353.000 συγγνώμες, άρθρο του Αντώνη Μαμμή
Η ιστορία του ανθρωπίνου είδους, βρίθει εγκλημάτων. Για την ακρίβεια ο φόνος υπήρξε σύμφυτος της ανθρώπινης ύπαρξης, ενώ πολλοί ισχυρίζονται ότι ο πόλεμος υπήρξε η αιτία του πολιτισμού, ή ο αντιστρόφως ο πολιτισμός προϊόν του πολέμου.
Κατά την διάρκεια των συγκρούσεων της ανθρωπότητας, η εγκληματική φύση του πολέμου δεν περιορίσθηκε στα πεδία των μαχών, αλλά επεκτάθηκε στους αμάχους. Όλοι οι Λαοί έχουν μία ή περισσότερες «μαύρες σελίδες» στην Ιστορία τους, κατά την διάρκεια της οποίας οι πολεμιστές τους μετατρέπονταν σε ανελέητα κτήνη, δίχως όρια και αναστολές, που έσφαζαν, κατέστρεφαν και βίαζαν αδιακρίτως.
Πολλές φορές η ανθρώπινη διαστροφή, έδινε σε αυτές τις παρεκτροπές συστηματικό χαρακτήρα. Είναι οι περιπτώσεις που χαρακτηρίζουμε ως «γενοκτονίες».
Ως γενοκτονία ορίζεται οποιαδήποτε από τις ακόλουθες πράξεις η οποία διαπράττεται με σκοπό την καταστροφή, εξ ολοκλήρου ή εν μέρει, μιας εθνικής, εθνοτικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας:
«(α) Η δολοφονία μελών της ομάδας.
(β) Η πρόκληση σοβαρής σωματικής ή διανοητικής βλάβης σε μέλη της ομάδας.
(γ) Η εθελούσια επιβολή στην ομάδα συνθηκών διαβίωσης που αποσκοπούν στην ολοσχερή ή μερική φυσική εξόντωσή της.
(δ) Η επιβολή μέτρων που αποσκοπούν στην παρεμπόδιση των γεννήσεων στο εσωτερικό της ομάδας.
(ε) Η δια της βίας μεταφορά των παιδιών της ομάδας σε μια άλλη ομάδα».
Η ρετσινιά της γενοκτονίας, αποτελεί όνειδος για τα πολιτισμένα Κράτη, Έθνη ή Λαούς που φέρονται να την έχουν, κατά περίπτωση, διαπράξει. Παραμένει στο συλλογικό υποσυνείδητο ως ανάμνηση ντροπής, και για αυτόν τον λόγο απολογούνται, όσα χρόνια και εάν έχουν περάσει στα θύματα, ως ελάχιστη ιστορική και ηθική υποχρέωση.
Διότι η αναγνώριση των σφαλμάτων, και των εγκλημάτων και η μεταμέλεια, αποτελούν προϋπόθεση για την παγίωση εμπιστοσύνης και εν τέλει για την μελλοντική, ειρηνική συνύπαρξη.
Για την συντριπτική πλειοψηφία των πολιτισμένων. Όχι όμως για την Τουρκία.
Η Τουρκία έχει επιλέξει να θέσει εαυτόν εκτός Πολιτισμού. Όχι διότι έχει επεκτατικές τάσεις, δεν σέβεται τα δικαιώματα των μειονοτήτων και τις πολιτικές ελευθερίες των πολιτών της. Τουλάχιστον όχι μόνον για αυτό. Η Τουρκία, οι ίδιοι οι Τούρκοι είναι αμετανόητοι.
353.000 ψυχές Έλληνες του Πόντου εκτοπίσθηκαν, βιάσθηκαν και εν τέλει σφαγιάσθηκαν. Και μαζί με αυτούς 1.500.000 Αρμένιοι. Και πριν από αυτούς εκατοντάδες χιλιάδων αν όχι εκατομμύρια Χριστιανών (μεταξύ αυτών Ελλήνων) στα Βαλκάνια, κατά την διάρκεια της κατοχής τους από τους Οθωμανούς. Και μετά από αυτούς 1.200.000 Έλληνες της Μικράς Ασίας.
Και μετά από αυτούς, Έλληνες της Πόλης. Και μετά από αυτούς η Κύπρος. Και ο κατάλογος έως σήμερα, δείχνει να μένει ανοικτός.
