Κύκλωμα διακινητών από ΜΚΟ και στη Χίο- Έρευνες της ΕΛΑΣ στη Λέσβο αποκαλύπτουν οργανώσεις με πρακτικές μαφίας στο Βόρειο Αιγαίο
Ενώπιον μιας ευρύτερης δομής Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων με παράνομη δράση στα ακριτικά νησιά του Αιγαίου φαίνεται ότι βρίσκονται οι έρευνες της Ελληνικής Αστυνομίας. Μετά τη δημοσιοποίηση την περασμένη ∆ευτέρα της δικογραφίας για εμπλοκή 33 μελών από 4 ΜΚΟ σε παράνομες και πολύ σοβαρές δραστηριότητες στη Λέσβο, η Αστυνομία σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες των «Π» ερευνά ενδείξεις για την ύπαρξη τουλάχιστον ενός ακόμα ενδεχομένως διασυνδεδεμένου δικτύου παράνομης διακίνησης μεταναστών στο νησί της Χίου. Οι δύο περιπτώσεις άρχισαν να ταυτίζονται, καθώς οι αστυνομικοί εντόπισαν κοινούς συνεργάτες αλλά και κοινούς χρηματοδότες.
Το κουβάρι της συγκεκριμένης υπόθεσης άρχισε να ξετυλίγεται όταν, το απόγευμα της 31ης Μαρτίου, τυλίχτηκε στις φλόγες το κτίριο που στέγαζε το κέντρο κατάρτισης της ΜΚΟ «Stand by Me Lesvos». Το κτίριο δεν χρησιμοποιούνταν, καθώς λίγους μήνες νωρίτερα η Περιφέρεια Β. Αιγαίου είχε διατάξει το κλείσιμο της συγκεκριμένης εγκατάστασης. Οι αστυνομικοί που ανέλαβαν την υπόθεση άρχισαν να ερευνούν διάφορα στοιχεία και μαρτυρίες προκειμένου να διαλευκάνουν την υπόθεση, για την οποία αλληλέγγυοι και ακροαριστεροί είχαν ήδη αποφανθεί ότι τη φωτιά έβαλαν ακροδεξιοί. Η Αστυνομία δεν αποπροσανατολίστηκε και ξεκίνησε μια εκτεταμένη έρευνα, η οποία, σύμφωνα με πρόσωπο που είναι σε θέση να γνωρίζει, κατέληξε στη συγκεκριμένη δικογραφία, για την οποία, όπως αναφέρει, ενδέχεται να είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Περίεργες συμπτώσεις αλλά και στοιχεία που δεν καταστράφηκαν από την πυρκαγιά οδήγησαν σε περαιτέρω έρευνες.
Η δικογραφία για τη δράση των 33 μελών των 4 ΜΚΟ στη Λέσβο είναι από μόνη της άκρως ανησυχητική. Κατηγορούνται για συγκρότηση και ένταξη σε εγκληματική οργάνωση, κατασκοπεία, παραβίαση μυστικών της Πολιτείας, καθώς και παραβάσεων του Κώδικα Μετανάστευσης. Και οι 33 είναι αλλοδαποί σχεδόν όλοι υπήκοοι χωρών της Ε.Ε. και φυσικά διαφεύγουν τη σύλληψη, καθώς έχουν επιστρέψει στις χώρες τους. Καθ’ όλη τη διάρκεια, όμως, της σχετικής έρευνας, οι αστυνομικοί εντόπισαν διάφορες αποχρώσες ενδείξεις για τη διασύνδεση των συγκεκριμένων ατόμων και με μέλη ΜΚΟ στο νησί της Χίου, οπότε έστρεψαν το ενδιαφέρον τους και σε άλλες οργανώσεις. Ολο το προηγούμενο διάστημα οι αστυνομικοί ερεύνησαν στοιχεία που βρέθηκαν σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και, σύμφωνα πάντα με πληροφορίες, από την άρση του τηλεφωνικού απορρήτου, εντόπισαν τακτικές συνομιλίες των κατηγορουμένων της Λέσβου με πρόσωπα που δραστηριοποιούνται στη Χίο. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι οι αστυνομικοί προχώρησαν και σε φυσική επιτήρηση προσώπων και στα δύο νησιά, από την οποία αναμένουν σύντομα να είναι σε θέση να αξιοποιήσουν επιπλέον στοιχεία και για τη Χίο. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρουν, οι δύο οργανώσεις, σε Λέσβο και Χίο, είχαν κοινούς συνεργάτες σε διάφορα επίπεδα, εντός και εκτός Ελλάδας, ενώ κρίνουν ως ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι είχαν και κοινούς χρηματοδότες. Πέρα, φυσικά, από τα όποια χρήματα λάμβαναν από την Ευρωπαϊκή Ενωση με πρόσχημα την ανθρωπιστική δράση τους.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΟΔΟΤΕΣ
Οι μέχρι τώρα ενδείξεις οδηγούν σε πανομοιότυπη δράση των δύο οργανώσεων. Σύμφωνα με τη δικογραφία, οι 4 ΜΚΟ στη Λέσβο παρείχαν σε διακινητές και μετανάστες ευαίσθητες πληροφορίες και στοιχεία εμπιστευτικού χαρακτήρα, όπως τους χώρους συγκέντρωσης στα τουρκικά παράλια και τον χρόνο εκκίνησης συγκεκριμένων προσφυγικών ροών, όπως και τον τελικό προορισμό τους, ενώ παρακολουθούσαν σχεδόν σε πραγματικό χρόνο την παράνομη πλεύση. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι αστυνομικοί, λειτουργούσαν σαν «ταξιδιωτικό πρακτορείο», κάνοντας, κατά κάποιον τρόπο, κράτηση θέσεων τόσο στις λέμβους όσο και στα κέντρα υποδοχής. Κάτι σαν «all inclusive», δηλαδή, για παράνομους μετανάστες. Σε αρκετές, μάλιστα, περιπτώσεις προέβαιναν σε ψεύτικες ειδοποιήσεις για ναυάγια, σε συντεταγμένες διαμετρικά αντίθετες από αυτές που ακολουθούσαν, προκειμένου να δημιουργήσουν αντιπερισπασμό και να δυσκολέψουν το εντοπισμό από τις Αρχές. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιούσαν ασυρμάτους, τους οποίους εντόπισε, φυσικά, η Ελληνική Αστυνομία. Οι μέχρι τώρα πληροφορίες για το δίδυμο κύκλωμα στη Χίο αναφέρουν ότι ενδέχεται να χρησιμοποιούν παρόμοιες μεθόδους. Το γεγονός της παρόμοιας μεθοδολογίας, των κοινών συνεργατών και των κοινών χρηματοδοτών οδηγεί τους αστυνομικούς στο συμπέρασμα ότι, αν αποδειχθεί η δράση και του δεύτερου κυκλώματος, θα πρόκειται πιθανότατα για παρακλάδι ενός ευρύτερου διεθνούς συστήματος παράνομων οργανώσεων Μετανάστευσης και Ασύλου. Οι οργανώσεις αυτές, σύμφω να και με το υπόμνημα της Αστυνομίας, «παρείχαν τουλάχιστον άμεση συνδρομή» στους Τούρκους λαθροδιακινητές. Χωρίς ακόμη να υπάρχουν ακράδαντα στοιχεία, οι συγκεκριμένες οργανώσεις ενδέχεται να είχαν συναλλαγή με τους διακινητές, εκμεταλλεύονταν φυσικά τα ευρωπαϊκά κονδύλια με πρόσχημα την ανθρωπιστική τους δράση, ενώ αποδέχονταν και χορηγίες ιδιωτών.
Μια δεύτερη περίπτωση «παράνομης» λειτουργίας ΜΚΟ συνεχίζει να απασχολεί τις Αρχές. Η οργάνωση «Solidarity Lesvos» στεγάζεται σε κτίριο του ΠΙΚΠΑ στη Λέσβο, η παραχώρηση του οποίου έχει λήξει εδώ και τουλάχιστον δύο έτη. Η οργάνωση, ωστόσο, συνεχίζει να το χρησιμοποιεί, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να έχει ζητήσει επισήμως στις αρχές του περασμένου μήνα την εκκένωση του κτιρίου. Το τελεσίγραφο λήγει στις 30 Οκτωβρίου και κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι αναμένουν σύντομα την εκκένωση.
