Στραμμένα στη Γερμανία θα είναι αύριο όλα τα βλέμματα, καθώς διεξάγεται μια κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση, σε μια στιγμή ρευστότητας παγκοσμίως.

Οι αντίπαλοι πολιτικοί ηγέτες της Γερμανίας δίνουν τη μάχη τους για ψήφους μέχρι το τελευταίο λεπτό, σε μια προσπάθεια που αντανακλά τον κομβικό χαρακτήρα των εκλογών της Κυριακής, όχι μόνο για τη χώρα τους αλλά και για την Ευρώπη συνολικά, όπως σημειώνει το BBC.

*Διαβάστε ακόμα: Εκλογές στη Γερμανία: Αυτός είναι ο αναλυτικός οδηγός της κρίσιμης αναμέτρησης - Οι δύο ψήφοι, πότε θα σχηματιστεί η επόμενη κυβέρνηση

Εδώ και μήνες η γερμανική πολιτική έχει παραλύσει από την κατάρρευση της προηγούμενης κυβέρνησης στις 6 Νοεμβρίου 2024, η οποία αποτελούνταν από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD), τους Πράσινους και τους Ελεύθερους Δημοκράτες (FDP).

Τώρα, ευελπιστούν ότι οι αυριανές εκλογές θα επαναφέρουν κάποια σταθερότητα στη μεγαλύτερη χώρα της ΕΕ και στη μεγαλύτερη οικονομία της, η οποία αγωνίζεται να ξεφύγει από την παρατεταμένη ύφεση.

Οι κάλπες στην Γερμανία ανοίγουν αύριο στις 09:00 (ώρα Ελλάδος), με 29 κόμματα να διεκδικούν την ψήφο 59,2 εκατομμυρίων πολιτών.

Οι κάλπες θα κλείσουν στις 18:00, οπότε και αναμένεται η πρώτη πρόβλεψη αποτελέσματος (exit poll). Λίγη ώρα αργότερα θα αρχίσει και η ροή των επίσημων αποτελεσμάτων.

Από την Δευτέρα, η κυβέρνηση του Όλαφ Σολτς καθίσταται υπηρεσιακή και για σημαντικές αποφάσεις θα πρέπει να συμβουλεύεται τον νικητή των εκλογών αλλά και τους πιθανούς εταίρους του.

Ο Φρίντριχ Μερτς, έχει δηλώσει ότι θεωρεί εφικτό η νέα κυβέρνηση να έχει σχηματιστεί έως το Πάσχα ή λίγες εβδομάδες μετά.

Γερμανία: Προβάδισμα για CDU/CSU - Δύσκολος ο σχηματισμός κυβέρνησης

Σύμφωνα με μια από τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, το Πολιτικό Βαρόμετρο του Ινστιτούτου Wahlen για λογαριασμό του ZDF, η Χριστιανική Ένωση (CDU/CSU) διατηρεί το προβάδισμα που έχει εξασφαλίσει εδώ και μήνες, με 28% (-2) και ακολουθεί η ακροδεξιά Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD) με 21% (+1). Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) ακολουθεί με 16% και χωρίς μεταβολή των ποσοστών του, όπως και οι Πράσινοι με 14%. Η Αριστερά εξακολουθεί να αυξάνει τις δυνάμεις της και φθάνει στο 8% (+1), ενώ Φιλελεύθεροι (FDP) και Συμμαχία Ζάρα Βάγκενκνεχτ (BSW) ενισχύονται κατά μισή μονάδα αλλά παραμένουν κάτω από το όριο του 5%, με 4,5%. Οι αναποφάσιστοι, τρεις μέρες πριν από τις εκλογές, ανέρχονταν σε 27%. Παρόμοια ήταν η εικόνα και πριν από τις εκλογές του 2021, ωστόσο τότε η διαφορά μεταξύ πρώτου (SPD) και δεύτερου κόμματος (CDU/CSU) ήταν οριακή.

Με τα στοιχεία της συγκεκριμένης δημοσκόπησης και το δεδομένο ότι τα κόμματα έχουν δηλώσει ότι δεν θα συνεργαστούν με την ακροδεξιά, ο μόνος πολιτικά ρεαλιστικός συνασπισμός θα ήταν εφικτός μεταξύ του CDU/CSU και του SPD, με οριακή ωστόσο πλειοψηφία.

