Τik Tok: Επί ώρες εκλιπαρούν για εικονικά δώρα - Πώς η πλατφόρμα κερδίζει χρήματα από τα livestream με παιδιά που ζητιανεύουν
Τι γίνεται με τα επικίνδυνα ακροβατικά
Εκείνο που εγείρει παγκόσμια ανησυχία είναι πώς το Τik Tok κερδίζει χρήματα από τα livestream με παιδιά που ζητιανεύουν
Το TikTok Live, το οποίο κυκλοφόρησε τον Αύγουστο του 2020, είναι μια ενότητα της εφαρμογής όπου οι δημιουργοί μπορούν να μεταδίδουν στους θεατές σε πραγματικό χρόνο. Σύμφωνα με το TikTok, 100 εκατομμύρια άνθρωποι βγήκαν ζωντανά το 2024, προσεγγίζοντας «δισεκατομμύρια χρήστες», οι οποίοι μπορούν να αλληλεπιδράσουν με τον δημιουργό σε πραγματικό χρόνο στέλνοντας σχόλια ή δώρα. Εκείνο που εγείρει παγκόσμια ανησυχία είναι πώς το Τik Tok κερδίζει χρήματα από τα livestream με παιδιά που ζητιανεύουν
Τρία μικρά παιδιά στριμώχνονται μπροστά σε μια κάμερα, σταυροπόδι και ανοίγουν τα χέρια τους. «Παρακαλώ στηρίξτε με. Είμαστε πολύ φτωχοί», λέει ένα αγόρι, κοιτάζοντας τον φακό. Φαίνονται να βρίσκονται σε μια καλύβα από τούβλα στο Αφγανιστάν, σε συνθήκες ακραίας φτώχεια. Αλλά το livestream τους προσεγγίζει τους θεατές στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε όλο τον κόσμο – μέσω του TikTok Live.
Επί ώρες εκλιπαρούν για εικονικά «δώρα» που αργότερα μπορούν να ανταλλάξουν με χρήματα. Όταν παίρνουν ένα, χειροκροτούν ευγενικά. Σε μια άλλη ζωντανή μετάδοση, ένα κορίτσι πετάει και φωνάζει: «Ευχαριστούμε, σε αγαπάμε!» αφού έλαβε ένα ψηφιακό τριαντάφυλλο από μια γυναίκα στις ΗΠΑ, η οποία το αγόρασε από την TikTok για περίπου 1 πέννα. Μέχρι να εξαργυρωθεί θα μπορούσε να αξίζει λιγότερο από το ένα τρίτο της.
Ο Olivier de Schutter, ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για την ακραία φτώχεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα, χαρακτήρισε την τάση μια «σοκαριστική εξέλιξη» και κατηγόρησε την TikTok και τους μεσάζοντες ότι «κερδίζουν από τη δυστυχία των ανθρώπων». Προτρέπω την TikTok να αναλάβει άμεση δράση και να επιβάλει τις δικές της πολιτικές για την επαιτεία και να αμφισβητήσει σοβαρά την "προμήθεια" που παίρνει από τους πιο ευάλωτους ανθρώπους του κόσμου» είπε.
Ο Jeffrey DeMarco, ειδικός στο επιβλαβές ψηφιακό περιεχόμενο στη Save the Children, δήλωσε: «Οι τεκμηριωμένες πρακτικές αντιπροσωπεύουν σημαντικές καταχρήσεις και πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για να διασφαλιστεί ότι οι πλατφόρμες δεν επιτρέπουν πλέον ή δεν επωφελούνται άμεσα ή έμμεσα από περιεχόμενο όπως αυτό».
Η ανάλυση που διεξήχθη από τον Ιανουάριο εώς τον Απρίλιο του 2025 βρήκε στοιχεία live επαιτείας και σχετικής συμπεριφοράς σε χώρες όπως η Ινδονησία, το Πακιστάν, το Αφγανιστάν, η Συρία, η Αίγυπτος και η Κένυα. Πολλές από τις ζωντανές ροές έδειχναν οικογένειες να ζητιανεύουν σε οικιακά περιβάλλοντα, άλλες όμως φέρουν τα χαρακτηριστικά της οργανωμένης επαιτείας.
Ένας λογαριασμός, ο οποίος εκπέμπει σχεδόν κάθε μέρα, περιλαμβάνει τακτικά διαφορετικά παιδιά. Κατά τη διάρκεια μιας εκπομπής τον Φεβρουάριο, έδειξε επτά νεαρά αγόρια να ζητιανεύουν για ψηφιακά δώρα. Την επόμενη μέρα, διαφορετικά αγόρια εμφανίστηκαν στο ίδιο σημείο, καθισμένα δίπλα στους ίδιους δύο ενήλικες. Αφού ειδοποιήθηκε από τον Observer, το TikTok τον ανέστειλε εντός δύο ωρών.
