Κοροναϊός: Στη μάχη της πανδημίας χάπια και μονοκλωνικά - Ήρθαν στην Ελλάδα τα πρώτα 2000 σκευάσματα
Τι ισχύει για τα φάρμακα της Merck και της Pfizer, πόσο βοηθούν τους ασθενείς με COVID και πώς λειτουργούν
Τα δύο νέα αντιιικά χάπια των αμερικανικών φαρμακευτικών εταιρειών Merck και Pfizer κατά της λοίμωξης COVID-19 αναμένεται να βοηθήσουν προοδευτικά στη μάχη κατά του νέου κοροναϊού αφού αυτά καταστούν ευρέως διαθέσιμα στους πολίτες. Τα δύο χάπια δείχνουν να είναι πολλά υποσχόμενα σε ενήλικες με διαγνωσμένη λοίμωξη COVID-19, ενώ εξετάζεται κατά πόσο μπορούν να αποτρέψουν τη λοίμωξη και στους υγιείς ανθρώπους οι οποίοι εκτίθενται στον νέο κορoναϊό.
Σύμφωνα με την Pfizer, το χάπι της μειώνει κατά 89% την πιθανότητα νοσηλείας ή θανάτου για τους ασθενείς υψηλού κινδύνου με νόσο COVID-19, εφόσον αυτό χορηγηθεί μέσα σε τρεις ημέρες από την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων, και κατά 85%, εάν χορηγηθεί μέσα σε πέντε ημέρες.
Η Merck έχει ανακοινώσει ότι το δικό της χάπι μειώνει την πιθανότητα νοσηλείας ή θανάτου κατά 50% στους ασθενείς με κίνδυνο βαριάς νόσου, εάν το φάρμακο χορηγηθεί μέσα στο πρώτο πενθήμερο από την εκδήλωση των συμπτωμάτων, ενώ δεν έδωσε εκτίμηση αποτελεσματικότητας αν το χάπι της δοθεί πιο νωρίς, μέσα στο πρώτο τριήμερο. Το χάπι της Pfizer έχει την εμπορική ονομασία Paxlovid, ενώ της Merck, Lavgevrio.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, ενώ υπάρχουν αρκετά εμβόλια διαθέσιμα παγκοσμίως για την πρόληψη της COVID-19, είναι ακόμη περιορισμένες οι επιλογές θεραπείας για όσους έχουν πια αρρωστήσει από τη λοίμωξη. Μέχρι στιγμής, ασθενείς οι οποίοι δεν έχουν ακόμη εισαχθεί σε νοσοκομείο, αλλά κινδυνεύουν να εμφανίσουν βαριά ίωση COVID-19, μπορούν να λάβουν μόνο φάρμακα αντισωμάτων τα οποία είναι δαπανηρά, όχι ευρέως διαθέσιμα και χορηγούνται ενδοφλέβια σε νοσοκομεία.
Τα δύο χάπια χορηγούνται επί πέντε ημέρες σε δύο δόσεις: της Pfizer τρία χάπια το πρωί και τρία το βράδυ, ενώ της Merck τέσσερα το πρωί και τέσσερα το βράδυ. Το χάπι της Pfizer ανήκει στην κατηγορία των αναστολέων πρωτεάσης και μπλοκάρει ένα ένζυμο που χρειάζεται ο κοροναϊός για να πολλαπλασιαστεί μέσα στο σώμα του ασθενούς. Σύμφωνα με την εταιρεία, ο ιός δεν μπορεί να αποκτήσει σταδιακά αντίσταση στο νέο φάρμακο, το οποίο χορηγείται σε συνδυασμό με ένα άλλο, το Ritonavir, ένα παλαιότερο αντιιικό που ενισχύει τη δράση των αναστολέων πρωτεάσης.
Το χάπι της Merck ενεργοποιεί έναν βιολογικό μηχανισμό που έχει ως στόχο να προκαλέσει σφάλματα στον γενετικό κώδικα του κοροναϊού. Επειδή επιφέρει τυχαίες γενετικές μεταλλάξεις στον ιό, είναι δύσκολο και σε αυτή την περίπτωση, σύμφωνα με την εταιρεία, ο ιός να γίνει ανθεκτικός απέναντι στο φάρμακο.