Πίνακες αφίξεων λέμβων στη Λέσβο, καταστάσεις με λαθρομετανάστες, χάρτες με σημεία ελλιμενισμού και στα τρία νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου, πλήθος ηλεκτρονικών επαφών με κωδικοποιημένους κόμβους της Αγκυρας και τηλεφωνικές επικοινωνίες με μέλη πολλών ακόμη ΜΚΟ περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων στη δικογραφία των Αρχών ασφαλείας για τους 35 συλληφθέντες και τις 4 οργανώσεις που αντιμετωπίζουν κακουργηματικές κατηγορίες, ανάμεσά τους και αυτήν της κατασκοπείας.
Το σημαντικότερο εύρημα φαίνεται πως είναι ένα «επιχειρησιακό τετράδιο», που βρέθηκε στις αρχές Σεπτεμβρίου, κατά την έφοδο των αστυνομικών σε πλοίο μίας εκ των οργανώσεων, και τέθηκε αμέσως στο μικροσκόπιο της Αντιτρομοκρατικής, της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών και της ΕΥΠ. Από τη διασταύρωση του περιεχομένου προέκυψαν στοιχεία όπως «λεπτομερείς χάρτες των ζωνών διαμονής αλλοδαπών στη Μόρια». Κατά τις ίδιες πηγές, «διαπιστώθηκε προβολή της δράσης της ΜΚΟ σε μεγάλο αριθμό των μέχρι πρότινος διαβιούντων στον ΚΥΤ της Μόριας με τη διανομή έντυπου υλικού, με σκοπό την περαιτέρω προώθηση και αξιοποίηση των διαδικασιών της παράνομης δράσης τους».
Στο τετράδιο καταγράφονται και ονόματα ανθρώπων που διέμεναν στο συγκεκριμένο hot spot και κατόπιν «μετακόμισαν» σε διαμερίσματα της Αθήνας. Ακολουθώντας τα «ίχνη» τους, καθώς κρίθηκαν ύποπτοι για σχέσεις με τις τουρκικές Αρχές, η Αστυνομία κατέληξε σε συλλήψεις 5 ατόμων τουρκικής καταγωγής στην Κυψέλη, οι οποίοι θεωρούνται αντιφρονούντες (γκιουλενιστές) και εκφράστηκαν φόβοι για προβοκάτσια. Οι τέσσερις οργανώσεις (σ.σ.: αναφέρονται στο διαβιβαστικό της ΕΛ.ΑΣ.) «Sea Watch», «Josoor International Solidarity», «Mare Liberum» και FFM, καθώς και «θυγατρικές» τους, όπως η «Moria Corona» και η «Aegean Βoat Report», έχουν έδρες σε Γερμανία και Ισπανία και αντικείμενο δραστηριότητας τη διάσωση, με δύο πλοία που διαθέτουν, μεταναστών από θαλάσσιες περιοχές και βραχονησίδες της Μεσογείου.
Το κουβάρι της συγκεκριμένης υπόθεσης άρχισε να ξετυλίγεται όταν, το απόγευμα της 31ης Μαρτίου, τυλίχτηκε στις φλόγες το κτίριο που στέγαζε το κέντρο κατάρτισης της ΜΚΟ «Stand by Me Lesvos». Το κτίριο δεν χρησιμοποιούνταν, καθώς λίγους μήνες νωρίτερα η Περιφέρεια Β. Αιγαίου είχε διατάξει το κλείσιμο της συγκεκριμένης εγκατάστασης. Οι αστυνομικοί που ανέλαβαν την υπόθεση άρχισαν να ερευνούν διάφορα στοιχεία και μαρτυρίες προκειμένου να διαλευκάνουν την υπόθεση, για την οποία αλληλέγγυοι και ακροαριστεροί είχαν ήδη αποφανθεί ότι τη φωτιά έβαλαν ακροδεξιοί. Η Αστυνομία δεν αποπροσανατολίστηκε και ξεκίνησε μια εκτεταμένη έρευνα, η οποία, σύμφωνα με πρόσωπο που είναι σε θέση να γνωρίζει, κατέληξε στη συγκεκριμένη δικογραφία, για την οποία, όπως αναφέρει, ενδέχεται να είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Περίεργες συμπτώσεις αλλά και στοιχεία που δεν καταστράφηκαν από την πυρκαγιά οδήγησαν σε περαιτέρω έρευνες.
