Η χθεσινή ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου Μόσχας κρύβει σύμφωνα με έμπειρους αναλυτές δύο μεγάλους κινδύνους καθώς η Ρωσική Εκκλησία δείχνει να χρησιμοποιεί μερικά από τα «όπλα» της όχι μόνο για να δείξει την αντίθεσή της στην απόφαση της έκτακτης Ιεράς Συνόδου της Ελλαδικής Εκκλησίας. Μία προσεκτική ανάγνωση των τελευταίων παραγράφων της ανακοίνωσης αναδεικνύει τις απειλές.

Εκτός από την προφανή απειλή διαγραφής από τα δίπτυχα του αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Ιερώνυμου και της διακοπής της προσευχητικής και ευχαριστιακής κοινωνίας με την Ελλαδική Εκκλησία αν μνημονευθεί ο Μητροπολίτης Ουκρανίας Επιφάνιος, ανακύπτουν δύο ακόμα ζητήματα.

Το πρώτο ασύμμετρο «όπλο» που χρησιμοποιεί η Ρωσική Εκκλησία έχει οικονομική χροιά. Η Ιερά Σύνοδος ανακοίνωσε ότι αποθαρρύνει τις προσκυνηματικές εκδρομές Ρώσων πιστών, κάτι που όπως ανέφερε χαρακτηριστικά «θα κοινοποιήσει «στους προσκυνηματικούς και τουριστικούς οργανισμούς».

Η ανακοίνωση αναφέρει χαρακτηριστικά: «δεν δίνουμε την ευλογία μας για προσκυνηματικές εκδρομές σε επαρχίες, οι οποίες ποιμαίνονται από τους ἐν λόγῳ ιεράρχες. Οι σχετικές πληροφορίες θα κοινοποιηθούν ευρέως στους προσκυνηματικούς και τουριστικούς οργανισμούς των χωρών, που αποτελούν τον κανονικό χώρο της καθ΄ημάς Εκκλησίας».

Όσο περίεργο κι αν φαίνεται μία ανακοίνωση μίας Ιεράς Συνόδου να περιλαμβάνει αναφορές για «τουριστικούς οργανισμούς», οι Ρώσοι χρησιμοποιούν ένα μεγάλο όπλο το οποίο ξέρουν ότι έχουν. Τους πολυάριθμους Ρώσους προσκυνητές που συρρέουν σε προσκηνυματικούς προορισμούς στην Ελλάδα, δίνοντας «ένεση» ρευστότητας στον τουρισμό και την τοπική οικονομία.

Το ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα που μπορεί να προκύψει αφορά το τελευταίο σημείο της ανακοίνωσης.

«Εκτιμούμε την προσευχητική κοινωνία με τους αδελφούς μας, της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος και θα κρατήσουμε με αυτήν ζωντανή, κανονική και ευχαριστιακή σχέση μέσω όλων των ιεραρχών και ποιμένων, οι οποίοι ήδη τάχθηκαν και θα ταχθούν στο περαιτέρω κατά της αναγνωρίσεως του ουκρανικού σχίσματος, μέσω όσων δεν θα μολυνθούν με συλλείτουργα με σχισματικούς ψευδο-ιεράρχες, αλλά θα αποτελέσουν παραδείγματα της χριστιανικής ανδρείας και σταθερής εμμονής στην αλήθεια του Χριστού.»

Πολλοί διαβλέπουν πίσω από τη λεπτομέρεια αυτή μία λανθάνουσα πρόθεση των Ρώσων να λειτουργήσουν διασπαστικά επί ελληνικού εδάφους και να εκμεταλλευτούν τις μεμονωμένες φωνές διαφοροποίησης που έχουν διατυπωθεί αλλά παραμένουν στο περιθώριο.

Η κίνηση του Πατριαρχείου Μόσχας κάθε άλλο παρά έκπληξη αποτέλεσε αφού είχε διαφανεί ήδη από την πρώτη αντίδραση που ήρθε από τον αναπληρωτή προϊστάμενου του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, Νικολάους Μπαλασοφ, ο οποίος είχε προειδοποιήσει για συνέπειες ήδη από το περασμένο Σάββατο.

Το ζήτημα είναι πλέον πόσο μπορεί να αντέξει η Ελλαδική Εκκλησία τις διασπαστικές κινήσεις και την επιχειρούμενη οικονομική ασφυξία.