Την ίδια στιγμή, η χορήγηση των πρώτων 2.000 μονοκλωνικών αντισωμάτων, τα οποία παρέλαβε την Τετάρτη η χώρα μας, αναμένεται να ξεκινήσει μέσα στην εβδομάδα και αφού έχει προηγουμένως εκδοθεί το θεραπευτικό πρωτόκολλο βάσει του οποίου θα επιλέγονται οι ασθενείς που θα λαμβάνουν αυτήν τη θεραπεία. Υπενθυμίζεται, μάλιστα, ότι η Ελλάδα συμμετέχει στο πρόγραμμα της Ε.Ε. για την κοινή προμήθεια της συγκεκριμένης θεραπείας για ασθενείς με νόσο COVID-19. Η χορήγηση των μονοκλωνικών αντισωμάτων θα διενεργείται βάσει συγκεκριμένων ιατρικών κλινικών κριτηρίων, τα οποία επεξεργάζεται ήδη η Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων (ΕΕΛ) από τα νοσοκομεία του ΕΣΥ όλης της χώρας.
Τα μονοκλωνικά αντισώματα δύναται να χορηγηθούν σε ασθενείς υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση από τη λοίμωξη COVID-19, ηλικίας από 12 ετών και άνω, οι οποίοι παρουσιάζουν ήπιας ως μέτριας βαρύτητας συμπτώματα της νόσου. Η χορήγησή τους γίνεται στο νοσοκομείο, ενδοφλέβια, και χρειάζεται παρακολούθηση. Ο στόχος της συγκεκριμένης αγωγής είναι η αποτροπή της επιδείνωσης της νόσου. Τα μονοκλωνικά αντισώματα είναι πρωτεΐνες οι οποίες έχουν σχεδιαστεί στο εργαστήριο, προκειμένου να μιμούνται την ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος στην καταπολέμηση του νέου κοροναϊού. Προσκολλώνται στην πρωτεΐνη-ακίδα του SARS-CοV-2 και εμποδίζουν τον ιό να εισέλθει στα ανθρώπινα κύτταρα.
Σύμφωνα με την Pfizer, το χάπι της μειώνει κατά 89% την πιθανότητα νοσηλείας ή θανάτου για τους ασθενείς υψηλού κινδύνου με νόσο COVID-19, εφόσον αυτό χορηγηθεί μέσα σε τρεις ημέρες από την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων, και κατά 85%, εάν χορηγηθεί μέσα σε πέντε ημέρες.
Η Merck έχει ανακοινώσει ότι το δικό της χάπι μειώνει την πιθανότητα νοσηλείας ή θανάτου κατά 50% στους ασθενείς με κίνδυνο βαριάς νόσου, εάν το φάρμακο χορηγηθεί μέσα στο πρώτο πενθήμερο από την εκδήλωση των συμπτωμάτων, ενώ δεν έδωσε εκτίμηση αποτελεσματικότητας αν το χάπι της δοθεί πιο νωρίς, μέσα στο πρώτο τριήμερο. Το χάπι της Pfizer έχει την εμπορική ονομασία Paxlovid, ενώ της Merck, Lavgevrio.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, ενώ υπάρχουν αρκετά εμβόλια διαθέσιμα παγκοσμίως για την πρόληψη της COVID-19, είναι ακόμη περιορισμένες οι επιλογές θεραπείας για όσους έχουν πια αρρωστήσει από τη λοίμωξη. Μέχρι στιγμής, ασθενείς οι οποίοι δεν έχουν ακόμη εισαχθεί σε νοσοκομείο, αλλά κινδυνεύουν να εμφανίσουν βαριά ίωση COVID-19, μπορούν να λάβουν μόνο φάρμακα αντισωμάτων τα οποία είναι δαπανηρά, όχι ευρέως διαθέσιμα και χορηγούνται ενδοφλέβια σε νοσοκομεία.
