Η πλέον κρίσιμη ώρα στην περιπέτεια της Βρετανίας με το περίφημο Brexit έφτασε. Η Βουλή των Κοινοτήτων ψηφίζει επί του σχεδίου που πέτυχε με τις Βρυξέλλες η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι και όλα δείχνουν ότι το σχέδιο θα απορριφθεί πανηγυρικά. Και όλα αυτά, ενώ μένουν μόλις δύο μήνες μέχρι την 29η Μαρτίου, ημέρα κατά την οποία το Ηνωμένο Βασίλειο εγκαταλείπει την ΕΕ -με μεταβατική περίοδο ασφαλώς.

Η πρωθυπουργός, η οποία αποδείχθηκε επτάψυχη όλο αυτό το διάστημα –μέχρι και πρόταση δυσπιστίας κατάφερε να αποκρούσει- προσπάθησε μέχρι την τελευταία στιγμή να εξασφαλίσει κάτι καλύτερο από τις Βρυξέλλες για να πείσει τους βουλευτές της.

Το βασικότερό της όπλο όλη αυτή την περίοδο: Χωρίς το σχέδιο που πέτυχε η ίδια, το Brexit θα είναι άτακτο με απρόβλεπτες συνέπειες. Στη συνέχεια έριξε και ένα ακόμα όπλο: Αν δεν περάσει η Συμφωνία από τη Βουλή των Κοινοτήτων, το Brexit μπορεί να μην γίνει ποτέ, κοινώς οι βουλευτές θα είναι υπεύθυνοι για το γεγονός ότι δεν έγινε σεβαστή η ετυμηγορία των πολιτών στο δημοψήφισμα. 

Αγκάθι στην όλη υπόθεση αποδείχθηκε η Βόρειος Ιρλανδία και το περίφημο «backstop» , η δικλείδα ασφαλείας για την επιβολή σκληρού συνόρου μεταξύ της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας και της Βορείου Ιρλανδίας που αποτελεί μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου. Κανείς δεν θέλει να μπουν σύνορα, και για λόγους ειρήνης, αλλά κανείς δεν φαίνεται να συμφωνεί για το πώς δεν θα μπουν αυτά τα σύνορα.

Τη Δευτέρα η Ντάουνινγκ Στριτ έδωσε στη δημοσιότητα επιστολή που φέρει τις υπογραφές των Τουσκ και Γιούνκερ, με κάποιες περαιτέρω διαβεβαιώσεις για την υπόθεση της Βορείου Ιρλανδίας. Δεν φαίνεται όμως να πείστηκε κανείς. Ούτε στην Αντιπολίτευση, ούτε καν οι κυβερνητικοί εταίροι της Μέι, το συντηρητικό κόμμα DUP, που προέρχεται και εκπροσωπεί τμήμα των Βορειοϊρλανδων.

Τα βλέμματα όλων μοιραία στρέφονται στην επόμενη μέρα. Πολλά τα σενάρια:

Το λιγότερο πιθανό είναι να ψηφίσουν οι βουλευτές το σχέδιο και η χώρα να πορευθεί βάσει αυτού. Θα υπάρξει μεταβατική περίοδος, τουλάχιστον μέχρι το 2020 και το Λονδίνο θα μπορέσει να διαπραγματευθεί τη μελλοντική του σχέση με την Ένωση.

Το πιθανότερο σενάριο είναι να απορριφθεί το σχέδιο και η Μέι να κάνει άμεσα μια δήλωση ότι αναχωρεί για τις Βρυξέλλες (πάλι) για κάτι καλύτερο (πάλι) και να επανέλθει με νέα απόπειρα ψηφοφορίας. Το σκεπτικό σε αυτή την περίπτωση είναι ότι οι Βρυξέλλες μπορεί να κάνουν πίσω στο θέμα του «backstop», ακριβώς γιατί θα έχουν δει στην πράξη τις διαθέσεις των Βρετανών βουλευτών.