Δεν μιλούμε για μαχητές που χάθηκαν στα πεδία των μαχών. Μιλούμε για ηλικιωμένους, γυναίκες, βρέφη, αμάχους άνδρες. Έρμαια στις αρρωστημένες ορέξεις των ορδών του Τοπάλ Οσμάν, του Ατατούρκ, ή όποιου τέλος πάντων είχε ή έχει το πρόσταγμα. Η «πολιτική» δεν αλλάζει, μόνον τα πρόσωπα.
Δεν υπάρχουν άλλα να ειπωθούν. Μόνο μία απάντηση σε όσους ρωτούν τί χωρίζει τον Ελληνικό από τον Τουρκικό Λαό. Άλλος θα πει τίποτα, άλλος θα πει τα πάντα. Εγώ λέω αυτές οι χαμένες οι Ψυχές. Όχι μόνον επειδή χάθηκαν αλλά επειδή δεν δικαιώθηκαν.
Και ναι, και εγώ όπως και εσείς θέλουμε ειρήνη με την Τουρκία. Ναι θέλουμε ειρηνική επίλυση των διαφορών. Θέλουμε διάλογο. Θέλουμε να χαίρετε ο ένας την συνύπαρξή του με τον άλλον.
Με μία προϋπόθεση. Την 19η/05/2022 να ακουστεί η «συγγνώμη» της Τουρκίας για όσους χάθηκαν. Και όχι μία συγγνώμη, αλλά 353.000. Και τον Αύγουστο να ακουστούν 1.200.000 «λυπάμαι». Και σε κάθε θλιβερή ημέρα μνήμης να ακουστούν ισάριθμες απολογίες για όσους χάθηκαν. Όχι στην Μάχη, αλλά στα σπίτια τους.
Ούτε τα σήριαλ, ούτε τα κλαμπάκια, ούτε οι μπακλαβάδες, ούτε οι συνομιλίες φέρνουν ειλικρινή ειρήνη. Η ειλικρινής ειρήνη έρχεται με την ειλικρίνεια. Και την μεταμέλεια. Η μεταμέλεια θεραπεύει τις πληγές της Ιστορίας. Και όταν δεν υπάρχει η Ιστορία, απλώς θα επαναλαμβάνεται.
*Ο Αντώνης Μαμμής είναι Δικηγόρος
Κατά την διάρκεια των συγκρούσεων της ανθρωπότητας, η εγκληματική φύση του πολέμου δεν περιορίσθηκε στα πεδία των μαχών, αλλά επεκτάθηκε στους αμάχους. Όλοι οι Λαοί έχουν μία ή περισσότερες «μαύρες σελίδες» στην Ιστορία τους, κατά την διάρκεια της οποίας οι πολεμιστές τους μετατρέπονταν σε ανελέητα κτήνη, δίχως όρια και αναστολές, που έσφαζαν, κατέστρεφαν και βίαζαν αδιακρίτως.
Πολλές φορές η ανθρώπινη διαστροφή, έδινε σε αυτές τις παρεκτροπές συστηματικό χαρακτήρα. Είναι οι περιπτώσεις που χαρακτηρίζουμε ως «γενοκτονίες».
Ως γενοκτονία ορίζεται οποιαδήποτε από τις ακόλουθες πράξεις η οποία διαπράττεται με σκοπό την καταστροφή, εξ ολοκλήρου ή εν μέρει, μιας εθνικής, εθνοτικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας:
«(α) Η δολοφονία μελών της ομάδας.
(β) Η πρόκληση σοβαρής σωματικής ή διανοητικής βλάβης σε μέλη της ομάδας.
(γ) Η εθελούσια επιβολή στην ομάδα συνθηκών διαβίωσης που αποσκοπούν στην ολοσχερή ή μερική φυσική εξόντωσή της.
(δ) Η επιβολή μέτρων που αποσκοπούν στην παρεμπόδιση των γεννήσεων στο εσωτερικό της ομάδας.
(ε) Η δια της βίας μεταφορά των παιδιών της ομάδας σε μια άλλη ομάδα».
