Σε αντίθεση με τον Μπάλλο που δεν «χτύπησε» την Αττική τόσο επιθετικά όσο προβλεπόταν, η κακοκαιρία «Ελπίς» έδειξε για τα καλά τα νύχια της ιδίως στους αυτοκινητοδρόμους, όπως την Αττική οδό.

Υψηλόβαθμα στελέχη συναρμόδιων υπουργείων κατά την τελευταία σύσκεψη της Κυριακής πριν από τη σαρωτική επέλαση της "Ελπίδας" είχαν υποστηρίξει πως «Θα μας διαλύσουν αν γίνει όπως στον “Μπάλλο”» και συζητήθηκε η πιθανότητα κήρυξης αργίας ή τηλεργασίας στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.

Μια συζήτηση όμως που έκλεισε πριν καν αρχίσει, καθώς απορρίφθηκε η εφαρμογή μιας τέτοιας πρότασης, υπό το βάρος της σκληρής κριτικής που δέχθηκε η κυβέρνηση, όταν υλοποίησε την αργία των εργαζομένων και έκλεισε τον Κηφισό, υπό την απειλή του Μπάλλου.

Κατά τη σύσκεψη υποτιμηθηκε η δυναμική της «Ελπίς» και δεν υπήρξε ποτέ μια ξεκάθαρη πρόταση για την κήρυξη αργίας ή τηλεργασίας εργαζομένων στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, παρότι αρμόδια και υψηλά στελέχη των συναρμόδιων υπουργείων και φορέων είχαν μπει στη διαδικασία προληπτικών ενεργειών ανεξάρτητα από τη δυναμική των καιρικών φαινομένων.

Πολλοί νόμιζαν ότι η πρόσφατη κακοκαιρία θα χτυπούσε με σφοδρότητα περίπου στις 12:00 το μεσημέρι της Δευτέρας, παρότι οι μετεωρολόγοι είχαν προειδοποιήσει πως η έλευσή της θα είναι ορατή και σφοδρή από τα ξημερώματα της ίδιας ημέρας.
Έτσι πολλοί απ’ τους παρευρισκόμενους της σύσκεψης είπαν πως δεν θα ληφθούν περαιτέρω απαγορεύσεις τουλάχιστον έως τις 11:00 όπου θα υπήρχε επανεκτίμηση του καιρικού φαινομένου.

Χάθηκε πολύτιμος χρόνος

Από εκεί και πέρα είχε χαθεί πολύτιμος χρόνος που αναπόφευκτα έφερε τα συγκεκριμένα δυσάρεστα αποτελέσματα. Η διαχειρίστρια εταιρεία της Αττικής Οδού είχε διαβεβαιώσει ότι είχε στην διάθεσή της 36 εκχιονιστικά μηχανήματα που μπορούσαν να ανταποκριθούν σε αυτές τις καιρικές συνθήκες.

Η Αττική Οδός, σύμφωνα με την κυβέρνηση, είχε διαβεβαιώσει για την ετοιμότητα της και τη λειτουργικότητα όλων εκχιονιστικών μηχανημάτων, που εμφανίστηκαν ελάχιστα και αναποτελεσματικά για να αποτρέψουν τον εγκλωβισμό των οδηγών. Βέβαια τα συγκεκριμένα οχήματα ήταν μεγάλου όγκου και όχι μικρότερα που θα μπορούσαν να κινηθούν ευέλικτα και να δημιουργήσουν διόδους απομάκρυνσης στην Αττική Οδό, ενώ δεν προηγήθηκαν των οχημάτων πολιτών, οπότε εγκλωβίστηκαν και αυτά στην κίνηση.

Την ίδια ώρα η Τροχαία Αττικής Οδού προειδοποιούσε και πίεζε από τις 10:00 το πρωί, την διαχειρίστρια εταιρεία προκειμένου να διακοπεί η κυκλοφορία στην Αττική Οδό και να κλείσουν οι είσοδοι σε αυτή, κάτι που δεν εισακούστηκε ή δεν εκτιμήθηκε ανάλογα από τους υπευθύνους της εταιρείας. Με ανακοίνωσή της η εταιρεία επιχειρεί να διαψεύσει την αστυνομία.

Η σύμβαση του κράτους με την διαχειρίστρια εταιρεία, σύμφωνα με πηγές του υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, προβλέπει ότι η διαχειρίστρια εταιρεία αποφασίζει για την διακοπή κυκλοφορίας και η Τροχαία την υλοποιεί, κάτι που έγινε στις 14:00 το μεσημέρι, αλλά ήταν πλέον αργά, καθώς ήδη είχαν εγκλωβιστεί τα οχήματα χιλιάδων πολιτών. Να σημειωθεί ότι τους επόμενους μήνες θα αναθεωρηθεί η σχετική σύμβαση, οπότε κρίνονται αναγκαίες οι αλλαγές στο κομμάτι του φορέα που λαμβάνει την απόφαση για διακοπή της κυκλοφορίας.

Αναβαθμίζονται τα Συστήματα Έγκαιρης Προειδοποίησης

Ο "Μπάλος" και η "Ελπίδα" ανέδειξαν την "αδυναμία" επαλήθευσης των μοντέλων πρόβλεψης επικίνδυνων καιρικών φαινομένων σε… πραγματικό χρόνο. Τα Συστήματα Έγκαιρης Προειδοποίησης (Early Warning Systems) έρχονται για να προλάβουν νέες φυσικές καταστροφές με προβλέψεις καιρού σε παρόντα χρόνο (now casting weather). Με drone, ραντάρ με λογισμικό της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, συλλογή δορυφορικών δεδομένων, ανιχνευτές και μετρητές σε ρέματα και λεκάνες απορροής, θα "προβλέπει" τα επικίνδυνα φαινόμενα η Πολιτική Προστασία, που μέσα στην επόμενη πενταετία θα ενισχύσει τον υλικοτεχνικό εξοπλισμό πρόληψης. Όλα τα στοιχεία που θα συγκεντρώνονται, θα καταλήγουν στο νέο Ενιαίο Κέντρο Επιχειρήσεων, το οποίο θα εποπτεύει και θα συντονίζει τις απαιτούμενες ενέργειες.

Εναέρια απεικόνιση των ρεμάτων που χρειάζονται καθαρισμό, ειδικά συστήματα μέτρησης της στάθμης του νερού σε λεκάνες απορροής, ραντάρ –"μετεωρολογικοί σταθμοί" σε περιοχές κλειδιά, με την τεχνογνωσία της ΕΜΥ.

Τα παραπάνω ολοκληρωμένα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, χρησιμοποιούνται ήδη σε αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες για την πρόβλεψη επικίνδυνων φαινομένων που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή και αναμένεται σταδιακά από τον φετινό χειμώνα να ενταχθούν στη "φαρέτρα" της Πολιτικής Προστασίας.

Εκτός από τον υλικοτεχνικό σχεδιασμό, στον τομέα της πρόληψης, θα δοθεί μεγαλύτερο βάρος και στην ενημέρωση των πολιτών και ιδιαίτερα των κατοίκων στις "κόκκινες" περιοχές που κινδυνεύουν άμεσα από έντονα φυσικά φαινόμενα.