Καθοριστικής σημασίας θα είναι ο αριθμός των κομμάτων που θα κατορθώσουν τελικά να βρεθούν στην επόμενη βουλή, καθώς όσο περισσότερα είναι, τόσο περιορίζεται η πιθανότητα να αρκούν δύο κόμματα για τον σχηματισμό βιώσιμου κυβερνητικού συνασπισμού.

Με ποιον θα κάνει κυβέρνηση ο Μερτς

Ο πιθανότερος εταίρος του Μερτς, όπως δείχνει και η παραπάνω δημοσκόπηση, είναι οι Σοσιαλδημοκράτες του απερχόμενου καγκελάριου Όλαφ Σολτς. Το μήνυμα του κεντροαριστερού SPD του Σολτς, καθώς ξεκίνησε η τελευταία ημέρα της προεκλογικής εκστρατείας, ήταν ότι κάθε ψήφος μετράει και ότι αν οι Γερμανοί ήθελαν μια ισχυρή κυβέρνηση, χρειάζονταν ένα ισχυρό SPD.

Οι Σοσιαλδημοκράτες παραπαίουν στην τρίτη θέση των δημοσκοπήσεων, αλλά ο Σολτς εναποθέτει τις ελπίδες του σε έναν στους πέντε αναποφάσιστους ψηφοφόρους που εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να κάνουν τη μεγάλη διαφορά.

Ο Μερτς για να μπορέσει να κρατηθεί γερά στην εξουσία μετά την ψηφοφορία της 23ης Φεβρουαρίου, θα πρέπει να μπορέσει να σχηματίσει έναν συνασπισμό με τον οποίο θα μπορεί να συνεργαστεί.

Αυτό προϋποθέτει ότι τα μικρότερα κόμματα της Γερμανίας θα συμπιεστούν και ότι ορισμένα θα συμπιεστούν τόσο πολύ που δεν θα εκπροσωπούνται καν στο κοινοβούλιο. Όσο λιγότερα κόμματα μπουν στη Βουλή τοσο πιο εύκολα θα σχηματίσει κυβέρνηση ο Μερτς.

Ο Μερτς ήταν αρκετά ειλικρινής σχετικά με το ιδανικό σενάριο: Το CDU του να χρειαστεί μόνο έναν κυβερνητικό εταίρο. Αν και αυτό μοιάζει κάπως ρευστό με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις και θα ξεκαθαρίσει από αύριο.Ο ίδιος είχε δηλώσει την περασμένη Κυριακή ότι το ιδανικό θα ήταν να είχε δύο επιλογές και να χρειαζόταν τη μία. Τους Σοσιαλδημοκράτες και ενδεχομένως τους Πράσινους.

Το όραμα Μερτς

Σε ότι αφορά στην επόμενη ημέρα της Γερμανίας, ο Μερτς δήλωσε στους υποστηρικτές του ότι υπό την ηγεσία του η Γερμανία θα αναλάβει την ηγεσία στην Ευρώπη και ότι η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) θα οδηγηθεί για άλλη μια φορά στο πολιτικό περιθώριο.

Η αναζωογόνηση της οικονομίας ήταν το ένα από τα δύο μεγάλα θέματα της προεκλογικής εκστρατείας- το άλλο ήταν η μετανάστευση και η ασφάλεια, θέμα που ήρθε ψηλά στην προεκλογική ατζέντα μετά από μια σειρά θανατηφόρων επιθέσεων από τον Μάιο του 2024 σε Μανχάιμ, Σόλινγκεν, Μαγδεμβούργο, Άσαφενμπουργκ και Μόναχο.

Η άνοδος του AfD - Μεταναστευτικό, tiktok, Μασκ

Όλοι οι φερόμενοι ως δράστες των επιθέσεων ήταν μετανάστες και το AfD που εκπέμπει εθνικιστικά και αντιμεταναστευτικά μηνύματα υπό την Άλις Βάιντελ έχει ανεβεί στο 20% περίπου στις δημοσκοπήσεις. Έχει απευθυνθεί στους νεότερους ψηφοφόρους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και προηγείται κατά πολύ στην κούρσα στο TikTok, με 866.000 οπαδούς. Έχει επίσης ενισχυθεί από την υποστήριξη τόσο του δισεκατομμυριούχου Ελον Μασκ όσο και του αντιπροέδρου των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς.

