Πετρούλα Σαρτζετάκη στα «Π»: Ο πατέρας μου ήταν πολύ στοργικός και διαλλακτικός
Η κόρη του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας μιλάει στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» για την άγνωστη πλευρά του πατέρα της
Πριν από λίγες ημέρες έφυγε από τη ζωή ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Χρήστος Σαρτζετάκης. Η μοναχοκόρη του, Πετρούλα, για πρώτη φορά ανοίγει την καρδιά της στα «Π» και στην Σάσα Σταμάτη, και μιλάει για τη μεγάλη απώλεια του πατέρα της, τις στιγμές μαζί του, αλλά και για το αν την ενδιαφέρει η πολιτική. Αναφέρει τι είναι αυτό που θα της λείψει περισσότερο από εκείνον, τι θυμάται από τις μεγάλες στιγμές που έχει ζήσει ο πατέρας της, τι ονειρευόταν για εκείνη, αλλά και το αν μάλωναν ποτέ.
Ολόκληρη η συνέντευξη
Πόσο δύσκολη είναι για εσάς η απώλεια του πατέρα σας;
Νιώθω όπως νιώθει κάθε κόρη που χάνει τον πατέρα της. Είναι μεγάλη η απώλεια. Οσο πιο δεμένος είναι κανένας με τον γονιό τόσο μεγαλύτερη είναι η απώλεια και η θλίψη. Ξέρω ότι ήταν μια γνωστή προσωπικότητα στον κόσμο, αλλά για μένα ήταν ο πατέρας μου, ένας πολύ καλός γονιός. Πάντα με συμβούλευε, πάντα με άφηνε να αποφασίζω μόνη μου, χωρίς να με καθοδηγεί, χωρίς να με υποχρεώνει να αποφασίζω κάτι που δεν ήθελα εγώ, χωρίς να υποδεικνύει τι θα ήθελε εκείνος για μένα. Επίσης, ήταν διαλλακτικός και, παρά τη μεγάλη διαφορά ηλικίας μας, ήταν πολύ κοντά μου.
Τι είναι αυτό που θα σας λείψει περισσότερο από εκείνον;
Η αγάπη του και η συντροφιά του. Πάντα μου προσέφερε τις γνώσεις του, που ήταν πάρα πολλές. Κάναμε πολύ ωραίες συζητήσεις. Είχε πολλά πράγματα να μου πει για την Ιστορία, για την πολιτική. Γενικά για όλο τον κόσμο. Ηταν μια πολύ καλή συντροφιά. Με συμβούλευε πάντα για γεγονότα της καθημερινότητας, για τις φιλίες. Του άρεσε και εκείνου να έχει φιλίες και μέσω των δικών του παρεών έβλεπα τη στοργικότητά του προς τους φίλους του και την επιθυμία του να τους βοηθήσει. Πάντα ρωτούσε πώς είναι και ήθελε να τους βοηθάει στις δύσκολες στιγμές, τους συμπονούσε. Είχε πολύ χιούμορ και έλεγε πολλά ανέκδοτα. Και ήταν πολύ έξυπνο το χιούμορ του και στοχευμένο ανά περίπτωση.
Οσοι δεν τον ήξεραν είχαν την εικόνα ενός αυστηρού ανθρώπου. Τελικά, πώς ήταν;
Πολύ στοργικός. Με πολύ μεγάλη αγάπη για όλους: και για τους οικείους του και για τους φίλους του και για μένα, που ήμουν μοναχοκόρη του. Σε όλες του τις πράξεις έβγαινε η αγάπη, κάτι που φαινόταν και από το βλέμμα του. Δεν ήταν αυστηρός και ήταν τελείως διαφορετικός από την εικόνα που ενδεχομένως απέρρεε από το επάγγελμα και από τη θέση που είχε, όπου προφανώς κάποιος κρατάει αποστάσεις.
