Βασίλης Κοντοζομάνης στα Παραπολιτικά: «Υπερήφανος που ήμουν στην ομάδα διαχείρισης της πανδημίας»
Ο τέως αναπληρωτής υπουργός Υγείας και νυν σύμβουλος του πρωθυπουργού, μιλά στα «Π» για τη μάχη με τον κοροναϊό, την αντιμετώπιση ανάλογων κρίσεων και τις αλλαγές στο ΕΣΥ
Για τη μάχη με την πανδημία και τους λόγους για τους οποίους η πολιτική της κυβέρνησης στον χώρο της Υγείας, αλλά και γενικότερα, πρέπει να επιβραβευθεί στις επερχόμενες εκλογές μιλά στα «Π» ο σύμβουλος του πρωθυπουργού σε θέματα Υγείας, τέως αναπληρωτής υπουργός Υγείας και εθνικός εκπρόσωπος στο Δ.Σ. της υπηρεσίας της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση των διασυνοριακών υγειονομικών κρίσεων (HERA), Βασίλης Κοντοζαμάνης.
Κύριε Κοντοζαμάνη, πώς θα εκτιμούσατε την τρέχουσα παρέμβαση της HERA στο θέμα της προμήθειας των εμβολίων κατά του νέου κοροναϊού; Είχε εντελώς συμπληρωματικό ρόλο σε σχέση με τις πρωτοβουλίες της ίδιας της Κομισιόν;
Ποια η θέση της Ελλάδας ως προς τη λειτουργία της Αρχής; Η HERA συστήθηκε εν μέσω πανδημίας COVID-19 και καλείται να θεραπεύσει το φαινόμενο του κατακερματισμού των αρμόδιων κέντρων αποφάσεων προς την κατεύθυνση μιας συνολικής θεώρησης στο ζήτημα της προστασίας του πληθυσμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο στόχος της Αρχής είναι ευρύς και περιλαμβάνει τόσο την ετοιμότητα όσο και τη διαχείριση των κρίσεων στον τομέα της υγείας από όλους τους υγειονομικούς κινδύνους και κρίσεις. Η Αρχή έρχεται να συμπληρώσει το έργο των υφιστάμενων θεσμών Υγείας της Ε.Ε. και να διασφαλίσει τη διαθεσιμότητα των απαιτούμενων πόρων για την αντιμετώπιση μιας κρίσης, όπως των φαρμάκων, των εμβολίων και του εξοπλισμού. Επομένως, ο ρόλος της είναι κεντρικός και ουσιαστικός. Οι δραστηριότητές της καταδεικνύουν πόσο σοβαρά λαμβάνει υπόψη της η Ευρωπαϊκή Ένωση το ζήτημα της δημόσιας υγείας και της αντιμετώπισης μείζονων υγειονομικών κρίσεων. Η Ελλάδα επικροτεί τη λειτουργία αυτής της Αρχής και βεβαίως αναπτύσσει έντονη δραστηριότητα σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας της.
Οι διασυνοριακές υγειονομικές κρίσεις εντός της Ε.Ε. απειλούν πλέον να υπερβούν τα θέματα της πανδημίας του νέου κοροναϊού. Με τη συνεχιζόμενη στρατιωτική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι ειδικοί επιστήμονες ανησυχούν σφόδρα για το ενδεχόμενο της μαζικής επανεμφάνισης «ξεχασμένων» λοιμωδών νοσημάτων εντός της Ε.Ε. Τα γνωρίζει αυτά η HERA;
Τα γνωρίζουμε και σχεδιάζονται όλα τα απαραίτητα μέτρα. Για τον λόγο αυτόν, η HERA προετοιμάζεται για την εφαρμογή του νέου Κανονισμού που έχει ετοιμάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τις σοβαρές διασυνοριακές απειλές της δημόσιας υγείας. Συμβάλλει, δε, στις προσπάθειες της Επιτροπής και ειδικότερα της Γενικής Διεύθυνσης Υγείας (D.G. Sante) και της Γενικής Διεύθυνσης για την Πολιτική Προστασία και την Ανθρωπιστική Βοήθεια, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη βοήθεια προς την Ουκρανία.
