Στον Λευκό Οίκο για πέμπτη φορά τα τελευταία χρόνια, αυτή τη φορά όμως σε διαφορετικό πλαίσιο, έφτασε την Παρασκευή ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Ο Αμερικανός ομόλογός του, ο Ντόναλντ Τραμπ, τον περίμενε στο κατώφλι. Μόλις πριν από δύο εβδομάδες τον είχε αποκαλέσει «δικτάτορα», όσο και αν χθες έκανε ότι δεν το θυμόταν.

Τραμπ-Ζελένσκι: Η θερμή χειραψία και το στυλιστικό σχόλιο στον Ουκρανό ομολόγου

Η χειραψία ήταν θερμή, αν και σύντομη, αλλά οι δύο ηγέτες δεν απάντησαν στα επίμονα ερωτήματα των δημοσιογράφων. «Καλοντυμένος σήμερα», ήταν το σχόλιο του Τραμπ για τον ομόλογό του.



Τραμπ-Ζελένσκι: Τι είπαν οι δύο ηγέτες

Αφού κάθισαν στο Οβάλ Γραφείο, ο Τραμπ ξεκίνησε τις δηλώσεις του προς τους δημοσιογράφους, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «σήμερα θα υπογραφεί μια πολύ δίκαιη συμφωνία για τα ορυκτά με την Ουκρανία και μάλιστα πρόκειται για μεγάλη δέσμευση από τις ΗΠΑ».

Έπειτα ο Τραμπ πρόσθεσε πως μια συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία είναι «λογικά κοντά».

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ είπε παράλληλα πως συνομίλησε με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντίμιρ Πούτιν, κάνοντας εκ νέου λόγο, δίπλα στον Ζελένσκι, για μια διευθέτηση για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.

Απευθυνόμενος στον Ουκρανό πρόεδρο, ο ένοικος του Λευκού Οίκου του είπε ότι θα πρέπει να κάνει «συμβιβασμούς».

Από την πλευρά του, ο Ζελένσκι τόνισε πως ελπίζει ότι η συμφωνία για τα ορυκτά θα είναι ένα θετικό βήμα που θα πάει την Ουκρανία μπροστά, ενώ έδωσε έμφαση στο «τι είναι οι ΗΠΑ έτοιμες να κάνουν» για λογαριασμό της Ουκρανίας, αναφερόμενος στις λεγόμενες εγγυήσεις ασφαλείας.

Στη συνέχεια, ο Ζελένσκι είπε στον Τραμπ ότι δεν μπορεί να υπάρξει «κανένας συμβιβασμός» με έναν δολοφόνο, αναφερόμενος στον Βλαντίμιρ Πούτιν, στη διαπραγμάτευση μιας ειρηνευτικής συμφωνίας.

Έπειτα έδειξε στον Τραμπ φωτογραφίες από τις ρωσικές θηριωδίες και σχολίασε: «Νομίζω ότι ο πρόεδρος Τραμπ είναι στο πλευρό μας».


Σε ερώτηση δημοσιογράφου του πρακτορείου ειδήσεων BBC, το αν οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν την στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, ο Τραμπ απάντησε: «Ναι, αλλά ελπίζουμε να μην χρειαστεί να στείλουμε πολλά όπλα επειδή θέλουμε να λήξει σύντομα ο πόλεμος».

Σε ό,τι αφορά την συμφωνία για τα ορυκτά, ο ίδιος πρόσθεσε στην συνέχεια: «Πιστεύουμε ότι η συμφωνία είναι καλή γιατί χρειαζόμασταν ό,τι είχαν [εννοεί τις σπάνιες γαίες] και πλέον οι ΗΠΑ αντιμετωπίζονται δίκαια».

Όμως άναψαν τα αίματα στην συνέχεια, όταν ο Τραμπ είπε στον Ζελένσκι ότι ρισκάρει με Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο και ότι πρέπει να είναι ευγνώμων,, ενώ τον εκβίασε λέγοντας «Είτε υπογράφουμε την συμφωνία είτε είμαστε εκτός».

Στο σημείο αυτό, ο Ουκρανός Πρόεδρος απάντησε: «Προσπαθούμε να λύσουμε ένα πρόβλημα. Μην μας λες πως θα νιώσουμε, δεν είσαι σε θέση να μας υπαγορεύεις τι θα νιώσουμε» με έναν σαφώς ενοχλημένο Τραμπ να σχολιάζει: «Δεν είσαι σε καλή θέση, αρχίζουμε να έχουμε προβλήματα τώρα».

Τι αφορά η συμφωνία

Από όσα γνωρίζουμε ως σήμερα, η συμφωνία για τα ουκρανικά ορυκτά επιτρέπει στις ΗΠΑ να εκμεταλλευτούν τον μεγάλο ορυκτό πλούτο της Ουκρανίας, αλλά δεν περιλαμβάνει εγγυήσεις ασφαλείας προς το Κίεβο, κάτι που ζητούσε επίμονα η Ουκρανία, αλλά από το οποίο φαίνεται ότι υπαναχώρησε.

