Στη ψήφο των Βάσκων εθνικιστών στηρίζεται η τύχη της πρότασης μομφής που κατέθεσε το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Ισπανίας κατά του πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι. Σε εξέλιξη βρίσκεται η συζήτηση στη Βουλή και τα στρατόπεδα που έχουν διαμορφωθεί είναι 165 έδρες υπέρ της πρότασης και 170 έδρες κατά της πρότασης μομφής. Η απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή είναι 176 έδρες (επί συνόλου 350). Απομένουν 15 έδρες: 8 από εθνικιστικά κόμματα της Καταλονίας και 7 από εθνικιστικά κόμματα της Χώρας των Βάσκων.

To γράφημα της El Pais:

Ουσιαστικά το μέλλον του Ραχόι κρίνεται στις 5 ψήφους των Βάσκων του PNV, του κυβερνώντος κόμματος της περιοχής. Το συγκεκριμένο κόμμα έχει το εξής δίλημμα: να στηρίξει τον Ραχόι και να εκτεθεί στην εκλογική του βάση τη στιγμή που όλα τα υπόλοιπα κόμματα (ειδικά τα εθνικιστικά) τον καταψήφισαν. Από την άλλη, αν ρίξει τον Ραχόι κινδυνεύει να δει να τινάζεται στον αέρα ο προϋπολογισμός του 2018 που πριν από μία εβδομάδα ψήφισε. Μια λεπτομέρεια: ο προϋπολογισμός που ψήφισε φέρνει επιπλέον κονδύλια 500 εκατ. ευρώ στη Χώρα των Βάσκων.

Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη ένα πρωτοφανές πολιτικό παρασκήνιο στη Μαδρίτη με το Λαϊκό Κόμμα του Ραχόι να προσπαθεί να κρατήσει με το μέρος του τους Βάσκους, ώστε το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας να είναι στη χειρότερη περίπτωση ισόπαλο 175-175.

Από την άλλη στελέχη των Βάσκων προσπαθούν να πείσουν το Σοσιαλιστικό Κόμμα να δεχθεί τον προϋπολογισμό της κυβέρνησης, άρα να μην κινδυνεύσουν τα κονδύλια. Ουσιαστικά θα αναγκάσουν τον Πέδρο Σάντσεθ -ηγέτη των Σοσιαλιστών- να αποδεχθεί αυτό που πριν από μία εβδομάδα καταψήφισε. Επίσης οι Καταλανοί εθνικιστές ζητούν από τον Σάντσεθ να «μαλακώσει» τον πολιτικό του λόγο σε σχέση με τον νέο πρόεδρο της Καταλονίας, Κιμ Τόρα. Πριν από λίγες ημέρες τον αποκάλεσε «ρατσιστή».

Σε αυτά τα δύο ο Σάντσεθ δεσμεύθηκε: ενώπιον της Βουλής είπε ότι θα σεβαστεί τον προϋπολογισμό, ενώ δεσμεύθηκε επίσης να αποκαταστήσει τον διάλογο με τη νέα κυβέρνηση της Καταλονίας. 

Βέβαια και στις τάξεις των Σοσιαλιστών υπάρχουν σοβαρότατες αντιρρήσεις στο ενδεχόμενο να στηριχθεί η κεντρική πολιτική σκηνή στις ψήφους των εθνικιστών, ωστόσο, αυτή τη στιγμή φαίνεται να επικρατεί η λογική «να φύγει ο Ραχόι». Ο ίδιος ο Πέδρο Σάντσεθ έχει επίσης δεσμευθεί να ορίσει ημερομηνία εκλογών μετά την ανάληψη της πρωθυπουργίας.

Το τελευταίο «όπλο» του Ραχόι

Το απόγευμα αναμένεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο: οι Βάσκοι θα ανακοινώσουν τι πρόκειται να κάνουν, ενώ ανακοινώσεις θα κάνει και ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι. Ο πρωθυπουργός έχει στη διάθεσή του ένα ακόμα όπλο: να παραιτηθεί προτού ξεκινήσει η διαδικασία της ψηφοφορίας (Παρασκευή 1η Ιουνίου). Σε αυτή την περίπτωση ξεκινά από την αρχή η διαδικασία των διερευνητικών επαφών του βασιλιά Φιλίππου Στ' με τους πολιτικούς αρχηγούς, όπως ακριβώς συμβαίνει και μετά τις εκλογές. Το προβλέπει το άρθρο 99 του Συντάγματος και είχε συμβεί το 1981.

Με αυτό τον τρόπο ο Ραχόι θα παραμείνει στην πρωθυπουργία, ενώ ως αρχηγός του μεγαλύτερου κόμματος στη Βουλή έχει πιθανότητες να πάρει την ψήφο εμπιστοσύνης, όπως έγινε και το 2016, δηλαδή με σχετική πλειοψηφία. Ο ίδιος ή αν κάνει την έκπληξη, ένα άλλο πρόσωπο.