Ποια ήταν η πιο ωραία στιγμή που θυμάστε μαζί του;
Η υπερηφάνεια του για τις σπουδές μου όταν πήρα το διδακτορικό μου στη Γαλλία. Ηταν η υπερηφάνεια του γονιού που χαίρεται για την πρόοδο του παιδιού του. Πάντα ήταν δίπλα μου και στον επαγγελματικό μου βίο. Με συμβούλευε, μου έλεγε πώς είναι η καθημερινότητα στα δικαστήρια, στη δικηγορία, προσπαθώντας να αναφέρει όλες τις πιθανές πλευρές, για να καλύψει όλα τα ενδεχόμενα.
Τι ονειρευόταν για εσάς;
Δεν μου επέβαλε αυτό που εκείνος ήθελε για εμένα. Επιθυμούσε να προοδεύω και να γίνομαι όσο καλύτερη μπορώ, χωρίς να μου λέει «θα πρέπει να γίνεις δικαστής» ή «θα πρέπει να γίνεις δικηγόρος». Το λέω αυτό λόγω της συγγένειας των επαγγελμάτων. Ηθελε ό,τι καλύτερο μπορούσα να κάνω. Και νομίζω ότι ήταν λογικό. Ολοι για τα παιδιά τους θέλουν το καλύτερο.
Περιμένατε να «φύγει»; Είχε κάποιο πρόβλημα υγείας;
Οχι, δεν είχε τίποτα. Και παρά την ηλικία του, μέχρι τρεις μέρες πριν μπει στο νοσοκομείο ήταν μια χαρά. Δεν είχε κάποιο πρόβλημα, παρότι ήταν 92 ετών. Δεν είχε πρόβλημα ούτε με την καρδιά ούτε με τα νεφρά. Ηταν μια φυσιολογική εξέλιξη με την πάροδο της ηλικίας. Και τα μυαλά του τα είχε τετρακόσια. Μέχρι και την τελευταία στιγμή κάναμε κουβέντες που ήταν πολύ σημαντικές για μένα. Προλάβατε να του πείτε όσα θέλατε; Ναι, γιατί ήμασταν πάρα πολύ δεμένοι και εγώ γενικά δεν είμαι άνθρωπος που κρύβω τα συναισθήματά μου. Οπότε νιώθω ότι του είπα όσα ήθελα να του πω, ότι του έδωσα και εγώ πράγματα, όπως μου έδωσε και εκείνος. Επίσης, πιστεύω ότι είχε καταλάβει και ήξερε την αγάπη μου για εκείνον. Δεν έκρυβα τη στοργή μου προς τον πατέρα μου και του έλεγα «ευχαριστώ» για όλα αυτά που μου είχε προσφέρει. Χαρακτηριστικά του έλεγα: «Είσαι ο καλύτερος μπαμπάκας του κόσμου».
Πώς μάθατε τον θάνατό του;
Μου τηλεφώνησαν από το νοσοκομείο. Εκείνη την ώρα, παρότι μπορεί να το περιμένεις, δεν θέλεις να πιστέψεις την πραγματικότητα.
Από τις μεγάλες στιγμές που έχει ζήσει ο πατέρας σας τι θυμάστε;
Τις θυμάμαι και τις ξέρω όλες. Τις περισσότερες από διηγήσεις του, ενώ άλλες τις έχω διαβάσει. Ημουν αρκετά μικρή. Οταν ήταν στην Προεδρία, ήμουν πολύ μωρό. Δεν έχω βιώματα από εκεί, απλώς κάποιες εικόνες. Ολα τα υπόλοιπα μου τα έχουν διηγηθεί και η μητέρα μου και εκείνος και τα έχω διαβάσει. Ημουν 6 ετών όταν έφυγε από την Προεδρία.
Μαλώνατε ποτέ;
Οχι. Ηταν σταθερός και, αν υπήρχε μια διαμάχη, την αντιμετώπιζε με τρόπο ώστε να μη δημιουργούνται καυγάδες, πολύ ήρεμα.
