Έντονοι διαξιφισμοί μεταξύ εκκλησίας και κυβέρνησης εν όψει των Θεοφανίων: Στο «κόκκινο» οι σχέσεις Μητσοτάκη - Ιερώνυμου
Στην αποκλιμάκωση της έντασης εκκλησίας – κυβέρνησης έχει στραφεί το ενδιαφέρον όλων, μετά τους υψηλούς τόνους που χρησιμοποιήθηκαν και από τις δύο πλευρές για το ζήτημα των Θεοφανίων. Τόσο η Εκκλησία της Ελλάδος, όσο και η κυβέρνηση έθεσαν αυστηρές γραμμές η μία στην άλλη, δημιουργώντας ένα «πολεμικό» σκηνικό. Μάλιστα, το κλίμα που έχει διαμορφωθεί παρατείνεται, καθώς ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος θα παρευρεθεί μόνο στο πρώτο γκρουπ από τη σημερινή ορκωμοσία του νέου κυβερνητικού σχήματος, που προέκυψε από το χθεσινό ανασχηματισμό.
Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος δεν είναι διατεθειμένη να υπακούσει στο αυστηρό lockdown που επεβλήθη για δέκα ημέρες από την κυβέρνηση για να περιοριστεί η διασπορά που υπήρξε κατά τη διάρκεια των εορτών. Συγκεκριμένα, η εκκλησία σήκωσε το λάβαρο της επανάστασης ως απόρροια της απόφασης να παραμείνουν κλειστοί οι ναοί στη Θεία Λειτουργία των Θεοφανίων και τον αγιασμό των υδάτων.
Με βάση την προηγούμενη ΚΥΑ, την οποία επικαλείται η Εκκλησία της Ελλάδος, προβλεπόταν ότι τα Θεοφάνια θα εορταστούν όπως και τα Χριστούγεννα, δηλαδή με ανοιχτούς ναούς και παρουσία πιστών. Αρχιερείς και κληρικοί ζητούν να γίνουν οι λειτουργίες με 25 άτομα στις εκκλησίες ή 50 στους μητροπολιτικούς ναούς, δεδομένου ότι τα μέτρα τηρήθηκαν πιστά από τους ίδιους και τους πιστούς.
Υπενθυμίζεται βέβαια, πως οι διαδοχικές επικοινωνίες του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Ιερώνυμο και η έντονη τάση συνεργασίας ήταν αυτά που οδήγησαν στη συμφωνία για την πραγματοποίηση των Λειτουργιών Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς.
Απέναντι σε αυτές τις θέσεις, η κυβέρνηση έστειλε ηχηρό μήνυμα, τονίζοντας εμφατικά ότι «ο νόμος δεν μπορεί να εφαρμόζεται κατά το δοκούν ώστε να τον αγνοεί όποιος διαφωνεί». Το τι θα κάνει πλέον η κυβέρνηση και πώς θα επιβάλλει τη βούλησή της μένει να φανεί σήμερα. Αδιαμφισβήτητα, όμως, πρόκειται για σημαντική ρήξη ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Πολλοί ιεράρχες δε, είναι αποφασισμένοι να στρατευτούν -ακόμη και μεμονωμένα- απέναντι στην απόφαση της Πολιτείας και να τιμήσουν τα Θεοφάνεια, να καλέσουν τον κόσμο να παρευρεθεί στον εορτασμό, προστατεύοντας ο ένας τον άλλο, αλλά πάντως κρατώντας τους ναούς ανοιχτούς, και ρίχνοντας τον Σταυρό στο νερό.
Εκτός αυτού, η Εκκλησία εμφανίζεται πρόθυμη να φτάσει το θέμα μέχρι τη Δικαιοσύνη, αφού θα προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για τον εορτασμό των Θεοφανείων. Χαρακτηριστικά, εγκύκλιος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος που εστάλη στις Μητροπόλεις της χώρας, προαναγγέλλει την προσφυγή στο ΣτΕ και, μάλιστα, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, Ιερώνυμος, προτίθεται να τελέσει Αγιασμό των υδάτων σε εξωτερικό χώρο που δεν θα ανακοινωθεί.
