Η δύσκολη εξίσωση της διαδοχής στην Εκκλησία της Κρήτης
Η απαλλαγή του Αρχιεπισκόπου Ειρηναίου, τα προβλήματα στη διαδικασία εκλογής και οι Μητροπολίτες που ερίζουν για τη θέση
Μια δύσκολη εξίσωση µε πολλές παραµέτρους ξεκίνησε να λύνεται από την περασµένη Τετάρτη στην ηµιαυτόνοµη Εκκλησία της Κρήτης. Αιτία η οµόφωνη απόφαση της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας της Κρήτης να απαλλάξει από τα καθήκοντά του τον -απερχόµενο πλέον- Αρχιεπίσκοπο Ειρηναίο έπειτα από 15 χρόνια στον αρχιεπισκοπικό θρόνο, λόγω χρόνιων προβληµάτων υγείας.
Της οµόφωνης απόφασης είχαν προηγηθεί ξεχωριστές πραγµατογνωµοσύνες από τρεις πανεπιστηµιακούς γιατρούς, οι οποίοι βεβαίωσαν ενόρκως την αδυναµία του Αρχιεπισκόπου, µε αποτέλεσµα να ενεργοποιηθεί το άρθρο 39 του Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας της Κρήτης και να ξεκινήσει επισήµως η διαδικασία διαδοχής.
Στο τυπικό µέρος, η διαδικασία είναι πολύ απλή, καθώς η απόφαση της Επαρχιακής Συνόδου στάλθηκε στο Οικουµενικό Πατριαρχείο, όπου υπάγεται η Εκκλησία της Κρήτης, και η έγκριση της απόφασης από το Φανάρι θα δώσει τη δυνατότητα στους 8 µητροπολίτες της Κρήτης να εκλέξουν το «τριπρόσωπο», τους τρεις προτεινόµενους για τον αρχιεπισκοπικό θρόνο. Σηµειώνεται ότι στην ψηφοφορία ο κάθε µητροπολίτης είναι υποχρεωµένος να δώσει τρεις ψήφους, έχοντας µάλιστα τη δυνατότητα να ψηφίσει και τον εαυτό του. Με τη σειρά της, µέσω ψηφοφορίας, η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουµενικού Πατριαρχείου θα εκλέξει τον επόµενο Αρχιεπίσκοπο Κρήτης.
Μέχρι να προκύψει η εν λόγω αλλαγή στον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Κρήτης, το «τριπρόσωπο» δεν εκλεγόταν από τους µητροπολίτες, αλλά οριζόταν από τον εκάστοτε υπουργό Παιδείας και Θρησκευµάτων, ο οποίος παρέπεµπε τους τρεις επικρατέστερους στο Φανάρι για την τελική απόφαση.
Αποτέλεσµα ήταν, σύµφωνα µε εκκλησιαστικές πηγές, να ασκούνται πολιτικές και άλλες πιέσεις, τόσο σε τοπικό όσο και ευρύτερο επίπεδο, προς το υπουργείο Παιδείας για το «τριπρόσωπο», κάτι που πλέον δεν ισχύει, µε την επιλογή του «τριπρόσωπου» να είναι αποκλειστικά υπόθεση των 8 µητροπολιτών Κρήτης.
Επιπλέον, δεν υπάρχει κάποια διάταξη κανονική ή εθιµική για τα κριτήρια µε τα οποία (περισσότερες ψήφους, βιογραφικό κ.ά.) αποφασίζει η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουµενικού Πατριαρχείου τον επόµενο Αρχιεπίσκοπο Κρήτης.
Οι 8 Μητροπολίτες της Εκκλησίας της Κρήτης και στη μέση ο απερχόμενος Αρχιεπίσκοπος Ειρηναίος.
Σύµφωνα µε πληροφορίες, και οι 8 µητροπολίτες έχουν πιθανότητες, άλλος λιγότερες και άλλος περισσότερες, να εκλεγούν στο «τριπρόσωπο». Τα «πρεσβεία» της ιεραρχίας στην Κρήτη έχει ως µεγαλύτερος σε ηλικία ο 77χρονος Μητροπολίτης Λάµπης, Σφακίων και Συβρίτου Ειρηναίος, ενώ ακολουθούν ο Μητροπολίτης Κυδωνίας και Αποκορώνου ∆αµασκηνός και ο Μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου Ανδρέας. Ακολουθούν ο 60χρονος Μητροπολίτης Γορτύνης και Αρκαδίας Μακάριος και ο 57χρονος Μητροπολίτης Κισάµου και Σελίνου Αµφιλόχιος. Οι νεότεροι µητροπολίτες είναι ο Ρεθύµνης και Αυλοποτάµου Ευγένιος (53 ετών), ο Πέτρας και Χερονήσου Γεράσιµος (52 ετών) και ο Ιεραπύτνης και Σητείας Κύριλλος (50 ετών).