Το AfD μιλά για τη διασφάλιση των συνόρων της Γερμανίας και την απέλαση των μεταναστών που ήρθαν παράνομα και διέπραξαν εγκλήματα. Όλα τα μεγάλα κόμματα έχουν αποκλείσει τη συνεργασία με το AfD για τον σχηματισμός κυβέρνησης, αλλά αν το ποσοστό του ξεπεράσει το 20% θα μπορούσε να διπλασιάσει τον αριθμό των εδρών του σε 150 στο κοινοβούλιο των 630 εδρών. Αυτό θα ήταν μια τεράστια μετατόπιση των τεκτονικών πλακών, όχι μόνο στη Γερμανία αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Πάντως, ακόμη και αν γίνει η δεύτερη μεγαλύτερη δύναμη στο κοινοβούλιο το Afd, στην κυβέρνηση δεν θα μπει. Το πολιτικό σύστημα της Γερμανίας μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε κανένα κόμμα να μην μπορεί να κυριαρχήσει στο κοινοβούλιο. Η οικοδόμηση συνασπισμού είναι το κλειδί. Και υπάρχει το λεγόμενο τείχος προστασίας από το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου - μια διακομματική συναίνεση για να κρατηθεί η ακροδεξιά μακριά από κάθε κυβερνητικό συνασπισμό.

Τα μηνύματα του Μερτς για έναν κόσμο που αλλάζει

Ο Φρίντριχ Μερτς σε μια ομιλία του στην πόλη Ντάρμσταντ, που αποτελεί κόμβο τεχνολογίας, κοντά στη Φρανκφούρτη μίλησε για πρωτοφανείς εποχές και για μια "τεκτονική μετατόπιση στα κέντρα εξουσίας του κόσμου".

"Μια πολιτική τάξη καταρρέει τώρα. Αυτό που έχουμε συνηθίσει εδώ και δεκαετίες καταρρέει". Δεν ήταν καν σίγουρος αν οι ΗΠΑ θα συμμετάσχουν μαζί με τη Γερμανία στον εορτασμό των 70 χρόνων από την ένταξή της στο ΝΑΤΟ το καλοκαίρι.

Κατακεραύνωσε την απερχόμενη κυβέρνηση για την αποτυχία της να αναλάβει ηγετικό ρόλο στη διεθνή σκηνή.

"Η γερμανική κυβέρνηση και ο καγκελάριος πρέπει επιτέλους να αναλάβουν και πάλι ηγετικό ρόλο στην Ευρώπη. Εάν εκλεγώ, θα αφιερώσω ένα σημαντικό μέρος του χρόνου μου στο να κρατήσω ενωμένη την Ευρωπαϊκή Ένωση".

Το σοκ της ακροδεξιάς στη δεύτερη θέση στη Γερμανία

To AfD παρουσιάζεται δεύτερο στις δημοσκοπήσεις. Και ένα θέμα που απασχολεί είναι η στιγμή που συμβαίνει αυτό. Ενα κόμμα με πολλά κοινά με τον Τραμπ που οιράζονται τις ίδιες αποψεις κατά της μετανάστευσης, είναι θετικοί για τη χρήση ορκυκτών καυσίμων, επιθυμούν και αυτοί να σταματήσουν να στέλνουν όπλα στην Ουκρανία και να αποκλιμακώσουν τις εντάσεις με τη Ρωσία.

Η κυβέρνηση Τραμπ άλλωστε τους υποστηρίζει και πάλι - δημοσίως, προς οργή πολλών Γερμανών.

Το θέμα είναι ότι η Γερμανία δεν είναι μια οποιαδήποτε χώρα, αλλά η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, ένα από τα έθνη με τη μεγαλύτερη επιρροή.