Ο προγραμματισμός της HERA για το επόμενο χρονικό διάστημα περιορίζεται στα θέματα του νέου κοροναϊού ή θεωρείτε ότι έχουμε τελειώσει με αυτό το θέμα και σε επίπεδο Ε.Ε. και σε εθνικό επίπεδο;
Φυσικά και δεν περιορίζεται ο προγραμματισμός της HERA στα θέματα του νέου κοροναϊού. Υπάρχει συγκεκριμένο πρόγραμμα εργασιών, το οποίο αφορά την αντιμετώπιση συγκεκριμένων απειλών, όπως το φαινόμενο της μικροβιακής αντοχής στα αντιβιοτικά, ο Έμπολα, η ευλογιά, άλλοι κοροναϊοί κ.λπ.
Ποιες θα πρέπει να είναι οι προτεραιότητες της κυβέρνησης στον χώρο της Υγείας;
Αναμφισβήτητα, η πανδημία αποτέλεσε τον μεγάλο καταλύτη αλλαγών στον τομέα της Υγείας. Οι αλλαγές πρέπει να ολοκληρωθούν και οι μεταρρυθμίσεις, που αποτελούν προγραμματική δέσμευση της κυβέρνησης, να προχωρήσουν. Έχουν σχεδιαστεί και υλοποιηθεί σημαντικές τομές μέσα στην πανδημία, που μπορούν να αλλάξουν την εικόνα προς το καλύτερο. Για παράδειγμα, έχουμε στη διάθεσή μας ένα εργαλείο το οποίο νομοθετήσαμε το 2020, που είναι ο Οργανισμός Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία. Έλειπε από τη χώρα ένας τέτοιος οργανισμός. Υλοποιείται, επίσης, ένα μεγάλο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των υποδομών, δημιουργίας εμβληματικών υποδομών, όπως το Κέντρο Γονιδιακών Θεραπειών στη Θεσσαλονίκη, αναβάθμισης των παρεχόμενων υπηρεσιών και παροχής νέων ψηφιακών υπηρεσιών, που βελτιώνουν την επαφή του κάθε πολίτη με το σύστημα υγείας, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Έγιναν αλλαγές σε μικρό χρονικό διάστημα και δημιουργήθηκε μια σημαντική παρακαταθήκη στο ΕΣΥ, που μας δίνει την ευκαιρία να φτιάξουμε ένα νέο, σύγχρονο σύστημα υγείας. Δίνοντας προτεραιότητα στον στρατηγικό σχεδιασμό ανθρώπινου δυναμικού, παροχής κινήτρων, ανασχεδιασμού του υγειονομικού χάρτη και της επείγουσας προνοσοκομειακής φροντίδας, καθώς και της διοικητικής και οικονομικής διακυβέρνησης του συστήματος.
Τι αποκομίσατε από την εμπειρία σας στη θέση του αναπληρωτή υπουργού Υγείας σε μια τόσο δύσκολη εποχή;
Δύσκολη και ιστορική εποχή. Πρωτόγνωρη για όλους. Η αντιμετώπιση από πλευράς Πολιτείας τέτοιων συνθηκών απαιτούσε αντανακλαστικά και σχέδιο. Έπρεπε να γίνουν πολλά πράγματα σε μικρό χρονικό διάστημα. Ο χρόνος έτρεχε, το περιβάλλον ήταν πρωτόγνωρο και εμείς οφείλαμε να χαράξουμε μια αποτελεσματική στρατηγική. Το αποτέλεσμα μας δικαιώνει. Τα καταφέραμε. Λειτουργήσαμε ομαδικά, άμεσα και μεθοδικά και γι’ αυτό νιώθω μεγάλη υπερηφάνεια και ικανοποίηση που ήμουν μέλος της ομάδας που διαχειρίστηκε με επιτυχία την πανδημία. Δώσαμε προτεραιότητα στην προστασία της ανθρώπινης ζωής. Ήταν πρόταγμά μας η άνευ όρων προστασία της δημόσιας υγείας. H οικονομία ήρθε σε δεύτερη μοίρα. Δεν υποχωρήσαμε ούτε χιλιοστό από αυτήν τη στρατηγική. Και αυτό είναι ακόμα ένα μεγάλο δίδαγμα αυτής της περιόδου. Μια παρακαταθήκη για το ποιες προτεραιότητες βάζεις στην πολιτική. Γι’ αυτό έχει τεράστια σημασία το έργο της παρούσας κυβέρνησης να συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια, με την ανανέωση της εμπιστοσύνης του ελληνικού λαού στις επερχόμενες εκλογές. Είναι μια μεγάλη μάχη, που πρέπει να κερδίσουμε όλοι μαζί, για την υγεία, την ασφάλεια, την πρόοδο και την ευημερία του ελληνικού λαού.
