Αρχές φθινοπώρου αναμένεται να είναι έτοιμο προς παρουσίαση το σχέδιο οικονομικής και επενδυτικής ανάπτυξης των Δυτικών Βαλκανίων, που θα ενισχύσει τη διαδικασία προσχώρησης των χωρών της περιοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αναμένεται να αποτελέσει το «κλειδί» για την οικονομική ανάπτυξη στη μετά κορονοϊό εποχή. Αυτό εκτίμησε, μιλώντας σε συζήτηση για τα Δυτικά Βαλκάνια στο πλαίσιο του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, που φέτος διεξάγεται διαδικτυακά, ο επίτροπος Γειτονίας και Διεύρυνσης της ΕΕ Όλιβερ Βάρχελι (Olivér Várhelyi).

Αφού αναφέρθηκε στα «βήματα» που έχουν γίνει - μέχρι στιγμής - στο πλαίσιο της διεύρυνσης της ΕΕ στα Δυτικά Βαλκάνια, ο Ευρωπαίος επίτροπος επισήμανε πως ο κορονοϊός έχει επιφέρει κάποιες μικρές καθυστερήσεις στην όλη διαδικασία, «με αποτέλεσμα να λείπει το τρίτο στοιχείο, που είναι το σχέδιο οικονομικής και επενδυτικής ανάπτυξης» της περιοχής. Ωστόσο, εξέφρασε την ελπίδα πως στις αρχές φθινοπώρου θα είναι έτοιμο προς παρουσίαση, επισημαίνοντας, ωστόσο, ότι «όλα αυτά βεβαίως εξαρτώνται από την υιοθέτηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την Ευρωπαϊκή Ένωση».

Υπογράμμισε δε, ότι η ενταξιακή διαδικασία για τα Δυτικά Βαλκάνια αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από την πρώτη στιγμή της σύστασής της και έφερε ως παράδειγμα των θετικών βημάτων που έχουν γίνει την πορεία της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας προς αυτή την κατεύθυνση, δυο χώρες για τις οποίες, όπως είπε, «τις επόμενες ημέρες θα έχουμε το διαπραγματευτικό πλαίσιο» προκειμένου να προχωρήσει περαιτέρω η όλη διαδικασία.

Ο Ευρωπαίος επίτροπος αναφέρθηκε επίσης στην οικονομική βοήθεια, ύψους 3,3 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνέργεια με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, για τη στήριξη των πολιτών των Δυτικών Βαλκανίων μεσούσης της κρίσης της Covid-19, που στόχο είχε την κάλυψη των άμεσων υγειονομικών και ανθρωπιστικών αναγκών από την πανδημία αλλά και την κοινωνική και οικονομική ανάκαμψη της περιοχής.

Στη συζήτηση, την οποία συντόνισε ο δημοσιογράφος Βασίλης Νέδος, συμμετείχαν επίσης οι πρωθυπουργοί της Αλβανίας Έντι Ράμα (Edi Rama) και της Σερβίας Άνα Μπρνάμπιτς (Ana Brnabic), ο πρώην πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ (Zoran Zaev) ενώ προβλήθηκε και βιντεοσκοπημένο μήνυμα του προέδρου της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς (Aleksandar Vucic). Κοινή συνισταμένη των ομιλητών υπήρξε η ανάγκη για συνεργασία τόσο μεταξύ των χωρών της περιοχής όσο και μεταξύ αυτών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μόνο αν συνεργαστούμε όλοι μαζί, η ΕΕ και οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, μπορούμε να εξασφαλίσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τη νέα γενιά, τόνισε -μεταξύ άλλων- ο πρόεδρος της Σερβίας και επισήμανε την ανάγκη να υπάρξει ανανέωση της εμπιστοσύνης μεταξύ των χωρών της περιοχής, υπογραμμίζοντας τις συνέργειες που αναπτύσσονται προς αυτή την κατεύθυνση, με ιδιαίτερη έμφαση στη «μίνι Σένγκεν» των Δυτικών Βαλκανίων, που στόχο έχει τη συγκρότηση ενιαίας περιφερειακής αγοράς με ελεύθερη διακίνηση πολιτών και αγαθών.

Όπως χαρακτηριστικά είπε ο κ. Βούτσιτς, είναι αναγκαία η ενίσχυση της συνεργασίας τόσο μεταξύ των χωρών της περιοχής όσο και με την ΕΕ όχι μόνο σε εμπορικό επίπεδο, αλλά και σε ό,τι αφορά τη διασυνδεσιμότητα και τις υποδομές, ενώ ζήτησε από τον κ. Βάρχελι να συνεχίσει να εργάζεται με την ίδια προσήλωση για την ενταξιακή πορεία των χωρών της περιοχής και την οικοδόμηση γεφυρών εμπιστοσύνης.

Η ενταξιακή διαδικασία στην ΕΕ δεν είναι «περίπατος» αλλά συνεχής αγώνας, ανέφερε, από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Αλβανίας, ο οποίος απαρίθμησε όσα έχουν γίνει ήδη στο πλαίσιο αυτής της πορείας αλλά και στα όσα απομένουν. «Έχουμε ακόμη πολλά να κάνουμε αλλά αν κάνουμε μια αποτίμηση του σημείου από το οποίο ξεκινήσαμε, έχουν γίνει πολλές αλλαγές- στην επικοινωνία, τη διάδραση, την αλληλοκατανόηση, τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε αντικρουόμενες καταστάσεις υπήρξε δραματική βελτίωση», τόνισε και σημείωσε πως θα πρέπει να υπάρξει στενή συνεργασία μεταξύ των χωρών της περιοχής αλλά και ευρύτερα.

«Η Σερβία και τα Δυτικά Βαλκάνια ανήκουν στην ευρωπαϊκή οικογένεια των κρατών, είναι "φυσικό κομμάτι" αυτής», υπογράμμισε η πρωθυπουργός της Σερβίας Άνα Μπρνάμπιτς, η οποία παραδέχθηκε ότι θα πρέπει να καταβληθούν μεγαλύτερες προσπάθειες σε τομείς όπως η οικονομική ανάπτυξη, η έννομη τάξη, η διαφάνεια στη δημόσια διοίκησης, την περιβαλλοντική προστασία κ.ά, αλλά εκτίμησε πως «στο τέλος της ημέρας, η ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ θα είναι μια πολιτική απόφαση». Σημείωσε, δε, ότι είναι στα «στρατηγικά συμφέροντα της ΕΕ» η ενσωμάτωση της περιοχής το συντομότερο δυνατό, υπογραμμίζοντας παράλληλα την ανάγκη για σταθερότητα στα Δυτικά Βαλκάνια καθώς, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, «όσο μεγαλύτερη σταθερότητα υπάρχει τόσο καλύτεροι υποψήφιοι (προς ένταξη) είμαστε για την Ένωση».

Για την προσήλωση της Βόρειας Μακεδονίας στην «ευρωπαϊκή ατζέντα» διαβεβαίωσε ο πρώην πρωθυπουργός της χώρας και επικεφαλής του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος εκτίμησε ότι έχουν γίνει πολλά αλλά «μπορούμε να κάνουμε περισσότερα και να εξασφαλίσουμε ένα καλύτερο βιοτικό επίπεδο για τους πολίτες μας». Αναφέρθηκε, δε, στη Συμφωνία των Πρεσπών, επισημαίνοντας ότι ήταν ένα «καλό σημάδι για το μέλλον όλων των Βαλκανίων» και τώρα είναι η ώρα για ακόμη περισσότερη συνεργασία στην περιοχή και οικοδόμηση μεγαλύτερης εμπιστοσύνης.