Ποτέ άλλοτε στη μεταπολεμική Γερμανία ένα ακροδεξιό κόμμα δεν είχε τέτοια επιτυχία, ενώ βρισκόταν στο κατώφλι του να χαρακτηριστεί ως απειλή για την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία και το σύνταγμά της.

Η ηγέτις της γαλλικής αντιπολίτευσης, Μαρίν Λεπέν, το κόμμα της οποίας θεωρείται επίσης ακροδεξιό, έχει πάρει αποστάσεις από το AfD στην ευρωπαϊκή σκηνή, κρίνοντας προφανώς τις θέσεις του και τη φήμη του πολύ ακραία.

Το σκηνικό μέσα στο οποίο γίνονται οι εκλογές στη Γερμανία

Ολα αυτά βρίσκουν τη Γερμανία σε μια ιδιαίτερη συγκυρία. Μια χώρα που εθεωρείτο σύγχρονη, δυναμική και τεχνολογικά προηγμένη και η αυτοκινητοβιομηχανία ήταν μία από τις κύριες αρτηρίες που αντλούσαν πλούτο στην οικονομική καρδιά της Γερμανίας, αλλά τώρα έχουν αποκαλυφθεί θεμελιώδεις αδυναμίες του γερμανικού οικονομικού μοντέλου, σημειώνει επίσης το BBC σε άρθρο του.

Στηρίζεται υπερβολικά σε ενεργοβόρες, παλιομοδίτικες βιομηχανίες όπως τα αυτοκίνητα με κινητήρα εσωτερικής καύσης και η χημική βιομηχανία, ενώ οι επικριτές της αμφισβητούν την έλλειψη διορατικότητας της Γερμανίας ή την ικανότητά της να συμβαδίζει με την εποχή. Πού ήταν η σοβαρή επένδυση στην τεχνολογία; Στην τεχνητή νοημοσύνη; Επί Μέρκελ η Γερμανία εξαρτήθηκε ακόμη περισσότερο από τις εξαγωγές προς την Κίνα, το φθηνό φυσικό αέριο από τη Ρωσία και την αμυντική ομπρέλα των ΗΠΑ. Κα τα τρία ή έχουν καταρρεύσει ή καταρρέυουν.

Όλα αυτά άφησαν τη Γερμανία πολύ εκτεθειμένη.

Η αγορά υγρού φυσικού αερίου, από τις ΗΠΑ και άλλους, είναι ακριβή, οδηγώντας σε οικονομική πίεση πολλές ενεργοβόρες γερμανικές επιχειρήσεις.

Το αποτέλεσμα: Η οικονομία της Γερμανίας είναι υποτονική και ως το μεγαλύτερο μέλος της ευρωζώνης, αυτό έχει αντίκτυπο πολύ πέρα από τα σύνορά της.

Σημαντικό σημείο επίσης ο αποδυναμωμένος στρατός της στήριξης της Γερμανίας στην Ουκρανία.

Το BBC αναφέρεται ακόμη σε καταρρέουσες υποδομές λόγω της χρόνιας υποεπένδυσης - δημόσιας και ιδιωτικής.

Ακρίβεια, μικρή ψηφιοποίηση, κρίση εμπιστοσύνης στους πολιτικούς, προβλήματα στο ευρώ, είναι μερικά από τα θέματα που αντιμετώπισε η Γερμανία.

Και επίσης η μετανάστευση. Η μετανάστευση είναι ένα τεράστιο ζήτημα στη Γερμανία. Και ένα μεγάλο κέρδος ψήφων για το AfD. Η Γερμανία δέχτηκε πάνω από ένα εκατομμύριο αιτούντες άσυλο, κυρίως από τη Συρία και το Αφγανιστάν, κατά τη διάρκεια της μεταναστευτικής κρίσης της Ευρώπης το 2015/16 και έχει επίσης ανοίξει τις πόρτες της σε 1,2 εκατομμύρια Ουκρανούς πρόσφυγες.

Πολλοί Γερμανοί ήταν υπερήφανοι για αυτό που αποκαλούσαν "κουλτούρα υποδοχής". Ωστόσο, οι τελευταίες επιθέσεις έχουν επαναφέρει το μεταναστευτικό ψηλά στην ατζέντα.