Τα δύο χάπια χορηγούνται επί πέντε ημέρες σε δύο δόσεις: της Pfizer τρία χάπια το πρωί και τρία το βράδυ, ενώ της Merck τέσσερα το πρωί και τέσσερα το βράδυ. Το χάπι της Pfizer ανήκει στην κατηγορία των αναστολέων πρωτεάσης και μπλοκάρει ένα ένζυμο που χρειάζεται ο κοροναϊός για να πολλαπλασιαστεί μέσα στο σώμα του ασθενούς. Σύμφωνα με την εταιρεία, ο ιός δεν μπορεί να αποκτήσει σταδιακά αντίσταση στο νέο φάρμακο, το οποίο χορηγείται σε συνδυασμό με ένα άλλο, το Ritonavir, ένα παλαιότερο αντιιικό που ενισχύει τη δράση των αναστολέων πρωτεάσης.
Το χάπι της Merck ενεργοποιεί έναν βιολογικό μηχανισμό που έχει ως στόχο να προκαλέσει σφάλματα στον γενετικό κώδικα του κοροναϊού. Επειδή επιφέρει τυχαίες γενετικές μεταλλάξεις στον ιό, είναι δύσκολο και σε αυτή την περίπτωση, σύμφωνα με την εταιρεία, ο ιός να γίνει ανθεκτικός απέναντι στο φάρμακο.
Ποιο θα είναι το κόστος των φαρμάκων
Η Pfizer ανακοίνωσε ότι αναμένει να παραγάγει περισσότερες από 180.000 σειρές θεραπείας έως το τέλος του 2021 και τουλάχιστον 50 εκατομμύρια το 2022. Η Merck αναμένει να παράγει 10 εκατομμύρια σειρές θεραπείας έως το τέλος του 2021 και τουλάχιστον 20 εκατομμύρια το 2022. Στις ΗΠΑ τόσο τα εμβόλια όσο και οι θεραπείες COVID-19 παρέχονται δωρεάν από την αμερικανική κυβέρνηση, ενώ οι άλλες χώρες διαπραγματεύονται τις τιμές με τις δύο εταιρείες. Η Merck έκλεισε συμφωνία με τις ΗΠΑ για προμήθεια 1,7 εκατομμυρίου σειρών θεραπείας, συνολικού κόστους 1,2 δισεκατομμυρίου δολαρίων ή περίπου 700 δολάρια για κάθε σειρά. Η Βρετανία έκλεισε συμφωνία για 250.000 σειρές χαπιών της Pfizer, σε τιμή που δεν δημοσιοποιήθηκε.Την ίδια στιγμή, η χορήγηση των πρώτων 2.000 μονοκλωνικών αντισωμάτων, τα οποία παρέλαβε την Τετάρτη η χώρα μας, αναμένεται να ξεκινήσει μέσα στην εβδομάδα και αφού έχει προηγουμένως εκδοθεί το θεραπευτικό πρωτόκολλο βάσει του οποίου θα επιλέγονται οι ασθενείς που θα λαμβάνουν αυτήν τη θεραπεία. Υπενθυμίζεται, μάλιστα, ότι η Ελλάδα συμμετέχει στο πρόγραμμα της Ε.Ε. για την κοινή προμήθεια της συγκεκριμένης θεραπείας για ασθενείς με νόσο COVID-19. Η χορήγηση των μονοκλωνικών αντισωμάτων θα διενεργείται βάσει συγκεκριμένων ιατρικών κλινικών κριτηρίων, τα οποία επεξεργάζεται ήδη η Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων (ΕΕΛ) από τα νοσοκομεία του ΕΣΥ όλης της χώρας.
Τα μονοκλωνικά αντισώματα δύναται να χορηγηθούν σε ασθενείς υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση από τη λοίμωξη COVID-19, ηλικίας από 12 ετών και άνω, οι οποίοι παρουσιάζουν ήπιας ως μέτριας βαρύτητας συμπτώματα της νόσου. Η χορήγησή τους γίνεται στο νοσοκομείο, ενδοφλέβια, και χρειάζεται παρακολούθηση. Ο στόχος της συγκεκριμένης αγωγής είναι η αποτροπή της επιδείνωσης της νόσου. Τα μονοκλωνικά αντισώματα είναι πρωτεΐνες οι οποίες έχουν σχεδιαστεί στο εργαστήριο, προκειμένου να μιμούνται την ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος στην καταπολέμηση του νέου κοροναϊού. Προσκολλώνται στην πρωτεΐνη-ακίδα του SARS-CοV-2 και εμποδίζουν τον ιό να εισέλθει στα ανθρώπινα κύτταρα.