Πάπας Φραγκίσκος: Η ιστορική σύνδεσή του με την εκκλησία Σάντα Μαρία Ματζότερε στη Ρώμη που επέλεξε να ταφεί

Μια εβδομάδα πριν το θάνατό του, ο Πάπας Φραγκίσκος πραγματοποίησε μια συμβολική επίσκεψη στην εκκλησία Σάντα Μαρία Ματζότερε της Ρώμης για προσευχή. Η επιλογή δεν ήταν τυχαία, καθώς ο ίδιος είχε προαποφασίσει πως αυτός ο ιστορικός ναός, μόλις 4 χιλιόμετρα από το Βατικανό, θα αποτελούσε την τελευταία του κατοικία, σπάζοντας μια παράδοση αιώνων.

Η ιδιαίτερη σχέση του Πάπα Φραγκίσκου με τη Σάντα Μαρία Ματζότερε

Στα 12 χρόνια της παποσύνης του, ο Φραγκίσκος επισκέφθηκε δεκάδες φορές τη Σάντα Μαρία Ματζότερε, καθιστώντας την κεντρικό σημείο της πνευματικής του ζωής. Η πρώτη του επίσκεψη έγινε νωρίς το πρωί της 14ης Μαρτίου 2013, μόλις μία ημέρα μετά την ανάδειξή του ως Πάπας. Έκτοτε, επέλεγε συστηματικά αυτόν τον ναό για προσευχή πριν από κάθε διεθνές ταξίδι του, μετά τις χειρουργικές επεμβάσεις που υποβλήθηκε το 2021 και 2023, αλλά και κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού το 2020, παρά τους περιορισμούς του lockdown.

Η ιστορική σημασία της εκκλησίας στη Ρώμη

Η Σάντα Μαρία Ματζότερε αποτελεί μία από τις τέσσερις παπικές βασιλικές της Ρώμης, με ιστορία που ανάγεται στον 5ο αιώνα. Ιδρύθηκε το 432 μ.Χ., μόλις ένα χρόνο μετά τη Σύνοδο της Εφέσου που ανακήρυξε τη Μαρία ως Μητέρα του Θεού. Είναι η μοναδική βασιλική στη Ρώμη που διατηρεί την αυθεντική παλαιοχριστιανική δομή της, παρά τις πολλές μεταγενέστερες προσθήκες.

Η εντυπωσιακή οροφή της εκκλησίας, διακοσμημένη με φύλλα χρυσού, λέγεται ότι κατασκευάστηκε με χρυσό που έφερε από τον Νέο Κόσμο ο Χριστόφορος Κολόμβος. Στο εσωτερικό της φιλοξενείται η περίφημη εικόνα της Παναγίας «Salus Populi Romani» («Υπέρ Υγείας του Λαού των Ρωμαίων»), μπροστά από την οποία βρίσκεται ένα βάζο με χρυσά τριαντάφυλλα, δωρεά του ίδιου του Πάπα Φραγκίσκου το 2023.

Ο θρύλος της Παναγίας των Χιονιών

Ένας από τους πιο γνωστούς θρύλους που συνδέονται με την εκκλησία, απεικονίζεται σε ψηφιδωτό του 13ου αιώνα στον εξώστη της βασιλικής. Σύμφωνα με την παράδοση, ένα πλούσιο άτεκνο ζευγάρι θέλησε να δωρίσει την περιουσία του στην Παναγία. Εκείνη εμφανίστηκε σε όραμα και τους ζήτησε να χτίσουν μια εκκλησία προς τιμήν της στο σημείο όπου θα συνέβαινε ένα θαύμα. Μια νύχτα του Αυγούστου του 352 μ.Χ., έπεσε χιόνι στον λόφο όπου σήμερα βρίσκεται η βασιλική. Οι Ρωμαίοι εξακολουθούν να γιορτάζουν αυτό το θαύμα κάθε χρόνο στις 5 Αυγούστου, τιμώντας την "La Madonna Della Neve", την Παναγία των Χιονιών.

Η τελευταία επιθυμία του Πάπα Φραγκίσκου

Στη διαθήκη του, που δημοσιεύτηκε την ημέρα του θανάτου του, ο Πάπας Φραγκίσκος εξέφρασε την επιθυμία του να ταφεί σε έναν απλό τάφο μέσα στη γη και όχι σε κρύπτη, στην εκκλησία Σάντα Μαρία Ματζότερε. Ζήτησε επίσης στον τάφο του να αναγράφεται μόνο η λέξη «Franciscus», το όνομά του στα ελληνικά.

Η απόφαση αυτή του Φραγκίσκου διακόπτει μια παράδοση που κρατούσε πάνω από έναν αιώνα, καθώς ο τελευταίος Πάπας που τάφηκε εκτός Βατικανού ήταν ο Λέων ΙΓ' το 1903. Στη βασιλική έχουν ταφεί συνολικά επτά πάπες, με τον τελευταίο να είναι ο Κλήμης Θ' το 1669.

Σημαντικές προσωπικότητες που αναπαύονται στη Σάντα Μαρία Ματζότερε

Εκτός από τους επτά πάπες, στην εκκλησία της Ρώμης έχουν ταφεί και άλλες σημαντικές προσωπικότητες. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει ο μεγάλος γλύπτης και αρχιτέκτονας Τζιαν Λορέντζο Μπερνίνι, ο οποίος σχεδίασε, μεταξύ άλλων, την εμβληματική πλατεία του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό. Επίσης, εκεί αναπαύεται ο καρδινάλιος Μπέρναρ Λω, πρώην αρχιεπίσκοπος της Βοστώνης, γνωστός για τον αμφιλεγόμενο ρόλο του στη συγκάλυψη περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών από ιερείς.

Η επιλογή του Πάπα Φραγκίσκου να ταφεί στη Σάντα Μαρία Ματζότερε αντανακλά τη βαθιά πνευματική του σύνδεση με αυτόν τον ιστορικό ναό της Ρώμης, ο οποίος αποτέλεσε σταθερό καταφύγιο προσευχής και περισυλλογής καθ' όλη τη διάρκεια της παποσύνης του.