Σκληρή απάντηση του Πατριαρχείου και της Ελλαδικής Εκκλησίας κατά της Σερβίας για τον όρο «Μακεδονία»
Προκλήσεις και «καρατοµήσεις»
Σε πέτρα του σκανδάλου εξελίσσεται το Πατριαρχείο της Σερβίας σε ό,τι αφορά την ενότητα της ορθόδοξης κοινότητας, καθώς, σε συνεργασία µε τη Μόσχα, επιχειρεί να αποκλείσει το Φανάρι από τις εξελίξεις στα Βαλκάνια, χωρίς να διστάζει για τον σκοπό αυτόν να πυροδοτεί εντάσεις ακόµη και µε την Εκκλησία της Ελλάδος. Όταν είχε συµφωνηθεί η αναγνώριση των «σχισµατικών» από τον Βαρθολοµαίο, βασικός όρος για να συµβεί αυτό ήταν το όνοµα της νέας Εκκλησίας να µην περιέχει τον όρο «Μακεδονία» ή παράγωγά του. Και ενώ τα Σκόπια φαίνεται να έχουν υπογράψει σχετική δέσµευση, η Σερβία στις επιστολές της προς τον Αρχιεπίσκοπο Αχρίδος, κ. Στέφανο, αναφέρεται στη «Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία - Αρχιεπισκοπή Αχρίδος», γνωρίζοντας πως κάτι τέτοιο θα προκαλέσει νέες εντάσεις.
Ο ίδιος ο κ.κ. Βαρθολοµαίος, ο οποίος την Κυριακή συλλειτούργησε στο Φανάρι µε τον κ. Στέφανο για πρώτη φορά µετά από 55 χρόνια, είχε καταστήσει σαφές ότι στο όνοµα δεν θα υπάρχει ο όρος «Μακεδονία», για να προχωρήσουν οι διαδικασίες απόδοσης του Τόµου της Αυτοκεφαλίας. Σε αυτό είχε συµφωνήσει η Ελλαδική Εκκλησία, αλλά και το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών.
Παρά τις δεσµεύσεις, όµως, η Σερβία επιµένει στον όρο «Μακεδονική», γεγονός που εξόργισε την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος, η οποία σε ανακοίνωση που εξέδωσε εξέφρασε «σοβαρές ενστάσεις για τη χρήση του όρου "Μακεδονική Ορθόδοξος Εκκλησία", αποδιδοµένου υπό της Εκκλησίας της Σερβίας στην Εκκλησία της Αχρίδος, τη µνηµόνευση "∆ιασποράς" της Εκκλησίας της Αχρίδος και τυχόν χορήγηση αυτοκεφαλίας υπό του Πατριαρχείου Σερβίας, εφ’ όσον το µόνο αρµόδιο για τη χορήγηση αυτοκεφαλίας τυγχάνει το Πάνσεπτο Οικουµενικό Πατριαρχείο».
Αυτό πρακτικά σηµαίνει ότι, σε περίπτωση που τα Σκόπια ζητήσουν αυτοκεφαλία µε το όνοµα «Μακεδονία», ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυµος δεν θα αναγνωρίσει τη νέα Εκκλησία. Στην Αθήνα εκτιµούν ότι η στάση της Σερβίας έχει να κάνει µε όσα µεταφέρει στο Βελιγράδι το Πατριαρχείο Μόσχας, το οποίο όµως έχει εισέλθει σε έναν νέο κύκλο εσωστρέφειας και αντιπαράθεσης µετά την απόφαση του Κύριλλου να «καρατοµήσει» τον υποψήφιο διάδοχό του και έναν εκ των σηµαντικότερων κληρικών της Ρωσικής Εκκλησίας, τον µητροπολίτη Βολοκολάµσκ και πρόεδρο του Τµήµατος Εξωτερικών Σχέσεων, Ιλαρίωνα, τον «Λαβρόφ» της Ρωσικής Εκκλησίας. Και σαν να µην έφτανε αυτό, τον όρισε µητροπολίτη Βουδαπέστης και Ουγγαρίας. Τη θέση του ανέλαβε ο µητροπολίτης Χερσώνας, Αντώνιος, ο οποίος αναβαθµίστηκε µέσα σε µία νύχτα. Η κίνηση του Κύριλλου προκαλεί πολλά ερωτήµατα. Ειδικοί που ασχολούνται µε το θέµα υποστηρίζουν ότι οι σχέσεις των δύο ανδρών δεν ήταν πολύ καλές το τελευταίο διάστηµα.
Μάλιστα, πριν από λίγες ηµέρες ο Ιλαρίων είχε δηλώσει ότι µε τον χρόνο θα αποκατασταθεί η ενότητα µε Φανάρι, Κύπρο, Ελλάδα και Αλεξάνδρεια. Είχε, δε, συνάντηση µε τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου, κ. Χρυσόστοµο, στη Μεγαλόνησο, στο πλαίσιο της Ορθόδοξης Προσυνέλευσης του Παγκοσµίου Συµβουλίου Εκκλησιών, παρά το ότι η Εκκλησία της Ρωσίας έχει διακόψει την ευχαριστιακή κοινωνία µε τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου µετά την αναγνώριση από τον τελευταίο της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας.
