Συµπλοκές µεταξύ συµµαθητών, άγριο ξύλο, όπλα µέσα στα σχολεία και η βία σε όλες της τις εκφάνσεις ανάµεσα σε µικρά παιδιά συνθέτουν το παζλ ενός ανησυχητικού κύµατος παραβατικότητας των ανηλίκων στη χώρα µας, µε το φαινόµενο του bullying να λαµβάνει πλέον εκρηκτικές διαστάσεις µέσα στους κόλπους της ελληνικής κοινωνίας.

Η τελευταία υπόθεση, µε τη σοκαριστική αυτοχειρία του 14χρονου Μάκη, ο οποίος, σύµφωνα µε τις µαρτυρίες, δεχόταν ανελέητη λεκτική, σωµατική και ψυχολογική βία από συνοµηλίκους του, χτύπησε για ακόµα µία φορά «καµπανάκι», αφυπνίζοντας µια ολόκληρη κοινωνία για ένα φαινόµενο που εγείρει έντονη ανησυχία και απαιτεί κινητοποίηση από την οικογένεια, το σχολείο και την Πολιτεία για την αντιµετώπισή του.

Ο ψυχίατρος ∆ηµήτρης Σούρας και η συγγραφέας-ψυχολόγος Τένια Μακρή µιλούν στα «Π» για την έξαρση του σχολικού εκφοβισµού και της εγκληµατικότητας στις νεαρές ηλικίες, εξηγούν τα αίτια που οδηγούν ένα παιδί σε παραβατική συµπεριφορά, σχολιάζουν τον ρόλο των social media και υποδεικνύουν τρόπους για την αντιµετώπιση των ανησυχητικών αυτών φαινοµένων.

ekfovismos

Ο κ. Σούρας εκτιµά ότι το bullying αλλάζει σηµασία και µετατρέπεται σε βία. «Τελειώσαµε µε τον ορισµό “σχολικός εκφοβισµός”. Μετατρέπεται κατά τη γνώµη µου σε µία και µοναδική λέξη: βία. Βρισκόµαστε µπροστά σε άτοµα τα οποία οπλοφορούν µέσα στο σχολείο, σε άτοµα που χτυπούν ανελέητα µέσα στο σχολείο, σε άτοµα που δεν σέβονται την ανθρώπινη ζωή και δυστυχώς σε άτοµα που µπορούν ακόµα και να οδηγήσουν εφήβους σε αυτοκτονία», αναφέρει.

∆ΗΜΗΤΡΗΣ ΣΟΥΡΑΣ, ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ: Ο σχολικός εκφοβισµός µετατρέπεται σε µία και µοναδική λέξη: βία


Για την αυτοχειρία του 14χρονου µαθητή ο ψυχίατρος λέει: «Το παιδί αυτό είχε υποστεί µια ανελέητη βία µέσα στο σχολείο. Τον ειρωνεύονταν, τον απειλούσαν, τον χτυπούσαν, του πετούσαν ξηρά φρούτα. Γενικά ζούσε µέσα σε µια φρικτή κατάσταση. Στο παιδί είχε δηµιουργηθεί µια εικόνα ανικανότητας, αχρηστίας, φόβου, άγχους και πολύ κακής διάθεσης και τελικά ευχές θανάτου».

Ο γνωστός ψυχίατρος προσθέτει ότι αυτή η δυσβάσταχτη κατάσταση τον οδήγησε στην αυτοκτονία. Οπως τονίζει, τα άτοµα που έχουν υποστεί αυτή τη διαδικασία πολλές φορές µιλάνε και άλλες όχι, ενώ σηµειώνει ότι αναµένουµε απαντήσεις στα ερωτήµατά µας από το κινητό του παιδιού. «Για να φτάσει ένα 14χρονο παιδί να αυτοκτονήσει, που είναι πολύ σπάνιο, και µάλιστα µε τον τρόπο που αυτοκτόνησε, πάει να πει ότι είχε µαυρίσει η ψυχή του, ιδέες που µπήκαν στο µυαλό του να αυτοκτονήσει ήταν εµµονικές και οδήγησαν στην αυτοκαταστροφική πράξη».

«Το φαινόµενο του bullying έχει γίνει εντονότερο»

Η ψυχολόγος και συγγραφέας Τένια Μακρή εκτιµά πως το φαινόµενο του bullying έχει γίνει εντονότερο µετά την επανέναρξη των σχολείων ύστερα από την πολύµηνη καραντίνα. «Θα µπορούσαµε να το αιτιολογήσουµε, όχι να το δικαιολογήσουµε, µε το ότι φταίει ο εγκλεισµός. Τα παιδιά δέχτηκαν τη βία του εγκλεισµού και των προβληµάτων της οικογένειας, τα οποία κορυφώθηκαν, αλλά και το γεγονός ότι δεν µπορούσαν να έρθουν σε επικοινωνία µε τον έξω κόσµο, που είναι πολύ σηµαντικό για την ηλικία της εφηβείας, όπου το φαινόµενο της παραβατικότητας είναι κοινότοπο», αναφέρει η γνωστή ψυχολόγος.

Ειδικότερα, η κ. Μακρή δηλώνει: «Οταν η οικογένεια περνά µια µεγάλη κρίση, αυτό φαίνεται στον αδύναµο ιστό της κοινωνίας, που είναι τα νέα παιδιά, τα οποία στερούνται εµπειρίες. Τα συναισθήµατά τους είναι ακατέργαστα, η λογική και η φαντασία τους τρέχουν και πάρα πολύ εύκολα επηρεάζονται». Και συµπληρώνει: «Οταν ο οικογενειακός ιστός χαλαρώνει, τότε τα παιδιά χαλαρώνουν. Όταν οι γονείς πασχίζουν µε την καθηµερινότητα, τα παιδιά τα βλέπουµε να κυκλοφορούν στους δρόµους αδέσποτα ή να είναι κολληµένα σε ένα κινητό ή σε έναν υπολογιστή και να επικοινωνούν µε την εικονική πραγµατικότητα».

ΤΕΝΙΑ ΜΑΚΡΗ, ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ Όλες αυτές οι πλατφόρµες υπάρχουν γιατί υπάρχουν παιδιά σε απόγνωση


Για τα social media, η ίδια αναφέρει: «Όλες αυτές οι πλατφόρµες υπάρχουν γιατί υπάρχουν πελάτες, και υπάρχουν πελάτες γιατί υπάρχουν παιδιά σε απόγνωση, τα οποία ζουν µέσα στη σιωπή».

Για τα φαινόµενα εκφοβισµού, η κ. Μακρή καταλήγει: «Τα παιδιά που θέλουν να κάνουν κάτι διαφορετικό γίνονται στόχος, γιατί είναι η βελόνα που µπαίνει στο µάτι για το παιδί εκείνο που νιώθει υποδεέστερο και δεν µπορεί να βλέπει κάτι καλύτερο, οπότε τους επιτίθεται για να τα κάνει ίδια µε τον εαυτό του».