«Η ψυχρή γεροντοκόρη Ευρώπη έχει τρελαθεί από φθόνο και οργή». Ο Ντµίτρι Μεντβέντεφ δεν θα µπορούσε να χάσει αυτή την ευκαιρία να σχολιάσει καυστικά τη δεινή θέση στην οποία περιήλθε η Ευρώπη µετά το «άδειασµά» της από την κυβέρνηση Τραµπ. Με ανάρτησή του στο Telegram ο αντιπρόεδρος του ρωσικού Συµβουλίου Ασφαλείας υποστήριξε ότι η τηλεφωνική επικοινωνία Τραµπ - Πούτιν για την Ουκρανία ενίσχυσε τις ανησυχίες ότι ΗΠΑ και Ρωσία θα επιδιώξουν συµφωνία για τερµατισµό του πολέµου ερήµην των υπολοίπων, δηλαδή της Ουκρανίας και της ΕΕ, αναδεικνύοντας την εξασθένιση της ευρωπαϊκής επιρροής σε παγκόσµιο επίπεδο.


ΗΠΑ και Ρωσία προχωρούν σε τερματισμό του πολέμου ερήμην Ουκρανίας και ΕΕ

Μπορεί να είναι σκληρά λόγια, αλλά δεν απέχουν από την πραγµατικότητα. «Ευρώπη και Ουκρανία πρέπει να συµµετέχουν στις ειρηνευτικές συνοµιλίες για να λειτουργήσει οποιαδήποτε συµφωνία», δήλωσε η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλας. «∆εν είναι καλή τακτική να υποχωρεί κανείς στις απαιτήσεις της Ρωσίας πριν καν αρχίσουν οι διαπραγµατεύσεις», συµπλήρωσε. Να όµως που ο πρόεδρος Τραµπ το έπραξε. «Πρέπει να διασφαλισθεί ότι δεν υπάρχει ειρήνη διά της επιβολής», δήλωσε ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς. «Θα ήταν αφελές να πιστεύουµε ότι η ρωσική απειλή, ακόµη και µετά από οποιαδήποτε ειρηνευτική συµφωνία, θα υποχωρήσει. Γι’ αυτό οφείλουµε να επενδύσουµε ταχύτερα στην άµυνά µας. Η εµπειρία αιώνων υπαγορεύει ότι η ειρήνη µπορεί να διασφαλισθεί από θέση ισχύος».

Να όµως που, τρία χρόνια µετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η ΕΕ είναι ανίσχυρη. Λιγότερο από έναν µήνα αφού επέστρεψε στον Λευκό Οίκο, ο Ντόναλντ Τραµπ ξεκίνησε τις ειρηνευτικές διαπραγµατεύσεις. Το είχε εξαγγείλει, αλλά οι Ευρωπαίοι µάλλον δεν περίµεναν να ανατρέψει τη στρατηγική Μπάιντεν τόσο γρήγορα. Το πλαίσιο της ειρηνευτικής συµφωνίας που παρουσίασε στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ ο νέος Αµερικανός υπουργός Άµυνας, Πιτ Χέγκσετ, προβλέπει για την Ουκρανία απώλεια εδαφών και µη ένταξη στο ΝΑΤΟ.


Ηττα της ευρωπαϊκής στρατηγικής;

Πρόκειται για σαφή ήττα της ευρωπαϊκής στρατηγικής. Η αλλαγή συνόρων µε τη δύναµη των όπλων γίνεται αποδεκτή, την ώρα που η Μόσχα επιδεικνύει πυραύλους ικανούς να πλήξουν ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Τα ανατολικά κράτη-µέλη της ΕΕ φοβούνται ότι θα είναι τα επόµενα θύµατα της «ρωσικής αρκούδας». Η ΕΕ δεν πείθει ότι µπορεί να τα προστατέψει. Η ασπίδα του ΝΑΤΟ δείχνει περισσότερο χρήσιµη από ποτέ άλλοτε µετά το τέλος του Ψυχρού Πολέµου, όµως αποσύρεται ενισχυµένο, έχοντας εντάξει τη Σουηδία και τη Φινλανδία.

Ο Χέγκσετ ξεκαθάρισε ότι η Ουάσινγκτον θα εστιάσει εφεξής στο µέτωπο του Ειρηνικού και στην κινεζική απειλή. Την ανάσχεση της ρωσικής απειλής θα πρέπει να την αναλάβουν οι Ευρωπαίοι. Το Bloomberg εκτιµά ότι, για να καλύψει το κενό η ΕΕ, θα απαιτηθούν πάνω από 3 τρισ. ευρώ την επόµενη δεκαετία. Η οικονοµική συγκυρία κάθε άλλο παρά θετική είναι, µε την ατµοµηχανή της ευρωπαϊκής οικονοµίας, τη Γερµανία, να βρίσκεται στη µεγαλύτερης διάρκειας ύφεση µεταπολεµικά, έχοντας χάσει τη φθηνή ενέργεια που διασφάλιζε το φθηνό ρωσικό φυσικό αέριο.

Έχουν προταθεί λύσεις όπως η έκδοση κοινού χρέους και η κοινή προµήθεια στρατιωτικού υλικού. Η έκθεση Ντράγκι, τον περασµένο Σεπτέµβριο, έγινε δεκτή µετ’ επαίνων. Η Κοµισιόν καταθέτει προτάσεις σε αυτή την κατεύθυνση. Οι ρυθµοί, όµως, είναι απελπιστικά αργοί σε σχέση µε την ταχύτητα που απαιτούν οι εξελίξεις και επιβάλλει ο Τραµπ. Για µία ακόµα φορά, όπως στην κρίση χρέους προ 15ετίας, η ΕΕ συζητά πολύ και δρα µε µεγάλη καθυστέρηση.