Ο παππούς μου ο Δημήτρης με τη γιαγιά μου την Αμαλία, ήταν κεφαλλονίτες. Ήρθαν να ζήσουν απέναντι στο Μεσολόγγι. Η Κεφαλονιά ήταν πολύ φτωχή. Έκαναν 11 παιδιά, αγόρια και κορίτσια. Αρκετά είχαν τελειώσει το «σχολαρχείο» και με τα μέτρα της εποχής ήταν «μορφωμένα». Το μικρότερο ήταν ο πατέρας μου που γεννήθηκε το 1907. Με την Ισπανική γρίπη πέθαναν τα 10 μεγαλύτερα. Αυτή σκότωνε του «γερούς». Άφηνε τους γέρους και τα μικρά παιδιά να ζήσουν. Η γιαγιά Αμαλία, πέθανε από «μαράζι» αμέσως μετά.

Αυτός ήταν ο κόσμος από τότε που οι άνθρωποι σταμάτησαν να είναι κυνηγοί και τροφοσυλλέκτες. Ο Covid 19, μπροστά στην ισπανική γρίπη είναι ασήμαντος. Σκοτώνει πολύ λιγότερους και κυρίως σκοτώνει γέρους σαν εμένα. Ποτέ οι πολιτικοί ηγέτες δεν ήθελαν να πεθαίνουν οι «υπήκοοι» ή οι πολίτες τους, σαν τις μύγες από τους ιούς. Αλλά τι μπορούσαν να κάνουν; Στην αρχή επικλήσεις στους θεούς και θυσίες, αργότερα κάποιες καραντίνες. Άφηναν, έστω και αν δεν ήξεραν τι είναι, να δημιουργηθεί η «ανοσία της αγέλης» και όταν «περνούσε το κακό», επούλωναν τις πληγές τους. Τώρα βλέπουμε ο Covid 19 να τσακίζει την παγκόσμια οικονομία. Γιατί άραγε; Η απάντηση είναι απλή και με κάποια παράφραση, εκφράζεται στον τίτλο.

Αρκετοί ηγέτες σημαντικών χωρών δεν μέτρησαν αυτήν την παράμετρο, παρότι οι χώρες τους έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της τεχνολογίας. Οι χώρες τους το πληρώνουν τώρα ακριβά και σε βάθος χρόνου θα το πληρώσουν και αυτοί. Για ότι σημαντικό κοιτάμε στην πορεία της ιστορίας, επικεντρωνόμαστε σε ηγέτες ή κοινωνικές συγκρούσεις. Ξεχνάμε ότι «από κάτω» σχεδόν πάντα βρίσκονται εξελίξεις στην τεχνολογία και το αδερφάκι της την τεχνογνωσία. Που κατά κανόνα έχει γραμμική εξέλιξη και στις μέρες μας εκθετική. Πηγάζει από την «περιέργεια» του ζωντανού που λέγεται άνθρωπος. Χρησιμοποιείται για να εξυπηρετήσει το βασικό προγραμματισμό του. Ο στόχος του οποίου πολύ παραστατικά δίνεται από την ευαγγελική ρήση «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε και κατακυριεύσατε την γήν».

Πως όμως επέδρασε η τεχνολογία; Πρώτα πρώτα δίνει ελπίδα στα όρια της σιγουριάς. Πως σχετικά σύντομα θα βρούμε φάρμακα, εύκολα tests και λίγο αργότερα εμβόλια. Αν δεν υπήρχε αυτή η σιγουριά, τώρα θα είχαμε περιορισμένες καραντίνες και θα κάναμε λιτανείες. Φτάνει όμως αυτή η σιγουριά όταν από τη μία πλευρά θα είχαμε μερικές εκατοντάδες χιλιάδες, ίσως και μερικά εκατομμύρια θανάτους στα 7,5 δις τις ανθρωπότητας και από την άλλη τρισεκατομμύρια δολάρια ζημιές; Όχι δεν φτάνει. Οι πολιτικές ελίτ θα το άφηναν να περάσει όσο πιο ανώδυνα γίνονταν, χωρίς να υπάρξει τέτοια οικονομική ζημιά. Αυτό θέλησαν να κάνουν μεταξύ άλλων η Βρετανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ολλανδία, η Σουηδία. Δεν είναι «απάνθρωποι». Μέτρησαν κόστος και όφελος, αλλά ξέχασαν κάτι. Μια άλλη σημαντική πλευρά της τεχνολογίας. Την πληροφόρηση, τα δίκτυα επικοινωνίας.

Παλιότερα οι άνθρωποι πέθαιναν και πολύ αργότερα από κάποιες στατιστικές γίνονταν εκτίμηση του «κακού». Τώρα σε πραγματικό χρόνο, για όλο τον κόσμο, όλοι ξέρουμε πόσοι μπαίνουν στα νοσοκομεία, πόσοι είναι στις εντατικές, πόσοι πεθαίνουν. Καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να αγνοήσει το μαζικό φόβο. Αν το κάνει θα το πληρώσει ακριβά. Και προσέξτε. Δεν έχει καμία σημασία αν είναι «φιλελεύθερο» ή «αυταρχικό» κράτος. Αν ανήκει στη «δύση» ή την «ανατολή». Αυτό δεν διάβασαν καλά ο κ. Τράμπ και ο κ. Τζόνσον. Αυτό δίνει ελπίδα, μέσα από αυτή τη μεγάλη ζημιά, να βελτιωθεί αυτός ο «απάνθρωπος» κόσμος και να γίνει λίγο πιο «ανθρώπινος».

*Πρώην Ορκωτός Ελεγκτής