουλµάνους, το 74% αναγνωρίζονται ως σουνίτες (το κυρίαρχο δόγµα του Ισλάµ, το οποίο ασπάζεται και ο Αλ Σάρα) και το υπόλοιπο 13% είναι αλαουίτες (από τους οποίους προέρχεται ο Μπασάρ αλ Ασαντ), ισµαηλίτες και άλλα σιιτικά παρακλάδια. Στο εν λόγω «εύφλεκτο» πλαίσιο αυτό, λοιπόν, ο de facto ηγέτης της Συρίας συναντήθηκε την παραµονή της Πρωτοχρονιάς µε ανώτερους χριστιανούς κληρικούς στη ∆αµασκό, µια συνάντηση που έρχεται εν µέσω αναβρασµών, µε αλαουίτες και χριστιανούς να διαδηλώνουν την προηγούµενη εβδοµάδα απέναντι στο νέο status quo στη χώρα. Η οργή των αλαουιτών ξέσπασε αφού σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης ανέβηκε ένα βίντεο που δείχνει µαχητές να εξαπολύουν επίθεση σε ένα ιερό τους στο Χαλέπι. Σύµφωνα µε το Συριακό Παρατηρήτηριο Ανθρωπίνων ∆ικαιωµάτων, πέντε εργαζόµενοι σε αυτό το ιερό σκοτώθηκαν.

Η de facto συριακή κυβέρνηση ανέφερε ότι το βίντεο χρονολογείται από την πτώση του Χαλεπιού την 1η ∆εκεµβρίου. «Στόχος της εκ νέου κυκλοφορίας τέτοιων εικόνων είναι η διασπορά διχόνοιας του συριακού λαού (...) σε µια ευαίσθητη περίοδο που περνά η Συρία», τόνισε σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Εσωτερικών της µεταβατικής κυβέρνησης της Συρίας, καταγγέλλοντας υποκίνηση σεχταριστικών συγκρούσεων, ενώ κατηγορεί «άγνωστες οµάδες» πως βρίσκονται πίσω από την επίθεση αυτή. Την ίδια ώρα, την αντίδραση των χριστιανών είχε πυροδοτήσει ένα άλλο βίντεο, που έδειξε ένοπλους µασκοφόρους να καίνε χριστουγεννιάτικο δέντρο στη Σουκαϊλαµίµπιγια, µια πόλη µε χριστιανική πλειοψηφία στην Κεντρική Συρία.

Σε δυσχερή θέση οι Κούρδοι

Αυτοί που φαίνονται να είναι σε δυσχερή θέση είναι οι Κούρδοι. Πέραν των σφοδρών µαχών που δίνουν µε φιλοτουρκικές αντάρτικες οµάδες, βλέπουν το όνειρο της διατήρησης της -de facto- αυτονοµίας τους να κλονίζεται. Ο Αλ Σάρα, σε συνέντευξή του στο «Al Arabiya» την περασµένη Κυριακή (29.12), τόνισε πως «δεν θα υπάρξει οµοσπονδιοποίηση», λέγοντας επίσης πως «το συριακό υπουργείο Αµυνας θα ενσωµατώσει στις τάξεις του κουρδικές δυνάµεις», κάτι που σηµαίνει ότι καλούνται να παραδώσουν τα όπλα. Και παρόλο που επανέλαβε πως η οργάνωσή του θα διαλυθεί, εν τούτοις ξεκαθάρισε πως εκλογές θα γίνουν σε 4 χρόνια, τονίζοντας πως ο διαµοιρασµός εξουσίας σε αυτήν την περίοδο θα ήταν «καταστροφικός».

Η οπτική της Αγκυρας

Ο Αλ Σάρα υιοθετεί και για το ζήτηµα των Κούρδων την οπτική της Αγκυρας, που διάκειται εχθρικά στις πολιτοφυλακές τους στη Συρία (αντιµετωπίζοντάς τες ως «παρακλάδι» του PKK), την ώρα που η Τουρκία επιχειρεί να «εργαλειοποιήσει» τον φυλακισµένο από το 1999 ιδρυτή του PKK Α. Οτσαλάν, για να εντάξει τις κουρδικές περιοχές της Συρίας στην επικράτειά της. Με τα παραπάνω ως δεδοµένα, είναι εύλογο ότι οι Κούρδοι αξιωµατούχοι της Συρίας προσέγγισαν το Ισραήλ µε στόχο τη δηµιουργία «καναλιού» επικοινωνίας, όπως έγραψαν τη ∆ευτέρα (30.12) οι «Times of Israel».

Αλλωστε, η πολιτική ηγεσία στην Ιερουσαλήµ και ο πρωθυπουργός Μπ. Νετανιάχου έχουν εκφράσει επανειληµµένα τη θέση πως το Ισραήλ οφείλει να στηρίξει διπλωµατικά τους Κούρδους, που είναι «φυσικός σύµµαχος» και φιλοδυτικός λαός.


*Δημοσιεύτηκε στη «Κυριακάτικη Απογευματινή»