Επιβεβαιώνεται και από την Τεχεράνη η ύπαρξη συνομιλιών μεταξύ ΗΠΑ-Ιράν, στον απόηχο της χθεσινής «βόμβας» του Ντόναλντ Τραμπ, αλλά με ορισμένες διαφορές ως προς τα ανακοινωθέντα. Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα αναφέρουν τα κρατικά ιρανικά ΜΜΕ στο Telegram την Τρίτη, θα διεξαχθούν συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών στο Ομάν το Σάββατο 12 Απριλίου, υπό την ηγεσία του Ιρανού ΥΠΕΞ, Αμπάς Αρακτσί και του απεσταλμένου του Τραμπ στη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ. Οι συνομιλίες θα διεξαχθούν με τη μεσολάβηση του υπουργού Εξωτερικών του Ομάν, Badr al-Busaidi, σύμφωνα με όσα αναφέρουν τα ιρανικά μέσα.

*Διαβάστε ακόμα: "Βόμβα" από τον Τραμπ: Αρχίσαμε απευθείας συνομιλίες με το Ιράν

Οι διαφοροποιήσεις ουσιαστικά έγκεινται στο αν έχουν ξεκινήσει ήδη διαπραγματεύσεις με αντικείμενο το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και το αν αυτές είναι «άμεσες». Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα δήλωσε ο Ντόναλντ Τραμπ χθες στους δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο κατά τη διάρκεια συνάντησής του με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπενιαμίν Νετανιάχου: «Έχουμε απευθείας συνομιλίες με το Ιράν και έχουν ξεκινήσει. Θα συνεχιστούν το Σάββατο. Έχουμε μια πολύ μεγάλη συνάντηση και θα δούμε τι μπορεί να συμβεί». Είχε προηγηθεί το αυστηρό μήνυμα στην Τεχεράνη ότι αν οι συνομιλίες αποτύχουν, «το Ιράν θα βρεθεί σε μεγάλο κίνδυνο», ενώ απευθύνθηκε εκ νέου προειδοποίηση χθες από τον Λευκό Οίκο πως το Ιράν «δεν μπορεί να έχει πυρηνικά όπλα». Από την άλλη πλευρά, το Ιράν φαινόταν αρνητικό μέχρι και χθες, Δευτέρα, στη διεξαγωγή αυτών των συζητήσεων, υπό το δίλημμα της διαπργμάτευσης ή ενδεχόμενου πλήγματος σε βάρος του.

Ιράν: Οι συνομιλίες με τις ΗΠΑ θα είναι «έμμεσες» - «Η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο της Αμερικής»

Πάντως, σύμφωνα με τον Ιρανό ΥΠΕΞ, Αμπάς Αραγκτσί, οι συνομιλίες θα είναι έμμεσες. Όπως ανέφερε σε σχετική ανάρτηση στο X, θα διεξαχθούν έμμεσες συνομιλίες υψηλού επιπέδου στο Ομάν, προσθέτοντας: «Είναι τόσο μια ευκαιρία όσο και μια δοκιμασία. Η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο της Αμερικής». Υπενθυμίζεται ότι οι ΗΠΑ και το Ιράν διεξήγαγαν έμμεσες συνομιλίες κατά τη διάρκεια της θητείας του πρώην προέδρου Τζο Μπάιντεν, αλλά σημείωσαν ελάχιστη ή και καθόλου πρόοδο.Οι τελευταίες γνωστές άμεσες διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο κυβερνήσεων έγιναν υπό τον τότε πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος πρωτοστάτησε στη διεθνή πυρηνική συμφωνία του 2015, την οποία εγκατέλειψε αργότερα ο Τραμπ. 

Ο Τραμπ έχει ενισχύσει τη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στην εύρυτερη περιοχή της Μ. Ανατολής από την ανάληψη των καθηκόντων του τον Ιανουάριο, έχει δηλώσει ότι θα προτιμούσε μια συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν από την ένοπλη αντιπαράθεση και στις 7 Μαρτίου δήλωσε ότι είχε γράψει στον ανώτατο ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ για να προτείνει συνομιλίες. Ιρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν τότε ότι η Τεχεράνη δεν θα εκφοβιστεί για διαπραγματεύσεις. Για να διεξαχθούν άμεσες συνομιλίες, πρέπει να δώσει «πράσινο φως» ο Αλί Χαμενεΐ, που είχε πει τον Φεβρουάριο πως οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ δεν είναι «σοφές και έντιμες».