Ένας άλλος λογαριασμός με 5.300 ακόλουθους εμφανίζει έναν ηλικιωμένο άνδρα σε αναπηρικό καροτσάκι. Ο λογαριασμός φαίνεται να εκτελείται από τρίτο μέρος, αλλά δεν υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με την ταυτότητά του. Η περιγραφή του λογαριασμού λέει «φτωχοί» μαζί με emoji με κλάματα.
Η Novita Anggraeni, εμπειρογνώμονας κοινωνικής ένταξης με έδρα την Ινδονησία στη φιλανθρωπική οργάνωση Care International, είπε ότι πολλοί δημιουργοί χρησιμοποίησαν το TikTok Live για να «δείξουν το ταλέντο τους» ή «να συνδεθούν με τους ανθρώπους». Χρησιμοποιείται συνήθως από άτομα που κινηματογραφούν τον εαυτό τους να τραγουδούν, να χορεύουν, να παίζουν βιντεοπαιχνίδια, να ζωγραφίζουν ή να μαγειρεύουν. Όμως, είπε, γινόταν όλο και περισσότερο κατάχρηση από εκείνους που το έβλεπαν ως «μέσο για να βγάλουν χρήματα» και ότι τα «επιβλαβή» βίντεο που έδειχναν επαιτεία και συναφή συμπεριφορά είχαν «αυξηθεί πολύ γρήγορα». «Είναι μια εντελώς νέα μορφή εκμετάλλευσης», πρόσθεσε.
Οπως είπε υπάρχει «υψηλός κίνδυνος» κατάχρησης από οργανωμένα δίκτυα επαιτείας που ελέγχουν την πρόσβαση στα έσοδα και οργανώνουν τα γυρίσματα πολλών οικογενειών. Η Marwa Fatafta, από την οργάνωση ψηφιακών δικαιωμάτων Access Now, είπε ότι ο τρόπος που σχεδιάστηκε το TikTok Live ενθάρρυνε την επαιτεία και την επικίνδυνη συμπεριφορά, επειδή το engagement ενισχύει τις ανταμοιβές.
Αυτό το Σαββατοκύριακο, η TikTok είπε ότι είχε λάβει σταθερά μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της κατάργησης λογαριασμών που είχαν επισημανθεί από τον Observer. Είπε ότι οι πολιτικές της απαγόρευαν την επαιτεία προς εκμετάλλευση κατά τη διάρκεια ζωντανών ροών, συμπεριλαμβανομένης της επαιτείας που «εκμεταλλεύεται παιδιά ή ευάλωτα άτομα». «Οποιοδήποτε ζωντανό περιεχόμενο που περιλαμβάνει παιδιά που ζητιανεύουν για δώρα δεν επιτρέπεται στο TikTok», είπε ένας εκπρόσωπος.
Οι streamers δεν λαμβάνουν τη συνολική αξία του δώρου, αλλά λαμβάνουν "διαμάντια" με βάση τα δώρα, τη δημοτικότητα και τη διάρκεια της ροής τους. Μετά την προμήθεια και τις χρεώσεις, συνήθως μένουν με περίπου το ήμισυ της αρχικής αξίας του δώρου, αλλά μερικές φορές μόλις το 30%. Το TikTok δεν διέψευσε τα στοιχεία, αλλά είπε ότι περίπου το 30% των εσόδων από δώρα προορίζονται για «τέλη καταστημάτων εφαρμογών και κόστος παρόχου πληρωμών».
Προσφέρει περισσότερα από 100 ψηφιακά δώρα που μπορούν να αγοράσουν οι θεατές, από ένα τριαντάφυλλο που κοστίζει ένα νόμισμα (περίπου 1 π.) έως ένα σύμπαν TikTok (450 λίρες). Η εταιρεία έχει αντιμετωπίσει στο παρελθόν κριτική για ανήθικο κέρδος από το περιεχόμενο στο TikTok Live, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής κακοποίησης σε ζωντανή ροή. Το 2022, το BBC βρήκε οικογένειες σε καταυλισμούς Σύρων προσφύγων να ζητιανεύουν για χρήματα. Η TikTok δήλωσε ότι «ανησυχεί βαθιά» για τα ευρήματα και ενισχύει τις παγκόσμιες πολιτικές της.
