Συγκίνηση στην κηδεία του Κωνσταντίνου Κεραμέα - Ο φορτισμένος επικήδειος της κόρης του Νίκης
Η εξόδιος ακολουθία τελέστηκε στον Ιερό Ναό Αγίων Θεοδώρων του Α’ Κοιμητηρίου Αθηνών
Σε κλίμα έντονης συγκινησιακής φόρτισης, δεκάδες δικηγόροι, δικαστικοί, καθηγητές νομικής, εκπρόσωποι του πολιτικού κόσμου και άλλοι πολίτες είπαν το τελευταίο αντίο στον Κωνσταντίνο Κεραμέα, έναν από τους σπουδαιότερους νομικούς μεταπολεμικά στη χώρα μας. Η εξόδιος ακολουθία του ομότιμου καθηγητή της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 84 ετών, τελέστηκε στον Ιερό Ναό Αγίων Θεοδώρων του Α’ Κοιμητηρίου Αθηνών.
«Αγαπημένε μας μπαμπά, σε αποχαιρετούμε, με απέραντη ευγνωμοσύνη για ό,τι έκανες για εμάς, για όσα μας δίδαξες, για το πρότυπο που μας προσέφερες. Σε αποχαιρετούμε, με απέραντο θαυμασμό για όσα προσέφερες σε ολόκληρες γενιές νομικών, στη νομική επιστήμη ευρύτερα. Είμαστε και θα είμαστε πάντοτε τόσο υπερήφανοι για σένα», είπε στον επικήδειο λόγο της η κόρη του και Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Νίκη Κεραμέως.
Μίλησε δε σε πιο προσωπικό τόνο:
«Πίσω όμως από την εικόνα του κ. Καθηγητή, υπήρχε ένας τρυφερός και αφοσιωμένος σύζυγος και πατέρας. Μία εικόνα που πολλοί δεν μπορούσαν να συλλάβουν, έχοντάς σε γνωρίσει μόνο στα αμφιθέατρα – μία εικόνα όμως καθόλα ζωντανή, γλαφυρή, πλήρης και τόσο πολύτιμη για τη μητέρα μας, τον Δημήτρη κι εμένα.
Την προσήλωσή σου στον στόχο, τον εκάστοτε στόχο, τη μετέδωσες και σε εμάς. Μας έμαθες να εργαζόμαστε σκληρά, να μην το βάζουμε κάτω, να σεβόμαστε τους γύρω μας και να συμπεριφερόμαστε με μέτρο. Πάντοτε παρών στις μικρές και μεγάλες στιγμές μας, αλλά και με τη νομική πάντα παρούσα στη ζωή μας, στην οικογενειακή μας ζωή, γιατί ήταν για σένα το πάθος σου και κομμάτι του εαυτού σου.
Δεν κάναμε σχεδόν ποτέ διακοπές που δεν συνδυάζονταν με κάποιο τρόπο με τη νομική: καλοκαιρινά μαθήματα σε φοιτητές, συμμετοχή σε συνέδρια, δεν μπορούσες να λειτουργήσεις μακριά από την νομική. Όπως δεν άντεχες και μακριά από τα βιβλία. Στο σπίτι, στις οικογενειακές εκδρομές, ακόμη και στο στάδιο για να παρακολουθήσουμε αγώνες, πάντα είχες 1-2 βιβλία κάτω από τη μασχάλη. Λάτρης της λογοτεχνίας, λάτρης της ποίησης – αγαπημένος σου ο T.S.Eliot – λάτρης της κλασσικής μουσικής».
Έντονη ήταν και η συγκινησιακή φόρτιση του Νικόλαου Νίκα, ομότιμου καθηγητή νομικής στο ΑΠΘ, συνεργάτη επί δεκαετίες του Κωνσταντίνου Κεραμέα, τον οποίο χαρακτήρισε ως «έναν από τους γοητευτικότερους νομοδιδασκάλους του καιρού μας». Διηγήθηκε δε μια ανέκδοτη ιστορία, λέγοντας πως «ρώτησα κάποτε παλιά φοιτήτριά σας, που οφείλεται η κοσμοσυρροή στις παραδόσεις σας και μου απάντησε αυθόρμητα: ‘Μα στον Κεραμέα μαθαίνει κανείς και όταν σου λέει καλημέρα!».
«Εκ μέρους του Ινστιτούτου Διεθνούς και Αλλοδαπού Δικαίου απευθύνουμε αποχαιρετισμό τιμής και αναγνώρισης για όσα πρόσφερε σε αυτό ο καθηγητής Κωνσταντίνος Κεραμεύς για 17 ολόκληρα χρόνια», είπε στον δικό του αποχαιρετιστήριο λόγο ο καθηγητής Χάρης Παμπούκης. «Ο Κωνσταντίνος Κεραμεύς ήταν πρότυπο κοσμοπολίτη καθηγητή, ενσάρκωσε την ελληνική νομική εξωστρέφεια και τίμησε την ελληνική νομική επιστήμη διεθνώς. Είχε τρομερή άνεση στις ξένες γλώσσες και αυτό ασφαλώς ήταν σημαντικό βάθρο της εξωστρέφειας του.