Λίγες ώρες πριν από την ανακοίνωση του Τραμπ, ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Esmail Baghaei δήλωσε ότι το Ιράν αναμένει την απάντηση των ΗΠΑ στην πρόταση της Τεχεράνης για έμμεσες διαπραγματεύσεις. Είπε, επίσης, ότι η Τεχεράνη πιστεύει ότι κάνει μια γενναιόδωρη, υπεύθυνη και έντιμη προσφορά.
Μετά την ομιλία του Τραμπ, ένας ανώτερος Ιρανός αξιωματούχος, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσε στο Reuters: «Οι συνομιλίες δεν θα είναι άμεσες ... Θα είναι με τη μεσολάβηση του Ομάν». Το Ομάν, το οποίο διατηρεί καλές σχέσεις τόσο με τις ΗΠΑ όσο και με το Ιράν, αποτελεί εδώ και καιρό δίαυλο μηνυμάτων μεταξύ των αντίπαλων κρατών.

Το ιρανικό Nournews, που συνδέεται με το κορυφαίο όργανο ασφαλείας της χώρας, χαρακτήρισε τη δήλωση του Τραμπ για μια προγραμματισμένη απευθείας συνάντηση ως μέρος μιας «ψυχολογικής επιχείρησης που αποσκοπεί στον επηρεασμό της εγχώριας και διεθνούς κοινής γνώμης». Ένας δεύτερος Ιρανός αξιωματούχος, που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσε το Σαββατοκύριακο ότι υπάρχει ενδεχομένως ένα παράθυρο περίπου δύο μηνών για την επίτευξη συμφωνίας, επικαλούμενος ανησυχίες ότι ο μακροχρόνιος εχθρός του Ιράν, το Ισραήλ, θα μπορούσε να εξαπολύσει τη δική του επίθεση εάν οι συνομιλίες διαρκούσαν περισσότερο.

Ο Νετανιάχου, ο οποίος έχει δείξει ελάχιστη υποστήριξη στις διαπραγματεύσεις των ΗΠΑ με το Ιράν, δήλωσε ότι αν η διπλωματία μπορούσε να αποτρέψει την Τεχεράνη από το να αποκτήσει ποτέ πυρηνικά όπλα «με πλήρη τρόπο, όπως έγινε στη Λιβύη, νομίζω ότι αυτό θα ήταν καλό πράγμα».

Το πλήγμα στον «Άξονα της Αντίστασης»

Κατά τη διάρκεια της θητείας του 2017-2021, ο Τραμπ απέσυρε τις ΗΠΑ από τη συμφωνία του 2015 μεταξύ του Ιράν και των παγκόσμιων δυνάμεων που είχε σχεδιαστεί για να περιορίσει το ευαίσθητο πυρηνικό έργο του Ιράν με αντάλλαγμα την ελάφρυνση των κυρώσεων. Ο Τραμπ επέβαλε επίσης εκ νέου σαρωτικές αμερικανικές κυρώσεις. Έκτοτε, το Ιράν έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα όρια της εν λόγω συμφωνίας όσον αφορά τον εμπλουτισμό ουρανίου.
Οι δυτικές δυνάμεις κατηγορούν το Ιράν ότι έχει μια μυστική ατζέντα για την ανάπτυξη ικανότητας πυρηνικών όπλων με τον εμπλουτισμό ουρανίου σε υψηλό επίπεδο σχάσιμης καθαρότητας, πάνω από αυτό που λένε ότι είναι δικαιολογημένο για ένα πολιτικό πρόγραμμα ατομικής ενέργειας.

Η Τεχεράνη λέει ότι το πυρηνικό της πρόγραμμα είναι εξ ολοκλήρου για πολιτικούς ενεργειακούς σκοπούς.

Η μετατόπιση αυτή για την Τεχεράνη έρχεται σε μια επισφαλή στιγμή για τον περιφερειακό «Άξονα Αντίστασης», απέναντι στην επιρροή Ισραήλ και ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. Ο άξονας έχει αποδυναμωθεί σημαντικά μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου σε βάρος του Ισραήλ και τον πόλεμο που ξεκίνησε στη Λωρίδα της Γάζας.

Η Χαμάς στη Γάζα και η Χεζμπολάχ στο Λίβανο έχουν σφυροκοπηθεί από το Ισραήλ από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα, ενώ οι Χούθι στην Υεμένη έχουν γίνει στόχος αεροπορικών επιδρομών των ΗΠΑ από τον περασμένο μήνα. Το Ισραήλ προκάλεσε σοβαρές ζημιές στην αεράμυνα του Ιράν πέρυσι.

Η πτώση του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, ενός άλλου βασικού συμμάχου του Ιράν, έχει αποδυναμώσει περαιτέρω την επιρροή της Τεχεράνης στην ευρύτερη περιοχή.

Με πληροφορίες από AlArabiya.net