Τρία μικρά παιδιά στριμώχνονται μπροστά σε μια κάμερα, σταυροπόδι και ανοίγουν τα χέρια τους. «Παρακαλώ στηρίξτε με. Είμαστε πολύ φτωχοί», λέει ένα αγόρι, κοιτάζοντας τον φακό. Φαίνονται να βρίσκονται σε μια καλύβα από τούβλα στο Αφγανιστάν, σε συνθήκες ακραίας φτώχεια. Αλλά το livestream τους προσεγγίζει τους θεατές στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε όλο τον κόσμο – μέσω του TikTok Live.
Επί ώρες εκλιπαρούν για εικονικά «δώρα» που αργότερα μπορούν να ανταλλάξουν με χρήματα. Όταν παίρνουν ένα, χειροκροτούν ευγενικά. Σε μια άλλη ζωντανή μετάδοση, ένα κορίτσι πετάει και φωνάζει: «Ευχαριστούμε, σε αγαπάμε!» αφού έλαβε ένα ψηφιακό τριαντάφυλλο από μια γυναίκα στις ΗΠΑ, η οποία το αγόρασε από την TikTok για περίπου 1 πέννα. Μέχρι να εξαργυρωθεί θα μπορούσε να αξίζει λιγότερο από το ένα τρίτο της.
Η TikTok για την επαιτεία των παιδιών
Η TikTok λέει ότι απαγορεύει την επαιτεία για παιδιά και άλλες μορφές επαιτείας που τις θεωρεί εκμετάλλευση και λέει ότι έχει αυστηρές πολιτικές για τους χρήστες που βγαίνουν ζωντανά. Αλλά μια έρευνα του Observer διαπίστωσε ότι η πρακτική είναι ευρέως διαδεδομένη. Τα livestream επαιτείας προωθούνται ενεργά από τον αλγόριθμο και το TikTok κερδίζει από το περιεχόμενο, λαμβάνοντας χρεώσεις και προμήθειες έως και 70%.Ο Olivier de Schutter, ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για την ακραία φτώχεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα, χαρακτήρισε την τάση μια «σοκαριστική εξέλιξη» και κατηγόρησε την TikTok και τους μεσάζοντες ότι «κερδίζουν από τη δυστυχία των ανθρώπων». Προτρέπω την TikTok να αναλάβει άμεση δράση και να επιβάλει τις δικές της πολιτικές για την επαιτεία και να αμφισβητήσει σοβαρά την "προμήθεια" που παίρνει από τους πιο ευάλωτους ανθρώπους του κόσμου» είπε.
Ο Jeffrey DeMarco, ειδικός στο επιβλαβές ψηφιακό περιεχόμενο στη Save the Children, δήλωσε: «Οι τεκμηριωμένες πρακτικές αντιπροσωπεύουν σημαντικές καταχρήσεις και πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για να διασφαλιστεί ότι οι πλατφόρμες δεν επιτρέπουν πλέον ή δεν επωφελούνται άμεσα ή έμμεσα από περιεχόμενο όπως αυτό».
Η ανάλυση που διεξήχθη από τον Ιανουάριο εώς τον Απρίλιο του 2025 βρήκε στοιχεία live επαιτείας και σχετικής συμπεριφοράς σε χώρες όπως η Ινδονησία, το Πακιστάν, το Αφγανιστάν, η Συρία, η Αίγυπτος και η Κένυα. Πολλές από τις ζωντανές ροές έδειχναν οικογένειες να ζητιανεύουν σε οικιακά περιβάλλοντα, άλλες όμως φέρουν τα χαρακτηριστικά της οργανωμένης επαιτείας.
Ένας λογαριασμός, ο οποίος εκπέμπει σχεδόν κάθε μέρα, περιλαμβάνει τακτικά διαφορετικά παιδιά. Κατά τη διάρκεια μιας εκπομπής τον Φεβρουάριο, έδειξε επτά νεαρά αγόρια να ζητιανεύουν για ψηφιακά δώρα. Την επόμενη μέρα, διαφορετικά αγόρια εμφανίστηκαν στο ίδιο σημείο, καθισμένα δίπλα στους ίδιους δύο ενήλικες. Αφού ειδοποιήθηκε από τον Observer, το TikTok τον ανέστειλε εντός δύο ωρών.
Ένας άλλος λογαριασμός με 5.300 ακόλουθους εμφανίζει έναν ηλικιωμένο άνδρα σε αναπηρικό καροτσάκι. Ο λογαριασμός φαίνεται να εκτελείται από τρίτο μέρος, αλλά δεν υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με την ταυτότητά του. Η περιγραφή του λογαριασμού λέει «φτωχοί» μαζί με emoji με κλάματα.
