Το BBC δημοσίευσε εκτενή ανάλυση για τις μαζικές διαδηλώσεις στην Τουρκία, προσπαθώντας να εξηγήσει γιατί δεκάδες χιλιάδες πολίτες έχουν κατέβει στους δρόμους υπέρ του Εκρέμ Ιμάμογλου και ενάντια στον Ταγίπ Ερντογάν. Η πολιτική κρίση που έχει ξεσπάσει μετά τη φυλάκιση του δημοφιλούς δημάρχου της Κωνσταντινούπολης για κατηγορίες διαφθοράς αποκαλύπτει τη βαθύτερη διαμάχη για το μέλλον της τουρκικής δημοκρατίας.

Η φυλάκιση Ιμάμογλου και ο φόβος του Ερντογάν

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του BBC, «κάτω από την οξεία μυρωδιά των δακρυγόνων στον νυχτερινό αέρα της Κωνσταντινούπολης, υπάρχει μια υποψία για κάτι άλλο – μια μυρωδιά πανικού εκ μέρους του μακροχρόνιου ηγέτη της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν».

Ο Εκρέμ Ιμάμογλου, ο οποίος έχει φυλακιστεί με κατηγορίες διαφθοράς, θεωρείται ο κύριος πολιτικός αντίπαλος του Ερντογάν και πιθανός διάδοχός του στις προεδρικές εκλογές του 2028.

Η φυλάκιση του Ιμάμογλου, που είναι πάντα κομψά ντυμένος ακόμη και τη στιγμή της σύλληψής του, φαίνεται να έχει προκαλέσει ανησυχία στον Τούρκο πρόεδρο. Το αντιπολιτευόμενο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) του δημάρχου έχει καταφέρει να συγκεντρώσει τεράστια πλήθη διαδηλωτών στους δρόμους, ελπίζοντας ότι ο Ερντογάν έχει υπερβεί τα όρια και ότι αυτό θα του κοστίσει πολιτικά.

Η μάχη για τη δημοκρατία στην Τουρκία του Ερντογάν


Το BBC τονίζει ότι «αυτό είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια διαμάχη για την τύχη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης – όσο χαρισματικός και αν είναι». Πρόκειται για μια κρίσιμη στιγμή για τη δημοκρατία στην Τουρκία, η οποία έχει υπονομευθεί σταθερά κατά τη διάρκεια της εποχής Ερντογάν. Πολλοί Τούρκοι πολίτες βλέπουν τις τρέχουσες διαδηλώσεις ως την τελευταία ευκαιρία να σταματήσουν την «κάθοδο προς την απόλυτη απολυταρχία».

Κάθε βράδυ, χιλιάδες διαδηλωτές βγαίνουν στους δρόμους αψηφώντας:

  • Τα ΜΑΤ και τα δακρυγόνα
  • Τις σφαίρες από καουτσούκ
  • Τις απαγορεύσεις διαδηλώσεων
  • Το κλείσιμο δρόμων και γεφυρών
  • Τον κίνδυνο σύλληψης
Η τουρκική κυβέρνηση επιμένει ότι τα δικαστήρια της χώρας είναι ανεξάρτητα και απλώς ακολουθούν το νόμο. Ωστόσο, οι ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι ανεξάρτητοι αναλυτές απορρίπτουν αυτόν τον ισχυρισμό. Η Human Rights Watch χαρακτήρισε την κράτηση του Ιμάμογλου και περίπου 100 άλλων δημοτικών υπαλλήλων και πολιτικών ως «κίνηση με πολιτικά κίνητρα για την καταστολή νόμιμων πολιτικών δραστηριοτήτων».

Η αντίδραση του Ιμάμογλου και οι φόβοι του Ερντογάν

Ο Εκρέμ Ιμάμογλου, με 9,6 εκατομμύρια ακολούθους στο X (πρώην Twitter), χαρακτήρισε την υπόθεση εναντίον του «μαύρη κηλίδα για τη δημοκρατία μας», προσθέτοντας: «Στέκομαι όρθιος. Δεν θα υποκλιθώ ποτέ». Αυτή ακριβώς η στάση του 53χρονου πολιτικού είναι που φαίνεται να ανησυχεί τον 71χρονο Ερντογάν: ένας νεότερος αντίπαλος που απευθύνεται επίσης στους συντηρητικούς Τούρκους ψηφοφόρους και είναι έτοιμος για μακροχρόνια πολιτική αναμέτρηση.


Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-d8ooqpijh3j5)

Τα πιθανά σενάρια για το μέλλον της Τουρκίας

Το BBC αναλύει τα πιθανά σενάρια για την εξέλιξη της κρίσης στην Τουρκία. Οι διαδηλώσεις θα μπορούσαν να αποκτήσουν περισσότερη δυναμική και να συνεχίσουν να εξαπλώνονται, αποτελώντας σοβαρή πρόκληση για τον Ερντογάν. Το ερώτημα είναι πόσο καιρό θα περάσει πριν οι βαριά οπλισμένες δυνάμεις ασφαλείας επιτεθούν ακόμη πιο σκληρά στους διαδηλωτές και πόσο καιρό πριν υπάρξουν θύματα. «Υπάρχει ένα σημείο θραύσης για κάθε καθεστώς ισχυρού άνδρα, και αυτό μπορεί να έρθει με μια μόνο σφαίρα», επισημαίνει το βρετανικό δίκτυο.

Η αντιπολίτευση σχεδιάζει να συνεχίσει την πίεση και τις διαδηλώσεις. Ωστόσο, μετά από δύο δεκαετίες στην εξουσία, ο Ταγίπ Ερντογάν διατηρεί πολλούς πιστούς υποστηρικτές, ελέγχει σχεδόν όλους τους μοχλούς εξουσίας και φαίνεται αποφασισμένος να παραμείνει στην ηγεσία της χώρας. Η στρατηγική του πιθανότατα βασίζεται στην ελπίδα ότι οι διαδηλώσεις θα εξασθενήσουν με την πάροδο του χρόνου.

Ο Ερντογάν και το κυβερνών κόμμα AK ελπίζουν ότι οι διαδηλωτές θα κουραστούν και θα επιστρέψουν στις καθημερινές τους ανησυχίες για τον υψηλό πληθωρισμό (39% τον Φεβρουάριο) και την πτωτική πορεία της τουρκικής λίρας, αντί να διαμαρτύρονται για την ελευθερία του λόγου και τη δημοκρατία.

Οι επόμενες εβδομάδες θα δοκιμάσουν την αντοχή και των δύο πλευρών. Το BBC καταλήγει ότι, με βάση την εμπειρία από διαδηλώσεις σε άλλα αυταρχικά καθεστώτα, μια γρήγορη επίλυση της κρίσης φαίνεται απίθανη.