Θα αναφέρω απλώς ότι είναι από όσο γνωρίζω ο μόνος Έλληνας μη διεθνολόγος που του ανατέθηκε η διδασκαλία ειδικού μαθήματος από την υψηλού κύρους Ακαδημία Διεθνούς Δικαίου της Χάγης με θέμα τη «διεθνή αναγκαστική εκτέλεση» το 1997, μάθημα που παραμένει ακόμη και σήμερα κλασσικό ίσως και μοναδικό».
«Αγαπημένε μας μπαμπά, σε αποχαιρετούμε, με απέραντη ευγνωμοσύνη για ό,τι έκανες για εμάς, για όσα μας δίδαξες, για το πρότυπο που μας προσέφερες. Σε αποχαιρετούμε, με απέραντο θαυμασμό για όσα προσέφερες σε ολόκληρες γενιές νομικών, στη νομική επιστήμη ευρύτερα. Είμαστε και θα είμαστε πάντοτε τόσο υπερήφανοι για σένα», είπε στον επικήδειο λόγο της η κόρη του και Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Νίκη Κεραμέως.
Μίλησε δε σε πιο προσωπικό τόνο:
«Πίσω όμως από την εικόνα του κ. Καθηγητή, υπήρχε ένας τρυφερός και αφοσιωμένος σύζυγος και πατέρας. Μία εικόνα που πολλοί δεν μπορούσαν να συλλάβουν, έχοντάς σε γνωρίσει μόνο στα αμφιθέατρα – μία εικόνα όμως καθόλα ζωντανή, γλαφυρή, πλήρης και τόσο πολύτιμη για τη μητέρα μας, τον Δημήτρη κι εμένα.
Την προσήλωσή σου στον στόχο, τον εκάστοτε στόχο, τη μετέδωσες και σε εμάς. Μας έμαθες να εργαζόμαστε σκληρά, να μην το βάζουμε κάτω, να σεβόμαστε τους γύρω μας και να συμπεριφερόμαστε με μέτρο. Πάντοτε παρών στις μικρές και μεγάλες στιγμές μας, αλλά και με τη νομική πάντα παρούσα στη ζωή μας, στην οικογενειακή μας ζωή, γιατί ήταν για σένα το πάθος σου και κομμάτι του εαυτού σου.
Δεν κάναμε σχεδόν ποτέ διακοπές που δεν συνδυάζονταν με κάποιο τρόπο με τη νομική: καλοκαιρινά μαθήματα σε φοιτητές, συμμετοχή σε συνέδρια, δεν μπορούσες να λειτουργήσεις μακριά από την νομική. Όπως δεν άντεχες και μακριά από τα βιβλία. Στο σπίτι, στις οικογενειακές εκδρομές, ακόμη και στο στάδιο για να παρακολουθήσουμε αγώνες, πάντα είχες 1-2 βιβλία κάτω από τη μασχάλη. Λάτρης της λογοτεχνίας, λάτρης της ποίησης – αγαπημένος σου ο T.S.Eliot – λάτρης της κλασσικής μουσικής».
Έντονη ήταν και η συγκινησιακή φόρτιση του Νικόλαου Νίκα, ομότιμου καθηγητή νομικής στο ΑΠΘ, συνεργάτη επί δεκαετίες του Κωνσταντίνου Κεραμέα, τον οποίο χαρακτήρισε ως «έναν από τους γοητευτικότερους νομοδιδασκάλους του καιρού μας». Διηγήθηκε δε μια ανέκδοτη ιστορία, λέγοντας πως «ρώτησα κάποτε παλιά φοιτήτριά σας, που οφείλεται η κοσμοσυρροή στις παραδόσεις σας και μου απάντησε αυθόρμητα: ‘Μα στον Κεραμέα μαθαίνει κανείς και όταν σου λέει καλημέρα!».
«Εκ μέρους του Ινστιτούτου Διεθνούς και Αλλοδαπού Δικαίου απευθύνουμε αποχαιρετισμό τιμής και αναγνώρισης για όσα πρόσφερε σε αυτό ο καθηγητής Κωνσταντίνος Κεραμεύς για 17 ολόκληρα χρόνια», είπε στον δικό του αποχαιρετιστήριο λόγο ο καθηγητής Χάρης Παμπούκης. «Ο Κωνσταντίνος Κεραμεύς ήταν πρότυπο κοσμοπολίτη καθηγητή, ενσάρκωσε την ελληνική νομική εξωστρέφεια και τίμησε την ελληνική νομική επιστήμη διεθνώς. Είχε τρομερή άνεση στις ξένες γλώσσες και αυτό ασφαλώς ήταν σημαντικό βάθρο της εξωστρέφειας του.
Θα αναφέρω απλώς ότι είναι από όσο γνωρίζω ο μόνος Έλληνας μη διεθνολόγος που του ανατέθηκε η διδασκαλία ειδικού μαθήματος από την υψηλού κύρους Ακαδημία Διεθνούς Δικαίου της Χάγης με θέμα τη «διεθνή αναγκαστική εκτέλεση» το 1997, μάθημα που παραμένει ακόμη και σήμερα κλασσικό ίσως και μοναδικό».