Η δικογραφία για τη δράση των 33 μελών των 4 ΜΚΟ στη Λέσβο είναι από μόνη της άκρως ανησυχητική. Κατηγορούνται για συγκρότηση και ένταξη σε εγκληματική οργάνωση, κατασκοπεία, παραβίαση μυστικών της Πολιτείας, καθώς και παραβάσεων του Κώδικα Μετανάστευσης. Και οι 33 είναι αλλοδαποί σχεδόν όλοι υπήκοοι χωρών της Ε.Ε. και φυσικά διαφεύγουν τη σύλληψη, καθώς έχουν επιστρέψει στις χώρες τους. Καθ’ όλη τη διάρκεια, όμως, της σχετικής έρευνας, οι αστυνομικοί εντόπισαν διάφορες αποχρώσες ενδείξεις για τη διασύνδεση των συγκεκριμένων ατόμων και με μέλη ΜΚΟ στο νησί της Χίου, οπότε έστρεψαν το ενδιαφέρον τους και σε άλλες οργανώσεις. Ολο το προηγούμενο διάστημα οι αστυνομικοί ερεύνησαν στοιχεία που βρέθηκαν σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και, σύμφωνα πάντα με πληροφορίες, από την άρση του τηλεφωνικού απορρήτου, εντόπισαν τακτικές συνομιλίες των κατηγορουμένων της Λέσβου με πρόσωπα που δραστηριοποιούνται στη Χίο. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι οι αστυνομικοί προχώρησαν και σε φυσική επιτήρηση προσώπων και στα δύο νησιά, από την οποία αναμένουν σύντομα να είναι σε θέση να αξιοποιήσουν επιπλέον στοιχεία και για τη Χίο. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρουν, οι δύο οργανώσεις, σε Λέσβο και Χίο, είχαν κοινούς συνεργάτες σε διάφορα επίπεδα, εντός και εκτός Ελλάδας, ενώ κρίνουν ως ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι είχαν και κοινούς χρηματοδότες. Πέρα, φυσικά, από τα όποια χρήματα λάμβαναν από την Ευρωπαϊκή Ενωση με πρόσχημα την ανθρωπιστική δράση τους.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΟΔΟΤΕΣ
Οι μέχρι τώρα ενδείξεις οδηγούν σε πανομοιότυπη δράση των δύο οργανώσεων. Σύμφωνα με τη δικογραφία, οι 4 ΜΚΟ στη Λέσβο παρείχαν σε διακινητές και μετανάστες ευαίσθητες πληροφορίες και στοιχεία εμπιστευτικού χαρακτήρα, όπως τους χώρους συγκέντρωσης στα τουρκικά παράλια και τον χρόνο εκκίνησης συγκεκριμένων προσφυγικών ροών, όπως και τον τελικό προορισμό τους, ενώ παρακολουθούσαν σχεδόν σε πραγματικό χρόνο την παράνομη πλεύση. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι αστυνομικοί, λειτουργούσαν σαν «ταξιδιωτικό πρακτορείο», κάνοντας, κατά κάποιον τρόπο, κράτηση θέσεων τόσο στις λέμβους όσο και στα κέντρα υποδοχής. Κάτι σαν «all inclusive», δηλαδή, για παράνομους μετανάστες. Σε αρκετές, μάλιστα, περιπτώσεις προέβαιναν σε ψεύτικες ειδοποιήσεις για ναυάγια, σε συντεταγμένες διαμετρικά αντίθετες από αυτές που ακολουθούσαν, προκειμένου να δημιουργήσουν αντιπερισπασμό και να δυσκολέψουν το εντοπισμό από τις Αρχές. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιούσαν ασυρμάτους, τους οποίους εντόπισε, φυσικά, η Ελληνική Αστυνομία. Οι μέχρι τώρα πληροφορίες για το δίδυμο κύκλωμα στη Χίο αναφέρουν ότι ενδέχεται να χρησιμοποιούν παρόμοιες μεθόδους. Το γεγονός της παρόμοιας μεθοδολογίας, των κοινών συνεργατών και των κοινών χρηματοδοτών οδηγεί τους αστυνομικούς στο συμπέρασμα ότι, αν αποδειχθεί η δράση και του δεύτερου κυκλώματος, θα πρόκειται πιθανότατα για παρακλάδι ενός ευρύτερου διεθνούς συστήματος παράνομων οργανώσεων Μετανάστευσης και Ασύλου. Οι οργανώσεις αυτές, σύμφω να και με το υπόμνημα της Αστυνομίας, «παρείχαν τουλάχιστον άμεση συνδρομή» στους Τούρκους λαθροδιακινητές. Χωρίς ακόμη να υπάρχουν ακράδαντα στοιχεία, οι συγκεκριμένες οργανώσεις ενδέχεται να είχαν συναλλαγή με τους διακινητές, εκμεταλλεύονταν φυσικά τα ευρωπαϊκά κονδύλια με πρόσχημα την ανθρωπιστική τους δράση, ενώ αποδέχονταν και χορηγίες ιδιωτών.
