Την ενεργοποίηση του άρθρου 155 για την προσωρινή άρση της αυτονομίας της περιφέρειας της Καταλονίας ανακοίνωσε πριν λίγη ώρα ο Μαριάνο Ραχόι, σε διάγγελμά του προς τον ισπανικό λαό. Ο Ισπανός πρωθυπουργός είπε ότι θα διαλύσει το καταλανικό κοινοβούλιο και θα προκηρύξει εκλογές στην ισπανική επαρχία εντός έξι μηνών.

Στόχος μας δεν είναι να στερήσουμε από την Καταλονία την αυτονομία της, αλλά να απομακρύνουμε τους τοπικούς ηγέτες που ενήργησαν παράνομα, ανέφερε χαρακτηριστά ο Ραχόι.

Η απόφαση για την ενεργοποίηση του επίμαχου άρθρου ελήφθη μετά από την έκτακτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου σήμερα το πρωί, στην οποία συζητήθηκαν τα μέτρα που πρόκειται να λάβει η Μαδρίτη κατά της κυβέρνησης του Πουτζδεμόν, μετά τη διεξαγωγή του «παράνομου» δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της περιφέρειας.

Λογικά, με τη σημερινή απόφαση η Μαδρίτη θα πάρει τον έλεγχο της περιφερειακής αστυνομίας, της Mossos d'Esquadra, της οποίας ο αρχηγός κατηγορήθηκε για ανταρσία γιατί δεν εμπόδισε το δημοψήφισμα για την αυτοδιάθεση την 1η Οκτωβρίου.

Σύμφωνα με τον Ισπανό πρωθυπουργό, τα μέτρα αυτά θα έχουν τη στήριξη και των κομμάτων της αντιπολίτευσης PSOE και Ciudadanos.

Τι προβλέπει το άρθρο 155

Το άρθρο υποδιαιρείται σε δύο παραγράφους και έχει ως εξής:

1. Εάν μία αυτόνομη κοινότητα δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις που της επιβάλλονται από το σύνταγμα ή άλλους νόμους ή πράττει με τρόπο ο οποίος ζημιώνει το γενικό συμφέρον της Ισπανίας, η κυβέρνηση, αφού υποβάλει επίσημη διαμαρτυρία στον Πρόεδρο της Αυτόνομης Κοινότητας και στο βαθμό που δεν θα ικανοποιηθεί από την απάντησή του, μπορεί, με την απόλυτη πλειοψηφία της Γερουσίας, να υιοθετήσει μέσα τα οποία η ίδια κρίνει απαραίτητα ώστε να επιβάλει την εκπλήρωση αυτών των υποχρεώσεων και τον σεβασμό του προαναφερθέντος γενικού συμφέροντος.

2. Σε ό,τι αφορά στην εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται στην προηγούμενη παράγραφο, η κυβέρνηση μπορεί να δίνει οδηγίες προς όλες τις αρχές των Αυτόνομων Κοινοτήτων.

Η Ισπανία υποδιαιρείται σε 17 Αυτόνομες Κοινότητες (Περιφέρειες), οι οποίες διαθέτουν τοπικά κοινοβούλια και τοπικές κυβερνήσεις - διοικήσεις οι οποίες λογοδοτούν σε αυτά. Ορισμένες από αυτές, όπως η Γαλικία, η Χώρα των Βάσκων και η Καταλονία, απολαμβάνουν ευρύτερα επίπεδα αυτονομίας, λόγω εθνικών - πολιτιστικών ιδιαιτεροτήτων.
Μολονότι το μοντέλο διάρθρωσης του ισπανικού κράτους έχει έντονο το στοιχείο της αποκέντρωσης, η χώρα είναι ενιαίο και όχι ομοσπονδιακό κράτος και σε καμία εκ των επαρχιών δεν αναγνωρίζεται δικαίωμα αυτοδιάθεσης - απόσχισης ή άσκησης εξωτερικής πολιτικής διάφορης από εκείνη της κεντρικής ισπανικής κυβέρνησης.

Η Καταλονία αυτή τη στιγμή απολαμβάνει μεγάλη αυτονομία περιλαμβανομένου του ελέγχου της αστυνομίας της, της παιδείας και της υγείας.
Η Καταλονία αντιπροσωπεύει το ένα πέμπτο της ισπανικής οικονομίας και οι υποστηρικτές της ανεξαρτησίας διατείνονται ότι η περιοχή συνεισφέρει υπερβολικά στην εθνική οικονομία. Αντίθετα, οι πολέμιοι της ανεξαρτησίας υποστηρίζουν ότι η Καταλονία είναι ισχυρότερη ως τμήμα της Ισπανίας και ότι πιθανή απόσχισή της μπορεί να επιφέρει οικονομική καταστροφή για ολόκληρη τη χώρα.

Περίπου 1.200 εταιρείες με έδρα την Καταλονία μετέφεραν ήδη την έδρα τους σε άλλες περιοχές της Ισπανίας έπειτα από το δημοψήφισμα, ενώ αυτή την εβδομάδα η Μαδρίτη αναθεώρησε προς τα κάτω, στο 2,3% του ΑΕΠ (από 2,6%) την πρόβλεψή της για τον ρυθμό ανάπτυξης της ισπανικής οικονομίας αποδίδοντάς το στην αβεβαιότητα λόγω της καταλανικής κρίσης.

Μετά την ενεργοποίηση του άρθρου 155, το ισπανικό υπουργικό συμβούλιο προτείνει τη διάλυση της περιφερειακής κυβέρνησης της Καταλονίας και τη διενέργεια τοπικών εκλογών τον Ιανουάριο καθώς και την ανάληψη του ελέγχου της 16.000 ανδρών αστυνομικής δύναμης της επαρχίας.

Έπειτα από τη σημερινή έκτακτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου τα επόμενα βήματα θα εξεταστούν από επιτροπή της Γερουσίας πριν από την τελική ψηφοφορία. Το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (PP) του Ραχόι έχει την πλειοψηφία στη Γερουσία, γεγονός που σημαίνει ότι οι προτάσεις θα υπερψηφιστούν.