«Τυφλό» ρήγμα πίσω από τους μεγάλους σεισμούς στην Ελασσόνα
Από τις γεωλογικές ενδείξεις το ρήγμα εκτιμάται ότι βρίσκεται στα σχιστολιθικά και γνευσιακά πετρώματα
«Τυφλό» ρήγμα που παρέμενε… κρυμμένο δίπλα στο γνωστό ρήγμα του Τυρνάβου φαίνεται πως είναι υπεύθυνο για τον ισχυρό σεισμό που έπληξε την περασμένη Τετάρτη πολλές περιοχές στο νομό Λάρισας. Οι σεισμολόγοι ανακάλυψαν με έκπληξη το άγνωστο έως χθες και αχαρτογράφητο σεισμικό ρήγμα, που, σύμφωνα με τα νέα δεδομένα των ερευνών, ευθύνεται για το «χορό» των Ρίχτερ στην Ελασσόνα.
Αρχικά οι σεισμολόγοι ανέφεραν ότι «έβλεπαν» το σεισμικό ρήγμα Τυρνάβου πίσω από τους δύο μεγάλους σεισμούς. Σύμφωνα όμως με τον ομότιμο καθηγητή Νεοτεκτονικής και Παλαιοσεισμολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), Σπύρο Παυλίδη, από τα δορυφορικά και γεωλογικά επιφανειακά στοιχεία προέκυψε ότι «το πολύ γνωστό και μελετημένο ρήγμα του Τυρνάβου καθώς και το ρήγμα της κοιλάδας του Τιταρήσιου, ως προέκταση του γνωστού ρήγματος της Λάρισας, δεν ήταν τα σεισμογόνα ρήγματα, αν και φαίνεται ότι συλλειτούργησαν με το κυρίως σεισμογόνο ρήγμα».
Με βάση τα στοιχεία από τις γεωλογικές ενδείξεις, το ρήγμα εκτιμάται ότι βρίσκεται στα σχιστολιθικά και γνευσιακά πετρώματα και έδρασε ως κρυμμένο-τυφλό ρήγμα. Ο Σπύρος Παυλίδης εξήγησε ότι το νέο ρήγμα στην Ελασσόνα είναι παρά πολύ κοντά με το ρήγμα του Τυρνάβου και έχουν περίπου το ίδιο μήκος, δηλαδή 25 χιλιόμετρα. Το νέο ρήγμα «είναι λίγο μεγαλύτερο, γι’ αυτό και μας έδωσε και δύο σεισμούς τελικά», είπε ο καθηγητής του ΑΠΘ. Σχετική ανακοίνωση εξέδωσε η Ερευνητική Ομάδα Γεωλογίας των Σεισμών του τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ, αποτελούμενη από τον κ. Παυλίδη, τον αναπληρωτή καθηγητή Αλέξανδρο Χατζηπέτρο, το γεωλόγο, πολιτικό μηχανικό Ευάγγελο Κρεμαστά και το μεταπτυχιακό φοιτητή Αθανάσιο Χατζηιωάννου, που πραγματοποίησε γεωλογική έρευνα στην ευρύτερη περιοχή του σεισμού.
Επιπλέον, ο Σπύρος Παυλίδης ανέφερε ότι «προσπαθούμε να βρούμε, συνδυάζουμε σεισμολογικά, κυρίως τα δορυφορικά που μας βοηθούν πάρα πολύ καλοί συνάδελφοι και γεωλογικά επιφανειακά στοιχεία για να κατανοήσουμε γιατί αυτό το ρήγμα –ενώ τα άλλα έχουν πολύ καλή γεωμορφολογική έκφραση στην επιφάνεια– αυτό δεν είχε και μας αιφνιδίασε».
Παράλληλα, η ερευνητική ομάδα Γεωλογίας των Σεισμών του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ χαρτογράφησε δεκάδες εμφανίσεις ρευστοποίησης εδαφών, με τη μορφή «κρατήρων» και ροών άμμου, από πίδακες υπόγειου νερού. Ο Σπύρος Παυλίδης τόνισε ότι είναι ένα εντυπωσιακό, αλλά συνηθισμένο φαινόμενο μετά από σεισμούς. Εκδηλώνεται σε χαλαρά εδάφη, κάτω από τα οποία υπάρχουν στρώματα άμμου ή μικροκροκάλες που συνυπάρχουν με νερό, δηλαδή ο υδροφόρος ορίζοντας βρίσκεται σε μικρό βάθος. «Το να χτίζονται κτίρια σε τέτοια εδάφη είναι τρομερά επικίνδυνο», τόνισε ο ίδιος. «Αυτό το έχουμε δει εντυπωσιακότατα στο σεισμό της Τουρκίας, της Νικομήδειας το ‘99, όπου πολυκατοικίες ολόκληρες δεν ράγιζαν καθόλου, αλλά άρχισαν να βουλιάζουν και ο πρώτος όροφός τους να γίνεται ισόγειο ή να γέρνει η πολυκατοικία ή και να ανατρέπεται ακόμη, να βγαίνουν τα θεμέλιά της επάνω».
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα On Time