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ: «Ο Κύριλλος έχει πατηµένους κάτω τους µητροπολίτες»
Ευθεία επίθεση στον Πατριάρχη Μόσχας, κ. Κύριλλο, εξαπέλυσε ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, κ. Χρυσόστοµος, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφηµερίδα «Πολίτης».
Σχολιάζοντας τον τρόπο που λειτουργεί και συµπεριφέρεται προς τους µητροπολίτες είπε: «Τους έχει πατηµένους κάτω ο Κύριλλος. Είναι πολύ εγωιστής και φοβούνται οι µητροπολίτες να πάνε κοντά του. Εγώ τσακώθηκα πολλές φορές µαζί του, γιατί ήταν λάθος. Εγώ µε την Εκκλησία της Ρωσίας αντιλήφθηκα ότι παλιότερα ήταν κάτω από τον κοµµουνισµό και δεν µπορούσαν να µιλήσουν, γιατί έκαναν ό,τι τους έλεγε ο γενικός γραµµατέας του κόµµατος». Επισήµανε δε ότι το θέµα της Ρωσίας µε την Ουκρανία δεν ήταν ποτέ εκκλησιαστικό, αλλά άκρως πολιτικό και δεν αφορά µόνο την Ουκρανία, καθώς η Ρωσία έχει καταλάβει τµήµατα της Γεωργίας, της Ουκρανίας, της Πολωνίας και της Ρουµανίας.
«Όπου είχε σύνορα η Ρωσία επεκτεινόταν. Και η Ρωσική Εκκλησία, επί Σοβιετικής Ενωσης, έβαζε παντού µητροπολίτες Ρώσους. ∆εν θεωρούν το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης Οικουµενικό, γιατί βλέπουν το θέµα πληθυσµιακά», ανέφερε.
ΕΠΙΣΤΟΛΗ: Το Πατριαρχείο Αντιοχείας στηρίζει τον Ονούφριο
Όλο και πιο πολύ στο άρµα της Μόσχας δένεται το Πατριαρχείο Αντιοχείας. Την ώρα που οι επικεφαλής των Ορθόδοξων Εκκλησιών προσπαθούν να ανοίξουν διάλογο για την επόµενη ηµέρα, ο κ. Ιωάννης απέστειλε επιστολή στον µητροπολίτη της φιλορωσικής δοµής, κ. Ονούφριο (φωτ. κάτω), τον οποίο αποκαλεί προκαθήµενο της Εκκλησίας της Ουκρανίας, αν και η αναγνωρισµένη Εκκλησία είναι αυτή υπό τον µητροπολίτη Κιέβου, Επιφάνιο. Κατά τα πρότυπα της Μόσχας, ο Αντιοχείας εκφράζει τη λύπη του για όσα συµβαίνουν στην Ουκρανία, ταυτόχρονα όµως επιχειρεί να διχάσει την Εκκλησία αναγνωρίζοντας ως µόνο «νόµιµο ηγέτη» τον Ονούφριο. «Συµπάσχουµε µε τον πόνο σας για τις απώλειες των Ουκρανών πολιτών και του ποιµνίου σας, οι οποίες είναι αποτελέσµατα του πολέµου», αναφέρει µεταξύ άλλων ο Πατριάρχης Ιωάννης. Ο ίδιος απέστειλε την επιστολή λίγες ηµέρες µετά την απόφαση του Ονούφριου να αποδεσµευτεί από τη Μόσχα, διαφωνώντας ανοιχτά µε τις αποφάσεις και ενέργειες του Πατριάρχη Κυρίλλου ως προς την αντιµετώπιση του πολέµου.
ΝΟΜΟΣΧΕ∆ΙΟ: Θεσµοθετούνται οι οργανικές θέσεις ιερέων από το κράτος
Μέσα στον Ιούνιο το υπουργείο Παιδείας αναµένεται να καταθέσει νοµοσχέδιο µε το οποίο θα ρυθµιστούν για πρώτη φορά θέµατα που έχουν σχέση µε τις οργανικές θέσεις των ιερέων στην Ελλάδα, την Κρήτη και τα ∆ωδεκάνησα. Πλέον οι θέσεις δεν θα είναι προσωποπαγείς, αλλά θα καλύπτονται σε περίπτωση που µείνουν κενές. Παρά τον θόρυβο που είχε ξεσπάσει πριν από µήνες για περίπου 4.000 προσλήψεις κληρικών, πρόκειται για θεσµοθέτηση οργανικών θέσεων, εκτός των 6.000 που έχουν αναγνωριστεί µε νόµο από το 1945. Σήµερα, περίπου 10.000 κληρικοί µισθοδοτούνται κανονικά από το ∆ηµόσιο, αλλά δεν είναι καλυµµένοι νοµικά σε θέµατα που αφορούν, για παράδειγµα, τη συνταξιοδότησή τους και αναµένουν την τυπική κάλυψή τους, ένα αίτηµα που αναδεικνύει συνεχώς ο ΙΣΚΕ (Ιερός Σύνδεσµος Κληρικών Ελλάδος). Εκτός αυτού, στο νοµοσχέδιο θα υπάρχει διάταξη που θα προβλέπει τη διχοτόµηση της Μητρόπολης Αιτωλίας και Ακαρνανίας. Παρά τις επιφυλάξεις τοπικών παραγόντων, η κυβέρνηση έχει αποφασίσει τη δηµιουργία δύο νέων µητροπόλεων, µε έδρες το Μεσολόγγι και το Αγρίνιο.