Μάλιστα, όπως επισημαίνεται, οι ναοί εντέλλεται να παραμείνουν ανοικτοί για τη συμμετοχή των πιστών στη Θεία Λειτουργία των Θεοφανείων και τον Αγιασμό των υδάτων, όπως είχε συμφωνηθεί πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων.
Μάλιστα, η Διαρκής Ιεράς Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος ζήτησε από την Πολιτεία να σεβαστεί την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) «χωρίς περαιτέρω προβλήματα, λαμβανομένου υπόψιν του γεγονότος ότι κατά την εορτή των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς και τις λοιπές ημέρες του Αγίου Δωδεκαήμερου στους χιλιάδες Ενοριακούς Ιερούς Ναούς της Εκκλησίας της Ελλάδος, με μέριμνα των κατά τόπους Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών και των ευλαβών κληρικών, τηρήθηκαν όλα τα προβλεφθέντα υγειονομικά μέτρα για τον περιορισμό της διασποράς του κοροναϊού».
Ο εκπρόσωπος Τύπου της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, Μητροπολίτης Αθηναγόρας, είπε στο MEGA: «Εννέα μήνες η Εκκλησία συμμορφώθηκε πλήρως σε όλα τα μέτρα. Δέχθηκε να είναι εντελώς κλειστές οι εκκλησίες στην πρώτη καραντίνα. Δεν μπορούμε να αντιληφθούμε τη στροφή της κυβέρνησης. Όταν γίνεται μια συμφωνία από τα δύο μέρη, και κάποιο από τα δύο μέρη αποφασίζει να την αλλάξει, τουλάχιστον θα πρέπει να ενημερώσει το άλλο μέρος. Pacta sunt servanda. Οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται».
Εκανε λόγο για μια «μικρή απογοήτευση στον τρόπο επικοινωνίας» μεταξύ πολιτείας και εκκλησίας. «Σε δύσκολες καταστάσεις ο πρωθυπουργός και ο αρχιεπίσκοπος έβρισκαν λύση. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να γίνει και τώρα» συμπλήρωσε.
Ακόμα, υπογραμμίζεται με έμφαση πως ο νόμος δεν μπορεί να εφαρμόζεται κατά το δοκούν ώστε να τον αγνοεί όποιος διαφωνεί.
«Ευελπιστούμε ότι η Εκκλησία θα αντιληφθεί την κρισιμότητα των στιγμών για την κοινωνία, όπως έως σήμερα με υπευθυνότητα έπραξε. Η εφαρμογή των μέτρων πρόληψης και προφύλαξης αποτελεί υποχρέωση, αλλά και πράξη κοινωνικής αλληλεγγύης και ευθύνης όλων μας» καταλήγει η ανακοίνωση.
Ερωτηθείς σχετικά ο Μητροπολίτης Αθηναγόρας αν η Αστυνομία πάει να επιβάλει πρόστιμα σε ιεράρχες και πιστούς, απάντησε ότι «η Αστυνομία θα κάνει τη δουλειά της κι εμείς τη δική μας».
Σημείωσε, δε, ότι η εκκλησία θα πληρώσει τυχόν πρόστιμα που θα της βεβαιωθούν, δίχως ωστόσο να απαντήσει εάν θα πληρώσει και τα πρόστιμα που μπορεί να βεβαιωθούν στους πιστούς.
Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος δεν είναι διατεθειμένη να υπακούσει στο αυστηρό lockdown που επεβλήθη για δέκα ημέρες από την κυβέρνηση για να περιοριστεί η διασπορά που υπήρξε κατά τη διάρκεια των εορτών. Συγκεκριμένα, η εκκλησία σήκωσε το λάβαρο της επανάστασης ως απόρροια της απόφασης να παραμείνουν κλειστοί οι ναοί στη Θεία Λειτουργία των Θεοφανίων και τον αγιασμό των υδάτων.