Η ρετσινιά της γενοκτονίας, αποτελεί όνειδος για τα πολιτισμένα Κράτη, Έθνη ή Λαούς που φέρονται να την έχουν, κατά περίπτωση, διαπράξει. Παραμένει στο συλλογικό υποσυνείδητο ως ανάμνηση ντροπής, και για αυτόν τον λόγο απολογούνται, όσα χρόνια και εάν έχουν περάσει στα θύματα, ως ελάχιστη ιστορική και ηθική υποχρέωση.
Διότι η αναγνώριση των σφαλμάτων, και των εγκλημάτων και η μεταμέλεια, αποτελούν προϋπόθεση για την παγίωση εμπιστοσύνης και εν τέλει για την μελλοντική, ειρηνική συνύπαρξη.
Για την συντριπτική πλειοψηφία των πολιτισμένων. Όχι όμως για την Τουρκία.
Η Τουρκία έχει επιλέξει να θέσει εαυτόν εκτός Πολιτισμού. Όχι διότι έχει επεκτατικές τάσεις, δεν σέβεται τα δικαιώματα των μειονοτήτων και τις πολιτικές ελευθερίες των πολιτών της. Τουλάχιστον όχι μόνον για αυτό. Η Τουρκία, οι ίδιοι οι Τούρκοι είναι αμετανόητοι.
353.000 ψυχές Έλληνες του Πόντου εκτοπίσθηκαν, βιάσθηκαν και εν τέλει σφαγιάσθηκαν. Και μαζί με αυτούς 1.500.000 Αρμένιοι. Και πριν από αυτούς εκατοντάδες χιλιάδων αν όχι εκατομμύρια Χριστιανών (μεταξύ αυτών Ελλήνων) στα Βαλκάνια, κατά την διάρκεια της κατοχής τους από τους Οθωμανούς. Και μετά από αυτούς 1.200.000 Έλληνες της Μικράς Ασίας.
Και μετά από αυτούς, Έλληνες της Πόλης. Και μετά από αυτούς η Κύπρος. Και ο κατάλογος έως σήμερα, δείχνει να μένει ανοικτός.
Δεν μιλούμε για μαχητές που χάθηκαν στα πεδία των μαχών. Μιλούμε για ηλικιωμένους, γυναίκες, βρέφη, αμάχους άνδρες. Έρμαια στις αρρωστημένες ορέξεις των ορδών του Τοπάλ Οσμάν, του Ατατούρκ, ή όποιου τέλος πάντων είχε ή έχει το πρόσταγμα. Η «πολιτική» δεν αλλάζει, μόνον τα πρόσωπα.
Δεν υπάρχουν άλλα να ειπωθούν. Μόνο μία απάντηση σε όσους ρωτούν τί χωρίζει τον Ελληνικό από τον Τουρκικό Λαό. Άλλος θα πει τίποτα, άλλος θα πει τα πάντα. Εγώ λέω αυτές οι χαμένες οι Ψυχές. Όχι μόνον επειδή χάθηκαν αλλά επειδή δεν δικαιώθηκαν.
Και ναι, και εγώ όπως και εσείς θέλουμε ειρήνη με την Τουρκία. Ναι θέλουμε ειρηνική επίλυση των διαφορών. Θέλουμε διάλογο. Θέλουμε να χαίρετε ο ένας την συνύπαρξή του με τον άλλον.
Με μία προϋπόθεση. Την 19η/05/2022 να ακουστεί η «συγγνώμη» της Τουρκίας για όσους χάθηκαν. Και όχι μία συγγνώμη, αλλά 353.000. Και τον Αύγουστο να ακουστούν 1.200.000 «λυπάμαι». Και σε κάθε θλιβερή ημέρα μνήμης να ακουστούν ισάριθμες απολογίες για όσους χάθηκαν. Όχι στην Μάχη, αλλά στα σπίτια τους.
Ούτε τα σήριαλ, ούτε τα κλαμπάκια, ούτε οι μπακλαβάδες, ούτε οι συνομιλίες φέρνουν ειλικρινή ειρήνη. Η ειλικρινής ειρήνη έρχεται με την ειλικρίνεια. Και την μεταμέλεια. Η μεταμέλεια θεραπεύει τις πληγές της Ιστορίας. Και όταν δεν υπάρχει η Ιστορία, απλώς θα επαναλαμβάνεται.
*Ο Αντώνης Μαμμής είναι Δικηγόρος