Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε νέα διαδικασία επί παραβάσει σε βάρος της Πολωνίας με σκοπό αυτή τη φορά να «προστατευθεί η ανεξαρτησία του Ανώτατου Δικαστηρίου» της χώρας, την παραμονή της έναρξης της ισχύος μιας αμφιλεγόμενης μεταρρύθμισης.

Η Επιτροπή υπογράμμισε την «έλλειψη προόδου» στον διάλογο που έχει ήδη ξεκινήσει για το θέμα στο πλαίσιο της τρέχουσας διαδικασίας κατά της Βαρσοβίας για το γενικότερο ζήτημα του σεβασμού του κράτους δικαίου και κατά συνέπεια αποφάσισε «σήμερα να ξεκινήσει επειγόντως τη διαδικασία επί παραβάσει», εξήγησε ο εκπρόσωπός της Μαργαρίτης Σχοινάς.

«Την ίδια στιγμή, η Επιτροπή είναι έτοιμη να συνεχίσει τον διάλογο για το κράτος δικαίου με την Πολωνία, που παραμένει η προτιμητέα από την Επιτροπή οδός προκειμένου να επιλυθεί η συστηματική απειλή που βαραίνει το κράτος δικαίου στην Πολωνία», πρόσθεσε.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στη λειτουργία ως θεματοφύλακας των συνθηκών, έστειλε «προειδοποιητική επιστολή» στην οποία η Πολωνία έχει προθεσμία ενός μήνα για να απαντήσει, πρώτο στάδιο μιας διαδικασίας που μπορεί να καταλήξει έως το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (CJUE) και σε ενδεχόμενες οικονομικές κυρώσεις.

Την Πέμπτη, οι δικαστές και η πρόεδρος του πολωνικού Ανώτατου Δικαστηρίου Μαλγκορζάτα Γκέρσντορφ αποφάσισαν να παραμείνουν στις θέσεις τους, αψηφώντας την αμφιλεγόμενη μεταρρύθμιση της συντηρητικής κυβέρνησης, την οποία χαρακτηρίζουν αντισυνταγματική.

Ο νέος νόμος προβλέπει πως η θητεία ενός τρίτου των δικαστών (27 σε σύνολο 72) του δικαστηρίου, ηλικίας άνω των 65 ετών, λήγει την Τρίτη (αύριο).

Η Επιτροπή εκτιμά πως η νέα νομοθεσία «υπονομεύει την αρχή της δικαστικής ανεξαρτησίας, κυρίως τη μονιμότητα των δικαστών» και άρα πως η Πολωνία δεν ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις ευρωπαϊκές συνθήκες, εξηγεί σε μια ανακοίνωση.

Εκτός από αυτή τη νέα διαδικασία επί παραβάσει, η Πολωνία έχει τεθεί υπό τη διαδικασία του άρθρου 7 για τον σεβασμό του κράτους δικαίου, μια κατάσταση χωρίς προηγούμενο στην ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε στα τέλη Δεκεμβρίου την προκαταρκτική φάση αυτής της διαδικασίας η οποία μπορεί θεωρητικά να οδηγήσει σε αναστολή των δικαιωμάτων ψήφου της χώρας στο πλαίσιο της Ένωσης.

Η Βαρσοβία αποτελεί επίσης αντικείμενο μιας διαδικασίας επί παραβάσει για τη μεταρρύθμιση των κοινών δικαστηρίων της, για την οποία πρέπει να απαντήσει ενώπιον του CJUE.