Oικονομική υποστήριξη σε αγρότες που θα ακολουθούν οικολογικές πρακτικές γεωργίας και απλοποίηση των ελέγχων στους μικροκαλλιεργητές προκειμένου να ακολουθήσουν το πρασίνισμα της νέας ΚΑΠ, περιλαμβάνονται στα βασικά σημεία κατ΄ αρχήν συμφωνίας των Υπουργών Γεωργίας των κρατών μελών της Ε.Ε. σχετικά με την δέσμη μέτρων για τη μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής μετά το 2020.

Η εν λόγω συμφωνία επετεύχθη την Τρίτη 20 Οκτωβρίου, κατά την διάρκεια διήμερης συνόδου του αρμόδιου Συμβουλίου Υπουργών στο Λουξεμβούργο και όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, ουσιαστικά πρόκειται για μια συμφωνία διαπραγματευτικής θέσης, σε γενική προσέγγιση, βάσει της οποίας, το Συμβούλιο, έχει την πολιτική εντολή να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όταν συμφωνήσει επίσης για την εσωτερική του θέση, με σκοπό την επίτευξη συνολικής συμφωνίας.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η συμφωνημένη θέση προτείνει ορισμένες ισχυρές δεσμεύσεις από τα κράτη μέλη για υψηλότερη περιβαλλοντική φιλοδοξία με μέσα όπως τα υποχρεωτικά οικολογικά συστήματα (καινοτομία σε σύγκριση με την τρέχουσα πολιτική) και ενισχυμένες προϋποθέσεις. Ταυτόχρονα, η συμφωνημένη θέση επιτρέπει στα κράτη μέλη να έχουν την απαραίτητη ευελιξία ως προς τον τρόπο επίτευξης περιβαλλοντικών στόχων. Για παράδειγμα, θα υπάρξει διετής πιλοτική φάση για οικολογικά συστήματα και τα κράτη μέλη θα απολαμβάνουν ευελιξίας σχετικά με τον τρόπο κατανομής των κονδυλίων βάσει διαφορετικών πρακτικών.

«Η σημερινή συμφωνία αποτελεί ορόσημο για την αγροτική πολιτική της Ευρώπης. Τα κράτη μέλη απέδειξαν τη φιλοδοξία τους για υψηλότερα περιβαλλοντικά πρότυπα στη γεωργία και ταυτόχρονα υποστήριξαν την απαιτούμενη ευελιξία στη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας των αγροτών. Αυτή η συμφωνία ικανοποιεί την επιθυμία μιας πιο πράσινης, δικαιότερης και απλούστερης ΚΑΠ» δήλωσε σχετικά η προεδρεύουσα του Συμβουλίου Julia Klöckner, Ομοσπονδιακή Υπουργός Τροφίμων και Γεωργίας της Γερμανίας.

Στην εν λόγω ανακοίνωση τονίζεται επίσης, πως η μεταρρύθμιση της ΚΑΠ προβλέπει ότι, ενώ θα δοθεί μεγαλύτερη ευελιξία στα κράτη μέλη κατά τη διαμόρφωση κανόνων και τη χρηματοδότηση μέσω της ανάπτυξης εθνικών στρατηγικών σχεδίων, θα υποχρεωθούν να επιδείξουν υψηλότερη περιβαλλοντική φιλοδοξία σε σύγκριση με την τρέχουσα περίοδο. Το λεγόμενο “νέο μοντέλο παράδοσης” θα ευνοεί την απόδοση έναντι της συμμόρφωσης: θα επιτρέψει στις χώρες να επιλέξουν τα καλύτερα εργαλεία και ενέργειες που έχουν στη διάθεσή τους (και επίσης λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές ιδιαιτερότητες) για να επιτύχουν τους συμφωνημένους στόχους και πρότυπα σε επίπεδο Ε.Ε.

Μερικά συγκεκριμένα παραδείγματα που πληρούν υψηλότερα περιβαλλοντικά πρότυπα, τα οποία συζητήθηκαν και συμφωνήθηκαν κατά τη διάρκεια του διήμερου Συμβουλίου, περιλαμβάνουν τα εξής:

– Οι αγρότες θα λάβουν οικονομική υποστήριξη υπό τον όρο ότι θα υιοθετήσουν πρακτικές ευεργετικές για το κλίμα και το περιβάλλον, για να κάνουν την ΚΑΠ ακόμη πιο πράσινη από ό, τι πριν.

-Οι αγρότες που υπερβαίνουν τις βασικές περιβαλλοντικές και κλιματικές απαιτήσεις θα λάβουν πρόσθετη οικονομική υποστήριξη μέσω της εισαγωγής “οικολογικών σχεδίων”. Αυτά τα νέα μέσα για την προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος θα συνδέονται με έναν ειδικό προϋπολογισμό, ο οποίος θα αποτελεί μέρος του προϋπολογισμού για τις άμεσες ενισχύσεις. Θα ήταν περιφραγμένο στο 20%, πράγμα που σημαίνει ότι θα ξεκλειδωθούν μέσω της χρήσης οικολογικών σχεδίων. Μια αρχική πιλοτική φάση δύο ετών θα εξασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη θα αποφύγουν να χάσουν τα απαραίτητα κεφάλαια ενώ θα εξοικειωθούν με τα νέα μέσα. Ενδεικτικά παραδείγματα οικολογικών σχεδίων περιλαμβάνουν πρακτικές όπως η γεωργία ακριβείας, η αγροδασική και η βιολογική γεωργία, αλλά τα κράτη μέλη θα είναι ελεύθερα να σχεδιάσουν τα δικά τους μέσα βάσει των αναγκών τους.

-Όλοι οι αγρότες θα δεσμευτούν σε υψηλότερα περιβαλλοντικά πρότυπα, ακόμη και οι μικροκαλλιεργητές. Για να βοηθηθούν σε αυτήν την πράσινη μετάβαση, οι μικροκαλλιεργητές θα υπόκεινται σε πιο απλοποιημένους ελέγχους, μειώνοντας το διοικητικό φόρτο, διασφαλίζοντας παράλληλα τη συμβολή τους στους περιβαλλοντικούς και κλιματικούς στόχους.