Kαθοριστικό ρόλο στην επίτευξη της συμφωνίας για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα έπαιξαν η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές και οι δηλώσεις του ενόψει της επιστροφής στον Λευκό Οίκο και ας μην το παραδέχεται ο Τζο Μπάιντεν, γράφει σε σημερινή του ανάλυση o δημοσιογράφος του Sky News Μαρκ Στόουν.

Στην ανάλυσή του ο ανταποκριτής του βρετανικού Μέσου στις ΗΠΑ αναφέρει ότι η «απρόβλεπτη φύση» του εκλεγμένου προέδρου ήταν ο παράγοντας που επηρέασε δραστικά τη στάση και τις αποφάσεις των εμπλεκόμενων πλευρών.

Ακολουθεί η ανάλυση του δημοσιογράφου του Sky News Μαρκ Στόουν.
«Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δεν ήταν καθόλου ευχαριστημένος όταν δέχτηκε εχθές ένα ερώτημα σχετικά με τη συμφωνία κατάπαυσης πυρός στη Γάζα.

"Αστειεύεστε;", είπε στον δημοσιογράφο που τον ρώτησε ποιος πρόεδρος των ΗΠΑ, ο ίδιος ή ο Ντόναλντ Τραμπ, αξίζει τα εύσημα για την επίτευξη της συμφωνίας. Δεν ήταν διατεθειμένος να δώσει στον Τραμπ ούτε ίχνος αναγνώρισης για τον ρόλο του.

Ήταν ένα εύλογο ερώτημα, δεδομένου ότι ο Τραμπ, λίγες ώρες νωρίτερα, είχε ισχυριστεί ότι η εκεχειρία είναι σχεδόν αποκλειστικά δικό του κατόρθωμα. "Αυτή η ΕΠΙΚΗ συμφωνία κατάπαυσης πυρός μπόρεσε να κλειστεί χάρη στην ιστορική νίκη μας τον Νοέμβριο...", είπε σε δήλωσή του στα social media.



Γιατί τώρα;

Πέρα από άλλα σημαντικά ερωτήματα -όπως το εάν η συμφωνία θα κρατήσει και αν μπορεί να φέρει μόνιμη ειρήνη- είναι σημαντικό να αναρωτηθούμε "γιατί τώρα";

Η τωρινή συμφωνία κατάπαυσης πυρός είναι ίδια, σχεδόν λέξη προς λέξη, με εκείνη που πρότεινε ο πρόεδρος Μπάιντεν τον Μάιο του περασμένου έτους. Τι έχει αλλάξει λοιπόν;

Λοιπόν, αρκετά πράγματα. Η κατάσταση σε όλη τη Μέση Ανατολή είναι τελείως διαφορετική σε σχέση με τον περασμένο Μάιο. Η επιρροή του Ιράν στην περιοχή έχει μειωθεί θεαματικά. Η Χαμάς στη Γάζα και η Χεζμπολάχ στον Λίβανο έχουν χάσει αρκετή από τη δύναμή τους. Ο Άσαντ έχει φύγει από τη Συρία. Και το να πει κανείς ότι το ιρανικό καθεστώς, το οποίο εξόπλισε και χρηματοδότησε τη Χαμάς, βρίσκεται πλέον σε μειονεκτική θέση, θα ήταν λίγο.

Ο Μπάιντεν προσπάθησε εχθές να διεκδικήσει τα εύσημα για αυτή την αλλαγή στην περιφερειακή εικόνα. "Η υποστήριξη της Αμερικής προς το Ισραήλ το βοήθησε να αποδυναμώσει σημαντικά τη Χαμάς και τους υποστηρικτές της και να δημιουργήσει τις συνθήκες για αυτή τη συμφωνία", είπε χαρακτηριστικά.

