Με αμείωτους ρυθμούς συνεχίζονται τα εκτενή ρεπορτάζ διεθνών μέσων ενημέρωσης τα οποία περιγράφουν τις άθλιες συνθήκες που επικρατούν στα hotspots των νησιών του Αιγαίου.

Σε δημοσίευμα που φιλοξενούν σήμερα οι New York Times, παρουσιάζεται η κατάσταση στον καταυλισμό των προσφύγων στη Μόρια, με συγκλονιστικές μαρτυρίες ανθρώπων που ζουν εκεί. Μάλιστα, στο ρεπορτάζ επισημαίνεται πως οι απόπειρες αυτοκτονίας, λόγω των άθλιων συνθηκών επιβίωσης, είναι πλέον καθημερινό φαινόμενο.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση ενός αφγανού αγρότη που έφθασε στη Λέσβο τον Ιούνιο με τη γυναίκα του και τα τρία μικρά παιδιά τους. Όπως λέει ο 34χρονος, το σπίτι τους καταστράφηκε στις μάχες μεταξύ των Ταλιμπάν και του στρατού. Τώρα, η πενταμελής οικογένεια προσπαθεί να επιβιώσει σε ένα αντίσκηνο για δύο άτομα.

Η τυπική ημέρα της οικογένειας ξεκινά στις 4 π.μ., όταν ο κ. Ασράφι πηγαίνει στην ουρά για νερό και ψωμί που σερβίρεται συνήθως τέσσερις ώρες αργότερα στις 8 το πρωί. Περίπου στις 9:30 π.μ., πηγαίνει ξανά στην ουρά για μεσημεριανό γεύμα, στο οποίο τείνει να φτάσει μετά από άλλες τέσσερις ώρες αναμονής. Δύο ώρες αργότερα, προσέρχεται σε μια άλλη ουρά 4 ωρών για το δείπνο.

Τις μέρες που χρειάζεται να πάει για επίσημα έγγραφα ή να επισκεφτεί τον γιατρό – η τρίχρονη κόρη του νοσηλεύτηκε πρόσφατα με σκωληκοειδίτιδα – μερικές φορές πρέπει να παραλείπει τα γεύματα εντελώς, ή να βασίζεται σε υπολείμματα άλλων Αφγανών.

«Πριν, σκεφτόμουν ότι η Ελλάδα θα είναι ένα από τα καλύτερα μέρη για να ζήσω», δήλωσε ο κ. Ασράφι. «Τώρα νιώθω ότι θα ήταν καλύτερο να πνιγώ ενώ διέσχιζα τη θάλασσα».

«Είναι πολύ τραυματικά»

Ο 31χρονος Μάικλ Τάμπα «επέζησε τα βασανιστήρια στο Κονγκό και ένα ταξίδι από την Τουρκία. Πρώην πολιτικός κρατούμενος από το Κονγκό πλησίασε τον θάνατο μόνο αφού υποτίθεται ότι βρήκε καταφύγιο στο μεγαλύτερο προσφυγικό καταυλισμό της Ευρώπης.

Κολλημένος για μήνες στον καταυλισμό της ελληνικής Λέσβου, ο κ. Τάμπα προσπάθησε να δώσει τέλος στη ζωή του πίνοντας ένα μπουκάλι λευκαντικό. Η σκανδάλη: ο ίδιος ο καταυλισμός της Μόρια.

«Έντεκα μήνες στη Μόρια, Μόρια, Μόρια» δήλωσε ο κ. Τάμπα, ο οποίος επέζησε αφού έσπευσαν να τον μεταφέρουν στο νοσοκομείο. «Είναι πολύ τραυματικά».

Αναφορά στην έρευνα για τα κονδύλια

Όπως αναφέρει η εφημερίδα, οι συνθήκες έχουν πυροδοτήσει κατηγορίες ότι ο καταυλισμός έχει αφεθεί σε αυτή την κατάσταση για να αποτρέψει τη μετανάστευση και ότι τα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης που παρέχονται για να βοηθήσουν την Ελλάδα στην αντιμετώπιση των αιτούντων άσυλο έχουν καταχραστεί. Στα τέλη Σεπτεμβρίου, η υπηρεσία καταπολέμησης της απάτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανακοίνωσε πως ξεκινάει έρευνα.

Στο ζενίθ της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής κρίσης το 2015, η Μόρια ήταν απλώς ένας σταθμός, καθώς δεκάδες χιλιάδες αιτούντες άσυλο – πολλοί πολέμιοι που εγκαταλείπουν τη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν – σταματούσαν στην περιοχή έχοντας προορισμό τη βόρεια Ευρώπη. Τότε, οι αριθμοί ήταν τόσο μεγάλοι, οι μετανάστες ουσιαστικά ήταν περαστικοί.

Σταδιακά, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσπάθησαν να αποκτήσουν τον έλεγχο της κατάστασης κλείνοντας τα εσωτερικά σύνορα και οικοδομώντας καταυλισμούς στην περιφέρεια του μπλοκ σε μέρη όπως η Λέσβος, όπου έφτασαν πολλοί πρόσφυγες. Τώρα είναι κολλημένοι εδώ.

Σήμερα, η Μόρια είναι το πιο ορατό σύμβολο της σκλήρυνσης της ευρωπαϊκής στάσης απέναντι στους μετανάστες – η οποία έχει μειώσει δραστικά τη μη εξουσιοδοτημένη μετανάστευση, αλλά σε αυτό που οι κριτικοί βλέπουν ως βαθύ ηθικό και ανθρωπιστικό κόστος.