Δεν είμαστε κλειστοί στο θέμα της συζήτησης της μεταφοράς αρμοδιοτήτων προς τις συνιστώσες πολιτείες, αλλά να τεθεί απτά στο τραπέζι σε μια διαδικασία όχι ανοικτού τέλους και επικεντρωμένη στο αποτέλεσμα, δήλωσε ο Μουσταφά Ακιντζί παραπέμποντας στην αναμενόμενη δεύτερη επίσκεψη στην Κύπρο της Απεσταλμένης του ΓΓ του ΟΗΕ, Τζέιν Χολ Λουτ για να καθορισθούν οι όροι αναφοράς.

 Στην αρχική του δήλωση στην διάσκεψη Τύπου που παραχώρησε το βράδυ της Δευτέρας, ο Τ/κ ηγέτης είπε ότι ήθελε να απευθυνθεί και προς τις δύο, αλλά και τις άλλες κοινότητες, στην Κύπρο και πως δεν πρόκειται για μια απάντηση μόνο στον Πρόεδρο Αναστασιάδη ούτε θέλει να υποδαυλίσει μια εκστρατεία αλληλοκατηγοριών, αλλά να διαφωτίσει κάποια θέματα που έπρεπε να διασαφηνιστούν.

 Οδοφράγματα Δερύνειας – Απλικίου

Για το άνοιγμα των οδοφραγμάτων Δερύνειας και Απλικίου ο κ. Ακιντζί είπε ότι «άργησε λίγο αλλά στο τέλος έγινε. Χωρίς αμφιβολία ο στόχος μας δεν περιορίζεται μόνο στο να ανοίξουν νέα οδοφράγματα. Ο άμεσος στόχος είναι να δημιουργηθεί μια δομή όπου δεν θα χρειάζονται σύνορα μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Γι’ αυτό όμως θα πρέπει να βρεθεί μια λύση που θα μπορεί να γίνει αμοιβαία αποδεκτή».

 Κατά τον Τ/κ ηγέτη ήρθε και παρήλθε  χρόνος που πρέπει και οι δύο πλευρές αλλά και τρίτοι να αξιολογήσουν γιατί εδώ και 50 χρόνια δεν μπόρεσε να εξευρεθεί ένα αμοιβαία αποδεκτό αποτέλεσμα στις διαπραγματεύσεις.

 Αυτοί που είναι ρεαλιστές, είπε, γνωρίζουν ότι η φόρμουλα που έχουμε στα χέρια μας δεν είναι τίποτε άλλο παρά η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία και αυτό γιατί είναι ξεκάθαρο πως οι Τ/κ δεν πρόκειται να δεχθούν να έχουν μειονοτικά δικαιώματα σε ένα ενιαίο κράτος των Ε/κ και να είναι υπό την κυριαρχία τους.

Θεωρεί δε ότι είναι φανερό πως ακόμα και αν κάποιοι στην ε/κ πλευρά είναι υπέρ της ιδέας των δύο χωριστών κρατών, η μεγάλη πλειοψηφία της ε/κ κοινότητας δεν θα εγκρίνει την δημιουργία δύο χωριστών κρατών.

Η συνέχιση του σημερινού καθεστώτος, είπε, εμπεριέχει διαφορετικούς κινδύνους και για τις δύο κοινότητες, γι’ αυτό και ο δρόμος της λογικής για μια συμφωνία περνά μέσα από το ομοσπονδιακό πλαίσιο.

Πολιτική ισότητα και μία θετική ψήφος

Αναφερόμενος στην πρόταση για αποκεντρωμένη ομοσπονδία του Προέδρου Αναστασιάδη, ο κ. Ακιντζί είπε ότι η πολιτική ισότητα των δύο κοινοτήτων αναφέρεται σε πολλά ψηφίσματα των ΗΕ, σε εκθέσεις του ΓΓ του ΟΗΕ και στο κοινό ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου 2014 όπως και αλλού.  «Σε κάθε απόφαση υπάρχει το στοιχείο ότι η κυριαρχία θα προέρχεται ισότιμα και από τις δύο κοινότητες, το καθεστώς και οι αρμοδιότητες των δύο συνιστωσών πολιτειών θα είναι ίσιο, μεταξύ των δύο κοινοτήτων οι σχέσεις δεν θα καθορίζονται ως σχέσεις πλειοψηφίας – μειοψηφίας».

Ο Μουσταφά Ακιντζί σημείωσε επίσης ότι η πολιτική ισότητα δεν σημαίνει και αριθμητική ισότητα σε κάθε ομοσπονδιακό θεσμό, αλλά θα έχει το νόημα της αποτελεσματικής συμμετοχής στις αποφάσεις όλων των οργάνων της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.