Ίσως όμως τα πράγματα να είναι λίγο πιο περίπλοκα. Το Ισραήλ χρησιμοποίησε τις δυνάμεις του στον Λίβανο εναντίον της Χεζμπολάχ και σκότωσε τον ηγέτη της, αγνοώντας τις συμβουλές των ΗΠΑ. Δεν ήταν η Αμερική αυτή που προκάλεσε την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ. Είναι αλήθεια όμως ότι οι ΗΠΑ φύλαγαν τα νώτα του Ισραήλ σε κάθε βήμα, επιτρέποντάς του να αμύνεται αποτελεσματικά και να μπορεί να πραγματοποιεί τις δικές του επιθέσεις.

Οι σημαντικές αλλαγές που σημειώθηκαν στη Μέση Ανατολή τους τελευταίους μήνες έφεραν το Ισραήλ σε πολύ ισχυρότερη θέση στρατηγικά. Η κατάπαυση πυρός είναι τώρα πιο ελκυστική ιδέα από ό,τι ήταν πριν μερικούς μήνες. Οι εσωτερικές πολιτικές ισορροπίες στο Ισραήλ έχουν επίσης αλλάξει, με τον Νετανιάχου να είναι λιγότερο εξαρτημένος πλέον από την ακροδεξιά πτέρυγα της κυβέρνησής του.



Ο κρίσιμος ρόλος του Ντόναλντ Τραμπ

Εκτός όμως από τα παραπάνω, υπάρχουν και άλλοι βασικοί λόγοι, και εδώ είναι που ο Τραμπ έπαιξε κρίσιμο ρόλο.

Κατ' αρχάς, δεν πρέπει να υποτιμάμε την επίδραση της απρόβλεπτης φύσης του Τραμπ. Τι ήθελε να πει με τη φράση «θα ξεσπάσει κόλαση» αν δεν απελευθερώνονταν οι όμηροι μέχρι την ορκωμοσία του; Κανείς δεν ήξερε ακριβώς. Έκανε όλες τις πλευρές να σταματήσουν και να σκεφτούν.

Ήταν απλώς μια κενή απειλή; Μπορεί. Μπορεί και όχι. Αυτός είναι ο Τραμπ.

Οι Καταριανοί, οι Αιγύπτιοι, οι Ισραηλινοί, η Χαμάς, οι Ιρανοί... όλοι άρχισαν να αναρωτιούνται τι μπορεί να σημαίνει αυτή η φράση για εκείνους.

Ο Νετανιάχου, για παράδειγμα, άρχισε να σκέφτεται αλλιώς. Στο παρελθόν ο Ισραηλινός πρωθυπουργός δεν χρειαζόταν να κάνει αυτό που του έλεγε ο Μπάιντεν. Ήξερε ότι θα συνέχιζε να τον υποστηρίζει ό,τι κι αν γινόταν - ο Αμερικανός πρόεδρος το απέδειξε αυτό, επιτρέποντας στον Νετανιάχου να παραβιάζει επανειλημμένα τις κόκκινες γραμμές που είχαν τεθεί.

Ο Τραμπ όμως, για τον Νετανιάχου, είναι διαφορετική περίπτωση.

Ο Νετανιάχου θέλει απεγνωσμένα μια συμφωνία εξομάλυνσης των σχέσεών του με τη Σαουδική Αραβία. Αυτή είναι μέρος των λεγόμενων Abraham Accords που υπογράφηκαν κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ. Επομένως, ο Νετανιάχου χρειάζεται τον Τραμπ για να εκπληρωθούν οι συμφωνίες και να εξασφαλιστεί η περιφερειακή εξομάλυνση.

Ο Τραμπ είναι διαπραγματευτής, όχι ιδεολόγος. Ο Νετανιάχου πρέπει να πάει με τα νερά του Τραμπ για να τον κρατήσει στο πλευρό του, και να υλοποιηθούν οι συμφωνίες που θέλει.

Τόσο ο Μπάιντεν όσο και ο Τραμπ αξίζουν εύσημα για αυτή τη συμφωνία. Η άνευ προηγουμένου συνεργασία μεταξύ της ομάδας που αποχωρεί και εκείνης που έρχεται έπαιξε καθοριστικό ρόλο. Ωστόσο, η συμφωνία δεν θα είχε συμβεί τη δεδομένη χρονική στιγμή αν ο Τραμπ δεν ετοιμαζόταν να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο».