Μετά την είδηση περί «λευκού καπνού» ανάμεσα σε Ουάσινγκτον και Κίεβο για τα ορυκτά, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι τόνισε ότι ελπίζει πως η  συμφωνία με τις ΗΠΑ για τα ορυκτά «θα οδηγήσει σε περαιτέρω λύσεις», αλλά επιβεβαίωσε ότι δεν έχουν δοθεί ακόμη αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας. Η συμφωνία αναφέρθηκε περισσότερο ως «προσχέδιο».

Ο Ουκρανός ηγέτης δήλωσε, την ίδια στιγμή, ότι γίνονται προετοιμασίες για την επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον, την Παρασκευή, όμως ακόμη δεν έχει επιβεβαιωθεί το ταξίδι.

Παράλληλα, τόνισε ότι θα συναντηθεί με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ και άλλους Ευρωπαίους στο Λονδίνο, μετά το ταξίδι του στις ΗΠΑ.

Ζελένσκι για τον τερματισμό του πολέμου

Ερωτηθείς από δημοσιογράφο σχετικά με το αν πιστεύει ότι ο πόλεμος της Ρωσίας με την Ουκρανία θα μπορούσε να τερματιστεί σε λίγες εβδομάδες, χρονοδιάγραμμα που έχει αναφέρει ο Τραμπ, ο Ζελένσκι είπε ότι αυτό θα ήταν «δύσκολο». Συμπλήρωσε, όμως, ότι θα ήθελε ο πόλεμος να τερματιστεί το συντομότερο δυνατό, ακόμη και μέσα σε λίγες ημέρες, αλλά πρέπει να υπάρξει μια «δίκαιη και διαρκής ειρήνη». Είπε ότι η εξασφάλιση μιας τέτοιας ειρήνης είναι πιο σημαντική από μια βιαστική ειρήνη.

Σχετικά με τις λεπτομέρειες της συμφωνίας για τα ορυκτά, ο Ζελένσκι είπε ότι θα ανοίξει το δρόμο για τη δημιουργία ενός επενδυτικού ταμείου. Είπε, ακόμη, ότι είναι σημαντικό να μην θεωρηθεί ότι η Ουκρανία οφείλει χρέος, με βάση τη συμφωνία.

Ο Ουκρανός ηγέτης επιβεβαίωσε ότι βασικά σημεία για τα οποία είχε ανησυχήσει, όπως η απαίτηση των Ηνωμένων Πολιτειών για δικαίωμα σε 500 δισ. δολάρια δυνητικών εσόδων από τους πόρους, αφαιρέθηκαν.

Σημείωσε, επίσης, ότι η συμφωνία περιλαμβάνει πλέον αναφορά σε εγγυήσεις ασφαλείας. Ξεκαθάρισε όμως ότι έπρεπε να κατανοήσει καλύτερα τι είδους εγγυήσεις ασφαλείας θα παρείχαν οι ΗΠΑ.

«Χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας δεν θα έχουμε μια πραγματικά δίκαιη ειρήνη. Θέλουμε να έχουμε κατάπαυση του πυρός, αλλά αν δεν έχουμε ασφάλεια, τίποτα δεν θα λειτουργήσει», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στα προεδρικά γραφεία στο Κίεβο.

Ειδικότερα, ο Ζελένσκι είπε ότι ήθελε να μάθει αν οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να δίνουν όπλα στην Ουκρανία για να πολεμήσει.

Ουκρανία: Oι πρώτες δηλώσεις για τη συμφωνία πάνω στα ορυκτά 

Μιλώντας στην ουκρανική τηλεόραση, ο πρωθυπουργός της εμπόλεμης χώρας είπε ότι η προκαταρκτική συμφωνία προβλέπει τη δημιουργία ενός «επενδυτικού ταμείου» για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.

Το Κίεβο και η Ουάσινγκτον θα διαχειρίζονται το ταμείο με «ίσους όρους», πρόσθεσε ο Σμιχάλ, τονίζοντας ότι «η συμφωνία αυτή συνδέεται άμεσα με εγγυήσεις ασφαλείας» για την Ουκρανία.

«Ούτε ο πρόεδρος της Ουκρανίας ούτε η ουκρανική κυβέρνηση θα εξετάσουν και θα υπογράψουν τη συμφωνία χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία», συμπλήρωσε.

Τι είναι οι σπάνιες γαίες και τα πολύτιμα ορυκτά της Ουκρανίας που θέλει ο Τραμπ

Σε ανάλυσή της, η βρετανική εφημερίδα «Guardian» εξηγεί ότι τα κρίσιμα ορυκτά είναι μέταλλα και άλλες πρώτες ύλες που είναι απαραίτητες για την παραγωγή προϊόντων υψηλής τεχνολογίας και ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια, καθώς χρησιμοποιούνται σε τεχνολογίες όπως τα ηλιακά πάνελ, οι ανεμογεννήτριες και οι μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων. Επιπλέον, διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στην κατασκευή ηλεκτρονικών καταναλωτικών προϊόντων, στις υποδομές τεχνητής νοημοσύνης και στα οπλικά συστήματα. Όπως επισημαίνει, είναι αυξημένη η ζήτηση για ορυκτά που σχετίζονται με τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, όπως το κοβάλτιο, ο χαλκός, το λίθιο και το νικέλιο, τα οποία είναι χρήσιμα για τον εξηλεκτρισμό των μεταφορών και την κατασκευή ανεμογεννητριών. Τα ίδια ορυκτά, καθώς και άλλα, χρησιμοποιούνται επίσης για την κατασκευή κινητών τηλεφώνων, κέντρων δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης και οπλικών συστημάτων, όπως τα μαχητικά αεροσκάφη F-35, γεγονός που τα καθιστά ιδιαίτερα περιζήτητα.

Όπως σημειώνει, ωστόσο, ο όρος «κρίσιμα ορυκτά» δεν είναι τόσο επιστημονικός όσο πολιτικός και διαφορετικές χώρες έχουν διαφορετικούς καταλόγους κρίσιμων ορυκτών, ανάλογα με τους εγχώριους και γεωπολιτικούς στόχους τους.

Όσον αφορά στις ΗΠΑ, που μέσω του Τραμπ εκφράζουν το ενδιαφέρον τους για τις κρίσιμες γαίες της Ουκρανίας, το δημοσίευμα εξηγεί ότι το 2022 το Αμερικανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο (USGS) δημοσίευσε μια λίστα με 50 ορυκτά τα οποία θεωρούσε ότι «παίζουν σημαντικό ρόλο στην εθνική μας ασφάλεια, οικονομία, ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και υποδομές». Κάποια από αυτά ήταν: το αρσενικό για ημιαγωγούς, το βηρύλλιο, που χρησιμοποιείται ως παράγοντας κράματος στην αεροδιαστημική και την αμυντική βιομηχανία, το κοβάλτιο, το λίθιο και ο γραφίτης, ζωτικής σημασίας για την κατασκευή μπαταριών, το ίνδιο, που κάνει τις οθόνες να ανταποκρίνονται στο άγγιγμα του δακτύλου, και το τελλούριο, το οποίο χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλιακής ενέργειας.

Φέτος, ο κατάλογος αυτός θα τεθεί υπό αναθεώρηση, καθώς ο νόμος για την ενέργεια των ΗΠΑ ορίζει ότι πρέπει να ενημερώνεται κάθε τρία χρόνια.

Τι είναι τα στοιχεία σπάνιων γαιών

Ο «Guardian» εξηγεί και τι είναι τα στοιχεία σπάνιων γαιών (REEs). Όπως αναφέρει, πρόκειται για μια υποκατηγορία 17 κρίσιμων ορυκτών, τα οποία είναι απαραίτητα για τη κατασκευή κινητών τηλεφώνων, ηλεκτρικών οχημάτων, συστημάτων καθοδήγησης πυραύλων και άλλων ηλεκτρονικών συσκευών, καθώς και για διάφορες βιομηχανικές και ενεργειακές εφαρμογές.

Σημειώνει, ωστόσο, ότι τα περισσότερα από τα στοιχεία σπάνιων γαιών δεν είναι ιδιαίτερα σπάνια, αλλά είναι ιδιαίτερα δύσκολες, όπως και καταστροφικές για το περιβάλλον, η εξόρυξη και η επεξεργασία τους. Αυτό σημαίνει ότι η παραγωγή συγκεντρώνεται σε ελάχιστες περιοχές, κυρίως στην Κίνα.

Στις σπάνιες γαίες περιλαμβάνονται το ευρώπιο, που χρησιμοποιείται σε ράβδους ελέγχου πυρηνικών σταθμών παραγωγής ενέργειας, τα δυσπρόσιο, γκανδολίνιο και πρασεοδύμιο, που χρησιμοποιούνται στους μαγνήτες των κινητών, και τα γαδολίνιο, όλμιο και υττέρβιο, που χρησιμοποιούνται μεταξύ άλλων σε λέιζερ.

Τι ορυκτά έχει η Ουκρανία

Σε δημοσίευμά του το BBC αναφέρεται στα ορυκτά που διαθέτει η Ουκρανία και στην αξία τους.

Σύμφωνα με αυτό, το Κίεβο εκτιμά ότι περίπου το 5% των «κρίσιμων πρώτων υλών» στον κόσμο βρίσκονται στην Ουκρανία. Αυτό περιλαμβάνει περίπου 19 εκατομμύρια τόνους αποδεδειγμένων αποθεμάτων γραφίτη, για τα οποία η κρατική υπηρεσία γεωλογικής έρευνας της Ουκρανίας λέει ότι καθιστά τη χώρα «μία από τις πέντε κορυφαίες χώρες» για την προμήθεια του ορυκτού.

Ο γραφίτης χρησιμοποιείται για την κατασκευή μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα.

Η Ουκρανία διαθέτει επίσης το ένα τρίτο όλων των ευρωπαϊκών κοιτασμάτων λιθίου, το βασικό συστατικό στις τρέχουσες μπαταρίες.

Επίσης, πριν από τη ρωσική εισβολή, η Ουκρανία παρήγε το 7% τιτανίου στον κόσμο. Πρόκειται για ένα ελαφρύ μέταλλο, που χρησιμοποιείται στην κατασκευή των πάντων, από αεροπλάνα μέχρι σταθμούς παραγωγής ενέργειας.