Δύο χρόνια από τις φονικές πλημμύρες με τους 24 νεκρούς στη Μάνδρα
Δύο χρόνια μετράνε σήμερα από την ανείπωτη τραγωδία στην Μάνδρα
Δυο χρόνια πριν. Λίγο μετά τις 6 το πρωί. Η μέρα που ξεκινά θα μείνει για χρόνια χαραγμένη στη μνήμη των Ελλήνων αλλά και στις πιο μαύρες σελίδες της ιστορίας της χώρας.
24 συμπολίτες μας θα χάσουν τη ζωή τους δίπλα από τα σπίτια τους, μέσα στα αυτοκίνητά τους, πηγαίνοντας στις δουλειές τους. Και από τότε, δυο χρόνια μετά, κανείς ακόμη δεν έχει αναλάβει την ευθύνη για μία από τις φονικότερες πλημμύρες τις χώρας.
Το βροχερό πρωινό της 15ης Νοεμβρίου 2017 που ξημέρωσε στην Μάνδρα της Αττικής οι κάτοικοι παρακολουθούσαν με ανησυχία τις έντονες καιρικές συνθήκες. Κανείς δεν φανταζόταν ωστόσο το μέγεθος των καταστροφών που θα «έφερνε» η βροχή.
Τα έντονα καιρικά φαινόμενα σε συνδυασμό με την γεωγραφική θέση της πόλης, η οποία διαρρέεται από δύο μεγάλα ρέματα, δημιούργησαν ένα «τέρας» κακοκαιρίας που σάρωσε ολόκληρη την περιοχή.
Η χώρα βυθίστηκε στο πένθος και συνεχίζει σήμερα, δυο χρόνια αργότερα, να πενθεί τις αδικοχαμένες ζωές για τις οποίες κανείς δεν έχει ακόμα τιμωρηθεί.
Το χρονικό της καταστροφής
Ξημερώματα Τετάρτης και τα έντονα καιρικά φαινόμενα κάνουν την εμφάνισή τους πάνω από τον αττικό ουρανό. Αρχικά «χτυπούν» την ευρύτερη περιοχή των Μεγάρων και της Νέας Περάμου, όμως μέσα σε 90 λεπτά καταρρακτώδους βροχής, δύο μεγάλα ρέματα κοντά στη Μάνδρα, «Σούρες» και «Αγία Αικατερίνη», υπερχειλίζουν, με αποτέλεσμα τεράστιοι όγκοι νερού, υλικών και λάσπης να «πνίξουν» το μεγαλύτερο μέρος της πόλης.
Στις 06:39 το πρωί, η Πυροσβεστική Υπηρεσία δέχεται την πρώτη τηλεφωνική κλήση για βοήθεια. Περίπου μισή ώρα αργότερα, η Αστυνομία εκδίδει ανακοίνωση, στην οποία αναφέρει πως εξαιτίας της ισχυρής νεροποντής έχει διακοπεί η κυκλοφορία των οχημάτων στην Παλαιά Εθνική Οδό Αθηνών – Κορίνθου στο 39ο χιλιόμετρο στην περιοχή της Νέας Περάμου και ότι υπάρχουν προβλήματα και στη Νέα Εθνική Οδό, στο ρεύμα προς Κόρινθο. Λίγο μετά τις 10 το πρωί η τότε αντιπεριφερειάρχης Ρένα Δούρου, φοβούμενη για πιθανές καταστροφές απ’την κακοκαιρία, κηρύσσει την περιοχή σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Όμως ήταν αργά...
Ο χρόνος αλλά και ο τόπος είναι οι παράγοντες που δυσκολεύουν το έργο των Αρχών. Οι πολίτες έχουν ήδη γεμίσει τους δρόμους και μαζί με τη βροχή θα ξεκινήσει το χάος...
Σπίτια και καταστήματα, πλημμυρισμένα, αυτοκίνητατο ένα πάνω στο άλλο, μια ολόκληρη πόλη, η Μάνδρα έχει «θαφτεί» κάτω από τα νερά και τη λάσπη.
