Γροιλανδία: Ο Τραμπ βάζει... "φωτιά στον πάγο" - Η ιδέα της Ουάσινγκτον που υπάρχει εδώ και 150 χρόνια και η απάντηση των... 5 αιώνων της Δανίας
Η στόχευση του Αμερικανού προέδρου
Ο Ντόναλντ Τραμπ θέλει το μεγαλύτερο νησί του κόσμου, τη Γροιλανδία, ακόμα και με τη βία - Η απάντηση της Δανίας, το οικόσημο των 500 ετών και το αίτημα για ανεξαρτησία
Μια παλιά του ιδέα, η οποία υπάρχει σε σκέψεις στην Ουάσινγκτον ήδη από τα µέσα του 19ου αιώνα, «βάζει µπροστά» ο Ντόναλντ Τραµπ και αυτή δεν είναι άλλη από την «αγορά» της Γροιλανδίας, ούτως ώστε να γίνει τµήµα της αµερικανικής επικράτειας.
Ο Αµερικανός πρόεδρος, µάλιστα, πριν ακόµα την ορκωµοσία του (που θα γίνει στις 20/1) έθεσε και πάλι το θέµα, κάνοντας τη Γροιλανδία πρώτο θέµα σε όλα τα διεθνή ΜΜΕ, όταν κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου είπε χαρακτηριστικά: «Η Γροιλανδία (σ.σ.: αλλά και η ∆ιώρυγα του Παναµά, για την οποία έχει εκφράσει παρόµοιες σκέψεις) είναι πολύ σηµαντική για την οικονοµική ασφάλεια των ΗΠΑ», ενώ σε σχετική ερώτηση είπε ότι δεν θα απέκλειε ακόµα και τη χρήση βίας για να τη θέσει υπό τον έλεγχό του.
Πέραν, βέβαια, των όσων γίνονται -και δηλώνονται- µπροστά από τις κάµερες, το παρασκήνιο έχει τη δική του σηµασία: Συµπτωµατικά (ή ίσως όχι τόσο), ο γιος του Ντόναλντ Τραµπ, Ντον Τζούνιορ, βρέθηκε στη Γροιλανδία την ίδια ηµέρα µε τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο επόµενος Αµερικανός πρόεδρος, µε τον ίδιο µάλιστα να το γνωστοποιεί µέσω της πλατφόρµας του, Truth Social. Και µπορεί να προβλήθηκε ως ένα ταξίδι που έγινε για λόγους «γυρισµάτων για το podcast» του υιού του Αµερικανού µέλλοντος προέδρου (όπου, µάλιστα, δεν υπήρχε καµία επαφή µε κάποιον αξιωµατούχο στην ατζέντα), ωστόσο ο Τραµπ (πατήρ) δεν δίστασε να µιλήσει για «θερµή υποδοχή» από τον «λαό» της Γροιλανδίας, ο οποίος είναι «MAGA» (σ.σ.: Make America Great Again, το µήνυµα της καµπάνιας του Αµερικανού προέδρου, που το έκανε και Make Greenland Great Again).
Η ∆ανία σαφώς δεν θέλει να µπει σε οποιαδήποτε συζήτηση για αλλαγή του status της Γροιλανδίας µε τον νέο ένοικο του Λευκού Οίκου, κάτι που έκανε και το 2019, µε τον Ντόναλντ Τραµπ τότε µάλιστα να ακυρώνει και ταξίδι στην Κοπεγχάγη για τον λόγο αυτό. Πλέον, τη «σκυτάλη» πήρε ο βασιλιάς της ∆ανίας, Φρέντερικ, σε µια κίνηση που αιφνιδίασε πολλούς: Αλλαξε το βασιλικό οικόσηµο, ούτως ώστε να απεικονίζονται πιο εµφανώς η Γροιλανδία, αλλά και τα Νησιά Φερόε. Εδώ και µισή χιλιετία τα βασιλικά οικόσηµα της ∆ανίας περιείχαν τρία στέµµατα: το σύµβολο της Ενωσης του Κάλµαρ µεταξύ ∆ανίας, Νορβηγίας και Σουηδίας, της οποίας ηγούνταν η ∆ανία µεταξύ 1397 και 1523. Αποτελούν επίσης σηµαντικό σύµβολο της γειτονικής της Σουηδίας. Οµως, στην ενηµερωµένη έκδοση, οι κορώνες έχουν αφαιρεθεί και αντικατασταθεί µε µια πιο µεγάλη πολική αρκούδα και ένα µεγαλύτερο, σε σύγκριση µε πριν, κριάρι, για να συµβολίζουν τη Γροιλανδία και τα Νησιά Φερόε, αντίστοιχα.