Αυτό το σενάριο έχει και παραμέτρους: Την παράταση της ημερομηνίας εξόδου για μερικούς μήνες, ενδεχομένως μέχρι το καλοκαίρι. Έτσι θα υπάρξει ακόμα περισσότερος χρόνος για διαβουλεύσεις και ζυμώσεις. Επίσης, η Μέι μπορεί να επιδιώξει διακομματική συνεννόηση για ένα διαφορετικού τύπου Brexit, το οποίο θα περάσει από τη Βουλή. Φυσικά, ένα νέο σχέδιο Brexit δεν μπορεί να αποφασιστεί μονομερώς.

Υπάρχει επίσης και το σενάριο της σταδιακής απομάκρυνσης της πρωθυπουργού από το Νο 10 της Ντάουνινγκ Στριτ. Επισήμως, η Μέι δεν μπορεί να φύγει πριν το τέλος του 2019 και αυτό γιατί στο κόμμα της δεν κατάφεραν να την ρίξουν στην πρόταση μομφής. Ωστόσο, μια βαριά κοινοβουλευτική ήττα ίσως δημιουργήσει και στην ίδια δεύτερες σκέψεις. Πάντως, μέχρι σήμερα έχει αποδείξει ότι δεν το βάζει κάτω.

Το σενάριο των εκλογών είναι επίσης στο τραπέζι. Οι Εργατικοί δεν έχουν αποκλείσει το ενδεχόμενο να καταθέσουν πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, ωστόσο, δεν είναι βέβαιο ότι οι Συντηρητικοί βουλευτές που θα καταψηφίσουν το σχέδιο Μέι για το Brexit θα συνταχθούν με την Αντιπολίτευση, ρίχνοντας τη δική τους κυβέρνηση.

Θα μπορούσε βεβαίως και η ίδια η Μέι (εφόσον ηττηθεί στη Βουλή) να ζητήσει πρόωρες εκλογές με το σκεπτικό ότι είναι ικανή να πείσει τους συμπολίτες της ότι εκείνη έχει κάτι καλύτερο να πει από τον αντίπαλό της Τζέρεμι Κόρμπιν. Σε αυτό έχει ένα δίκιο, δεδομένου ότι μέχρι στιγμής οι Εργατικοί δεν έχουν διατυπώσει κάτι καλύτερο.

Ένα δεύτερο δημοψήφισμα θα ήταν ίσως η καλύτερη λύση, λένε αρκετοί. Αυτό όμως είναι περίπλοκο. Κατ' αρχάς, πώς θα εξηγήσει το πολιτικό σύστημα στους πολίτες ότι απέτυχε να διαχειριστεί την ετυμηγορία του και τώρα τού «πετά το μπαλάκι;» Και ποιος είναι απόλυτα βέβαιος ότι σε δεύτερο δημοψήφισμα θα έρθει άλλο αποτέλεσμα; Και τι ακριβώς θα ρωτήσουν τους πολίτες; Αν θέλουν το Brexit, αν θέλουν το Brexit της Μέι, αν θέλουν να φύγουν χωρίς συμφωνία ή αν θέλουν να μείνουν τελικά στην ΕΕ;

Καλώς ή κακώς, τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της Βρετανίας έχουν αποφασίσει ότι η ετυμηγορία των πολιτών πρέπει να γίνει σεβαστή, άρα ακόμα και αν υπάρξει νέο δημοψήφισμα θα πρέπει να αφορά το νυν σχέδιο ή κάποιο άλλο σχέδιο.

Αυτό που κανείς δεν θέλει είναι το άτακτο Brexit (έξοδος στις 29 Μαρτίου χωρίς καμία συμφωνία), ακριβώς γιατί κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια τις συνέπειες. Όμως, όπως έχει ειπωθεί αρκετές φορές στο παρελθόν, πολλά γεγονότα στην Ιστορία συνέβησαν, διότι παρά το γεγονός ότι δεν τα ήθελαν οι πολλοί, δεν έδρασαν αρκετοί για να τα εμποδίσουν.