Όμως ξεκιούν οι αναφορές και για τους πρώτους νεκρους, ενώ θα περάσουν αρκετές ημέρες, μέχρις ότου τα κλιμάκια της ΕΜΑΚ εντοπίσουν νεκρούς όλους τους αγνοούμενους.
Μία πόλη χτισμένη πάνω σε μπαζωμένα ρέματα
Τα δύο μεγάλα ρέματα-απειλές στην περιοχή γνωστά, τα έργα διευθέτησής τους όμως ανύπαρκτα. Το μεγάλο ρέμα «Σούρες» και το μικρότερο της «Αγίας Αικατερίνης» αποτελούσαν ανέκαθεν τον μεγάλο κίνδυνο της περιοχής.
Το 2016 ξεκίνησε η μελέτη για τη διευθέτηση των δύο χειμάρρων, η οποία έμελλε να μείνει στα χαρτιά, καθώς η φύση έδειξε τη δύναμή της. Η πόλη πνίγηκε από την απόλυτα φυσική υπερχείλιση των ρεμάτων της.
Κυρίως το ρέμα «Σκούρες» είχε δεχτεί τεράστια στένωση στην κοίτη της, το μισό ήταν υπόγειο και περνά μέσα σε πολύ μικρούς αγωγούς και δεκάδες κτίσματα είχαν χτιστεί πάνω του.
Η περιοχή δεν έχει καμία υδατοπερατότητα, ό,τι πέφτει αθροίζεται. Την ίδια στιγμή το περιβάλλον ήταν γυμνό, δεν υπάρχει τίποτα να το συγκρατήσει.
Το δεύτερο ρέμα, αυτό της «Αγίας Αικατερίνης», ήταν και το πιο θανατηφόρο. Βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά της πόλης. Η φυσική συνέχεια του ποταμού είναι η κεντρική οδός Κοροπούλη, η οποία όμως είχε διακοπεί υπόγεια λόγω αστοχίας της ΕΥΔΑΠ. Με αποτέλεσμα ο χείμαρρος όταν υπερχειλίζει να «αναζητά» τη φυσική του κοίτη, πνίγοντας τα πάντα στο πέρασμά του.
«Οι ευθύνες για την τραγωδία έρχονται από πολύ παλιά σημειώνοντας ότι η παλαιά εθνική οδός Ελευσίνας – Θηβών έχει κατασκευαστεί πάνω σε μπαζωμένο ρέμα, ενώ ο αγωγός ομβρίων της οδού Κοροπούλη (κεντρικός δρόμος της Μάνδρας) φτιάχτηκε για να δέχεται 10 κυβικά μέτρα νερό/δευτερόλεπτο, ενώ με την πρόσφατη νεροποντή δέχτηκε 200 κυβικά/δευτερόλεπτο», είχε αναφέρει τότε η Γενική Επιθεωρήτρια Δημόσιας Διοίκησης Μαρία Παπασπύρου με αφορμή το πόρισμα του κλιμακίου.
Καθηγητές γεωλογίας και ειδικοί μιλούν αρχίζουν να μιλούν στον τύπο, όλοι υποστηρίζουν ότι η φύση είχε «προειδοποιήσει» για τις πλημμύρες.
Οι ανευρέσεις νεκρών συνεχίζονται κατά την διάρκεια της μέρας και όλη η Ελλάδα παρακολουθεί παγωμένη» τις εξελίξεις. Στης 18:30 το απόγευμα ο Αλέξης Τσίπρας κηρύσσει με ένα έκτακτο διάγγελμα εθνικό πένθος.
Τις μέρες που ακολουθούν η Μάνδρα μοιάζει με μια πόλη-φάντασμα. Οι κάτοικοι και οι οικογένειες των νεκρών μιλούν στις τηλεοπτικές κάμερες, στη περιοχή καταφθάνουν καθημερινά αρχηγοί κομμάτων και βουλευτές.
«Δεν έχουμε σπίτια να μείνουμε»
Στη δημοσιότητα έρχονται πληροφορίες για έναν απ΄τους πρώτους νεκρούς που εντοπίστηκαν.