Σύµφωνα µε πληροφορίες και βάσει του χρονικού διαστήµατος που απαιτείται για τις διαδικασίες, η εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου Κρήτης εκτιµάται από εκκλησιαστικούς παράγοντες ότι θα γίνει στις αρχές του επόµενου έτους, αν συνυπολογιστούν οι γιορτές που µεσολαβούν
Της οµόφωνης απόφασης είχαν προηγηθεί ξεχωριστές πραγµατογνωµοσύνες από τρεις πανεπιστηµιακούς γιατρούς, οι οποίοι βεβαίωσαν ενόρκως την αδυναµία του Αρχιεπισκόπου, µε αποτέλεσµα να ενεργοποιηθεί το άρθρο 39 του Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας της Κρήτης και να ξεκινήσει επισήµως η διαδικασία διαδοχής.
Στο τυπικό µέρος, η διαδικασία είναι πολύ απλή, καθώς η απόφαση της Επαρχιακής Συνόδου στάλθηκε στο Οικουµενικό Πατριαρχείο, όπου υπάγεται η Εκκλησία της Κρήτης, και η έγκριση της απόφασης από το Φανάρι θα δώσει τη δυνατότητα στους 8 µητροπολίτες της Κρήτης να εκλέξουν το «τριπρόσωπο», τους τρεις προτεινόµενους για τον αρχιεπισκοπικό θρόνο. Σηµειώνεται ότι στην ψηφοφορία ο κάθε µητροπολίτης είναι υποχρεωµένος να δώσει τρεις ψήφους, έχοντας µάλιστα τη δυνατότητα να ψηφίσει και τον εαυτό του. Με τη σειρά της, µέσω ψηφοφορίας, η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουµενικού Πατριαρχείου θα εκλέξει τον επόµενο Αρχιεπίσκοπο Κρήτης.
Εξελίξεις αναμένονται στις αρχές του επόμενου έτους, λόγω των εορτών που μεσολαβούνΤο δυσεπίλυτο της πολυπαραγοντικής εξίσωσης έγκειται στο γεγονός ότι πρόκειται για την πρώτη φορά που εκλέγεται Αρχιεπίσκοπος Κρήτης µε τη συγκεκριµένη διαδικασία.
Μέχρι να προκύψει η εν λόγω αλλαγή στον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Κρήτης, το «τριπρόσωπο» δεν εκλεγόταν από τους µητροπολίτες, αλλά οριζόταν από τον εκάστοτε υπουργό Παιδείας και Θρησκευµάτων, ο οποίος παρέπεµπε τους τρεις επικρατέστερους στο Φανάρι για την τελική απόφαση.
Αποτέλεσµα ήταν, σύµφωνα µε εκκλησιαστικές πηγές, να ασκούνται πολιτικές και άλλες πιέσεις, τόσο σε τοπικό όσο και ευρύτερο επίπεδο, προς το υπουργείο Παιδείας για το «τριπρόσωπο», κάτι που πλέον δεν ισχύει, µε την επιλογή του «τριπρόσωπου» να είναι αποκλειστικά υπόθεση των 8 µητροπολιτών Κρήτης.
Επιπλέον, δεν υπάρχει κάποια διάταξη κανονική ή εθιµική για τα κριτήρια µε τα οποία (περισσότερες ψήφους, βιογραφικό κ.ά.) αποφασίζει η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουµενικού Πατριαρχείου τον επόµενο Αρχιεπίσκοπο Κρήτης.
Σύµφωνα µε πληροφορίες και βάσει του χρονικού διαστήµατος που απαιτείται για τις διαδικασίες, η εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου Κρήτης εκτιµάται από εκκλησιαστικούς παράγοντες ότι θα γίνει στις αρχές του επόµενου έτους, αν συνυπολογιστούν οι γιορτές που µεσολαβούν