Ο βασιλικός οίκος δήλωσε ότι το οικόσηµο, το οποίο χρησιµοποιείται σε επίσηµα έγγραφα, σφραγίδες και στοιχεία που χρονολογούνται από τον 12ο αιώνα, «ενισχύει την προβολή της Κοινοπολιτείας». Οι τρεις κορώνες, είπε, αφαιρέθηκαν, «καθώς δεν είναι πλέον σχετικές». Οι αλλαγές έγιναν έπειτα από σύσταση επιτροπής που διορίστηκε αµέσως µετά την ενθρόνιση του Φρέντερικ, στις 14 Ιανουαρίου 2024, σηµειώνει το ρεπορτάζ του «Guardian», το οποίο υπενθυµίζει και το µήνυµά του κατά την πρώτη του οµιλία για το νέο έτος: «Είµαστε όλοι ενωµένοι και ο καθένας µας αφοσιωµένος στο βασίλειο της ∆ανίας. Από τη δανική µειονότητα στο Νότιο Σλέσβιγκ -που βρίσκεται µάλιστα εκτός του βασιλείουκαι µέχρι τη Γροιλανδία. Ανήκουµε όλοι µαζί».
Το οικόσημο του βασιλικού οίκου της Δανίας (το νέο οικόσημο είναι αυτό στα αριστερά)
Η κυβέρνηση του Νουούκ (πρωτεύουσα της Γροιλανδίας) έχει απορρίψει δις τις προτάσεις του Τραµπ, τόσο το 2019 όσο και πέρυσι, µε τον Εγκεντε να δηλώνει πως «η Γροιλανδία είναι δική µας. ∆εν είµαστε και δεν θα είµαστε προς πώληση». Σηµειώνεται, δε, πως η επιθυµία για ανεξαρτησία από τη ∆ανία έχει κερδίσει έδαφος τα τελευταία χρόνια, ιδίως µετά τις αποκαλύψεις για παραπτώµατα των δανικών Αρχών, µεταξύ των οποίων µια εκστρατεία αναγκαστικής αντισύλληψης σε γυναίκες στη Γροιλανδία µεταξύ των δεκαετιών του 1960 και του 1970. Οι βουλευτικές εκλογές στη Γροιλανδία θα διεξαχθούν τον Απρίλιο.
Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 11 Ιανουαρίου
Ο Αµερικανός πρόεδρος, µάλιστα, πριν ακόµα την ορκωµοσία του (που θα γίνει στις 20/1) έθεσε και πάλι το θέµα, κάνοντας τη Γροιλανδία πρώτο θέµα σε όλα τα διεθνή ΜΜΕ, όταν κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου είπε χαρακτηριστικά: «Η Γροιλανδία (σ.σ.: αλλά και η ∆ιώρυγα του Παναµά, για την οποία έχει εκφράσει παρόµοιες σκέψεις) είναι πολύ σηµαντική για την οικονοµική ασφάλεια των ΗΠΑ», ενώ σε σχετική ερώτηση είπε ότι δεν θα απέκλειε ακόµα και τη χρήση βίας για να τη θέσει υπό τον έλεγχό του.
Πέραν, βέβαια, των όσων γίνονται -και δηλώνονται- µπροστά από τις κάµερες, το παρασκήνιο έχει τη δική του σηµασία: Συµπτωµατικά (ή ίσως όχι τόσο), ο γιος του Ντόναλντ Τραµπ, Ντον Τζούνιορ, βρέθηκε στη Γροιλανδία την ίδια ηµέρα µε τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο επόµενος Αµερικανός πρόεδρος, µε τον ίδιο µάλιστα να το γνωστοποιεί µέσω της πλατφόρµας του, Truth Social. Και µπορεί να προβλήθηκε ως ένα ταξίδι που έγινε για λόγους «γυρισµάτων για το podcast» του υιού του Αµερικανού µέλλοντος προέδρου (όπου, µάλιστα, δεν υπήρχε καµία επαφή µε κάποιον αξιωµατούχο στην ατζέντα), ωστόσο ο Τραµπ (πατήρ) δεν δίστασε να µιλήσει για «θερµή υποδοχή» από τον «λαό» της Γροιλανδίας, ο οποίος είναι «MAGA» (σ.σ.: Make America Great Again, το µήνυµα της καµπάνιας του Αµερικανού προέδρου, που το έκανε και Make Greenland Great Again).