Παντρευτήκατε τον Σεπτέμβριο. Σας έλεγε ότι ήθελε εγγονάκια;
Ηθελε πολύ να γίνει παππούς. Μου έλεγε να κάνω πολλά παιδάκια. Ολα θα γίνουν, φαντάζομαι. Εσάς θα σας ενδιέφερε η πολιτική; Δεν νομίζω. Είμαι ευχαριστημένη με το επάγγελμά μου. Είμαι ικανοποιημένη με τη ζωή μου και με αυτό που κάνω. Δεν θέλω να εμπλακώ στους δρόμους της πολιτικής.
Ολόκληρη η συνέντευξη
Πόσο δύσκολη είναι για εσάς η απώλεια του πατέρα σας;Νιώθω όπως νιώθει κάθε κόρη που χάνει τον πατέρα της. Είναι μεγάλη η απώλεια. Οσο πιο δεμένος είναι κανένας με τον γονιό τόσο μεγαλύτερη είναι η απώλεια και η θλίψη. Ξέρω ότι ήταν μια γνωστή προσωπικότητα στον κόσμο, αλλά για μένα ήταν ο πατέρας μου, ένας πολύ καλός γονιός. Πάντα με συμβούλευε, πάντα με άφηνε να αποφασίζω μόνη μου, χωρίς να με καθοδηγεί, χωρίς να με υποχρεώνει να αποφασίζω κάτι που δεν ήθελα εγώ, χωρίς να υποδεικνύει τι θα ήθελε εκείνος για μένα. Επίσης, ήταν διαλλακτικός και, παρά τη μεγάλη διαφορά ηλικίας μας, ήταν πολύ κοντά μου.
Τι είναι αυτό που θα σας λείψει περισσότερο από εκείνον;
Η αγάπη του και η συντροφιά του. Πάντα μου προσέφερε τις γνώσεις του, που ήταν πάρα πολλές. Κάναμε πολύ ωραίες συζητήσεις. Είχε πολλά πράγματα να μου πει για την Ιστορία, για την πολιτική. Γενικά για όλο τον κόσμο. Ηταν μια πολύ καλή συντροφιά. Με συμβούλευε πάντα για γεγονότα της καθημερινότητας, για τις φιλίες. Του άρεσε και εκείνου να έχει φιλίες και μέσω των δικών του παρεών έβλεπα τη στοργικότητά του προς τους φίλους του και την επιθυμία του να τους βοηθήσει. Πάντα ρωτούσε πώς είναι και ήθελε να τους βοηθάει στις δύσκολες στιγμές, τους συμπονούσε. Είχε πολύ χιούμορ και έλεγε πολλά ανέκδοτα. Και ήταν πολύ έξυπνο το χιούμορ του και στοχευμένο ανά περίπτωση.
Οσοι δεν τον ήξεραν είχαν την εικόνα ενός αυστηρού ανθρώπου. Τελικά, πώς ήταν;
Πολύ στοργικός. Με πολύ μεγάλη αγάπη για όλους: και για τους οικείους του και για τους φίλους του και για μένα, που ήμουν μοναχοκόρη του. Σε όλες του τις πράξεις έβγαινε η αγάπη, κάτι που φαινόταν και από το βλέμμα του. Δεν ήταν αυστηρός και ήταν τελείως διαφορετικός από την εικόνα που ενδεχομένως απέρρεε από το επάγγελμα και από τη θέση που είχε, όπου προφανώς κάποιος κρατάει αποστάσεις.
Ποια ήταν η πιο ωραία στιγμή που θυμάστε μαζί του;
Η υπερηφάνεια του για τις σπουδές μου όταν πήρα το διδακτορικό μου στη Γαλλία. Ηταν η υπερηφάνεια του γονιού που χαίρεται για την πρόοδο του παιδιού του. Πάντα ήταν δίπλα μου και στον επαγγελματικό μου βίο. Με συμβούλευε, μου έλεγε πώς είναι η καθημερινότητα στα δικαστήρια, στη δικηγορία, προσπαθώντας να αναφέρει όλες τις πιθανές πλευρές, για να καλύψει όλα τα ενδεχόμενα.
