Δεν φαίνεται να πείστηκαν -ή απλά δεν έχουν διάθεση να πειστούν- οι ευρωπαίοι ηγέτες για την ανάγκη να αποσαφηνίσουν κάτι παραπάνω στο «διαζύγιο» με τη Βρετανία. Αυτό φάνηκε από την πρώτη μέρα των εργσιών της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, όπου η Τερέζα Μέι είχε σπεύσει μήπως και πάρει κάτι καλύτερο, ώστε να πείσει τους βουλευτές της στο Λονδίνο.

Η πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Τερέζα Μέι ζήτησε από τους «27» της περισσότερες «νομικές και πολιτικές» εγγυήσεις για το ζήτημα των ιρλανδικών συνόρων. Ωστόσο, αυτό που οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν να συμπεριλάβουν στην τελική δήλωση είχε μορφή διευκρινίσεων: δεσμεύονται να «εργαστούν γρήγορα για μια μεταγενέστερη συμφωνία», προκειμένου «να μη χρησιμοποιηθεί το 'backstop'».

Εάν όμως αυτό πρέπει να ενεργοποιηθεί, «θα εφαρμοστεί προσωρινά, αν και για όσο δεν υπάρχει μεταγενέστερη συμφωνία» και «αυστηρά για όσο είναι απαραίτητο», εξηγούν στα τελικά συμπεράσματα.

Όπως υπογράμμισε ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ μετά το πέρας της συνεδρίασης, η ΕΕ πρόσθεσε κάποιες «διευκρινίσεις» αλλά απέκλεισε κάθε ενδεχόμενο «επαναδιαπραγμάτευσης».

«Οι Βρετανοί φίλοι μας πρέπει να μας πουν τι θέλουν, αντί να μας λένε τι θέλουμε εμείς. Συχνά βρισκόμαστε σε μια θολή και αόριστη συζήτηση και είναι καιρός να έχουμε σαφήνεια» επισήμανε ο ίδιος, προσθέτοντας ότι δε θα υπάρξουν «καινούργιες, νομικά δεσμευτικές υποχρεώσεις για την ΕΕ».

Επιπλέον, ο πρόεδρος της Επιτροπής, Ντόναλντ Τουσκ, ανήγγειλε ότι την 19η Δεκεμβρίου η Επιτροπή θα δημοσιεύσει τις λεπτομέρειες αναφορικά με τις προετοιμασίες για το ενδεχόμενο μη συμφωνίας.

Η Επιτροπή θα επιταχύνει τις προετοιμασίες της για την περίπτωση απουσίας συμφωνίας («no deal») με το Ηνωμένο Βασίλειο εν όψει της αποχώρησης από την ΕΕ τον Μάρτιο, τόνισε ο Γιούνκερ μετά την ολοκλήρωση του δείπνου εργασίας.

«Οι βρετανοί φίλοι μας πρέπει να μας πουν τι είναι αυτό που θέλουν εκείνοι, αντί να μας λένε τι θέλουμε εμείς» είπε ο Γιούνκερ, πριν ανακοινώσει πως η Κομισιόν θα δημοσιοποιήσει την Τετάρτη 19η Δεκεμβρίου «όλες τις πληροφορίες» που θεωρεί «γενικά χρήσιμες» και «αφορούν την προετοιμασία για το 'no deal'», δηλαδή το σενάριο του διαζυγίου χωρίς συμφωνία.

Σύμφωνα με τον Τουσκ, η Μέι, η οποία απευθύνθηκε το βράδυ στους ομολόγους της, αναφέρθηκε στις «δυσκολίες» που αντιμετωπίζει στην προσπάθειά της η Βουλή των Κοινοτήτων να επικυρώσει τη συμφωνία, ζητώντας «επιπρόσθετες εγγυήσεις».

Ο Γιούνκερ χαρακτήρισε «εξωφρενικό» το γεγονός ότι το Λονδίνο πίστευε πως επαφιόταν στην ΕΕ να «προτείνει απαντήσεις».

«Επαφίεται μάλλον στη βρετανική κυβέρνηση να μας πει τι είναι αυτό που θέλει ακριβώς» συνέχισε, με εμφανή κόπωση, πριν προσθέσει πως «δυσκολεύεται να καταλάβει την συναισθηματική κατάσταση των Βρετανών κοινοβουλευτικών».

Ευρωπαϊκή πηγή επισήμανε ότι η ατμόσφαιρα στο δείπνο των ηγετών ήταν «πολύ άσχημη».

Η Τερέζα Μέι αδυνατούσε «να διατυπώσει τι ήθελε» και διακοπτόταν συχνά από την Μέρκελ -και όχι μόνο τη Μέρκελ- που απαιτούσε ολοένα πιο ανυπόμονα να μάθει τι περίμενε «ακριβώς», εξήγησε η πηγή αυτή.

Σύμφωνα με μια δεύτερη ευρωπαϊκή πηγή, η Μέι δεν μπορεί να υπολογίζει στη βοήθεια των 27 παρά μόνο αν επιστρέψει τις προσεχείς εβδομάδες στις Βρυξέλλες με συγκεκριμένες προτάσεις.

Η βρετανική κυβέρνηση έχει ορίσει την 21η Ιανουαρίου ως την προθεσμία για την έγκριση της συμφωνίας από το Κοινοβούλιο.

Στα συμπεράσματά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προσέφερε στη Μέι πάντως τη διαβεβαίωση ότι για το θέμα της μεθορίου με την Ιρλανδία, ο «μηχανισμός ασφαλείας» -ή backstop στο ιδιόλεκτο της διαπραγμάτευσης μεταξύ Βρυξελλών και Λονδίνου -- με σκοπό να αποφευχθούν τα «σκληρά» σύνορα, ένα από τα ζητήματα που θορυβεί πάνω απ' όλα τους οπαδούς της «καθαρής» εξόδου, δεν θα εφαρμοστεί παρά μόνο αν είναι απολύτως απαραίτητο και μόνο «προσωρινά».

Δεσμεύεται να «εργαστεί γρήγορα για μια μεταγενέστερη συμφωνία», μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2020, δηλαδή μέσα στη μεταβατική περίοδο που θα ακολουθήσει την αποχώρηση του από την ΕΕ.

Διπλωμάτες προεξοφλούν ότι οι τεταμένες και κρίσιμες συνομιλίες θα επαναληφθούν το 2019 και επισημαίνουν ότι απλά δόθηκε μια ακόμη αναβολή στην οριστική έκβαση.

Σε κάθε περίπτωση, η Μέρκελ και οι άλλοι ευρωπαίοι ηγέτες απέκλεισαν κατηγορηματικά το να ξαναρχίσει διαπραγμάτευση για τη συμφωνία που κλείστηκε. Όπως το έθεσε ο Γιούνκερ, «δεν θα υπάρξουν νέες, νομικά δεσμευτικές υποχρεώσεις για την ΕΕ. Αυτό είναι ξεκάθαρο».

Πηγή: ΑΠΕ/Reuters