Μια δεύτερη περίπτωση «παράνομης» λειτουργίας ΜΚΟ συνεχίζει να απασχολεί τις Αρχές. Η οργάνωση «Solidarity Lesvos» στεγάζεται σε κτίριο του ΠΙΚΠΑ στη Λέσβο, η παραχώρηση του οποίου έχει λήξει εδώ και τουλάχιστον δύο έτη. Η οργάνωση, ωστόσο, συνεχίζει να το χρησιμοποιεί, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να έχει ζητήσει επισήμως στις αρχές του περασμένου μήνα την εκκένωση του κτιρίου. Το τελεσίγραφο λήγει στις 30 Οκτωβρίου και κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι αναμένουν σύντομα την εκκένωση.
Κατηγορούνται ακόμα και για κατασκοπεία
Πίνακες αφίξεων λέμβων στη Λέσβο, καταστάσεις με λαθρομετανάστες, χάρτες με σημεία ελλιμενισμού και στα τρία νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου, πλήθος ηλεκτρονικών επαφών με κωδικοποιημένους κόμβους της Αγκυρας και τηλεφωνικές επικοινωνίες με μέλη πολλών ακόμη ΜΚΟ περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων στη δικογραφία των Αρχών ασφαλείας για τους 35 συλληφθέντες και τις 4 οργανώσεις που αντιμετωπίζουν κακουργηματικές κατηγορίες, ανάμεσά τους και αυτήν της κατασκοπείας.
Το σημαντικότερο εύρημα φαίνεται πως είναι ένα «επιχειρησιακό τετράδιο», που βρέθηκε στις αρχές Σεπτεμβρίου, κατά την έφοδο των αστυνομικών σε πλοίο μίας εκ των οργανώσεων, και τέθηκε αμέσως στο μικροσκόπιο της Αντιτρομοκρατικής, της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών και της ΕΥΠ. Από τη διασταύρωση του περιεχομένου προέκυψαν στοιχεία όπως «λεπτομερείς χάρτες των ζωνών διαμονής αλλοδαπών στη Μόρια». Κατά τις ίδιες πηγές, «διαπιστώθηκε προβολή της δράσης της ΜΚΟ σε μεγάλο αριθμό των μέχρι πρότινος διαβιούντων στον ΚΥΤ της Μόριας με τη διανομή έντυπου υλικού, με σκοπό την περαιτέρω προώθηση και αξιοποίηση των διαδικασιών της παράνομης δράσης τους».
Στο τετράδιο καταγράφονται και ονόματα ανθρώπων που διέμεναν στο συγκεκριμένο hot spot και κατόπιν «μετακόμισαν» σε διαμερίσματα της Αθήνας. Ακολουθώντας τα «ίχνη» τους, καθώς κρίθηκαν ύποπτοι για σχέσεις με τις τουρκικές Αρχές, η Αστυνομία κατέληξε σε συλλήψεις 5 ατόμων τουρκικής καταγωγής στην Κυψέλη, οι οποίοι θεωρούνται αντιφρονούντες (γκιουλενιστές) και εκφράστηκαν φόβοι για προβοκάτσια. Οι τέσσερις οργανώσεις (σ.σ.: αναφέρονται στο διαβιβαστικό της ΕΛ.ΑΣ.) «Sea Watch», «Josoor International Solidarity», «Mare Liberum» και FFM, καθώς και «θυγατρικές» τους, όπως η «Moria Corona» και η «Aegean Βoat Report», έχουν έδρες σε Γερμανία και Ισπανία και αντικείμενο δραστηριότητας τη διάσωση, με δύο πλοία που διαθέτουν, μεταναστών από θαλάσσιες περιοχές και βραχονησίδες της Μεσογείου.
Δημητρης Γιαννακόπουλος