Κύριε Κοντοζαμάνη, πώς θα εκτιμούσατε την τρέχουσα παρέμβαση της HERA στο θέμα της προμήθειας των εμβολίων κατά του νέου κοροναϊού; Είχε εντελώς συμπληρωματικό ρόλο σε σχέση με τις πρωτοβουλίες της ίδιας της Κομισιόν;
Ποια η θέση της Ελλάδας ως προς τη λειτουργία της Αρχής; Η HERA συστήθηκε εν μέσω πανδημίας COVID-19 και καλείται να θεραπεύσει το φαινόμενο του κατακερματισμού των αρμόδιων κέντρων αποφάσεων προς την κατεύθυνση μιας συνολικής θεώρησης στο ζήτημα της προστασίας του πληθυσμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο στόχος της Αρχής είναι ευρύς και περιλαμβάνει τόσο την ετοιμότητα όσο και τη διαχείριση των κρίσεων στον τομέα της υγείας από όλους τους υγειονομικούς κινδύνους και κρίσεις. Η Αρχή έρχεται να συμπληρώσει το έργο των υφιστάμενων θεσμών Υγείας της Ε.Ε. και να διασφαλίσει τη διαθεσιμότητα των απαιτούμενων πόρων για την αντιμετώπιση μιας κρίσης, όπως των φαρμάκων, των εμβολίων και του εξοπλισμού. Επομένως, ο ρόλος της είναι κεντρικός και ουσιαστικός. Οι δραστηριότητές της καταδεικνύουν πόσο σοβαρά λαμβάνει υπόψη της η Ευρωπαϊκή Ένωση το ζήτημα της δημόσιας υγείας και της αντιμετώπισης μείζονων υγειονομικών κρίσεων. Η Ελλάδα επικροτεί τη λειτουργία αυτής της Αρχής και βεβαίως αναπτύσσει έντονη δραστηριότητα σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας της.
Τα γνωρίζουμε και σχεδιάζονται όλα τα απαραίτητα μέτρα. Για τον λόγο αυτόν, η HERA προετοιμάζεται για την εφαρμογή του νέου Κανονισμού που έχει ετοιμάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τις σοβαρές διασυνοριακές απειλές της δημόσιας υγείας. Συμβάλλει, δε, στις προσπάθειες της Επιτροπής και ειδικότερα της Γενικής Διεύθυνσης Υγείας (D.G. Sante) και της Γενικής Διεύθυνσης για την Πολιτική Προστασία και την Ανθρωπιστική Βοήθεια, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη βοήθεια προς την Ουκρανία.
Ο προγραμματισμός της HERA για το επόμενο χρονικό διάστημα περιορίζεται στα θέματα του νέου κοροναϊού ή θεωρείτε ότι έχουμε τελειώσει με αυτό το θέμα και σε επίπεδο Ε.Ε. και σε εθνικό επίπεδο;
Φυσικά και δεν περιορίζεται ο προγραμματισμός της HERA στα θέματα του νέου κοροναϊού. Υπάρχει συγκεκριμένο πρόγραμμα εργασιών, το οποίο αφορά την αντιμετώπιση συγκεκριμένων απειλών, όπως το φαινόμενο της μικροβιακής αντοχής στα αντιβιοτικά, ο Έμπολα, η ευλογιά, άλλοι κοροναϊοί κ.λπ.
