Τα πάνω-κάτω στην παγκόσμια οικονομική σκηνή έφερε ο Ντόναλντ Τραμπ, όταν την περασμένη εβδομάδα ανακοίνωσε ένα σχέδιο επιβολής μαζικών δασμών, απειλώντας να ανατρέψει εκ θεμελίων τις παραδοσιακές εμπορικές σχέσεις των ΗΠΑ με συμμάχους και ανταγωνιστές. Παρολ' αυτά, λίγα εικοσιτετράωρα αργότερα προχώρησε σε αναστολή της εφαρμογής των πρόσθετων δασμών για τις περισσότερες χώρες για διάστημα 90 ημερών – με εξαίρεση την Κίνα, με την οποία ο εμπορικός πόλεμος συνεχίζεται, με τις δύο πλευρές να τραβάνε ολοένα και περισσότερο το σχοινί.

Ανάλυση BBC: Οι πέντε στόχοι του Τραμπ με τον "πόλεμο δασμών"

Η μερική υποχώρηση του Αμερικανού προέδρου γεννά ένα καίριο ερώτημα που ζητά απάντηση: «Πόσο κοντά βρίσκεται στην επίτευξη των εμπορικών του στόχων;». Μέσω της ανάλυσης του BBC, που ακολουθεί, παρουσιάζονται οι βασικοί άξονες της στρατηγικής του Ντόναλντ Τραμπ, που βρίσκονται στο μικροσκόπιο:

*Διαβάστε επίσης: Αγορές: Τι να περιμένουν οι επενδυτές για χρυσό, bitcoin και μετοχές από τα δασμολογικά μπρος - πίσω του Τραμπ


Καλύτερες εμπορικές συμφωνίες

Έχοντας ήδη σχολιάσει ο Τραμπ ότι: «Η χώρα μας λεηλατήθηκε για δεκαετίες από φίλους και εχθρούς», προχώρησε με βάση το αρχικό σχέδιο, το οποίο προέβλεπε έναν οριζόντιο δασμό 10% σε όλες τις χώρες – ακόμη και σε ακατοίκητα νησιά – καθώς και επιπρόσθετους δασμούς για 60 συγκεκριμένα κράτη που θεωρούνταν οι «μεγαλύτεροι παραβάτες». Η απειλή προκάλεσε πανικό σε συμμάχους και ανταγωνιστές. Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, περισσότεροι από 75 ηγέτες έχουν ήδη προσεγγίσει την Ουάσιγκτον για διαπραγματεύσεις. Οι ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει επίσημες συζητήσεις με χώρες όπως η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία.

Το συμπέρασμα: Οι επόμενες 90 ημέρες είναι κρίσιμες. Η έναρξη των συνομιλιών δείχνει ότι ο Τραμπ ενδέχεται να αποσπάσει ορισμένα ανταλλάγματα – τουλάχιστον από πρόθυμους εταίρους.


Επανεκκίνηση της αμερικανικής βιομηχανίας

Μετά το σχόλιο του: «Οι δουλειές και τα εργοστάσια θα επιστρέψουν δυναμικά στην πατρίδα μας», ο Αμερικανός πρόεδρος επιμένει πως οι δασμοί μπορούν να προστατεύσουν τη βιομηχανική παραγωγή από αθέμιτο ανταγωνισμό. Όμως οι συνεχείς ανατροπές στην πολιτική του δημιουργούν αβεβαιότητα, αποτρέποντας τις επιχειρήσεις από μακροπρόθεσμες επενδύσεις. Προς το παρόν, παραμένει ασαφές ποιοι τομείς θα επωφεληθούν – ίσως οι αυτοκινητοβιομηχανίες και οι χαλυβουργίες σήμερα και οι εταιρείες τεχνολογίας μακροπρόθεσμα.

Το συμπέρασμα: Όταν η εμπορική πολιτική μοιάζει με κινούμενη άμμο, οι επιχειρήσεις επιλέγουν να περιμένουν. Η σταθερότητα παραμένει ζητούμενο.


Σκληρό μπρα ντε φερ με την Κίνα

Εξαρχής φάνηκε πως στόχος της Ουάσιγκτον είναι κυρίως η Κίνα, αφού όπως δήλωσε ο Τραμπ: «Τρέφω μεγάλο σεβασμό για τον πρόεδρο Σι, αλλά η Κίνα εκμεταλλεύτηκε τις ΗΠΑ». Ο Μπέσεντ χαρακτήρισε το Πεκίνο «πυρήνα των εμπορικών προβλημάτων» παγκοσμίως. Παρά την ρητορική, ο Τραμπ έδειξε, τελευταία, διάθεση αποκλιμάκωσης, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο συμφωνίας εφόσον η Κίνα κινηθεί αναλόγως.

Το συμπέρασμα: Ο πρόεδρος επιδιώκει μετωπική σύγκρουση, αλλά με υψηλό ρίσκο. Και ενώ στοχεύει την Κίνα, ενδέχεται να έχει αποξενώσει κρίσιμους συμμάχους στη διάρκεια αυτού του «πολέμου».


Αύξηση δημοσίων εσόδων

Μετά τη δήλωση του Αμερικανού προέδρου: «Ήρθε η ώρα να ευημερήσουμε και να χρησιμοποιήσουμε τρισεκατομμύρια για μείωση φόρων και χρέους», ο Τραμπ υποστηρίζει ότι οι δασμοί μπορούν να αποφέρουν τεράστια κρατικά έσοδα. Σύμφωνα με το Tax Foundation, ένας δασμός 10% σε όλες τις εισαγωγές θα μπορούσε να αποφέρει 2 τρισεκατομμύρια δολάρια μέσα σε δέκα χρόνια. Ωστόσο, αυτό απέχει πολύ από το κόστος των νέων φοροελαφρύνσεων, που εκτιμάται στα 5 τρισεκατομμύρια για την αντίστοιχη περίοδο.

Το συμπέρασμα: Τα έσοδα από δασμούς είναι υπαρκτά – όσο διαρκεί η εξάρτηση από εισαγωγές. Αν όμως οι καταναλωτές στραφούν σε αμερικανικά προϊόντα, η ροή αυτή μπορεί να περιοριστεί δραστικά.


Φθηνότερες τιμές για τους καταναλωτές

Τέλος, ο Τραμπ μεταξύ άλλων έχει αναφέρει ότι: «Περισσότερη εγχώρια παραγωγή σημαίνει ανταγωνισμός και χαμηλότερες τιμές». Ο Αμερικανός πρόεδρος επιμένει ότι η πολιτική του θα μειώσει τις τιμές. Όμως οι οικονομολόγοι διαφωνούν. Οι νέοι δασμοί, λένε, ενσωματώνονται στις τελικές τιμές και οδηγούν σε αύξηση του κόστους για τους καταναλωτές – ιδίως για τα χαμηλότερα εισοδήματα. Το Tax Foundation εκτιμά ότι ένας οριζόντιος δασμός 10% θα επιβαρύνει κάθε αμερικανικό νοικοκυριό με περίπου 1.253 δολάρια τον πρώτο χρόνο.

Το συμπέρασμα: Οι υψηλότερες τιμές για τους καταναλωτές μπορεί να υπονομεύσουν σοβαρά τόσο τη δημοφιλία του Τραμπ όσο και τις εκλογικές προοπτικές των Ρεπουμπλικανών.