Το θέμα της μίας θετικής ψήφου από κάθε πλευρά έχει συζητηθεί και για παράδειγμα στο Υπουργικό Συμβούλιο που θα έχει αναλογία 7:4, αυτή η αρχή έγινε αποδεκτή. Επιπλέον, είπε, σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, ασφάλειας και άμυνας συμφωνήθηκε οι αποφάσεις να λαμβάνονται μαζί από τον Πρόεδρο και τον Αναπληρωτή Πρόεδρο του Υπουργικού Συμβουλίου.

Ο κ. Ακιντζί θεώρησε ότι εάν ακολουθηθούν οι εξηγήσεις που έδωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας «τότε η κατάσταση θα γίνει πολύ μπερδεμένη».

Το παράδειγμα του East Med

Σχολιάζοντας το παράδειγμα του Προέδρου Αναστασιάδη για τον αγωγό East Med, ο Τ/κ ηγέτης είπε ότι αυτό έδειξε πως «πρώτον, ο κ. Αναστασιάδης θεωρεί πλέον άκυρη την αποτελεσματική συμμετοχή των Τ/κ Υπουργών στο Υπουργικό Συμβούλιο που έχει συμφωνηθεί. Δεύτερον, δεν βλέπει τα θέματα ενέργειας ως ζωτικής σημασίας πεδίο για τους Τ/κ, επειδή – σύμφωνα με την δική του έκφραση – αποδέχεται οι Τ/κ να έχουν το δικαίωμα μιας θετικής ψήφου σε θέματα ζωτικής σημασίας γι’ αυτούς».

 Σε αυτή την περίπτωση, συνέχισε ο Τ/κ ηγέτης, τα έργα φυσικού αερίου και καυσίμων, ακόμα και εάν δημιουργηθεί μια ομοσπονδία, κατά τον Πρόεδρο Αναστασιάδη θα είναι θέματα που θα αφορούν μόνο την ε/κ κοινότητα. «Υπάρχει μια λογική εξήγηση γι’ αυτό;». Θεώρησε δε ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης με τα όσα δήλωσε δεν υποστηρίζει την έλευση αερίου μέσω της Τουρκίας που κατά τον κ. Ακιντζί είναι πιο λογική, φτηνή και συμφέρουσα δίοδος, ούτε μετά την λύση του Κυπριακού. «Εν συντομία, κατ’ αυτόν (τον Πρόεδρο Αναστασιάδη) στις ενεργειακές πολιτικές στην ανατολική Μεσόγειο δεν έχουν θέση ούτε οι Τ/κ ούτε η Τουρκία».

Δεν είμαστε κλειστοί στο θέμα της αποκέντρωσης

 Ο κ. Ακιντζί δήλωσε ότι «δεν είμαστε κλειστοί» στο θέμα της μείωσης των αρμοδιοτήτων της κεντρικής κυβέρνησης και αύξησης των αρμοδιοτήτων στις δύο συνιστώσες πολιτείες. «Αλλά το είπα και στον κ. Αναστασιάδη, πρέπει να τεθεί απτά το θέμα αυτό και μπορεί να αξιολογηθεί με καλή θέληση σε μια διαδικασία που θα είναι επικεντρωμένη στο αποτέλεσμα και όχι ανοικτού τέλους. Θέλω όμως να ξεκαθαρίσω το εξής, μέχρι σήμερα στις διαπραγματεύσεις η στάση της ε/κ πλευράς ήταν ακριβώς το αντίθετο».

Ανέφερε και πάλι ότι και ο πρώην Πρόεδρος, Γλαύκος Κληρίδης είχε αναφερθεί στο θέμα της αύξησης των αρμοδιοτήτων στις συνιστώσες πολιτείες. Ωστόσο ο Τ/κ ηγέτης ξεκαθάρισε ότι «ακόμα και αν αυξηθούν οι αρμοδιότητες των συνιστωσών πολιτειών, δεν πρόκειται να αποδεχθούμε η λήψη αποφάσεων στην κεντρική κυβέρνηση να γίνεται στη βάση της απλής πλειοψηφίας – μειοψηφίας». Το να μην θες να λαμβάνονται αποφάσεις από κοινού στην κεντρική κυβέρνηση και με τις δύο πλευρές, αυτό σημαίνει είτε δύο χωριστά κράτη είτε ένα ενιαίο κράτος, ανέφερε ο κ. Ακιντζί λέγοντας δεν γίνεται προσπάθεια ούτε για το ένα ούτε για το άλλο. Εάν αυτό δεν έχει ακόμη γίνει αποδεκτό, δεν έχει χωνευθεί, δεν χρειάζεται να δουλεύουμε την διεθνή κοινότητα, δήλωσε, «ήρθε η ώρα να είμαστε ανοικτοί και ξεκάθαροι».

 Κάθοδος Τζέιν Χολ Λουτ

Σύμφωνα με τον κ. Ακιντζί η Τζέιν Χολ Λουτ αναμένεται να έρθει και πάλι πριν τα Χριστούγεννα για να συμπληρώσει τους όρους αναφοράς (terms of reference), λέγοντας ότι πρέπει επιτέλους να ληφθεί μια απόφαση. «Στο παρελθόν και οι δύο κοινότητα υπέφεραν σε διαφορετικούς χρόνους και σε διάφορα επίπεδα».