Με βάση την προηγούμενη ΚΥΑ, την οποία επικαλείται η Εκκλησία της Ελλάδος, προβλεπόταν ότι τα Θεοφάνια θα εορταστούν όπως και τα Χριστούγεννα, δηλαδή με ανοιχτούς ναούς και παρουσία πιστών. Αρχιερείς και κληρικοί ζητούν να γίνουν οι λειτουργίες με 25 άτομα στις εκκλησίες ή 50 στους μητροπολιτικούς ναούς, δεδομένου ότι τα μέτρα τηρήθηκαν πιστά από τους ίδιους και τους πιστούς.
Υπενθυμίζεται βέβαια, πως οι διαδοχικές επικοινωνίες του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Ιερώνυμο και η έντονη τάση συνεργασίας ήταν αυτά που οδήγησαν στη συμφωνία για την πραγματοποίηση των Λειτουργιών Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς.
Απέναντι σε αυτές τις θέσεις, η κυβέρνηση έστειλε ηχηρό μήνυμα, τονίζοντας εμφατικά ότι «ο νόμος δεν μπορεί να εφαρμόζεται κατά το δοκούν ώστε να τον αγνοεί όποιος διαφωνεί». Το τι θα κάνει πλέον η κυβέρνηση και πώς θα επιβάλλει τη βούλησή της μένει να φανεί σήμερα. Αδιαμφισβήτητα, όμως, πρόκειται για σημαντική ρήξη ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Πολλοί ιεράρχες δε, είναι αποφασισμένοι να στρατευτούν -ακόμη και μεμονωμένα- απέναντι στην απόφαση της Πολιτείας και να τιμήσουν τα Θεοφάνεια, να καλέσουν τον κόσμο να παρευρεθεί στον εορτασμό, προστατεύοντας ο ένας τον άλλο, αλλά πάντως κρατώντας τους ναούς ανοιχτούς, και ρίχνοντας τον Σταυρό στο νερό.
Εκτός αυτού, η Εκκλησία εμφανίζεται πρόθυμη να φτάσει το θέμα μέχρι τη Δικαιοσύνη, αφού θα προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για τον εορτασμό των Θεοφανείων. Χαρακτηριστικά, εγκύκλιος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος που εστάλη στις Μητροπόλεις της χώρας, προαναγγέλλει την προσφυγή στο ΣτΕ και, μάλιστα, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, Ιερώνυμος, προτίθεται να τελέσει Αγιασμό των υδάτων σε εξωτερικό χώρο που δεν θα ανακοινωθεί.
Η απόφαση της Ιεράς Συνόδου
Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος δεν συναίνεσε, τη Δευτέρα (04/01), με τα νέα μέτρα που αφορούν στη λειτουργία των ναών στα Θεοφάνεια και, όπως σημειώνει σε σχετική ανακοίνωση, «εμμένει σε όσα συμφωνήθηκαν αρχικά με την Πολιτεία».Μάλιστα, όπως επισημαίνεται, οι ναοί εντέλλεται να παραμείνουν ανοικτοί για τη συμμετοχή των πιστών στη Θεία Λειτουργία των Θεοφανείων και τον Αγιασμό των υδάτων, όπως είχε συμφωνηθεί πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων.
Μάλιστα, η Διαρκής Ιεράς Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος ζήτησε από την Πολιτεία να σεβαστεί την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) «χωρίς περαιτέρω προβλήματα, λαμβανομένου υπόψιν του γεγονότος ότι κατά την εορτή των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς και τις λοιπές ημέρες του Αγίου Δωδεκαήμερου στους χιλιάδες Ενοριακούς Ιερούς Ναούς της Εκκλησίας της Ελλάδος, με μέριμνα των κατά τόπους Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών και των ευλαβών κληρικών, τηρήθηκαν όλα τα προβλεφθέντα υγειονομικά μέτρα για τον περιορισμό της διασποράς του κοροναϊού».