Ποιες θα πρέπει να είναι οι προτεραιότητες της κυβέρνησης στον χώρο της Υγείας;
Αναμφισβήτητα, η πανδημία αποτέλεσε τον μεγάλο καταλύτη αλλαγών στον τομέα της Υγείας. Οι αλλαγές πρέπει να ολοκληρωθούν και οι μεταρρυθμίσεις, που αποτελούν προγραμματική δέσμευση της κυβέρνησης, να προχωρήσουν. Έχουν σχεδιαστεί και υλοποιηθεί σημαντικές τομές μέσα στην πανδημία, που μπορούν να αλλάξουν την εικόνα προς το καλύτερο. Για παράδειγμα, έχουμε στη διάθεσή μας ένα εργαλείο το οποίο νομοθετήσαμε το 2020, που είναι ο Οργανισμός Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία. Έλειπε από τη χώρα ένας τέτοιος οργανισμός. Υλοποιείται, επίσης, ένα μεγάλο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των υποδομών, δημιουργίας εμβληματικών υποδομών, όπως το Κέντρο Γονιδιακών Θεραπειών στη Θεσσαλονίκη, αναβάθμισης των παρεχόμενων υπηρεσιών και παροχής νέων ψηφιακών υπηρεσιών, που βελτιώνουν την επαφή του κάθε πολίτη με το σύστημα υγείας, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Έγιναν αλλαγές σε μικρό χρονικό διάστημα και δημιουργήθηκε μια σημαντική παρακαταθήκη στο ΕΣΥ, που μας δίνει την ευκαιρία να φτιάξουμε ένα νέο, σύγχρονο σύστημα υγείας. Δίνοντας προτεραιότητα στον στρατηγικό σχεδιασμό ανθρώπινου δυναμικού, παροχής κινήτρων, ανασχεδιασμού του υγειονομικού χάρτη και της επείγουσας προνοσοκομειακής φροντίδας, καθώς και της διοικητικής και οικονομικής διακυβέρνησης του συστήματος.
Οι δραστηριότητες της HERA καταδεικνύουν το πόσο σοβαρά λαμβάνει υπόψη της η Ε.Ε. το ζήτημα της δημόσιας υγείας
Τι αποκομίσατε από την εμπειρία σας στη θέση του αναπληρωτή υπουργού Υγείας σε μια τόσο δύσκολη εποχή;
Δύσκολη και ιστορική εποχή. Πρωτόγνωρη για όλους. Η αντιμετώπιση από πλευράς Πολιτείας τέτοιων συνθηκών απαιτούσε αντανακλαστικά και σχέδιο. Έπρεπε να γίνουν πολλά πράγματα σε μικρό χρονικό διάστημα. Ο χρόνος έτρεχε, το περιβάλλον ήταν πρωτόγνωρο και εμείς οφείλαμε να χαράξουμε μια αποτελεσματική στρατηγική. Το αποτέλεσμα μας δικαιώνει. Τα καταφέραμε. Λειτουργήσαμε ομαδικά, άμεσα και μεθοδικά και γι’ αυτό νιώθω μεγάλη υπερηφάνεια και ικανοποίηση που ήμουν μέλος της ομάδας που διαχειρίστηκε με επιτυχία την πανδημία. Δώσαμε προτεραιότητα στην προστασία της ανθρώπινης ζωής. Ήταν πρόταγμά μας η άνευ όρων προστασία της δημόσιας υγείας. H οικονομία ήρθε σε δεύτερη μοίρα. Δεν υποχωρήσαμε ούτε χιλιοστό από αυτήν τη στρατηγική. Και αυτό είναι ακόμα ένα μεγάλο δίδαγμα αυτής της περιόδου. Μια παρακαταθήκη για το ποιες προτεραιότητες βάζεις στην πολιτική. Γι’ αυτό έχει τεράστια σημασία το έργο της παρούσας κυβέρνησης να συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια, με την ανανέωση της εμπιστοσύνης του ελληνικού λαού στις επερχόμενες εκλογές. Είναι μια μεγάλη μάχη, που πρέπει να κερδίσουμε όλοι μαζί, για την υγεία, την ασφάλεια, την πρόοδο και την ευημερία του ελληνικού λαού.