Το ερώτημα που κατά τον τ/κ ηγέτη πρέπει να απαντηθεί επειγόντως είναι «εάν θα αφήσουμε το μέλλον αόριστο και ανοικτό σε κινδύνους, θα γίνουμε ο λόγος να έρθουν αντιμέτωπες με πόνο και οδύνη και οι νέες γενιές ή θα αναλάβουμε εν γνώση μας τις ευθύνες μας και θα συμπεριφερθούμε αναλόγως; Μπορούμε να πετύχουμε αντί να μοιραστούμε νέες οδύνες στο μέλλον, να μοιραστούμε τις αρμοδιότητες και την ευμάρεια; Η ερώτηση ενώπιόν μας που πρέπει να απαντηθεί επειγόντως είναι αυτή».

Ο κ. Ακιντζί είπε δεν μπορεί να πει τώρα εάν θα αρχίσουν ή όχι οι διαπραγματεύσεις, αυτό θα το κρίνει η κ. Λουτ όταν έρθει. Θα πρέπει, συνέχισε, τα ΗΕ να καθορίσουν εάν υπάρχει το έδαφος γι’ αυτό. Οι Τ/κ, συνέχισε,  με εποικοδομητικό τρόπο θα συνεχίσουν τις επαφές τους με την κ. Λουτ, θα δουν αποτέλεσμα και θα κρίνουν.

Κινητή τηλεφωνία και ηλεκτρική διασύνδεση

 Ο Τ/κ ηγέτης εξέφρασε λύπη γιατί παρότι υπάρχουν οι τεχνικές υποδομές και για την κινητή τηλεφωνία και για την ηλεκτρική διασύνδεση, δεν μπόρεσε να πραγματοποιηθεί κανένα από τα δύο ΜΟΕ που είχαν συμφωνηθεί πριν 3,5 χρόνια.

Λέχθηκε, είπε, ότι μια νομοθεσία στο «νότο» δεν επιτρέπει την διασύνδεση των παροχέων κινητής τηλεφωνίας με εκείνους στο «βορρά», προσθέτοντας ότι προτάθηκε η διπλή κάρτα sim, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα και σήμερα από όσους θέλουν, αλλά αυτό είναι λύση προσωπική ενώ αυτοί ήθελαν λύση που θα διευρύνει την συνεργασία «ακόμα και μην αναγνωρίζοντας ο ένας τον άλλο (οι εταιρείες)». Κατά τον κ. Ακιντζί δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα τα όσα ακούστηκαν ότι η τ/κ πλευρά προσπαθεί να κερδίσει πολιτικά πλεονεκτήματα από το θέμα της κινητής τηλεφωνίας λέγοντας ότι η συνεργασία θα γινόταν μέσω μια εταιρείας στο Λουξεμβούργο και δεν θα ήταν αντίθετη με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. «Αυτό το επιβεβαίωσε και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή». Οι τ/κ παροχείς κινητής τηλεφωνίας, πρόσθεσε, μπορούν μέσω του Λουξεμβούργου και της Ελβετίας να επικοινωνούν με όλο τον κόσμο, αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει στην Κύπρο. «Δεν υπάρχει λογική σε αυτό».

 Για το ηλεκτρικό ρεύμα είπε ότι η μια πλευρά δίδει στην άλλη ανάλογα με τις ανάγκες που υπάρχουν, αλλά αυτό που είχαν αποφασίσει ήταν μια μόνιμη σύνδεση για να αποσυμφορηθεί το σύστημα, να μειωθεί το κόστος και επειδή θα μπορούσαν να διασυνδεθούν με την ηλιακή ενέργεια. «Δυστυχώς και αυτό αναβλήθηκε για μετά την λύση».

«Υποστηρίζω την ομοσπονδία ως μια εφικτή λύση»

Ο Μουσταφά Ακιντζί δήλωσε ότι σε ολόκληρη την πολιτική του καριέρα θεωρεί τον στόχο της ομοσπονδίας υπό τις υφιστάμενες συγκυρίες, εφικτό και γι’ αυτό και «απορώ όταν βλέπω ότι η ε/κ ηγεσία βλέπει την ομοσπονδία ως μια οδυνηρή εφαρμογή (οδυνηρό συμβιβασμό)». Πιστεύει, συνέχισε, ότι είναι μια λογική λύση που μπορεί να ενοποιήσει δύο διαφορετικές εθνοτικές κοινότητες που ζουν σε δύο διαφορετικές περιοχές εδώ και 44 χρόνια.

Ωστόσο, συνέχισε, η ομοσπονδία δεν μπορεί να γίνει με το ζόρι και εάν μια πλευρά δεν είναι έτοιμη γι’ αυτό τότε να το θέσει ανοικτά και δεν χρειάζονται αμοιβαίες επιθέσεις.

Πηγή: Πολίτης Κύπρου