Σε κλίμα πρωτοφανούς πολιτικής, αλλά και θεσμικής κρίσης ζει η Ιταλία, μια χώρα συνηθισμένη –εδώ και 70 χρόνια- σε βραχύβια κυβερνητικά σχήματα που όμως δεν την εμπόδιζαν να λειτουργεί και να αναπτύσσεται. Μιλάμε άλλωστε για την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης.

Η χώρα βλέπει και πάλι στο τιμόνι της έναν τεχνοκράτη. Μετά τον Μάριο Μόντι, που ήρθε το 2011 να αντικαστήσει τον ενοχλητικό (σε ΕΕ και ΗΠΑ) Σίλβιο Μπερλουσκόνι, έρχεται ο 65χρονος Σέρτζιο Κοταρέλι με θητεία 25 ετών στο ΔΝΤ. 

Προηγήθηκε το βέτο του Προέδρου της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα στο πρόσωπο που ο εντολοδόχος πρωθυπουργός Αντόνιο Κόντε επιθυμούσε να αναλάβει το υπουργείο Οικονομικών. Οι παλαιότερες δηλώσεις του 81χρονου Πάολο Σαβόνα για το κακό ευρώ και το εξίσου κακό Βερολίνο ήταν κόκκινη γραμμή για τον Πρόεδρο.

Ο κυβερνητικός συνασπισμός της Λέγκα και των λαϊκιστών των Πέντε Αστέρων δεν είχε άλλο όνομα να προτείνει. Και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν έκανε πίσω. Έτσι ο εντολοδόχος πρωθυπουργός κατέθεσε την εντολή και ο Ματαρέλα προχώρησε στον τεχνοκράτη.

Η πιθανότητα να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης ο τεχνοκράτης Κοταρέλι είναι μηδαμινή, καθώς ούτε η κεντροδεξιά ούτε τα Πέντε Αστέρια τον θέλουν. Δεν θα επιθυμούσαν να παρουσιαστούν στο εκλογικό σώμα έχοντας στηρίξει έναν άνθρωπο του ΔΝΤ. Θα πρόκειται λοιπόν για υπηρεσιακό πρωθυπουργό που θα αναλάβει να οδηγήσει την Ιταλία σε νέες εκλογές, το Σεπτέμβριο κατά πάσα πιθανότητα. 

Μέχρι τότε η χώρα θα ζει μια μακρά προεκλογική περίοδο σε κλίμα διχασμού. Στον «παραδοσιακό διχασμό» βορρά-νότου θα προστεθεί και ένας θεσμικός: υπέρ ή κατά του Προέδρου της Δημοκρατίας. Το Κυρηνάλιο (προεδρικό μέγαρο) θα γίνει κάτι σαν τα Χειμερινά Ανάκτορα που κατέλαβαν οι μπολσεβίκοι. Μόνο που τη θέση των Ρώσων επαναστατών, στην Ιταλία θα πάρουν οι λαϊκιστές των Πέντε Αστέρων και οι βόρειοι της Λέγκα, που θα καταγγέλλουν το «πραξικόπημα» του Προέδρου ενάντια στη λαϊκή βούληση. 

Τι θα ψηφίσουν οι Ιταλοί; Υπάρχει η πιθανότητα να προτιμήσουν σταθερότητα των «παραδοσιακών» κομμάτων; Αλλά ποια ακριβώς είναι αυτά τα παραδοσιακά; Το Δημοκρατικό Κόμμα (κεντροαριστερά) που καταποντίστηκε στις εκλογές ή η Forza Italia του Μπερλουσκόνι;

Το πιθανότερο είναι να ενισχυθούν τα Πέντε Αστέρια και η Λέγκα σε μια κάλπη που θα λάβει το χαρακτήρα δημοψηφίσματος για το ευρώ και τον Πρόεδρο.

Σημειώνεται, πάντως, ότι τόσο η έξοδος από το ευρώ όσο και η καθαίρεση του Προέδρου είναι δύσκολες υποθέσεις, αν όχι απίθανες. Θεωρητικά από το ευρώ δεν υπάρχει τρόπος να φύγει κανείς. Και ο Πρόεδρος Ματαρέλα για να καθαιρεθεί χρειάζεται απόλυτη πλειοψηφία σε Βουλή και Γερουσία.


Για την ιστορία: Την προηγούμενη φορά που ανέλαβε τεχνοκράτης, το 2011 τον Μάριο Μόντι, η Ιταλία πήγε στις κάλπες και έβγαλε τρίτο κόμμα τον κωμικό Μπέπε Γκρίλο. Κάπως έτσι γεννήθηκαν τα Πέντε Αστέρια.