Τα επικίνδυνα ακροβατικά με αντάλλαγμα εικονικά δώρα
Πέρα από την επαιτεία, οι ζωντανές ροές δείχνουν ανθρώπους να κάνουν ταπεινωτικά και μερικές φορές επικίνδυνα ακροβατικά με αντάλλαγμα εικονικά δώρα, όπως να χτυπούν τον εαυτό τους, να μένουν ξύπνιοι για μεγάλες περιόδους, να καλύπτονται με λάσπη ή να κοιμούνται μπροστά στην κάμερα. Ένα livestream στην Ινδονησία έδειξε δύο νεαρά κορίτσια ξαπλωμένα σε ένα δάπεδο με πλακάκια σε ένα μικρό στούντιο χωρίς παράθυρα με λευκούς τοίχους. Την Παρασκευή, ο ίδιος λογαριασμός μετέδιδε μια ζωντανή μετάδοση ενός άνδρα που κοιμόταν στο ίδιο δάπεδο με πλακάκια.Η Novita Anggraeni, εμπειρογνώμονας κοινωνικής ένταξης με έδρα την Ινδονησία στη φιλανθρωπική οργάνωση Care International, είπε ότι πολλοί δημιουργοί χρησιμοποίησαν το TikTok Live για να «δείξουν το ταλέντο τους» ή «να συνδεθούν με τους ανθρώπους». Χρησιμοποιείται συνήθως από άτομα που κινηματογραφούν τον εαυτό τους να τραγουδούν, να χορεύουν, να παίζουν βιντεοπαιχνίδια, να ζωγραφίζουν ή να μαγειρεύουν. Όμως, είπε, γινόταν όλο και περισσότερο κατάχρηση από εκείνους που το έβλεπαν ως «μέσο για να βγάλουν χρήματα» και ότι τα «επιβλαβή» βίντεο που έδειχναν επαιτεία και συναφή συμπεριφορά είχαν «αυξηθεί πολύ γρήγορα». «Είναι μια εντελώς νέα μορφή εκμετάλλευσης», πρόσθεσε.
Οπως είπε υπάρχει «υψηλός κίνδυνος» κατάχρησης από οργανωμένα δίκτυα επαιτείας που ελέγχουν την πρόσβαση στα έσοδα και οργανώνουν τα γυρίσματα πολλών οικογενειών. Η Marwa Fatafta, από την οργάνωση ψηφιακών δικαιωμάτων Access Now, είπε ότι ο τρόπος που σχεδιάστηκε το TikTok Live ενθάρρυνε την επαιτεία και την επικίνδυνη συμπεριφορά, επειδή το engagement ενισχύει τις ανταμοιβές.
Αυτό το Σαββατοκύριακο, η TikTok είπε ότι είχε λάβει σταθερά μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της κατάργησης λογαριασμών που είχαν επισημανθεί από τον Observer. Είπε ότι οι πολιτικές της απαγόρευαν την επαιτεία προς εκμετάλλευση κατά τη διάρκεια ζωντανών ροών, συμπεριλαμβανομένης της επαιτείας που «εκμεταλλεύεται παιδιά ή ευάλωτα άτομα». «Οποιοδήποτε ζωντανό περιεχόμενο που περιλαμβάνει παιδιά που ζητιανεύουν για δώρα δεν επιτρέπεται στο TikTok», είπε ένας εκπρόσωπος.
Οι streamers δεν λαμβάνουν τη συνολική αξία του δώρου, αλλά λαμβάνουν "διαμάντια" με βάση τα δώρα, τη δημοτικότητα και τη διάρκεια της ροής τους. Μετά την προμήθεια και τις χρεώσεις, συνήθως μένουν με περίπου το ήμισυ της αρχικής αξίας του δώρου, αλλά μερικές φορές μόλις το 30%. Το TikTok δεν διέψευσε τα στοιχεία, αλλά είπε ότι περίπου το 30% των εσόδων από δώρα προορίζονται για «τέλη καταστημάτων εφαρμογών και κόστος παρόχου πληρωμών».
Προσφέρει περισσότερα από 100 ψηφιακά δώρα που μπορούν να αγοράσουν οι θεατές, από ένα τριαντάφυλλο που κοστίζει ένα νόμισμα (περίπου 1 π.) έως ένα σύμπαν TikTok (450 λίρες). Η εταιρεία έχει αντιμετωπίσει στο παρελθόν κριτική για ανήθικο κέρδος από το περιεχόμενο στο TikTok Live, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής κακοποίησης σε ζωντανή ροή. Το 2022, το BBC βρήκε οικογένειες σε καταυλισμούς Σύρων προσφύγων να ζητιανεύουν για χρήματα. Η TikTok δήλωσε ότι «ανησυχεί βαθιά» για τα ευρήματα και ενισχύει τις παγκόσμιες πολιτικές της.