Τι ονειρευόταν για εσάς;
Δεν μου επέβαλε αυτό που εκείνος ήθελε για εμένα. Επιθυμούσε να προοδεύω και να γίνομαι όσο καλύτερη μπορώ, χωρίς να μου λέει «θα πρέπει να γίνεις δικαστής» ή «θα πρέπει να γίνεις δικηγόρος». Το λέω αυτό λόγω της συγγένειας των επαγγελμάτων. Ηθελε ό,τι καλύτερο μπορούσα να κάνω. Και νομίζω ότι ήταν λογικό. Ολοι για τα παιδιά τους θέλουν το καλύτερο.
Περιμένατε να «φύγει»; Είχε κάποιο πρόβλημα υγείας;
Οχι, δεν είχε τίποτα. Και παρά την ηλικία του, μέχρι τρεις μέρες πριν μπει στο νοσοκομείο ήταν μια χαρά. Δεν είχε κάποιο πρόβλημα, παρότι ήταν 92 ετών. Δεν είχε πρόβλημα ούτε με την καρδιά ούτε με τα νεφρά. Ηταν μια φυσιολογική εξέλιξη με την πάροδο της ηλικίας. Και τα μυαλά του τα είχε τετρακόσια. Μέχρι και την τελευταία στιγμή κάναμε κουβέντες που ήταν πολύ σημαντικές για μένα. Προλάβατε να του πείτε όσα θέλατε; Ναι, γιατί ήμασταν πάρα πολύ δεμένοι και εγώ γενικά δεν είμαι άνθρωπος που κρύβω τα συναισθήματά μου. Οπότε νιώθω ότι του είπα όσα ήθελα να του πω, ότι του έδωσα και εγώ πράγματα, όπως μου έδωσε και εκείνος. Επίσης, πιστεύω ότι είχε καταλάβει και ήξερε την αγάπη μου για εκείνον. Δεν έκρυβα τη στοργή μου προς τον πατέρα μου και του έλεγα «ευχαριστώ» για όλα αυτά που μου είχε προσφέρει. Χαρακτηριστικά του έλεγα: «Είσαι ο καλύτερος μπαμπάκας του κόσμου».
Πώς μάθατε τον θάνατό του;
Μου τηλεφώνησαν από το νοσοκομείο. Εκείνη την ώρα, παρότι μπορεί να το περιμένεις, δεν θέλεις να πιστέψεις την πραγματικότητα.
Από τις μεγάλες στιγμές που έχει ζήσει ο πατέρας σας τι θυμάστε;
Τις θυμάμαι και τις ξέρω όλες. Τις περισσότερες από διηγήσεις του, ενώ άλλες τις έχω διαβάσει. Ημουν αρκετά μικρή. Οταν ήταν στην Προεδρία, ήμουν πολύ μωρό. Δεν έχω βιώματα από εκεί, απλώς κάποιες εικόνες. Ολα τα υπόλοιπα μου τα έχουν διηγηθεί και η μητέρα μου και εκείνος και τα έχω διαβάσει. Ημουν 6 ετών όταν έφυγε από την Προεδρία.
Μαλώνατε ποτέ;
Οχι. Ηταν σταθερός και, αν υπήρχε μια διαμάχη, την αντιμετώπιζε με τρόπο ώστε να μη δημιουργούνται καυγάδες, πολύ ήρεμα.
Παντρευτήκατε τον Σεπτέμβριο. Σας έλεγε ότι ήθελε εγγονάκια;
Ηθελε πολύ να γίνει παππούς. Μου έλεγε να κάνω πολλά παιδάκια. Ολα θα γίνουν, φαντάζομαι. Εσάς θα σας ενδιέφερε η πολιτική; Δεν νομίζω. Είμαι ευχαριστημένη με το επάγγελμά μου. Είμαι ικανοποιημένη με τη ζωή μου και με αυτό που κάνω. Δεν θέλω να εμπλακώ στους δρόμους της πολιτικής.