Ο εκπρόσωπος Τύπου της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, Μητροπολίτης Αθηναγόρας, είπε στο MEGA: «Εννέα μήνες η Εκκλησία συμμορφώθηκε πλήρως σε όλα τα μέτρα. Δέχθηκε να είναι εντελώς κλειστές οι εκκλησίες στην πρώτη καραντίνα. Δεν μπορούμε να αντιληφθούμε τη στροφή της κυβέρνησης. Όταν γίνεται μια συμφωνία από τα δύο μέρη, και κάποιο από τα δύο μέρη αποφασίζει να την αλλάξει, τουλάχιστον θα πρέπει να ενημερώσει το άλλο μέρος. Pacta sunt servanda. Οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται».
Εκανε λόγο για μια «μικρή απογοήτευση στον τρόπο επικοινωνίας» μεταξύ πολιτείας και εκκλησίας. «Σε δύσκολες καταστάσεις ο πρωθυπουργός και ο αρχιεπίσκοπος έβρισκαν λύση. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να γίνει και τώρα» συμπλήρωσε.
Έντονη η απάντηση της κυβέρνησης
Σηκώνοντας το γάντι, η κυβέρνηση τονίζει πως σε όλα τα στάδια της πανδημίας βρισκόταν σε διαρκή διαβούλευση με την Εκκλησία για τα θέματα των Λειτουργιών, με σεβασμό στη δημόσια υγεία αλλά και στην πίστη των ανθρώπων. «Στο πλαίσιο αυτό, πραγματοποιήθηκαν οι Λειτουργίες των Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς και προβλέφθηκε η Λειτουργία των Θεοφανείων» τονίζει χαρακτηριστικά.Ακόμα, υπογραμμίζεται με έμφαση πως ο νόμος δεν μπορεί να εφαρμόζεται κατά το δοκούν ώστε να τον αγνοεί όποιος διαφωνεί.
«Ευελπιστούμε ότι η Εκκλησία θα αντιληφθεί την κρισιμότητα των στιγμών για την κοινωνία, όπως έως σήμερα με υπευθυνότητα έπραξε. Η εφαρμογή των μέτρων πρόληψης και προφύλαξης αποτελεί υποχρέωση, αλλά και πράξη κοινωνικής αλληλεγγύης και ευθύνης όλων μας» καταλήγει η ανακοίνωση.
Τι στάση θα κρατήσει η ΕΛ.ΑΣ
Δεδομένης, λοιπόν, της πρόθεσης της Εκκλησίας να μην υπακούσει στα μέτρα -εφόσον πάντα δεν αλλάξει κάτι την τελευταία στιγμή- αλλά και της κυβέρνησης να μην κάνει πίσω, γρίφος παραμένει ποια στάση θα κρατήσει η Ελληνική Αστυνομία. Αν, δηλαδή, θα προβεί σε ελέγχους κατά την ημέρα των Θεοφανίων σε εκκλησίες και την επιβολή προστίμων, όπου απαιτείται.Ερωτηθείς σχετικά ο Μητροπολίτης Αθηναγόρας αν η Αστυνομία πάει να επιβάλει πρόστιμα σε ιεράρχες και πιστούς, απάντησε ότι «η Αστυνομία θα κάνει τη δουλειά της κι εμείς τη δική μας».
Σημείωσε, δε, ότι η εκκλησία θα πληρώσει τυχόν πρόστιμα που θα της βεβαιωθούν, δίχως ωστόσο να απαντήσει εάν θα πληρώσει και τα πρόστιμα που μπορεί να βεβαιωθούν στους πιστούς.