Ο πρόεδρος Τραμπ πιστεύει ότι η συμφωνία δείχνει τη δέσμευση των ΗΠΑ για την ασφάλεια της Ουκρανίας και χρησιμεύει ως μήνυμα προς τη Ρωσία ότι οι ΗΠΑ δεν σκοπεύουν να εγκαταλείψουν την περιοχή.

Το Fox, που λέει ότι έχει εξασφαλίσει αντίγραφο της συμφωνίας, αναφέρει ότι είναι δομημένη έτσι ώστε να αποδώσουν οι επενδύσεις των Αμερικανών φορολογουμένων μέσω του διαμοιρασμού των εσόδων από την ανάπτυξη σπάνιων γαιών, καθώς και ενεργειακών πόρων όπως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.

Προβλέπεται ακόμη ο διαμοιρασμός των εσόδων από έργα υποδομής και κέντρα δεδομένων.

Πληροφορίες σε μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι η Ουκρανία θα καταβάλλει το 50% «όλων των εσόδων που θα προκύψουν από την μελλοντική εκμετάλλευση όλων των συναφών φυσικών πόρων που ανήκουν στην ουκρανική κυβέρνηση» στο ταμείο ανοικοδόμησης, το οποίο θα ανήκει και θα διαχειρίζονται από κοινού οι ΗΠΑ και η Ουκρανία. Στη συμφωνία δεν κατονομάζονται οι εν λόγω πόροι, αλλά περιγράφει ότι σε αυτούς περιλαμβάνονται μέταλλα, πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άλλα ορυκτά, αλλά και υποδομές, όπως τερματικοί σταθμοί υγροποιημένου φυσικού αερίου και λιμάνια.

Η Ουάσινγκτον θα πάρει πίσω μερικά από τα δισεκατομμύρια δολάρια που έχει κοστίσει ο εξοπλισμός που έχει προσφέρει στο Κίεβο μέσω ενός επενδυτικού ταμείου ανοικοδόμησης το οποίο θα συγκεντρώνει τα έσοδα από την πώληση των ουκρανικών σπάνιων γαιών. Και η Ουάσινγκτον φαίνεται ότι έκανε πίσω από την αρχική απαίτηση για τα 500 δισεκατομμύρια δολάρια των κερδών.

Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-d83ggx4dejkh)

Τα σημεία που μένουν αναπάντητα

Ο Guardian αναφέρεται σε πέντε ερωτήματα που είναι άγνωστα ή ασαφή σε ό,τι αφορά τη συμφωνία και γενικά την επόμενη ημέρα του Ουκρανικού.

Πρώτο είναι αν ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα τηρήσει την όποια συμφωνία, κάτι που στο Κίεβο (αλλά και πέρα από αυτό) δεν θεωρούν καθόλου βέβαιο.

Δεύτερον, τι θα γίνει με το 20% της επικράτειας της Ουκρανίας που κατέχει η Ρωσία από το 2014 συν τα εδάφη από τον πόλεμο που άρχισε το 2022. Ο Πούτιν έχει ζητήσει από το Κίεβο να αναγνωρίσει «την πραγματικότητα επί του εδάφους» και άρα να ξεχάσει τα εδάφη.

Τι θα γίνει με την ευρωπαϊκή ειρηνευτική δύναμη, είναι το τρίτο ερώτημα. Μόνο η Βρετανία, η Γαλλία και η Τουρκία έχουν δεσμευτεί ότι θα στείλουν στρατιώτες για την εκεχειρία, αλλά είναι προφανές ότι δεν θα αρκέσουν.

Με δεδομένο ότι η Ρωσία δεν θέλει ΝΑΤΟϊκά στρατεύματα κοντά στα σύνορά της και τη διστακτικότητα, είναι αμφίβολο ποιο θα είναι το μέλλον αυτής της πρωτοβουλίας.

Αρκούν, όμως, οι εγγυήσεις των ΗΠΑ, όπως τις είχε ζητήσει ο Βρετανός πρωθυπουργός, για να «σταθεί» η μελλοντική συμφωνία; Ο Τραμπ θέλει μόνο οικονομικές και όχι άλλες εγγυήσεις, οπότε και ως προς αυτό υπάρχει αβεβαιότητα.

Τέλος, ίσως το πιο μεγάλο ερώτημα: Θα υλοποιηθεί ποτέ η συμφωνία για τις σπάνιες γαίες; Και οι δύο πλευρές έκαναν πίσω από τα αρχικά τους αιτήματα, σήμερα όμως φτάσαμε να μιλάμε περισσότερο για μια επιστολή προθέσεων την οποία θα υπογράψουν οι δύο πρόεδροι, παρά για ένα δεσμευτικό έγγραφο. Αλλά όπως και αν έχει, το ταμείο που θα υποδεχτεί τα έσοδα θα κάνει χρόνια να λειτουργήσει και να αποδώσει αυτό που ζητούν και οι δύο πλευρές.