Γκέρχαρντ Σρέντερ, ένας όψιμος Ρώσος
Ως Καγκελάριος της Γερμανίας, ο Γκέρχαρντ Σρέντερ είχε βρει έναν φίλο στο πρόσωπο του Βλάντιμιρ Πούτιν.
Οι ηγέτες των δύο κρατών που κλήθηκαν να βρουν νέα ταυτότητα στο διεθνές τοπίο μετά την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού, στις αρχές των 2000 βρέθηκαν να σφυρηλατούν μία σχέση που θα ήταν ανέφικτη όταν οι χώρες τους βρίσκονταν στις δύο όψεις του Σιδηρούν Παραπετάσματος.
Η φιλία αυτή υπήρξε και η πιο νεφελώδης κληρονομιά για τον ηγέτη του κεντροαριστερού SPD. Τελευταία του πράξη πριν εγκαταλείψει το αξίωμά του ηττημένος από την Άνγκελα Μέρκελ ήταν να υπογράψει μία συμφωνία 6 δις. δολαρίων της Γερμανίας με τη Ρωσία για την κατασκευή ενός αγωγού φυσικού αερίου κάτω από τη Βαλτική.
Ο Σρέντερ εγκατέλειψε την Καγκελαρία κατηγορούμενος για διαφθορά. Οι κατηγορίες έγιναν πιο οξείς όταν μετά την ήττα και την απόσυρσή του από την πολιτική, βρήκε απασχόληση στην Gazprom, ήτοι την κρατική ρωσική εταιρία που ανέλαβε την υλοποίηση του αγωγού.
Έκτοτε, στις δημόσιες παρεμβάσεις του, ο Γκέρχαρντ Σρέντερ τάσσεται σταθερά υπέρ των πολιτικών του Πούτιν στο σύνολο των ζητημάτων, όπως ήταν η ουκρανική κρίση για την οποία δήλωσε ότι οι πράξεις του Ρώσου Προέδρου αποτελούν ένα είδος προληπτικής άμυνας, κατάλοιπο του Ψυχρού Πολέμου. Η Άνγκελα Μέρκελ χαρακτήρισε τις δηλώσεις «επονείδιστες».
Δεν προκαλεί καμία έκπληξη η σημερινή επιβεβαίωση της πρόσληψης του πρώην Καγκελάριου στον έτερο ρωσικό ενεργειακό γίγαντα, την κρατική εταιρία πετρελαίου Rosneft. Ο Γκέρχαρντ Σρέντερ ανήκει στα πρόσωπα της Δύσης που προσδέθηκαν σφιχτά στο ρωσικό άρμα κατά την εποχή του Πούτιν ή για τους πιο ένθερμους αναβιωτές της ψυχροπολεμικής αντίληψης, αυτομόλησαν στον ευρασιατικό Λεβιάθαν.
Ωστόσο, μεταξύ όλων των οπαδών του Βλαντιμίρ Πούτιν, όπως είναι ο Ζεράρ Ντεπαρτιέ και των Στίβεν Σιγκάλ, ο Σρέντερ κατέχει μία ξεχωριστή θέση: είναι ο μόνος πρώην ηγέτης κράτους που ασπάστηκε το όραμά του –με το αζημίωτο, έστω- αλλά και η μόνη σημαίνουσα φιγούρα του «Τρίτου Δρόμου» που δέχθηκε τον διάλογο, το φλερτ και τον έρωτα με τη Ρωσία μετά το 2000.
Ο Σρέντερ είναι το κατ’ εξοχήν μαύρο πρόβατο του γερμανικού κεντροαριστερού SPD. Χτυπημένος εξ αριστερών για τις νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις του, εκ δεξιών για τη ρωσοφιλία του και ηττημένος στις εκλογές του 2005, αποτελεί σήμερα μία υποσημείωση την οποία το κόμμα του Μάρτιν Σουλτς προσπαθεί να διαγράψει – ακόμα πιο έντονα μετά την εκλογική αποτυχία της περασμένης Κυριακής. Παραμένει όμως ο άνθρωπος που έθεσε το πολιτικό και ιδεολογικό πλαίσιο για το σημερινό SPD, το οποίο η ηγεσία φαίνεται περισσότερο να προσπαθεί να κρύψει, παρά να το αποτινάξει.
Πρωτοτυπία, λοιπόν: ένα μέλος του πάνθεου του κέντρου που βρήκε καταφύγιο στη φωλιά αυτού που οι σημερινοί ομοϊδεάτες του αντιλαμβάνονται ως μείζονα εχθρό τους. Αν κάτι όμως μένει από την ευκολία με την οποία έκανε το άλμα ο Γκέρχαρντ Σρέντερ, είναι ότι ίσως η απόσταση που χρειάζεται να διανύσει κανείς για να περάσει από την ευρωπαϊκή ορθοδοξία της λιτότητας στον συντηρητικό αναπτυξιακό φετιχισμό του Ρώσου Προέδρου είναι ίσως πιο μικρή απ’ ό,τι πιστεύεται. Χρειάζεται απλά να διαβεί κανείς μία «περιστρεφόμενη πόρτα», απ’ τη θέση του κρατικού λειτουργού στα διοικητικά συμβούλια του ιδιωτικού τομέα και –γιατί όχι;- ίσως και πάλι πίσω.