Πρόκειται για τον Γιάννη Ρούμελη έναν οδηγό που προσπαθούσε να φτάσει στην δουλειά του. «Βοήθεια! Νερό! Πνίγομαι!» φώναζε στο τηλέφωνο ο άτυχος άνδρας λίγο πριν παρασυρθεί απ’το επιθετικό ρεύμα.
Παράθεση ευθυνών – Ποινικές διώξεις:
Την έρευνα της υπόθεσης είχε αναλάβει η εισαγγελέας Σωτηρία Παπαγεωργακοπούλου, που την έφερε σε πέρας ασκώντας τις ποινικές διώξεις και θεμελιώνοντας τις κατηγορίες σε βάρος της Ρένας Δούρου και των λοιπών με πολυσέλιδο πόρισμα.
Πλην της τέως περιφερειάρχη κατηγορούμενοι είναι ο πρώην αντιπεριφερειάρχης Δυτικής Αττικής Γιάννης Βασιλείου, οι τότε δήμαρχοι της Περιοχής, Ελευσίνας, Μάνδρας και Μεγάρων και οι δασάρχες Αιγάλεω και Μεγάρων και υπάλληλοι των δασαρχείων.
Στο πόρισμα των 62 σελίδων που δημοσιεύτηκε η εισαγγελέας κάνει λόγο για «εγκληματικές ελλείψεις κρίσιμων αντιπλημμυρικών έργων.» και για προειδοποιήσεις σχετικά με την νεροποντή οι οποίες δεν λήφθηκαν ποτέ υπόψη. Τονίζεται επίσης η ανυπαρξία καταγραφής των αυθαιρέτων και οριοθέτησης των ρεμάτων της περιοχής.
Οι κατηγορούμενοι θα κληθούν σε απολογία στις 24 Ιανουαρίου 2020.
Ανακατασκευές:
Τους επόμενους μήνες μετά την καταστροφή έγιναν προσπάθειες για την ανακατασκευή και την κάλυψη των ζημιών.
Ένας απ’τους πρώτους ανθρώπους που μετέβη στο σημείο ήταν ο Βαγγέλης Μαρινάκης προκειμένου να δει από κοντά τι υπέστησαν οι κάτοικοι στις πρόσφατες πλημμύρες.
Ο ηγέτης του Ολυμπιακού περπάτησε στους δρόμους της Μάνδρας για να δει και ο ίδιος τις ζημιές από της κακοκαιρία και ενημερώθηκε προσωπικά για τις καταστροφές που έγιναν, με τους κατοίκους της πόλης να τον συναντούν και να τον ευχαριστούν θερμά για τη στήριξη που τους παρέχει.
Στελέχη από την ΠΑΕ Ολυμπιακός, το «Καραϊσκάκη» και το Προπονητικό Κέντρο του Ρέντη επισκέπτονταν πολύ συχνά την περιοχή και συντόνιζαν επιτόπου τις προσπάθειες, μαζί με τον αντιδήμαρχο του δήμου Μάνδρας - Ειδυλλίας κ. Περικλή Ρόκα, ο οποίος είναι και φίλαθλος της ομάδας.
Με χωματουργικά μηχανήματα βοήθησαν να καθαρίσουν τους δρόμους, τα πεζοδρόμια και τις αυλές των σπιτιών.
Μάλιστα, βοήθησαν και κατοίκους της περιοχής να βρουν στα χαλάσματα των σπιτιών τους χρυσαφικά και χρυσές λίρες που τα είχαν σκεπάσει οι λάσπες τα φορτηγά μετέφεραν λάσπες και υλικά από την πόλη στη χωματερή.
«Καρδιοχτυπούν» οι κάτοικοι σε κάθε κακοκαιρία καθώς οι μνήμες απ΄την τραγωδία είναι ακόμα ζωντανές.
Σύμφωνα με τον δήμαρχο της περιοχής Χρήστο Στάθη,τα αντιπλημμυρικά έργα που ξεκίνησαν στην περιοχή πριν περίπου 8 μήνες έχουν ολοκληρωθεί.
Από τον Νοέμβρη θα ξεκινήσουν και έργα οδοφωτισμού.