Τραμπ απέναντι σε όλους τους άλλους στην G7 με φόντο τους δασμούς
Απομονωμένος ο Αμερικανός πρόεδρος στη Σύνοδο
Οι ηγέτες της «Ομάδας των Επτά» (G7) περισσότερο ανεπτυγμένων βιομηχανικών χωρών αρίζουν να φθάνουν στον Καναδά για την ετήσια σύνοδο κορυφής εξαιρετικά τεταμένη λόγω των δασμών που επέβαλε πρόσφατα στους συμμάχους του ο Ντόναλντ Τραμπ, κωφεύοντας στις διαμαρτυρίες.
Έπειτα από μήνες άκαρπων διμερών συναντήσεων, ο Αμερικανός πρόεδρος θα βρεθεί την Παρασκευή και το Σάββατο στο Μαλμπέ, στο Κεμπέκ, πρόσωπο με πρόσωπο με τους ηγέτες του Καναδά, τριών ευρωπαϊκών χωρών, της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Βρετανίας, καθώς και της Ιαπωνίας, φίλες χώρες που φοβούνται πως η πολιτική «Πρώτα η Αμερική» θα αποδειχθεί ακριβή για την παγκόσμια ανάπτυξη.
Στις πρωτεύουσες των χωρών αυτών οι ετοιμασίες για τη σύνοδο κορυφής μοιάζουν με έναν αγώνα έξι εναντίον ενός. Έπειτα από τη μονομερή αποχώρηση της Ουάσινγκτον από τη συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα η δασμολογική κλιμάκωση μοιάζει να είναι η ίδια η άρνηση του λόγου ύπαρξης της G7, που εγγυάται τη διεθνή τάξη.
«Για εμάς οι δασμοί είναι παράνομοι, κάτι που περιπλέκει την επεξεργασία ενός κοινού κειμένου», δήλωσε αυτή την εβδομάδα υψηλόβαθμος ευρωπαίος αξιωματούχος. Η Γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ προανήγγειλε «διαφωνίες».
Με τον Εμανουέλ Μακρόν, που έφθασε χθες στον Καναδά, ο οικοδεσπότης της συνόδου κορυφής Τζάστιν Τριντό δεν υποχώρησε σε τίποτε όσον αφορά το λεκτικό, υπερασπιζόμενοι σε μια κοινή ανακοίνωση «μια ισχυρή, υπεύθυνη, διαφανή πολυμέρεια», μια διατύπωση που θεωρείται δύσκολο να υιοθετήσει η Ουάσινγκτον.
Η διαμάχη για τους δασμούς είναι τέτοια που η σύνοδος κορυφής μπορεί να μην καταλήξει σε ένα τελικό κοινό ανακοινωθέν πέρα από μερικές ομοφωνίες για τη ρύπανση των ωκεανών ή την ισότητα ανδρών-γυναικών.
«Αν η αμερικανική αντίσταση πάει πολύ μακριά, δεν πρέπει να θυσιάσουμε τις αρχές μας, τα συμφέροντά μας για μια επιφανειακή ενότητα», λέει το Μέγαρο των Ηλυσίων. Δεν τίθεται θέμα, λοιπόν, να μην αναφερθεί η συμφωνία του Παρισιού ή να κατηγορηθεί το Ιράν ότι δεν τηρεί την πυρηνική συμφωνία.
Στο θέμα του εμπορίου, η Γαλλία θέλει επίσης να πει «πως το εμπόριο πρέπει να είναι ανοικτό, ελεύθερο, ισότιμο μεταξύ των χωρών της G7».
Το Ελιζέ σημείωσε έπειτα από ένα μακρύ γεύμα του Γάλλου και του Καναδού ηγέτη ότι συμφώνησαν «να πουν ότι αν δεν υπάρχει άλλη επιλογή, δεν θα διστάσουν να απομονώσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Όμως ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έδειξε καμία πρόθεση να βάλει νερό στο κρασί του, πανευτυχής που πέρασε με ανώτερη ταχύτητα στη νέο-προστατευτική πολιτική του, έπειτα από ένα διστακτικό πρώτο χρόνο.
Είναι πεπεισμένος ότι ως πρώτη οικονομική δύναμη στον κόσμο, οι ΗΠΑ κυριαρχούν στη σχέση δύναμης και θα υποχρεώσει τους εταίρους του να υποχωρήσουν στις προσταγές του και να εισάγουν περισσότερα αμερικανικά προϊόντα. Ακόμη και αν, προς το παρόν, ο Καναδάς και η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιστέκονται και ανταπέδωσαν με την επιβολή δασμών ως αντίποινα.
«Αν και μπορεί να υπάρχουν διαφωνίες, εγώ προτιμώ να μιλώ για οικογενειακό καβγά», λέει ο οικονομικός σύμβουλος του προέδρου, Λάρι Κάντλοου, που διαβεβαιώνει πως ο προϊστάμενός του απαιτεί μόνο «αμοιβαιότητα».
Το επίσημο αμερικανικό δημόσιο αφήγημα είναι πως ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ο σωτήρας και όχι ο νεκροθάφτης μιας παγκόσμιας τάξης η οποία στρεβλώνεται από απατεώνες, με επικεφαλής την Κίνα. Όμως η Γερμανία και τα αυτοκίνητά της, ο Καναδάς και ο χάλυβάς του περιλαμβάνονται επίσης στον σωρό.
Σε σημείο που η σύνοδος κορυφής της Σιγκαπούρης στις 12 Ιουνίου ανάμεσα στον Αμερικανό και τον δικτάτορα Κιμ Γιονγκ Ουν να προαναγγέλλεται παραδόξως πιο θερμή από εκείνην μεταξύ των «φίλων» της G7.
Δεν είναι η πρώτη διαφωνία της ομάδας, η πρώτη συνάντηση της οποίας είχε οργανωθεί από τον Βαλερί Ζισκάρ Ντ’ Εστέν στο Ραμπουγέ το 1975. Το 2014, η Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν αποκλείστηκε από την G8 που είχε διευρυνθεί για χάρη της το 1998.
Όμως αυτή τη φορά οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν μια απάντηση εκτός πολυμερούς συστήματος καθώς δεν εμπιστεύονται πλέον τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και άλλους θεσμούς. Προσπαθούν επίσης να παρακάμψουν την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη μεγαλύτερη οικονομική ένωση στον κόσμο, η οποία προς το παρόν εμφανίζεται ενωμένη.
«Ο Τραμπ θα χρησιμοποιήσει όλα τα νήματα που διαθέτει για να διασπάσει τους υπόλοιπους έξι, για να σπάσουν, και να κάνουν αυτό που θέλει ο Τραμπ, δηλαδή διμερείς διαπραγματεύσεις», λέει η Λοράνς Ναρντόν, από το γαλλικό Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων.
«Μέχρι τώρα οι έξι έχουν κρατήσει καλά, αλλά ο Τραμπ δεν έχει τελειώσει», λέει.