Αστροφυσικοί αποκαλύπτουν για πρώτη φορά τη δομή 74 ζωνών εξωκομητών
Τα στοιχεία της μελέτης - ορόσημο
Για πρώτη φορά αστροφυσικοί κατάφεραν να αποτυπώσουν έναν μεγάλο αριθμό ζωνών εξωκομητών σε τροχιά γύρω από 74 κοντινούς αστέρες και τη δομή τους
Για πρώτη φορά αστροφυσικοί με επικεφαλής ομάδα από το Πανεπιστήμιο Trinity College του Δουβλίνου, κατάφεραν να αποτυπώσουν έναν μεγάλο αριθμό ζωνών εξωκομητών σε τροχιά γύρω από 74 κοντινούς αστέρες και τη δομή τους.
Η μελέτη REASONS σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο στη μελέτη των ζωνών εξωκομητών, καθώς οι εικόνες και οι αναλύσεις τους αποκαλύπτουν την τοποθεσία των μικροσκοπικών πετρών στο εσωτερικό τους και συνεπώς των εξωκομητών.
Οι αστροφυσικοί, λοιπόν παρατηρούν, πού βρίσκονται οι δεξαμενές πάγου των πλανητικών συστημάτων και το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι το πρώτο που αποκαλύπτει τη δομή αυτών των ζωνών για ένα μεγάλο δείγμα 74 εξωπλανητικών συστημάτων.
Στη σχετική μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Astronomy and Astrophysics» χρησιμοποιήθηκαν οι διατάξεις ραδιοτηλεσκοπίων Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) και Submillimeter Array (SMA), που παρατηρούν την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία σε μήκη κύματος χιλιοστών και υποχιλιοστών.
Όπως αναφέρει ο αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Φυσικής του Trinity και κύριος συγγραφέας της έρευνας, Λούκα Ματρά: «Οι εξωκομήτες είναι βράχοι και πάγοι, τουλάχιστον 1 χιλιόμετρο σε μέγεθος, που συγκρούονται μέσα σε αυτές τις ζώνες για να δημιουργήσουν τις πέτρες που παρατηρούμε με τα τηλεσκόπια ALMA και SMA. Οι εξωκομητικές ζώνες βρίσκονται σε τουλάχιστον το 20% των πλανητικών συστημάτων, συμπεριλαμβανομένου του δικού μας Ηλιακού Συστήματος».
Τέλος, επισημαίνει ότι «η δύναμη μιας μεγάλης μελέτης, όπως το REASONS, είναι στην αποκάλυψη ιδιοτήτων και τάσεων σε ευρεία κλίμακα. Για παράδειγμα, επιβεβαίωσε ότι ο αριθμός των πετρών μειώνεται για τα παλαιότερα πλανητικά συστήματα, καθώς οι ζώνες εξαντλούνται από μεγαλύτερους εξωκομήτες που συγκρούονται, αλλά έδειξε για πρώτη φορά ότι αυτή η μείωση στις πέτρες είναι ταχύτερη εάν η ζώνη βρίσκεται πιο κοντά στον κεντρικό αστέρα. Επίσης, έδειξε έμμεσα - μέσω του κατακόρυφου πάχους των ζωνών - ότι πιθανότατα υπάρχουν σε αυτές τις ζώνες αόρατα αντικείμενα μεγέθους έως 140 χλμ ή και του μεγέθους της Σελήνης».
Η μελέτη REASONS σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο στη μελέτη των ζωνών εξωκομητών, καθώς οι εικόνες και οι αναλύσεις τους αποκαλύπτουν την τοποθεσία των μικροσκοπικών πετρών στο εσωτερικό τους και συνεπώς των εξωκομητών.
Αστροφυσικοί αποκαλύπτουν για πρώτη φορά τη δομή 74 ζωνών εξωκομητών
Βρίσκονται συνήθης σε απόσταση δεκάδων έως εκατοντάδων αστρονομικών μονάδων au (η απόσταση από τη Γη στον Ήλιο) από τον κεντρικό τους αστέρα. Στις περιοχές αυτές, η θερμοκρασία είναι τόσο χαμηλή (-250 έως -150 βαθμοί Κελσίου) που οι περισσότερες ενώσεις, συμπεριλαμβανομένου του νερού, είναι παγωμένες σε αυτούς τους εξωκομήτες.Οι αστροφυσικοί, λοιπόν παρατηρούν, πού βρίσκονται οι δεξαμενές πάγου των πλανητικών συστημάτων και το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι το πρώτο που αποκαλύπτει τη δομή αυτών των ζωνών για ένα μεγάλο δείγμα 74 εξωπλανητικών συστημάτων.
Στη σχετική μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Astronomy and Astrophysics» χρησιμοποιήθηκαν οι διατάξεις ραδιοτηλεσκοπίων Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) και Submillimeter Array (SMA), που παρατηρούν την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία σε μήκη κύματος χιλιοστών και υποχιλιοστών.
Όπως αναφέρει ο αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Φυσικής του Trinity και κύριος συγγραφέας της έρευνας, Λούκα Ματρά: «Οι εξωκομήτες είναι βράχοι και πάγοι, τουλάχιστον 1 χιλιόμετρο σε μέγεθος, που συγκρούονται μέσα σε αυτές τις ζώνες για να δημιουργήσουν τις πέτρες που παρατηρούμε με τα τηλεσκόπια ALMA και SMA. Οι εξωκομητικές ζώνες βρίσκονται σε τουλάχιστον το 20% των πλανητικών συστημάτων, συμπεριλαμβανομένου του δικού μας Ηλιακού Συστήματος».
Τέλος, επισημαίνει ότι «η δύναμη μιας μεγάλης μελέτης, όπως το REASONS, είναι στην αποκάλυψη ιδιοτήτων και τάσεων σε ευρεία κλίμακα. Για παράδειγμα, επιβεβαίωσε ότι ο αριθμός των πετρών μειώνεται για τα παλαιότερα πλανητικά συστήματα, καθώς οι ζώνες εξαντλούνται από μεγαλύτερους εξωκομήτες που συγκρούονται, αλλά έδειξε για πρώτη φορά ότι αυτή η μείωση στις πέτρες είναι ταχύτερη εάν η ζώνη βρίσκεται πιο κοντά στον κεντρικό αστέρα. Επίσης, έδειξε έμμεσα - μέσω του κατακόρυφου πάχους των ζωνών - ότι πιθανότατα υπάρχουν σε αυτές τις ζώνες αόρατα αντικείμενα μεγέθους έως 140 χλμ ή και του μεγέθους της Σελήνης».