Αυτό είναι το καθεστώς της Γροιλανδίας - Το μήνυμα της Κοπεγχάγης δια του... οικοσήμου
Η Γροιλανδία είναι ηµιαυτόνοµη περιοχή, η οποία αποτελεί τµήµα της επικράτειας της ∆ανίας. Το µεγαλύτερο νησί στον κόσµο κέρδισε την αυτονοµία του το 1979, διαθέτοντας δική του κυβέρνηση και νοµοθετικό σώµα, ωστόσο η εξωτερική πολιτική και η άµυνα είναι αρµοδιότητα της Κοπεγχάγης. Εξαίρεση στον αµυντικό τοµέα αποτελεί η αµερικανική διαστηµική βάση Pituffik (πρώην αεροπορική βάση Thule) στη βορειοδυτική ακτή της Γροιλανδίας, που, ευρισκόµενη σε απόσταση 1.500 χλµ. από τον Βόρειο Πόλο, αποτελεί στρατηγική τοποθεσία για την αντιπυραυλική άµυνα, αλλά και για τις διαστηµικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ.Η ∆ανία σαφώς δεν θέλει να µπει σε οποιαδήποτε συζήτηση για αλλαγή του status της Γροιλανδίας µε τον νέο ένοικο του Λευκού Οίκου, κάτι που έκανε και το 2019, µε τον Ντόναλντ Τραµπ τότε µάλιστα να ακυρώνει και ταξίδι στην Κοπεγχάγη για τον λόγο αυτό. Πλέον, τη «σκυτάλη» πήρε ο βασιλιάς της ∆ανίας, Φρέντερικ, σε µια κίνηση που αιφνιδίασε πολλούς: Αλλαξε το βασιλικό οικόσηµο, ούτως ώστε να απεικονίζονται πιο εµφανώς η Γροιλανδία, αλλά και τα Νησιά Φερόε. Εδώ και µισή χιλιετία τα βασιλικά οικόσηµα της ∆ανίας περιείχαν τρία στέµµατα: το σύµβολο της Ενωσης του Κάλµαρ µεταξύ ∆ανίας, Νορβηγίας και Σουηδίας, της οποίας ηγούνταν η ∆ανία µεταξύ 1397 και 1523. Αποτελούν επίσης σηµαντικό σύµβολο της γειτονικής της Σουηδίας. Οµως, στην ενηµερωµένη έκδοση, οι κορώνες έχουν αφαιρεθεί και αντικατασταθεί µε µια πιο µεγάλη πολική αρκούδα και ένα µεγαλύτερο, σε σύγκριση µε πριν, κριάρι, για να συµβολίζουν τη Γροιλανδία και τα Νησιά Φερόε, αντίστοιχα.
Ο βασιλικός οίκος δήλωσε ότι το οικόσηµο, το οποίο χρησιµοποιείται σε επίσηµα έγγραφα, σφραγίδες και στοιχεία που χρονολογούνται από τον 12ο αιώνα, «ενισχύει την προβολή της Κοινοπολιτείας». Οι τρεις κορώνες, είπε, αφαιρέθηκαν, «καθώς δεν είναι πλέον σχετικές». Οι αλλαγές έγιναν έπειτα από σύσταση επιτροπής που διορίστηκε αµέσως µετά την ενθρόνιση του Φρέντερικ, στις 14 Ιανουαρίου 2024, σηµειώνει το ρεπορτάζ του «Guardian», το οποίο υπενθυµίζει και το µήνυµά του κατά την πρώτη του οµιλία για το νέο έτος: «Είµαστε όλοι ενωµένοι και ο καθένας µας αφοσιωµένος στο βασίλειο της ∆ανίας. Από τη δανική µειονότητα στο Νότιο Σλέσβιγκ -που βρίσκεται µάλιστα εκτός του βασιλείουκαι µέχρι τη Γροιλανδία. Ανήκουµε όλοι µαζί».
Τι θέλει η Γροιλανδία
Από την πλευρά της, η Γροιλανδία επιζητεί ανεξαρτησία από τη ∆ανία, χωρίς παράλληλα να επιθυµεί την ενσωµάτωσή της στις Ηνωµένες Πολιτείες. Στην πρωτοχρονιάτικη οµιλία του, όπου δεν έγινε κάποια αναφορά στον Τραµπ ή στις ΗΠΑ, ο πρωθυπουργός, Μούτε Εγκεντε, είπε ότι η Γροιλανδία πρέπει να κάνει «ένα βήµα µπροστά» και να διαµορφώσει το µέλλον της «ιδιαίτερα όσον αφορά τους εµπορικούς εταίρους (της) και τους ανθρώπους µε τους οποίους θα πρέπει να συνεργαστεί στενά». «Η συνεργασία µας µε άλλες χώρες και οι εµπορικές µας σχέσεις δεν µπορούν να συνεχίσουν να γίνονται µόνο µέσω της ∆ανίας». Πρόσθεσε, δε, πως ο λαός της Γροιλανδίας θα αποφανθεί για την ανεξαρτησία του (µέσω δηµοψηφίσµατος, µε τη Γροιλανδία να έχει κερδίσει από το 2009 το σχετικό προνόµιο), χωρίς πάντως να δίνει κάποιο χρονοδιάγραµµα επ’αυτού.Η κυβέρνηση του Νουούκ (πρωτεύουσα της Γροιλανδίας) έχει απορρίψει δις τις προτάσεις του Τραµπ, τόσο το 2019 όσο και πέρυσι, µε τον Εγκεντε να δηλώνει πως «η Γροιλανδία είναι δική µας. ∆εν είµαστε και δεν θα είµαστε προς πώληση». Σηµειώνεται, δε, πως η επιθυµία για ανεξαρτησία από τη ∆ανία έχει κερδίσει έδαφος τα τελευταία χρόνια, ιδίως µετά τις αποκαλύψεις για παραπτώµατα των δανικών Αρχών, µεταξύ των οποίων µια εκστρατεία αναγκαστικής αντισύλληψης σε γυναίκες στη Γροιλανδία µεταξύ των δεκαετιών του 1960 και του 1970. Οι βουλευτικές εκλογές στη Γροιλανδία θα διεξαχθούν τον Απρίλιο.
Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 11 Ιανουαρίου